Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Content of Some Macro-and Microelements in a Soil Toposequence in the Landscape of Ice-Dammed Lakes in Sepopol Lowland

Smólczyński S., Orzechowski M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 2-3

217-231

EN

The study was carried out using soil catena method in Sepopol Lowland, representing the zone of ice-dammed lakes of young glacial landscape. The sequence of soils in the catena was as follows: black earth, proper deluvial soil, humous deluvial soil, mucky soil, strongly and slightly silted peat-muck soils. Soil texture, soil reaction, total content of carbon and nitrogen as well as total amounts of Ca, Mg, K, P, Na, Fe, Mn, Zn and Cu were analysed in the mentioned soils. The reaction of investigated soils ranged from slightly acid in deluvial soils to neutral in peat-muck soils. In the studied toposequence of soils, the amounts of total carbon and nitrogen increased towards the depression. Variation of the amounts of analysed elements in the catena depended on the location of soil in a relief. Quantitatively, the content of elements in eroded black earths was in the following sequence: Fe > Ca > Mg > K > P > Na > Mn > Zn > Cu. Deluvial soils contained more potassium than magnesium, and peat-muck soils contained more calcium than iron. Arable horizons of proper deluvial soils, which were located in the middle of the slope, contained the lowest amounts of macro- and microelements in relation to both deeper layers of the soil profile and parent material of eroded soils. The highest accumulation of macro- and microelements was reported in the soils located at the bottom of the slope. Humous deluvial soils were distinguished by the highest content of K and Fe, mucky soils by the highest content of Mg, Cu, Zn, Mn, and the peat-muck - Ca, P and Na. Humous deluvial soils and upper-silted organic soils are the barriers which prevent the expansion of biogens from agricultural areas to wetlands.

PL

Badania przeprowadzono metodą katen glebowych na Nizinie Sępopolskiej reprezentującej strefę zastoiskową krajobrazu młodoglacjalnego. Sekwencja gleb w katenie przedstawiała się następująco: czarne ziemie, gleby deluwialne właściwe, gleby deluwialne próchniczne, gleby namurszowe, gleby torfowo-murszowe silnie i słabo zamulone. W badanych glebach oznaczono: uziarnienie, odczyn pH, zawartość węgla i azotu ogólnego oraz całkowitą zawartość Ca, Mg, K, P i Na, Fe, Mn, Zn i Cu. Odczyn badanych gleb kształtował się od lekko kwaśnego w glebach deluwialnych do obojętnego w glebach torfowo-murszowych. W analizowanej toposekwencji gleb w kierunku centrum zagłębienia zwiększała się zawartość węgla i azotu. Zróżnicowanie zawartości oznaczonych pierwiastków w glebach badanej toposekwencji było uzależnione od ich położenia w reliefie. Szereg ilościowy oznaczonych pierwiastków w czarnych ziemiach erodowanych przedstawiał następująco: Fe > Ca > Mg > K > P > Na > Mn > Zn > Cu. W glebach deluwialnych więcej było potasu niż magnezu, a w glebach torfowo-murszowych więcej jest wapnia niż żelaza. Poziomy uprawne, zlokalizowanych w środkowej części stoku, gleb deluwialnych właściwych wykazywały największe zubożenie makro- i mikroelementów w odniesieniu zarówno do głębszych warstw profilu, jak i do skały macierzystej gleb erodowanych. Największą kumulację makro- i mikroelementów wykazywały gleby usytuowane u podnóża stoku. Gleby deluwialne próchniczne wyróżniały się największą zawartością K i Fe, gleby namurszowe - Mg, Cu, Zn i Mn, a gleby torfowo-murszowe - Ca, P i Na. Gleby deluwialne próchniczne oraz odgórnie namulone gleby organiczne stanowią bariery, zapobiegające rozprzestrzenianiu się pierwiastków biogennych z terenów rolniczych do siedlisk mokradłowych.

2

Mineralization of Organic Nitrogen Compounds in Alluvial and Deluvial Soils of Morainic, Riverine and Delta Landscapes

Orzechowski M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 8

971-981

EN

The process of mineralization of organic nitrogen compounds in alluvial and deluvial soils of morainic, riverine and delta landscapes was studied. The research was carried out in autumn 2008, after growing season. Inorganic nitrogen compounds were determined by adding l % K2SO4 after incubation of soil samples. Furthermore, the redox potential (Eh) and the oxygen diffusion rate (ODR) were measured and rH factor was calculated. The results show that the most beneficial soil-site conditions for the mineralization of organic nitrogen compounds are in deluvial soils in the landscape of lakeland hills. In these soils the amount of nitrogen compounds converted to inorganic forms was the highest and the content of N-NO3 was low and medium according to the established standards. The value of Eh potential amounted to 390 mV and the oxygen diffusion rate to 74.2 ug m-2 s-1. The N-NO3:N-NH4 ratio exceeded l .0. In surface horizons of alluvial soils of riverine and delta landscapes, despite higher quantities of organic matter and total nitrogen than in deluvial soils, the amounts of inorganic nitrogen compounds were similar. In subsurface horizons of alluvial soils, small amounts of inorganic nitrogen compounds were released and the N-NO3:N-NH4 ratio was below one. Different site conditions, in which process of mineralization of organic nitrogen compounds took place, led to statistically significant differences between deluvial and alluvial soils, taking into consideration the content of N-N03 and the sum of N-N03 and N-NH4.

PL

W glebach deluwialnych i aluwialnych w krajobrazie morenowym, dolin rzecznych i deltowych badano przebieg procesu mineralizacji organicznych związków azotu. Badania prowadzono jesienią 2008 r. po zakończeniu wegetacji. Azot mineralny oznaczono po inkubacji w wyciągu glebowym l % K2SOt Ponadto wykonano pomiar potencjału redoks (Eh), natężenia dyfuzji tlenu (ODR) i obliczono wskaźnik rH. Wyniki badań wskazują, że najkorzystniejsze warunki siedliskowo-glebowe do przebiegu proces. mineralizacji organicznych związków azotu występowały w glebach deluwialnych w krajobrazie pagórkowatym pojeziernym. W glebach tych uwalniało się najwięcej azotu mineralnego, według przyjętych nora zawartość azotu N-NO3 była mała i średnia. Wartość potencjału Eh dochodziła do 390 mV, a natężenia dyfuzji tlenu do 74.2 u.g o m-2 o s-1. Stosunek azotu N-NO3:N-NH4 kształtował się powyżej jedności. W poziomach powierzchniowych gleb aluwialnych w krajobrazie dolin rzecznych i deltowym pomimo większej zawartej materii organicznej i N-ogólnego niż glebach deluwialnych, ilości uwalnianych mineralnych form azotu były zbliżone. W poziomach podpowierzchniowych gleb aluwialnych uwalniały się bardzo małe ilości azotu mineralnego, a stosunek azotu azotanowego do amonowego nie przekraczał jedności. Zróżnicowane warunki siedliskowe, w których przebiegały procesy mineralizacji związków azotu, spowodowały, że między glebach deluwialnych i aluwialnych wstępują statystycznie istotne różnice w zawartość azotu N-NO3 oraz sumy N-N03 + N-NH4.

3

Uwarunkowania rozwoju i wybrane właściwości gleb dolinki erozyjno - denudacyjnej Wieprzy w okolicach Mazowa

Jonczak J., Kuczyńska P.

Landform Analysis

|

2008

|

Vol. 7

69--79

PL

Celem badań była analiza przestrzennego zróżnicowania procesów i czynników glebotwórczych oraz właściwości pokrywy glebowej głęboko wciętej dolinki erozyjno-denudacyjnej Wieprzy w okolicach Mazowa (Równina Sławieńska, Polska północna). Badania wykazały, że mimo niewielkich rozmiarów dolinki erozyjno-denudacyjnej, w jej obrębie występuje duża różnorodność czynników i procesów glebotwórczych. Gleby dolinki zaklasyfikowano do czterech typów (brunatne kwaśne, deluwialne brunatne, deluwialne próchniczne, torfiasto-glejowe). Wykazują one dużą zmienność przestrzenną zarówno pod względem pozycji systematycznej, jak i morfologii oraz właściwości fizycznych i chemicznych.Wobrębie dolinki wyraźnie zaznaczają się trzy strefy – część wysoczyznowa, stoki i dno. Z każdą z tych stref związany jest inny kompleks czynników i procesów glebotwórczych.Wrozwoju gleb, w skali całej dolinki, podstawową rolę odgrywa rzeźba terenu, a procesy glebotwórcze pozostają w ścisłym związku z jej morfogenezą.

EN

The aim of research was an analysis of spatial differentiation of soil-forming processes and factors, as well as of soil properties, in a deeply incised erosional-denudational valley of Wieprza near Mazów, northern Poland. Despite small size of the valley, there exists considerable variability of soil-forming factors and processes within its limits, hence soil systematic position, morphology, and physico-chemical properties vary across the valley. Soils in the valley belong to four types: acid brown soils (cambisols), deluvial brown soils, humic deluvial soils and peaty-gley soils. Three main landscape elements can be distinguished within the study area: upper surfaces, valley sides, and valley floor. Each zone is typified by its own complex of soil-forming factors. In the upper slope/plateau area soil properties reflect the characteristics of parent rock. Loamy deposits of former ice-dammed lakes support acid brown soils of low pH, high content of organic matter in the humic horizon, and completely depleted in carbonates. Slopes below are subject to erosion, hence the thickness of humic horizon and organic matter content are reduced in respect to soils present on the plateau. In slope concavities one can observe deposition of material brought down by slope wash and the build-up of deluvial soils. These soils show the development of cambic horizon, which typically contains large quantities of organic matter. In the valley floor mud deposition and the development of humic deluvial soils takes place. The latter are enriched in organic matter, nutrients, favourable C/N and C/P ratio, and have higher pH if compared with soils on the slopes and on the plateau. Their evolution remains under significant influence of water seeping from the truncated water-bearing horizons and, seasonally, water issued from drains. The surplus of water is conducive for peaty-gleyey soil development. At the entire valley scale, local relief is a key factor influencing soil evolution, whereas soil-forming processes remain in close correspondence with morphogenesis of the valley.