Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Plumbogummite group minerals in Lower Devonian placoderm sandstones from Podłazie Hill, Holy Cross Mountains, Poland

Kruszewski Ł., Dec M.

Geological Quarterly

|

2018

|

Vol. 62, No. 2

353--360

EN

Samples of Lower Devonian vertebrate-bearing placoderm sandstones collected in a quarry at Podłazie Hill in the Holy Cross Mountains, central Poland, were found to contain numerous white and brownish aggregates of an unknown composition. Powder X-Ray Diffraction study has shown them to comprise plumbogummite group minerals (PGM). Gorceixite is most common, usually forming compact/porous aggregates. They are either found in voids within the quartz-rich zircon-, muscovite- and biotite-bearing matrix, or as a complete replacement after bone remnants. Goyazite aggregates are similar but rarer. Strontian crandallite is found as tiny zoned crystals closely associated with compact gorceixite (in the sandstone matrix) or as cores of fine-grained gorceixite aggregates (within the bones). All of the PGMs are enriched in Ce and La with two analyses marginally within the compositional field of florencite-(Ce). Ca enrichment, elevated F content and abundance of goyazite within the bone replacement suggest the primary bone apatite group as the source of these elements. Tuffites and claystones associated with the sandstones are probably the source of Ba and Sr, while Pb is possibly derived from local Devonian mineralisation.

2

Phosphorus minerals in tonstein; coal seam 405 at Sośnica-Makoszowy coal mine, Upper Silesia, southern Poland

Kokowska-Pawłowska M., Nowak J.

Acta Geologica Polonica

|

2013

|

Vol. 63, no. 2

271--281

EN

The paper presents results of research on tonstein, which constitutes an interburden in coal seam 405 at the Sośnica - Makoszowy coal mine, Makoszowy field (mining level 600 m), Upper Silesia, southern Poland. The mineral and chemical compositions of the tonstein differ from the typical compositions described earlier for tonsteins from Upper Silesia Coal Basin area. Additionally, minerals present in the tonsteins include kaolinite, quartz, kaolinitised biotite and feldspars. The presence of the phosphatic minerals apatite and goyazite has been recognized. The presence of gorceixite and crandallite is also possible. The contents of CaO (5.66 wt%) and P2O5 (6.2 wt%) are remarkably high. Analysis of selected trace elements demonstrated high contents of Sr (4937 ppm) and Ba (4300 ppm), related to the phosphatic minerals. On the basis of mineral composition the tonstein has been identified as a crystalline tonstein, transitional to a multiplied one.

3

Gorceixite from the upper cambrian rocks of the Podwiśniówka Mine Pit, Holy Cross Mountains (South-Central Poland)

Migaszewski Zdzisław M., Starnawska Ewa, Gałuszka Agnieszka

Mineralogia

|

2007

|

Vol. 38, iss. 2

171--184

EN

This report presents the results of a petrographical, mineralogical (SEM/EDS, XRD) and geochemical (XRF, CV-AAS, ICP-MS) study of gorceixite (barium aluminophosphate) from the abandoned Podwiśniówka mine pit. This site is highlighted by the presence of highly acidic pit pond whose chemistry is strongly affected by the exposed pyrite-bearing zone. The gorceixite occurs in the Upper Cambrian carbonaceous clayey shales, quartzites and tuffs in form of minute accumulations varying from about 0.5 to 100 μm in diameter. These accumulations infill voids, cavities, cracks and partly fissures in the rocks examined. The other minerals of the crandallite series, i.e. florencite and goyazite, can be found only in trace amounts. The gorceixite-bearing rocks, especially carbonaceous clayey shales, are characterized by the highest concentrations of REE reaching 455.09 mg·kg-1. In addition, these rocks are distinctly enriched in light rare earth elements (LREE), with the La/Yb ratio ranging from 24.44 through 36.30. Some of the examined gorceixite accumulations are paragenetically linked to the veined pyrite and nacrite. The latter mineral is indicative of crystallization temperatures of about 200 to 300°C. The coexistence of gorceixite with the veined nacrite or pyrite mineralization and the volcaniclastic rocks, as well as the microtextural features and high concentrations of REE in the gorceixite-bearing parent rocks suggest that this mineral formed as a result of both hydrothermal and volcanic activity in a shallow-marine basin during the late Cambrian.

XX

Niniejszy artykuł przedstawia wyniki badań petrograficznych, mineralogicznych (SEM/EDS, XRD) i geochemicznych (XRF, AAS, ICP-MS) gorceixytu BaAl3H[(OH)6(PO4)2] z nieczynnego kamieniołomu Podwiśniówka. Wyrobisko to częściowo wypełnia zbiornik wodny o bardzo niskim pH, którego chemizm pozostaje pod silnym wpływem odsłoniętej strefy mineralizacji pirytowej. Gorceixyt występuje w górnokambryjskich łupkach ilastych, kwarcytach i tufach w postaci drobnych skupień o średnicy od około 0,5 do 100 m. Wypełniają one pory, próżnie, spękania i częściowo szczeliny w skałach. Pozostałe minerały z grupy crandallitu (florencyt i goyazyt) występują w ilościach śladowych. Skały wzbogacone w gorceixyt, a w szczególności węgliste łupki ilaste, wyróżniają się najwyższą zawartością pierwiastków ziem rzadkich, dochodzącą do 455,09 mgkg–1. W porównaniu z podobnymi stanowiskami na świecie, skały zawierające gorceixyt z kamieniołomu Podwiśniówka są wyraźnie bogatsze w lżejsze pierwiastki ziem rzadkich, wykazując stosunek La/Yb w zakresie od 24,44 do 36,30. Gorceixyt występuje miejscami w postaci paragenetycznych skupień z żyłowym pirytem i nakrytem. Ostatni z wymienionych minerałów jest wskaźnikiem średnich i wysokich temperatur krystalizacji. Współwystępowanie z nakrytem i pirytem, cechy mikroteksturalne oraz wysokie zawartości pierwiastków ziem rzadkich świadczą o genezie gorceixytu i pozostałych minerałów z grupy crandallitu z Podwiśniówki. Powstały one przypuszczalnie w wyniku działalności hydrotermalnej w płytkim basenie morskim w późnym kambrze. Należy jednak podkreślić, że działalność roztworów hydrotermalnych mogła zamaskować inne możliwości pochodzenia Al, Ba, P i pierwiastków ziem rzadkich. W szczególności pierwiastki te mogą być związane z działalnością wulkaniczną, której przejawy w postaci wkładek tufów i bentonitów występują w najstarszej serii skalnej odsłaniającej się w kamieniołomie.