Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Stress-strain behaviour analysis of Middle Polish glacial tills from Warsaw (Poland) based on the interpretation of advanced field and laboratory tests

Bąkowska A., Dobak P., Gawriuczenkow I., Kiełbasiński K., Szczepański T., Trzciński J., Wójcik E., Zawrzykraj P.

Acta Geologica Polonica

|

2016

|

Vol. 66, no. 3

561--585

EN

The selected parameters of the Wartanian and Odranian tills, with relation to their spatial occurrence, grain size distribution, mineralogical composition, matric suction and other physical characteristics, are presented. The assessment of the lithogenesis and stress history on the microstructure is attempted. The comparison of the compression and permeability characteristics from field and laboratory tests has been performed. Laboratory consolidation tests carried out with up to 20MPa vertical stress, revealed two yield stress values, one in the range of a couple hundreds kPa, the other in the range of a couple thousands kPa. Based on those results, the reliability of the soil preconsolidation assessment, with the use of the two different methods is discussed. The aspect of the triaxial strength reduction under the dynamic loading of diverse frequency and amplitude is raised. The research results depict a variety of possible geological-engineering characteristics, under the divergent constraints scenarios, of compression or strength weakening origin. The effects of the specialized research program will widen the possibilities of physio-mechanical and structural characterization of soils for geological-engineering purposes.

2

Mikromorfologia glin lodowcowych jako narzędzie w rekonstrukcji procesów subglacjalnych

Narloch W., Piotrowski J. A.

Przegląd Geologiczny

|

2013

|

Vol. 61, nr 5

294--303

EN

Micromorphology has become an important tool in investigations of glacial tills. Structure and texture of tills studied in thin sections can be used to decipher the origin of tills, in particular their depositional and deformational history, but also to shed light on the nature of subglacial erosion, transport and deposition processes in general. In combination with laboratory experiments on till shearing under controlled conditions, micromorphology yields useful, quantitative data on till rheology that helps understanding the processes of ice movement over soft, deformable beds.This paper is a review of micromorphology applications to the study of subglacial tills as reported in the leading modern literature and presentation of a case study from Obórki site in north-central Poland that illustrates the potential of this method in the context of the last Scandinavian Ice Sheet.

3

Zmienność współczynnika filtracji w zależności od spadku hydraulicznego na przykładzie badań glin z miejscowości Różanka

Szczepański T., Wójcik E., Gawriuczenkow I.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

nr 446 (2)

417--421

PL

Artykuł poświęcony jest problematyce wyznaczania w laboratorium współczynnika filtracji, jednego z istotnych kryteriów doboru gruntu jako materiału izolacyjnego. Program badań obejmował 3 serie pomiarów współczynnika filtracji na próbkach gliny lodowcowej kompleksu północnopolskiego, założono w nim różne warunki gradientu hydraulicznego i naprężenia. Wyniki świadczą o znacznej zmienności współczynnika filtracji w zależności od warunków badania, co sygnalizuje potrzebę doprecyzowania istniejących wytycznych badań przepuszczalności.

EN

The paper focuses on the problems of determining the permeability coefficient, one of the important criteria for selecting the ground as a sealing material. The research program included three series of measurements of the permeability coefficient on samples from North-Polish complex till, using different conditions of stress and hydraulic gradient. The results show a considerable variability of the coefficient depending on the studied conditions, which indicates the need for research to clarify the existing guidelines for permeability studies.

4

Właściwości geologiczno-inżynierskie i mikrostrukturalne glin lodowcowych zanieczyszczonych substancjami ropopochodnymi

Izdebska-Mucha D., Szyszko C., Trzciński J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

nr 446 (2)

459--467

PL

Badania przeprowadzono na terenie bazy paliwowej położonej w północno-wschodniej Polsce, gdzie poziomy gliny lodowcowej zostały zanieczyszczone olejem napędowym w obrębie pola podziemnych zbiorników. W artykule przedstawiono charakterystykę mikrostruktury gruntu niezanieczyszczonego (NS) oraz gruntu zanieczyszczonego (SR) in situ olejem napędowym (ON). Dokonano również analizy zmian parametrów geologiczno-inżynierskich: uziarnienia, gęstości właściwej szkieletu gruntowego, granic konsystencji oraz wskaźnika plastyczności w zależności od stopnia zanieczyszczenia ON past gruntowych sporządzonych z gruntu NS. Badania mikrostrukturalne przeprowadzono na próbkach NNS, natomiast do badań parametrów geologiczno-inżynierskich przygotowano serię past zawierających 0, 2, 4, 8, 12, 16% wag. ON w stosunku do suchej masy gruntu. Pomiary uziarnienia przeprowadzone metodą pipetową i mikroagregatową wykazały, że wraz ze wzrostem zanieczyszczenia zwiększa się zawartość frakcji piaskowej, a spada zawartość frakcji pyłowej i iłowej. Większy zakres zmian uziarnienia uzyskano z badań metodą mikroagregatową. Wartości granicy skurczalności, plastyczności i płynności oraz wskaźnika plastyczności wzrosły, a gęstości właściwej szkieletu gruntowego zmalały wraz ze wzrostem zawartości ON. Spadek wartości gęstości właściwej szkieletu gruntowego jest związany z adsorpcją węglowodorów na ziarnach i cząstkach mineralnych. Badania mikrostrukturalne wykonane z zastosowaniem skaningowego mikroskopu elektronowego (SEM) oraz programu komputerowego STIMAN wykazały zwiększenie porowatości, liczby mezoporów, średnich i maksymalnych wartości obwodu, powierzchni i średnicy porów w gruncie SR. Mikrostruktura gruntu SR stała się bardziej izotropowa, na co wskazują spadek wartości wskaźnika anizotropii mikrostruktury i liczby porów szczelinowatych oraz wzrost średniej wartości współczynnika formy porów.

EN

In this paper the microstructural characteristic of glacial till polluted in situ with diesel oil (ON) is presented as well as the analysis of: particle size distribution, Atterberg limits, plasticity index and particle density in relation to the degree of the soil pollution. The microstructural study was conducted on undisturbed soil samples, while the engineering-geological parameters were tested on soil pastes containing 0, 2, 4, 8, 12, 16% of ON. The obtained results showed that as the pollution degree increases the content of silt and clay decreases and the content of sand increases. It was observed in polluted samples that the values of Atterberg limits and plasticity index increased, while the particle density values decreased due to adsorption of hydrocarbons on soil particles. Microsturctural analysis was conducted using Scanning Electron Microscope (SEM) and STIMAN software. The analysis revealed an increase of values in such morphological parameters as: total porosity, number of mesopores, pore diameter, pore area and pore perimeter. The microstructure converted to more isotropic, which was supported by decrease in coefficient of anisotropy and number of fissure pores.

5

Analiza parametrów skurczalności gruntów spoistych według różnych norm

Izdebska-Mucha D., Wójcik E.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

nr 446 (2)

321--327

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań parametrów skurczalności oznaczonych wg norm polskiej PN-88/B-04481 i brytyjskiej BS1377: Part 2: 1990: 4.3 oraz wg wzoru korelacyjnego Krabbego z 1958 (Schultze, Muhs, 1967). Analizę przeprowadzono dla iłów mioplioceńskich, glin lodowcowych oraz mad z Warszawy, Mszczonowa i Płocka. Określono takie parametry skurczu, jak: granica skurczalności ws, skurcz objętościowy Vs, względny skurcz objętościowy Vp oraz przeprowadzono analizę ich zależności od parametrów wskaźnikowych gruntu. Najwyższe wartości granicy skurczalności i skurczu objętościowego (Vs i Vp) wykazały kolejno: iły mioplioceńskie > mady > gliny lodowcowe. Wartości granicy skurczalności wg normy brytyjskiej są niższe niż wg normy polskiej, a różnica wynosi ok. 1–4%. Granica skurczalności obliczona wg Krabbego znacznie odbiega i nie wykazuje jednolitej tendencji zróżnicowania w stosunku do pozostałych metod. Nie stwierdzono wiążących zależności funkcyjnych pomiędzy granicą skurczalności a zawartością frakcji iłowej oraz wskaźnikiem plastyczności. Stwierdzono zależności liniowe o wysokim współczynniku korelacji pomiędzy skurczem objętościowym (Vs i Vp) a wilgotnością gruntu w0, przedziałem skurczu, wskaźnikiem plastyczności (Ip) i zawartością frakcji iłowej. Wyznaczono wzór na względny skurcz objętościowy w zależności od parametrów łatwo i standardowo wyznaczanych w badaniach geologiczno-inżynierskich gruntów – wilgotności i wskaźnika plastyczności: Vp = 0,629w0 + 0,191Ip–1,659 ±3,166; (R = 0,968).

EN

The article presents the results of shrinkage parameters research according to Polish standard PN-88B-04481, British standard BS1377: Part 2: 1990: 6.3 and Krabbe's equation from 1958 (Schultze, Muhs, 1967). Mio-Pliocene clays, glacial tills and alluvial soils were tested, as the most typical subsoils in Poland. Shrinkage limit w/s, volumetric shrinkage Vs, relative volumetric shrinkage Vp were determined and correlated with soils properties such as moisture content, shrinkage range, plasticity index and clay content. No significant relationships between shrinkage limit and clay content or plasticity index were found. Linear regression of high correlation coefficient was found between volumetric shrinkage Vs, Vp and moisture content, shrinkage range, plasticity index, clay content . However, the most important result of the analyses was the determination of the relationship between volumetric shrinkage Vp and moisture content (w/o) and plasticity index (Ip) — parameters commonly tested in geological engineering practice: Vp = 0,629w/o + 0,191Ip-1,659 ± 3,166; (R = 0,968).

6

Bio- and lithostratigraphical investigations of eemian fluviolacustrine sediments and tills from the lower Peene valley (Ne Germany)

Meng S., Börner A., Strahl J., Thieke H. U.

Polish Geological Institute Special Papers

|

2009

|

Vol. 25

37-48

EN

Corresponding biostratigraphical and lithological evidences permit to conclude that the drilled Eemian sediment was formed predominantly in fluviolacustrine facies in stagnant river lakes. The mollusc faunas investigated, therefore, is also of supra-regional significance and contains many mollusc species of the interglacial fluviolacustrine type. The stratigraphical classification of the sands as of the Eemian Interglacial age can be confirmed, finally, by the presence of Theodoxus fluviatilis. Moreover, the findings of Marstoniopsis scholzi were unknown so far from the Pleistocene in Germany. A constant pollen composition suggests a very short time of sedimentation during the Eemian namely from pollen zone 4 (cf. Erd, 1973) up to the beginning of pollen zone 5. The increasing rates of amphibole show an initial interglacial weathering impact. The surrounding morainic plateaus are covered only by a single Weichselian till (Mecklenburgian phase, qW3), which in the lower Peene valley directly overlays the Eemian fluvial deposits. A till of the younger Saalian (Warthian, qS2) underlays the fluviatile Eemian sands and the lowest till is classified as the lower Saalian glaciation (Drenthian, qS1). The Eemian fluvial sediments in the modern lower Peene valley argue for the existence of a pre-Weichselian river valley.

PL

Badania biostratygraficzne i litologiczne wykazały, że odwiercone osady interglacjału eemskiego powstały w jeziorze przepływowym występującym w dolinie rzecznej. Przeanalizowana fauna mięczaków ma znaczenie ponadregionalne i zawiera wiele gatunków charakterystycznych dla interglacjalnych warunków rzeczno-jeziornych. Na korelację piasków z interglacjałem eemskim wskazuje obecność gatunku Theodoxus fluviatilis. Stwierdzono obecność Marstoniopsis scholzi, który dotychczas nie był znany z osadów plejstoceńskich w Niemczech. Mało zróżnicowane spektrum pyłkowe dowodzi szybkiej sedymentacji w interglacjale eemskim podczas 4. i na początku 5. poziomu pyłkowego (por. Erd, 1973). Zwiększająca się zawartość amfibolu w osadach wskazuje na wietrzenie w pierwszej części interglacjału. Otaczająca wysoczyzna polodowcowa jest pokryta jednym pokładem gliny lodowcowej (faza meklemburska, qW3), która w dolnym odcinku doliny Peene bezpośrednio przykrywa eemskie osady rzeczne. Glina lodowcowa młodszego stadiału zlodowacenia Soławy (Warthian, qS2) podściela eemskie piaski rzeczne, natomiast niżej występująca glina lodowcowa została zakwalifikowana do starszego stadiału zlodowacenia Soławy (Drenthian, qS1). Eemskie osady rzeczne współczesnego dolnego odcinka doliny Peene wskazują na istnienie doliny rzecznej starszej od ostatniego zlodowacenia.

7

Zmiany mikrostrukturalne gliny lodowcowej spowodowane zanieczyszczeniem olejem napędowym

Izdebska-Mucha Dorota, Trzciński Jerzy

Geologos

|

2007

|

Vol. 11

463--472

PL

W artykule przedstawiono analizę zmian mikrostruktury gliny lodowcowej zanieczyszczonej in situ olejem napędowym. Badania zostały wykonane z zastosowaniem skaningowego mikroskopu elektronowego oraz programu komputerowego STIMAN do ilościowej analizy zdjęć mikroskopowych. Wstępne wyniki badań dowiodły, że mikrostruktura gliny uległa wyraźnym zmianom na skutek zanieczyszczenia olejem napędowym. Stwierdzono wzrost porowatości, liczby mezoporów, średnich i maksymalnych wartości obwodu, powierzchni i średnicy porów. Mikrostruktura gliny zanieczyszczonej stała się bardziej izotropowa, na co wskazuje spadek wartości wskaźnika anizotropii mikrostruktury i liczby porów szczelinowatych oraz wzrost średniej wartości współczynnika formy porów. Zaobserwowane zmiany są wynikiem redukcji sił wzajemnego oddziaływania pomiędzy cząstkami ilastymi po zanieczyszczeniu gruntu cieczą o niskiej wartości stałej dielektrycznej.

EN

In this study the effects of petroleum pollution on microstructure of glacial till were investigated. Undisturbed samples of the unaltered soil and the soil contaminated in situ by diesel oil were tested using skanning electron microscope. Quantitative analysis of microscopic photographs was conducted using STIMAN software. Results obtained show that the microstructure of the contaminated till changed significantly. The analysis revealed increase in such micromorphological parameters as: total porosity, number of mezopores, pore diameter, pore area and pore perimeter. The microstructure converted to more isotropic, which was supported by decrease in coefficient of anisotropy and number of fissure pores. Variations in the soil microstructure were attributed to diminution of repulsive interparticle forces due to low dielectric constant of diesel oil.

8

Metodyka badań petrograficznych frakcji szkieletowej glin lodowcowych w Europie Środkowej

Lisicki S.

Przegląd Geologiczny

|

2000

|

Vol. 48, nr 4

351-353

PL

Petrograficzne oznaczanie frakcji żwirowej glin lodowcowych - to analizy dość powszechnie stosowane w Europie. Eratyki przewodnie o frakcji 20-60 mm rozpoznaje się w materiale pobranym jedynie z odkrywek i odsłonięć naturalnych. Z glin zwałowych z rdzeni wiertniczych pobiera się do badań żwir o średnicy mniejszej od 20 mm, najczęściej zaś od 4 do 12,5 mm. Stosuje się bardzo różne wskaźniki (współczynniki) głazowe, tj. matematyczne zależności pomiędzy określonymi grupami petrograjicznymii skał tworzących frakcję żwirową glin lodowcowych. Powszechnie obliczane współczynniki petrograficzne: O/K-K/W-A/B nie zawsze oznaczają te same zależności petrograficzne. Wyniki badań mogą być również przedstawiane w postaci histogramu. W Niemczech, jak i na Litwie duże znaczenie dla litostratygrafiii mają skały jurajskie i kredowe. W Polsce, przy obliczaniu współczynników petrograficznych, są one na ogół nie uwzględniane.

EN

Petrographic analysis of fine clasts in tills is quite commonly applied in Europe. Key erratic, 20-60 mm in diameter, are examined in exposures only. Till samples from boreholes are examined for their gravel, less than 20 mm in diameter, usually 4 to 12.5 mm. Different petrographic coefficients (indices) are applied, being mathematical relations between definite petrographic groups of rocks that form a gravel fraction in tills. Commonly applied petrographic coefficients O/K-K/W-A/B do not indicate always the same petrographic relations. Results can be also presented in histograms. The Jurassic and Cretaceous rocks play a significant lithostratigraphic role in Germany and Lithuania. However, these rocks generally are not taken into account in Poland.

9

Kryteria stosowania litotypów stratygraficznych glin lodowcowych w badaniach czwartorzędu

Lisicki S.

Przegląd Geologiczny

|

2000

|

Vol. 48, nr 4

368-370

PL

W najnowszych opracowaniach dotyczących obszaru dorzecza Wisły wyróżnia się 16 litotypów stratygraficznych glin lodowcowych. Osadem odpowiednim do określania litotypów, a tym samym litostratygrafii glin lodowcowych jest glina lodowcowa wytopnieniowa (typu melt-out). Badany poziom gliny powinien mieć dużą miąższość, a frekwencja żwirów w pojedynczej próbce powyżej 100 sztuk ziaren. Określenie litotypów stratygraficznych było możliwe w obszarach, w których osady interglacjalne występują w profilach otworów kartograficznych. Z tymi litotypami porównuje się litotypy lokalne. Wykonywanie analizy petrograficznej umożliwia prowadzenie badań porównawczych na dużych obszarach Polski.

EN

The most recent papers, dealing with the Vistula drainage basin present 16 stratigraphic lithotypes of tills. Such lithotypes and therefore a till lithostratigraphy, are to be defined on the basis of melt-out tills, considerably thick and a population of gravels from which is over 100 grains. Stratigraphic lithotypes could be defined in the areas, in which interglacial sediments were examined in the test-cartographic boreholes. These lithotypes are the reference to the local ones. Petrographic analysis enables a comparative analysis in a large territory of Poland.