Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Powiadomienia systemowe
  • Sesja wygasła!

Znaleziono wyników: 25

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  gmina wiejska
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
W artykule "Duży problem małych gmin: postępowanie z bioodpadami”, opublikowanym w poprzednim numerze "Przeglądu Komunalnego”, dr inż. Barbara Kozłowska słusznie zwróciła uwagę na problemy gmin wiejskich ze szczególną frakcją odpadów komunalnych, jaką są bioodpady. Niejasne i niespójne przepisy nie ułatwiają, a wręcz utrudniają znalezienie najlepszego rozwiązania sprawy.
PL
Problem prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi stał się wyzwaniem naszych czasów. Dotyczy to środowisk zarówno miejskich, jak i wiejskich. W ostatnich latach na polskiej wsi zaszły ogromne zmiany. Szczególnie widoczne jest to na przykładzie podmiejskich wsi w aglomeracjach miejsko-przemysłowych, o rozwijającej się działalności gospodarczej i pozarolniczej.
EN
The main purpose of the work was to present off-budget methods of financing municipal investments with focus on municipal bonds. As for investment risk assessment, municipal bonds are considered the safest securities, resulting from the public-law status of a local government unit. An essential attribute of a municipal issuer is that a local government unit cannot go bankrupt. The research was conducted in 2017, and the primary research tool was a questionnaire sent to 606 rural communes that are members of the Union of Rural Municipalities (Polish abbrev. ZGW). One hundred thirty-two questionnaires were received in response from rural communes located in all voivodships. The conducted survey showed that the essential source of extra-budgetary financing for municipalities is EU subsidies as well as loans and credits. Over 60% of the surveyed do not use municipal bonds because they do not know such a financial instrument and are afraid of the municipality’s excessive debt. It seems that important reasons for this are the caution and reluctance to use instruments that are not well known.
PL
Głównym celem pracy było pokazanie pozabudżetowych sposobów finansowania inwestycji gminnych ze szczególnym uwzględnieniem obligacji komunalnych. Z punktu widzenia oceny ryzyka inwestycyjnego obligacje komunalne są zaliczane do najbardziej bezpiecznych papierów wartościowych, co wynika z publicznoprawnego statusu jednostki samorządowej. Istotnym atrybutem emitenta komunalnego jest fakt, że jednostka samorządowa nie może zbankrutować. Badania prowadzone były w 2017 roku, a podstawowym narzędziem badawczym był kwestionariusz ankietowy rozesłany do 606 gmin wiejskich będących członkami Związku Gmin Wiejskich (ZGW). Zwrotnie otrzymano 132 ankiety od gmin wiejskich znajdujących się na terenie wszystkich województw. Przeprowadzone badania ankietowe pokazały, że podstawowym źródłem pozabudżetowego finansowania dla gmin są dotacje unijne oraz kredyt i pożyczka. Ponad 60% ankietowanych gmin nie korzysta z emisji obligacji komunalnych, ponieważ nie mają wiedzy na temat takiego instrumentu finansowego, a także obawiają się nadmiernego zadłużenia gminy. Wydaje się, że ważnym powodem takiego stanu rzeczy jest ostrożność gmin oraz niechęć do korzystania z instrumentów, które nie są im dobrze znane.
PL
Inżynier transformacji elektroprosumenckiej, którym potencjalnie może być Energopomiar Elektryka, odegra w kolejnych latach istotną rolę w budowie kryzysowej odporności jednostek JST. W artykule rolę tę przedstawiono na przykładzie działania inżyniera na rzecz śląskiej gminy wiejskiej rozpoczynającej budowę odporności elektroprosumenckiej. Z tego uwarunkowania wynikają wysokie wymagania, które inżynier transformacji musi spełniać na samym początku współpracy. Przedstawiono charakterystykę Gminy, łącznie z planem zagospodarowania przestrzennego i dotychczasowymi jej „osiągnięciami” w zakresie budowy własnej kryzysowej odporności elektroprosumenckiej. Wykonano oszacowania – w pierwszej pętli iteracyjnej – transformacji TETIP Gminy za pomocą analizatora procesowej odporności elektroprosumenckiej JST. Przedstawiono sylwetkę specjalisty posiadającego znajomość oraz zrozumienie zasad TETiP, wiedzę teoretyczną i praktyczną w omawianym zakresie, interdyscyplinarne kompetencje techniczne niezbędne do zastosowania na rynkach elektroprosumeryzmu, znajomość dobrze rozumianych zasad społecznej gospodarki rynkowej oraz bardzo ważne i konieczne do zrealizowania przełomowego przedsięwzięcia społeczne kompetencje nietechniczne, zapewniające efektywną współpracę z uczestnikami transformacji w osłonie JST, którymi są lokalni elektroprosumenci i mikro- oraz mali przedsiębiorcy. Artykuł przedstawia pierwsze doświadczenia Energopomiaru Elektryki, potencjalnego inżyniera transformacji energetycznej gmin do elektroprosumeryzmu.
EN
Electroprosumeric transition engineer that can potentially be Energopomiar Elektryka will play in the years to come a substantial role in building of the JST units crisis resilience. This role is discussed here on the example of an engineer's actions for a rural municipality beginning the building of Its electroprosumeric resilience. From this condition there arise high requirements that must be met by a transition engineer at the very beginning of cooperation. Presented is the characterisitlcs of the Municipality including its spatial development plan and the past "achievements" in the range of building Its own crisis electroprosumeric resilience. Estimates were made - in the first iteration loop - of the Municipality TETIP transition wih the help of the JST electroprosumeric resilience process analyser. Characterised Is a profile of a specialist possessing theoretical and practical knowledge as well as understanding of the TETIP rules. He must also have interdisciplinary technical competences indispensable to be applied in electroprosumerism markets, a knowledge of well understood principles of social market economy and also very important and essential for realisation of this breakthrough undertaking social non-technical competences ensuring effective cooperation with participants of this transition in a JST front-end which are local electroprosumers and micro- and small entrepreneurs. Shown are the first experiences of Energopomiar Elektryka - the potential engineer of municipalities energy transition to electroprosumerism.
EN
The financial situation of rural municipalities in the Podlaskie voivodeship, which has large forest areas, was discussed. The problem that was undertaken was addressed based on mass statistical data from the Central Statistical Office (GUS), and analysis covers the years 2016-2019. The financial economy was assessed based on budget, per capita and debt liability indicators. Correlation analysis was conducted to determine relationships between indicators. Both incomes and expenses per capita are lower than the average for Polish rural communes. Significant differences in the values of other indicators are present between groups, which arises from, among other things, the policy conducted by local authorities—income from forestry tax supplements other income from natural per-sons’ property taxation. The share of income from forestry tax is similar to the percentage of income from agricultural tax and even higher in certain municipalities.
PL
W artykule omówiono sytuację finansową gmin wiejskich województwa podlaskiego o dużym udziale powierzchni lasów. Podjęty problem opracowano na podstawie danych statystyki masowej GUS, analiza obejmuje lata 2016-2019. Ocenę gospodarki finansowej przeprowadzono na podstawie wskaźników: budżetowych, na mieszkańca i wskaźników dla zobowiązań dłużnych. Dla określenia zależności między wskaźnikami przeprowadzono rachunek korelacji. Zarówno dochody jak i wydatki w odniesieniu do mieszkańca są mniejsze niż średnio w gminach wiejskich w kraju. Duże są też różnice w wartości innych wskaźników, co wynika m.in. z polityki prowadzonej przez władze lokalne. Dochody z tytułu podatku leśnego stanowią uzupełnienie innych dochodów z tytułu opodatkowania nieruchomości osób fizycznych. W przypadku wielu gmin udział dochodów z tytułu podatku leśnego jest zbliżony do udziału dochodów z podatku rolnego, a w niektórych gminach nawet wyższy
EN
Purpose: The main purpose of this paper was to show extra-budgetary sources of financing for municipal investments, with particular focus on municipal bonds which prove to be highly advantageous compared to loans or credits. When it comes to investment risks, the legal public status of local government units makes municipal bonds one of the lowest-risk securities. Design/methodology/approach: The study was carried out in 2017. The basic research tool was a survey questionnaire administered to 606 rural municipalities from the Rural Municipalities Association. 132 surveys were sent back by rural municipalities located across all voivodeships (the response rate was ca. 22%). Findings: It follows from the study that the municipalities use credits, loans and Union grants as the basic source of extra-budgetary financing. Over 60% of municipalities surveyed do not issue municipal bonds because they lack the relevant knowledge and are concerned over excessive debt. This seems to be primarily caused by the municipal authorities’ cautiousness and reluctance to rely on instruments they poorly know. Research limitations/implications: (if applicable) If research is reported on in the paper this section must be completed and should include suggestions for future research and any identified limitations in the research process. Practical implications: This research is in line with the proposition of the Rural Municipalities Association to establish the National Rural Development Fund whose operational instruments could include municipal bonds. Originality/value The paper is addressed to local government units. The paper shows the true reasons why rural municipalities were not interested in issuing and selling municipal bonds.
PL
W artykule przedstawiono różne warianty rozwiązania systemu kanalizacyjnego na przykładzie jednej z krajowych gmin wiejskich, charakteryzującej się rozproszoną zabudową. Dokonano analizy techniczno-ekonomicznej proponowanych wariantów, z uwzględnieniem kosztów budowy i eksploatacji, ze szczególnym uwzględnieniem kosztów zużycia energii elektrycznej i transportu ścieków. Wskazano jak dokonać wyboru najkorzystniejszego rozwiązania.
EN
The article presents various variants of the sewage system solution for the examplary national rural commune, characterized by scattered buildings. A technical and economic analysis of the proposed variants was performed, taking into account construction and operating costs, with particular emphasis on the costs of energy consumption and sewage transport. The way of choosing the most advantageous solution was presented.
EN
Sustainable development is synonymous with the coexistence of man and the world around him on equal rights. The progressing urbanization often leads to depletion of environmental resources and puts man above natural environment. The purpose of this paper is to analyse current situation and possibilities of development of technical infrastructure of rural municipality of Nowa Sól, the Province of Lubuskie, in the light of sustainable development.
PL
Celem pracy jest ocena polityki przestrzennej gmin wiejskich poddanych presji suburbanizacji związanej z położeniem w sąsiedztwie Poznania - ośrodka wojewódzkiego, będącego jednocześnie rdzeniem Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego i Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania. Analizę wykonano dla dwóch jednostek samorządu terytorialnego, dla których w pierwszym etapie określono najwyższą intensywność procesu suburbanizacji, tj. Dopiewa i Komornik. W analizowanym dziesięcioleciu 2005-2014 liczba ludności zwiększyła się w gminie Komorniki z 13992 do 24433, czyli o 75%, a w gminie Dopiewo z 13460 do 22447, czyli o 67%. Z kolei średnie saldo migracji w Komornikach wyniosło 52 a w Dopiewie 55 osób na 1000 mieszkańców. Szczegółowe analizy wykazały, iż w gminie Komorniki realizacja polityki przestrzennej oparta została o tworzenie planów miejscowych, natomiast w gminie Dopiewo wciąż głównym narzędziem są decyzje administracyjne, a pokrycie planistyczne wynosi zaledwie 11%. Na podstawie przeprowadzonych analiz chłonności demograficznej można stwierdzić ponadto, że gmina Komorniki (w kontekście prognozy demograficznej) przeznacza tereny pod nową zabudowę mieszkaniową w sposób bardziej zrównoważony. Przeprowadzone analizy powinny stać się przyczynkiem do weryfikacji polityki przestrzennej analizowanych gmin.
EN
The aim of this paper is evaluation of spatial policy of the rural communes, which are under pressure of suburbanization resulting from being located near Poznań (a voivodship centre, and the core of Poznań Metropolitan Area and Functional Urban Area of Poznań). Two units of local self-government, Dopiewo and Komorniki, where in the first stage of the analysis the highest intensity of the process of suburbanization was determined, were analysed. In the analysed decade (2005-2014), the population of the Municipality of Komorniki increased by 75% from 13992 to 24433, and of the Municipality of Dopiewo by 67% from 13460 to 22447. In turn, average net migration rate was 52 per 1000 residents in Komorniki and 55 per 1000 residents in Dopiewo. Detailed analyses showed that in the Municipality of Komorniki the realisation of spatial policy has been based on creating local spatial development plans, while in the Municipality of Dopiewo the main tool for it are still administrative decisions, and the local spatial development plan coverage amounts to merely 11%. Moreover, the analyses of population absorptive capacity showed that - in context of demographic forecast - the Municipality of Komorniki allocates ground for housing development more rationally. These analyses should trigger verification of spatial policy of the aforementioned municipalities.
PL
W ostatnich latach w Polsce obserwuje się wyraźny trend przekształcania zabudowy wiejskiej na domy letniskowe, nazywane drugimi domami. Drugie domy to domy lokalizowane na obszarach wiejskich. Są one wykorzystywane przede wszystkim w celach rekreacyjnych, głównie przez właścicieli i ich rodziny (Kowalczyk 1994). Powstawanie tego typu zabudowy jest wynikiem przekształceń funkcji obszarów wiejskich, zwłaszcza tam, gdzie zasoby przyrody nie są już wykorzystywane do celów rolniczych, lecz turystyczno-rekreacyjnych (Halfacree i Boyle 1998). Posiadanie drugiego domu jest wynikiem przemian społecznych związanych ze wzrostem zamożności społeczeństwa, zwiększeniem czasu wolnego i potrzebą wypoczynku na terenach atrakcyjnych przyrodniczo (Liszewski 1987, Liszewski 1991, Krysiak 2009). Rozwój drugich domów podnosi atrakcyjność terenów wiejskich, co przyciąga nowych mieszkańców zapobiegając depopulacji regionu, i podnosząc wpływy do lokalnego budżetu (Hidle i in. 2010, Adamiak 2012). W pracy przedstawiono wstępne wyniki badań wpływu drugich domów na różne aspekty funkcjonowania obszarów wiejskich w trzech wybranych gminach powiatu Hajnowskiego. Szczególną uwagę zwrócono na lokalizację drugich domów i ich powiązań z istniejącą zabudową podlaskiej wsi. Badania wykazały, że lokalizacja drugich domów w dużej mierze jest uzależniona od występowania walorów przyrodniczych. Właścicielami drugich domów są głównie spadkobiercy (60%) poprzednich właścicieli, dla tego większość (89%) drugich domów to stare budynki wiejskie, zlokalizowane w miejscu istniejących wcześniej gospodarstw rolnych, i adaptowane do funkcji rekreacyjnej.
EN
In recent years there has been a growing tendency to transform rural settlements into holiday/second homes. The second home is a settlement located in the rural area. Its primary function is to provide recreational space for the house owners and their family (Kowalczyk 1994). This trend results from the transformation of countryside, especially where natural resources are no longer used for agricultural purposes, but for tourism and recreation (Halfacree and Boyle 1998). Owning a second house is a phenomenon reflecting certain social changes, such as the increase in the level of wealth, in the amount of leisure time, and represents the need for relaxing in attractive natural surroundings (Liszewski 1987, Liszewski 1991, Krysiak 2009). The development of second homes increases attractiveness of rural areas, which in turn brings in new inhabitants, hence counteracting depopulation in the region and generating additional income in the local budget (Hidle et al. 2010, Adamiak 2012). This paper is an initial attempt at examining the impact of second homes on different aspects of the functioning of rural areas in three selected communes of the Hajnowski district. A particular attention was given to the relationship between the second home and the buildings already existing in the Podlasie Region countryside. The study showed a strong connection between the location of the house and the landscape. In addition, it was found that the owners of second houses have predominantly inherited their house from the previous owner (60%), and furthermore, the majority of holiday houses (89%) are old country houses located in the place of former farms and adapted to serve recreational functions.
PL
Celem pracy było opracowanie sposobu oceny wartości zasobów środowiska przyrodniczego obszaru wiejskiego, która stanowiłaby podstawę do wskazania kierunku rozwoju gmin wiejskich. Zaproponowano metodę indeksową, która pozwala wyznaczyć ogólny poziomu środowiskowego zrównoważenia obszaru w skali gminy. Metoda opiera się na 37 wskaźnikach zrównoważonego rozwoju (jakościowych i ilościowych), dostosowanych do specyfiki obszarów wiejskich. Wskaźniki poddawane są normalizacji w skali 5-punktowej i zagregowane jako suma iloczynów ich ocen składowych i wag. Opisana metoda może być narzędziem planowania rozwoju obszarów wiejskich i umożliwić opracowanie w sposób prosty strategii rozwoju gmin wiejskich.
EN
The aim of the study was to develop a method for evaluating environmental resources of rural areas, which would indicate the direction of the rural communes’ development. The index method, allowing for evaluation of overall environmental sustainability level of the area, was proposed. The method bases on 37 indicators of sustainable development, customized to specific rural areas conditions. Indicators are normalized using 5-points scale and then aggregated as the sum of products of their ratings constituents and weights. The proposed method may be used as simply tool to formulate a strategy for the development of rural communes.
PL
Samorządy miejskie doskonale wiedzą, jak wielkie możliwości daje im Internet. Za pomocą stron www starają się budować przyjazny i otwarty dla wszystkich mieszkańców wizerunek. Jak na ich tle prezentują się mniejsze gminy?
13
Content available Sacrum w krajobrazie kulturowym gminy Ostróda
PL
Zasiedlanie terenów dzisiejszej gminy Ostródy miało miejsce u schyłku paleolitu. Do czasów dzisiejszych w krajobrazie gminy pozostały ślady kultu religijnego różnych kultur. W krajobrazie gminy widoczne są cmentarzyska i kurhany z epoki kamienia, brązu, żelaza, z okresu wpływów rzymskich oraz średniowiecza. Z terenami tymi związana była ludność różnych narodowości i wyznań. Interesująca i burzliwa historia tych terenów sprawiła, że w krajobrazie kulturowym do dnia dzisiejszego widoczne są wpływy katolickie, protestanckie i judaistyczne. Celem pracy jest przedstawienie zróżnicowania obiektów sakralnych w krajobrazie kulturowym Mazur na przykładzie gminy wiejskiej i miejskiej Ostróda.
EN
The earliest human settlements in the area of today’s commune of Ostróda date back to the late Palaeolithic era. Traces of religious cults practised by various cultures have survived to our day. The burial sites and mounds present in the landscape of the commune represent the Stone, Bronze or Iron Era as well as the times of the Imperial Roman influence or the Middle Ages. Over the centuries, this region has been populated by the people belonging to different nations and denominations. Such interesting and turbulent history of this land has left visible traces of Catholic, Lutheran and Jewish influences in the local cultural landscape. The purpose of this study has been to present the diversity of sacral objects in the cultural landscape of Warmia and Mazury, using both rural and urban commune of Ostróda as an example.
PL
Niewielkie kadry i budżety, za to duże odległości między zabudowaniami - te cechy utrudnią wiejskim samorządom wprowadzenie w życie nowych przepisów wynikających z nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Jednocześnie to właśnie na tych terenach największy problem stanowią dzikie wysypiska i palenie odpadów w domowych piecach.
PL
W artykule przedstawiono ekonomiczne aspekty budowy biogazowni rolniczej na terenach gmin wiejskich i indywidualnych gospodarstwach rolnych. Obliczenia przeprowadzone zostały dla biogazowni wykorzystującej jako substraty gnojowicę, kiszonkę z kukurydzy oraz substrat uzupełniający w postaci żyta, a moc zainstalowana w analizowanej biogazowi wynosiła 511 kW. Wyniki przeprowadzonej analizy wykazały, że bez wsparcia państwa w zakresie OZE budowa biogazowni rolniczej nie jest uzasadniona ekonomicznie.
EN
The article presents economic aspects of a farm biogas works construction on territories of rural boroughs and individual agricultural farms. Calculations were carried out for a biogas works using liquid manure, maize silage and complimentary rye substrate as a substrate, and the power installed in the analysed biogas works was 511 kW. The results of the conducted analysis showed that a farm biogas works construction is not economically justified without the support of the state referring to renewable sources of energy.
PL
Praca prezentuje wyniki badań dotyczące miejsca i czasu w jakim ludność wiejska korzysta z Internetu. Obszarem badań objęto wybrane gminy wiejskie Małopolski. Wyniki badań wskazują, że internauta mieszkający w małopolskiej wsi to osoba od co najmniej roku korzystająca z Internetu przynajmniej raz w tygodniu, głównie w miejscu zamieszkania.
EN
The work presents the results of analyzing time and place of using the Internet by the rural population. The analysed area covered rural communes of the Małopolska region. The results of the analysis indicate that an Internet user living in rural area of the Małopolska region is a person that was using the Internet mainly at home, once a week for at least one year.
PL
W pracy przedstawiono gospodarkę ściekowo-osadowa, w wybranej gminie województwa lubuskiego. Realizacja wytycznych Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych w gminie jest bardzo różna. Wykazano, że stopień zwodociągowania jest na poziomie 91%, podczas gdy stopień skanalizowania nie przekracza 42%. Istniejąca oczyszczalnia ścieków nie gwarantuje uzyskania parametrów ścieków oczyszczonych zgodnych z pozwoleniem wodno-prawnym. W oczyszczalni nie jest rozwiązany problem ostatecznego zagospodarowania osadów ściekowych.
EN
In this paper was the waste water-sewage sludge management of the Lubuski province commune introduced. The guidelines of the National Programme for Municipal Waste Water Treatment are implemented in communes to different extents. It is shown that 91% o1 the commune has water systems installed, whereas sewerage systems are provided for less than 42% of the commune inhabitants. The existing waste water treatment plant does not secure the achievement of treated waste parameters that would be in accordance with the water supply and sewage effluent disposal permit. The problem of final sewage sludge management is not solved in the plant.
PL
W pracy przedstawiono przyczyny dla których polski rolnik, pomimo iż potrzebuje informacji fachowej (głównie ekonomicznej i technicznej) i jest skłonny za nią zapłacić w tak małym stopniu preferuje nośnik informacji jakim jest Internet. Badania prowadzono w roku 2007 w wybranych gminach województwa małopolskiego. Wyniki badań wskazują, że podstawowymi przyczynami dla których przedstawiciele gospodarstw wiejskich Małopolski w tak małym stopniu preferują nośnik informacji jakim jest sieć Internet jest zbyt wysoka cena świadczenia tych usług oraz brak doświadczenia i wiedzy fachowej potrzebnej do prawidłowego i skutecznego korzystania z zasobów internetowych.
EN
The paper presents the reasons why Polish farmers prefer the Internet as an information carrier to so little extent, although they need professional information (mainly economic and technical), and are prone to pay for it. The research was carried out in 2007 in selected boroughs of Małopolskie (Lesser Poland) Voivodship. Test results indicate that basic reasons, for which representatives of rural farms in Małopolskie Voivodship prefer the Internet as an information carrier to so little extent, include too high price of providing these services and lack of experience and professional knowledge required for correct and efficient use of the Internet resources.
PL
W pracy zaprezentowano wyniki badań ankietowych celem których było zbadanie dostępności gospodarstw domowych do technologii informacyjno-telekomunikacyjnych w wybranych gminach wiejskich województwa małopolskiego. W ostatnim roku badawczym co trzecie gospodarstwo domowe posiadało komputer lecz tylko co dziesiąte miało dostęp do łącza internetowego. Respondenci deklarujący dostępność do łączy internetowych w gospodarstwie domowym jednocześnie deklarowali jego użytkowanie.
EN
The paper presents results of public opinion survey examining availability of information telecommunication technologies for households in selected rural boroughs in Małopolskie Voivodship. In the last year of the research every third household had a computer, but only one in ten had access to internet connection. Respondents declaring to have access to internet connection in a household at the same time declared that they were using it.
20
Content available System logistyczny gminy wiejskiej
PL
Praca jest poświęcona przedstawieniu koncepcji systemu logistycznego gminy wiejskiej. Rozpatrzono następujące zagadnienia: gmina jako system działania, zadania i budowa systemu logistycznego, funkcjonowanie gminy w ujęciu cybernetycznym.
EN
The purpose of the paper is to present a concept of a borough logistic system. The following issues were considered: borough as an operation system, tasks and building of a logistic system, borough functioning from cybernetic point of view.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.