Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Badania mineralogiczno-petrograficzne i chemiczne gnejsu jako klucz do racjonalnej gospodarki złożem

Kania Marcin, Zielińska Amelia, Pomorski Andrzej, Gunia Piotr, Majcher Arkadiusz

Górnictwo Odkrywkowe

|

2021

|

R. 62, nr 3

4--18

PL

W artykule scharakteryzowano wyniki analiz petrograficznych i chemicznych gnejsu ze złoża Doboszowice 1. Złoże cechuje się złożoną budową geologiczną, warunkowaną zarówno przez obecność licznych odmian petrograficznych kopaliny, jak i zmienną miąższość nadkładu i występowaniem licznych przerostów i dyslokacji. Analiza budowy złoża ułatwia planowanie selektywnej eksploatacji złoża i dywersyfikację kierunków wykorzystania kopaliny oraz odpadów wydobywczych. Takie działanie wpisuje się w zasady racjonalnej, niskoemisyjnej gospodarki zasobami naturalnymi o obiegu zamkniętym.

EN

Results of the petrographic and chemical analyses of the gneiss from the Doboszowice 1 deposit have been described in this paper. The deposit is characterised by the complicated geological setting, conditioned by the presence of the various petrographic types of gneiss, variable thickness of the cover and the occurence of the mumerous overgrowths and dislocations. The examination of the deposit’s structure makes planning of the selective extraction and diversity of the post-mining wastes usage directions easier. Such activities fit into the rules of rational, low-emission natural resources management and circular economy.

2

Wykorzystanie odpadu gnejsowego do uprawy kukurydzy w warunkach nasłonecznienia naturalnego

Kufka Dominika, Cichoń Tomasz, Pomorski Andrzej

Górnictwo Odkrywkowe

|

2019

|

R. 60, nr 6

25--29

PL

W artykule scharakteryzowano eksperymenty wazonowe z uprawy kukurydzy, do których wykorzystywano, jako polepszacz glebowy, odpad z przeróbki kopaliny gnejsowej, dolomit i biowęgiel. Najlepsze rezultaty w przypadku uzysku wysokich przyrostów kukurydzy zaobserwowano dla mieszaniny gnejsu, dolomitu i biowęgla w dawkach odpowiednio 75 g gnejsu i po 9,38 g dolomitu i biowęgla. Ponadto, największy uzysk masy zielonej oraz masy suchej zebrano z wariantu gdzie zastosowano następujące proporcje polepszacza - gnejs 150 g oraz dolomitu 37,5 g.

EN

The article characterizes pot experiment of corn cultivation, where waste from gneiss mineral processing, dolomite and biochar, were used as a soil improver. The best results in the case of obtaining high maize increases were observed for the mixture of gneiss, dolomite and biochar at doses of 75 g gneiss and 9,38 g of dolomite and biochar respectively. In addition, the largest yield of green mass and dry mass was collected from the variant where the following proportions of the improver were used - gneiss 150 g and dolomite 37,5 g.

3

Wstępne wyniki badań petrograficznych archaicznych gnejsów Uivak (Prowincja Nain, Labrador)

Sałacińska A., Kusiak M. A.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 6

383--391

EN

The Saglek Block of the Nain Complex in Northern Labrador forms the westernmost part of the North Atlantic Craton. It is one of the few regions on Earth where early Archaean crust is preserved. It consists of regionally metamorphosed gneisses to either granulite-facies from 2.74 to 2.71 Ga or amphibolite-facies at ca. 2.70 Ga. The Saglek Block is dominated by two suites of metaigneous gneisses: the Uivak I TTG suite (>3.6 Ga) and the Uivak II augen gneisses (ca. 3.4 Ga). Four samples offelsic Uivak I orthogneiss were selected to petrographi- cal and mineralogical studies: Johannes Point Cove (L1419), TigigakyukInlet (L1434; L1440) and Big Island (L1443). Sample composition (granodiorite-tonalite) and mineralogy (mostly plagioclase and quartz, with minor K-feldspar and biotite, and accessory zircon and apatite) for three of the four samples are consistent with published data of the Uivak I gneiss. Sample L1434 contains ferroean diopside and hornblende, which are absent in the other samples. Based on detailed mineralogical analyses, authors concluded that more mafic sample, can not belong to the suite of the Uivak I gneisses. Most probably it represents the younger Uivak II. Further, geochronological study is going to be conducted to characterise both, Uivak I and Uivak II gneisses isotopically.

4

Aktualne kierunki wykorzystania gnejsów ze złóż dolnośląskich i opolskich oraz perspektywy zastosowania ich w nowych gałęziach przemysłu

Witt A., Szmidt Z., Pomorski A., Majcher A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2016

|

R. 57, nr 1

47--57

PL

Gnejsy są jedną z najmniej eksploatowanych skał metamorficznych w Polsce. Eksploatacja ich prowadzona jest obecnie na większą skalę tylko w trzech kopalniach. Tradycyjnie są wykorzystywane głównie do produkcji kruszyw łamanych na cele budowy dróg, linii kolejowych oraz w budownictwie. W ostatnich latach coraz częściej stosuje się je również do robót hydrotechnicznych oraz jako kamień ozdobny. Szczególnie ta druga branża rozwija się dynamicznie ze względu na duże walory zdobnicze. Skały, ze względu na skład mineralny, posiadają również możliwości ich wykorzystania w innych gałęziach przemysłu. Prowadzone badania wykazały potencjalne nowe kierunki ich zastosowania w przemyśle ceramicznym i szklarskim. Istnieje również, po przeprowadzeniu odpowiednich badań, szansa na zastosowanie pyłów gnejsowych oraz drobnych jego frakcji do produkcji nawozów dla rolnictwa.

EN

Gneisses are one of the least excavated metamorphic rocks in Poland. The excavation is carried out on a large scale in only three open pits. Traditionally, they are mainly used for the production of crushed aggregate for the construction of roads, railways and building construction. In recent years they have been more often applied also in hydrotechnical construction works and as decorative stones. Especially the latter branch is growing rapidly due to gneisses’ ornamental qualities. Due to their mineral composition these rocks can be also used in other industries. Studies have demonstrated potential new directions for their use in ceramic and glass industries. After suitable research there is also an opportunity to use gneiss dust and small particles for the production of fertilizers for agriculture.

5

Quartz c-axis fabrics in constrictionally strained orthogneisses: implications for the evolution of the Orlica-Śnieżnik Dome, the Sudetes, Poland

Żelaźniewicz A., Kromuszczyńska O., Biegała N.

Acta Geologica Polonica

|

2013

|

Vol. 63, no. 4

697--722

EN

The Orlica-Śnieżnik Dome (OSD), NE Bohemian Massif, contains in its core several gneiss variants with protoliths dated at ~500 Ma. In the western limb of the OSD, rodding augen gneisses (Spalona gneiss unit) are mainly L>S tectonites with a prominent stretching lineation. The few quartz LPO studies have produced somewhat discrepant results. Reexamination of these rocks revealed that texture formation was a protracted, multistage process that involved strain partitioning with changing strain rate and kinematics in a general shear regime at temperatures of the amphibolite facies (450–600°C). Quartz c-axis microfabrics show complex yet reproducible patterns that developed under the joint control of strain geometry and temperature; thus the LPOs are mixed features represented by pseudogirdle patterns. Domainal differences in quartz microfabrics (ribbons, tails, quartzo-feldspathic aggregate) are common in the Spalona orthogneisses but uncommon in the sheared migmatitic gneisses. In the latter rocks, the constrictional strain was imposed on the originally planar fabric defined by high-temperature migmatitic layering. The constrictional fabric of the Spalona gneisses may have developed in the hinge zones of kilometer-scale folds, where the elongation occurred parallel to the fold axes. Other occurrences of rodding gneisses throughout the Orlica-Śnieżnik Dome are thought to occupy similar structural positions, which would point to the significance of large-scale folds in the tectonic structure of the dome.

6

Wykorzystanie laserowego systemu skanującego w optymalizacji parametrów prowadzenia robót strzałowych

Brych M., Rogosz K.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2012

|

Vol. 134, nr 41

15-22

PL

Przeprowadzono ocenę prowadzenia robót strzałowych w kopalni margli kredowych. Jej celem było ustalenie technologii urabiania, która doprowadziłaby do zmniejszenia poziomu generowanych drgań sejsmicznych oraz zasięgu rozrzutu odłamków skalnych, przy jednoczesnej poprawie efektywności strzelania w tym zwiększeniu objętości zabierki i optymalizacji ładunku MW. Integralną częścią pracy było stworzenie trójwymiarowego modelu urabianej partii złoża oraz zaprojektowanie serii strzałowych z uwzględnieniem zabioru. Na podstawie wyników badań z zaprojektowanych serii strzałowych podano szereg wytycznych prowadzących do poprawy efektywności urabiania.

EN

Evaluation of blasting operations was performed in a mine of chalk-marls. The main objective was to obtain proper rock breaking technology aiming at decrease of seismic vibrations and rocks spread with simultaneous improvement of blasting efficiency. An integral part of the study was to prepare 3D model of exploited deposit as well as designing of blasting series including burden. On the basis of obtained results, several guidelines aiming at increase of blasting operations efficiency have been proposed.

7

Gierałtów versus Śnieżnik gneisses - what is the real difference?

Redlińska-Marczyńska Aleksandra

Geologos

|

2011

|

Vol. 17, No. 2

71--96

EN

Structural and petrographic study applied to the gneisses from the eastern part of the Orlica-Śnieżnik Dome, indicate that two different types of gneiss are present. The Śnieżnik gneisses are porphyrithic granites, constricted and sheared into L-S tectonites, most commonly with augens; the Gierałtów gneisses are sheared migmatites, porphyroblastic gneisses and banded gneisses, with two sets of metamorphic foliation, intrafolial folds and lensoid leucosome aggregates or metamorphic porphyroblasts. Both lithologies were later zonally sheared and transformed into more or less deformationally advanced mylonites, difficult to be distinguished from one of the two types. Identification of the Śnieżnik and Gierałtów gneisses is possible only between zones of the late (Variscan) shearing, in which the original, pre-kinematic structures are preserved.

8

Rynek kruszyw łamanych w Polsce a kryzys gospodarczo-finansowy

Smakowski T. J.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2010

|

Vol. 130, nr 37

241-253

PL

Rynek naturalnych kruszyw łamanych w Polsce mimo wystąpienia w połowie 2008 roku kryzysu finansowo-gospodarczego osiągnął jak dotychczas rekordowe wielkości, zarówno po stronie podaży i popytu, odpowiednio 49,3 mln ton (w tym 42,4 mln ton ze złóż skał litych) i 51,7 mln ton. Wstępne dane za 2009 rok wskazują na utrzymanie tych wielkości lub niewielki wzrost. A zatem kryzys nie spowodował załamania się tego rynku. Jest to przede wszystkim efektem skali przedsięwzięć inwestycyjnych w Polsce i zaangażowania środków finansowych z UE. Prognozy wskazują, że w 2010 roku podaż powinna wynosić ok. 52 mln t, a zapotrzebowanie w wysokości 55 mln ton, a do 2020 rok przewidywany jest dalszy wzrost, odpowiednio do 60 i 65 mln t/rok przy postępującej zmianie asortymentowej struktury produkcji polegającej na zmniejszeniu udziału kruszyw ze skał magmowych na rzecz kruszyw ze skał osadowych.

EN

The onset of economic crisis of 2008 did not influence the Poland's market of crushed aggregates as that was shown by supply and demand dynamics reaching record levels of 49.3 Mt and 51.7 Mt, respectively. These records in supply and demand may be explained in terms of effect of scale of the infrastructure and construction works in Poland, driven by EU funding. The preliminary data for 2009 shows similar or even somewhat higher levels of that supply and demand. The forecasts for 2010 indicate further rise of level of supply up to 52 Mt, and that of demand - to 55 Mt. According to long-term forecasts, the supply may still increase up to 60 Mt per year till 2020, and the demand - up to 65 Mt. Those increases are expected to be connected with changes of assortment structure of supply of natural crushed aggregates, that is, a further increase in share of supply of aggregates from crushing of sedimentary rocks at the expense of aggregates from crushing magmatic ones, at present playing the major role at the Polish market.

9

Gnejs - kopalina skalna do produkcji kruszywa

Góralczyk S., Kukielska D.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2009

|

Vol. 125, nr 35

79-86

PL

W obliczu planowanych inwestycji w Polsce konieczne jest powiększenie zasobowej bazy surowcowej. Obecnie tradycyjnie w wielu dziedzinach wykorzystuje tylko niektóre surowce. Z prowadzonych badań wynika, że można stosować również inne kopaliny; jedną z kopalin do produkcji kruszywa jest gnejs.

EN

Report is related the possibility of expanding raw materials base for aggregate production. Results shows gneiss aggregate tests from "Ogorzelec" Mining and it was compared with quality of aggregate produced in Poland and with gneiss aggregate produced in Norway.

10

Effects of gneiss mining on water quality

Zelenika M., Soldo B., Štuhec D.

Archives of Environmental Protection

|

2009

|

Vol. 35, no. 2

75-85

EN

70 Mg/day of fine grained waste gneiss in slurry condition, together with 700 m^3/day of water from the wet benefication plant How from the Mikleuska gneiss quarry (Croatia) into the Kamenjaća stream. The stream Hows between two gneiss quarries, originating in the northern catchment area of which approximately 15 km: is predominantly covered by forest. The quality of water in the Kamenjaća permanent stream should be protected from any contamination due to the activities in the Mikleuska quarry. The paper describes the aspects of sustainable technical, environmental and economical protection of the water quality in Kamenjaća regarding gneiss mining

11

Zmiany właściwości fizyczno-mechanicznych kamieni drogowych wywołane procesami kruszenia

Bromowicz J.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2000

|

R. 42, nr 2-3

130-148

PL

Porównano właściwości fizyczno-mechaniczne kopaliny i powstałego z niej kruszywa łamanego oraz naturalnego dla skał o różnej genezie. Przedmiotem badań były piaskowce magurskie złóż Wierchomla, Osielec i Glinka-Groniczek, gnejsy złoża Doboszowice, granity złoża Kamienna Góra i wapienie jurajskie złoża Morawica III. Wzięto pod uwagę wyniki oznaczeń gęstości pozornej, nasiąkliwości i wskaźnika rozkruszania dla frakcji 32 - 16 mm, 16 - 8 mm i 8 - 4 mm dla prób pobranych ze składowisk surowca wymienionych złóż oraz, w miarę możliwości, ze żwirów o odpowiadającym im składzie petrograficznym. Założono, że analizowanie kruszywa dla poszczególnych złóż pochodzą z jednego źródła, a różnią się jedynie sposobem rozdrabniania: naturalnym w przypadku żwirów i sztucznym dla kruszyw łamanych. Zakres zmian właściwości fizyczno-mechanicznych wywołanych procesem kruszenia jest różny. Najsilniej zaznaczył się w wapieniach, mniej w piaskowcach, najsłabiej w skałch krystalicznych. Generalnie właściwości kruszyw naturalnych są lepsze niż łamanych przy czym ich zróżnicowanie jest uzależnione od stopnia zaawansowania procesów wietrzenia i długości drogi transportu żwirów. Obydwa rodzaje kruszyw wykazują pogorszenie właściwości fizyczno-mechanicznych w drobniejszych frakcjach.

EN

The article contains the comparison of physical and machanical properties of minerals and its broken and natural aggregate for rocks of various genesis. The study focused on sandstone from Wierchomla, Osielec and Glinka-Groniczek deposits, gneiss from Doboszowice deposit, granites from Kamienna Gora deposit and Jurassic limestone from Morawica III deposit. The analysis included results of allegend density, absorbability and crushing coefficient for fractions 32-16 mm, 16-8 mm and 8-4 mm for samples taken from the storage of the mentioned deposits and, if it was possible, from gravels with corresponding petrographic content. It was assumen that the analyzed aggregates for particular deposits come from the same sources and differ only in the crushing method: natural for graveles and artificial for broken minerals. The range of the variation in physical and mechanical characteristics resulting from crushing was different. It was highest in limestones, lower in sandstones and the lowest in crystalline rocks. Generally, the features of natural aggregates are better than the broken ones but the differentiation depends on the level of weathering processes and gravel transportation distance. Both kinds of aggregates show worse physical and mechanical characteristics in finer fractions.