Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ zaniechania nawożenia oraz zbioru runi łąkowej na zawartość rwo oraz rozpuszczalnych form potasu i magnezu w glebie i w płytkich wodach gruntowych

Burzyńska I.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2009

|

T. 9, z. 3

19-28

PL

Przedmiotem badań była ocena zawartości RWO i rozpuszczalnych form K i Mg w glebie łąkowej oraz w płytkich wodach gruntowych. Po czterech latach od zmiany sposobu użytkowania łąki wykazano zwiększenie zawartości rozpuszczalnych form potasu w glebie łąkowej. Wieloletni brak nawożenia magnezem przyczynił się do małej zawartości łatwo rozpuszczalnych form tego składnika, będącej przyczyną zachwiania równowagi między potasem i magnezem w glebie. Otrzymane zależności między zawartością RWO w glebie a stężeniem K w płytkich wodach gruntowych wskazują na możliwość przenikania tego składnika do wód gruntowych wraz ze zwiększaniem zawartości RWO.

EN

The content of DOC and soluble forms K and Mg in soil after abandoned fertilisation and harvesting was analysed in order to follow their displacement to shallow ground waters. Studies were carried out in long-term meadow experiment set up in 1981 in the aim to assess the effect of liming and the use of various doses and forms of nitrogen fertilizers. Since 2004 fertilisation and harvesting of meadow plants were given up. Four years after this change the increase of soluble forms of potassium were found in meadow soil. Long lasting lack of magnesium fertilisation resulted in a small content of this macroelement and disturbed the soil equilibrium between potassium and magnesium. Obtained correlations between DOC in the soil and K in shallow ground waters point to a possible penetration of potassium with increasing content of DOC.

2

Zastosowanie testu 0,01 mol x dm-3 chlorku wapnia w ocenie zasobności gleby łąkowej i jakości wód gruntowych

Burzyńska I.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2008

|

T. 8, z. 2a

13-32

PL

Celem badań była ocena przydatności wyciągu 0,01 mol · dm-3 CaCl2 z gleby łąkowej do określenia współzależności między zawartością składników mineralnych w tej glebie a ich zawartością w roślinności łąkowej I pokosu oraz między zawartością składników mineralnych w wyciągu z gleby a ich stężeniem w płytkich wodach gruntowych. Badania prowadzono w celu wyznaczenia liczb granicznych zawartości w glebie dostępnych dla roślinności łąkowej form składników na podstawie zawartości tych składników w wyciągu 0,01 mol · dm-3 CaCl2. Wspomniany roztwór ekstrakcyjny stosowano także do oceny ryzyka zanieczyszczenia płytkich wód gruntowych wymienionymi składnikami mineralnymi. Badania prowadzono na wieloletnich doświadczeniach łąkowych oraz na łąkach produkcyjnych. Na podstawie wyznaczonych korelacji liniowych Pearsona między zawartością wybranych składników, tj. P, K, Mg, Mn i Zn, z "diagnostycznej" warstwy gleby (0-15 cm) a ich zawartością w roślinności łąkowej I pokosu wyznaczono wstępnie zawartości graniczne dostępnych form składników w mineralnej glebie użytkowanej łąkowo. Stwierdzono statystycznie istotne współzależności Spearmana między zawartością fosforu i magnezu w wyciągu z gleby a ich stężeniem w płytkich wodach gruntowych w okresie od marca do grudnia. Ostateczne wyznaczenie zawartości granicznych w glebie dostępnych dla roślinności łąkowej form składników mineralnych na podstawie wyciągu 0,01 mol · dm-3 CaCl2, a także oszacowanie ryzyka zanieczyszczenia płytkich wód gruntowych będzie możliwe po wykonaniu szerszych badań w skali kraju.

EN

The studies were aimed at evaluating the usefulness of 0.01 M CaCl2 soil extract to analyse the relationships between the content of mineral elements in meadow soil and in grassland vegetation of the Ist cut and between the content of mineral elements in this soil extract and their concentration in shallow ground waters. Studies were carried out to determine the threshold values of nutrients availability for grassland vegetation from their content in 0.01 M CaCl2 soil extract and to estimate the risk of shallow ground water pollution. Studies were carried out in a long-term grassland experiments in Janki, Laszczki, Falenty and Baniocha (Masovian Province) and in typical productive meadows in farms situated in Gródek (Podlasian Province), Małszyce (Kujawsko-Pomorskie Province) and Dziarnowo (Masovian Province). Preliminary threshold concentrations of available nutrients were determined from Pearson's coefficients of linear correlation between the content of P, K, Mg, Mn and Zn in 0.01 M CaCl,sub>2 soil extract from a "diagnostic" layer (0-15 cm) and their content in grassland vegetations of the I-cut. Significant Spearman correlation was found between the content of P and Mg in 0.01 M CaCl2 soil extract and their concentration in shallow ground waters from March to December. Definite calculation of the threshold concentrations of available mineral nutrients based on 0.01 M CaCl2 soil extract and risk assessment of ground waters pollution will be possible after broader studies.

3

Relacja zawartości potasu do magnezu w roślinności łąkowej i w glebie jako wskaźnik środowiskowych przemian na użytkach zielonych

Sapek B.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2008

|

T. 8, z. 2b

139-151

PL

Na podstawie dostępnych wyników badań na dwóch długoletnich, ścisłych doświadczeniach łąkowych na glebie mineralnej przedstawiono propozycję wykorzystania ilorazu zawartości potasu i magnezu (K/Mg) w roślinności łąkowej i glebie jako wskaźnika przemian, jakie mogą zachodzić z upływem lat na użytku zielonym w warunkach stałego poziomu nawożenia mineralnego. Wyniki oznaczeń zawartości potasu i magnezu w roślinności i glebie oraz odczynu gleby w ciągu ponad 20 lat badań umożliwiły ocenę dynamiki zmian tego wskaźnika. Mimo stałego poziomu nawożenia, w tym również potasem, wykazane zmiany wartości K/Mg z upływem lat świadczą o braku równowagi jonowej w pobieraniu składników przez roślinność łąkową. W warunkach stwierdzanego niedoboru potasu oraz magnezu w polskich glebach, zwłaszcza zakwaszonych, duże i wzrastające w czasie wartości K/Mg wskazują na potrzebę wzbogacania takich gleb w magnez oraz ograniczania możliwości jego wymywania, a także na konieczność zrównoważonego nawożenia potasem użytków zielonych.

EN

A proposition was presented to use the potassium to magnesium ratio in plants and soil as an indicator of changes that might occur with time in grassland at constant mineral fertilization. The elaboration was based on results of a study on two long-term exact meadow experiments on mineral soil. Results of potassium and magnesium analyses in plants and soil as well as the determination of soil pH for more than 20 years enabled the estimation of the dynamics of proposed indicator. Despite constant fertilization, including fertilisation with potassium, the temporal changes of K/Mg ratio evidenced the lack of ionic equilibrium of the elements taken up by plants. In view of the recognised deficit of potassium and magnesium in Polish soils, especially in acid soils, high and still increasing K/Mg ratios point to the need of enriching such soils with magnesium and limiting the possibilities of its leaching. In such cases, balanced fertilisation of grasslands with potassium is indispensable.

4

Nawożenie saletrą wapniową gleby łąkowej w świetle działań proekologicznych

Sapek B.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2008

|

T. 8, z. 1

305-321

PL

Degradacja chemiczna gleb w Polsce, zwłaszcza systematyczne zwiększanie ich kwasowości, była inspiracją do podjęcia oceny nawożenia saletrą wapniową (CN) użytku zielonego na glebie wymagającej zmniejszenia kwasowości lub stabilizacji odczynu. Tendencja zmniejszania ilości stosowanych środków wapnujących, w tym nawozów wzbogaconych w wapń, skłania do stosowania saletry wapniowej, nawozu, którego działanie jest skuteczne, proekologiczne i jednocześnie nie zmniejsza efektów produkcyjnych. Ocenę działania tego nawozu wykonano na podstawie wyników długoletnich doświadczeń łąkowych, również w warunkach zaniechania produkcyjnego użytkowania łąki. Wyniki badań rozpatrzono również w świetle nowej strategii Komisji UE odnośnie do ochrony gleb Europy. Wykazano, że stosowanie tego nawozu przeciwdziała postępującemu zakwaszeniu i zubożeniu gleb w wapń, a także polepsza jakość runi łąkowej w wyniku zwiększenia w niej zawartości tego składnika oraz korzystniejszy, ze względu na żywienie przeżuwaczy, stosunek Ca/P. Dwukrotnie większa, w porównaniu z saletrą amonową (AN), cena tej samej ilości czystego składnika (azotu) w CN jest równoważona możliwością jej stosowania w dawce o połowę mniejszej, bez znaczącego zmniejszenia plonów rekompensowanego lepszą jakością zbieranej paszy łąkowej. Dodając do tego prośrodowiskowe działanie CN, szczególnie w ekstremalnych warunkach fizyczno-wodnych, nawóz ten może być rekomendowany do stosowania na trwałe użytki zielone.

EN

The chemical degradation of soils in Poland, particularly systematic increasing of its acidity, was the inspiration to undertake the estimation of the fertilisation with calcium nitrate (CN) the grassland that require the decrease of soil acidity or the stabilization the proper soil pH. The tendency to decrease the quantity of the liming medium, including fertilisers enriched with calcium, inclines to use of calcium nitrate as an efficacious and ecological positive activities that not decreases the productive effect. The estimation was made on the base of the results on long-term meadow experiments, as well as in the case of leaf off the productive meadow use. The investigation results examines also in the light of new strategy of EU Commission concerning protection of soils in Europe. The positive estimation of CN use confirms proved counteract and protect of soils from its progressive acidification and impoverishment with calcium, as well as shown the improving the quality of meadow sward resulting with increasing of calcium content and more profitable value of Ca/P relation with regard to ruminants food. Two time more price of the same quantity of pure constituent - nitrogen in CN as in ammonium nitrate (AN) is equilibrated by possible use of a half dose of nitrogen in the form of CN without remarkable lower yields. The losses on the lower yield recompense better quality of harvested pasture. In addition, the positive effect of CN for environment, particularly in the extreme physical and water conditions show calcium nitrate ought to be obliged on permanent grasslands.

5

Ocena wpływu wybranych cech gleb łąkowych na przenikanie rozpuszczalnych form składników mineralnych do płytkich wód gruntowych

Burzyńska I.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2007

|

T. 7, z. 2a

95-106

PL

Przedmiotem badań była ocena wpływu wybranych cech gleby łąkowej, tj. pHCaCl2 i zawartości rozpuszczalnego węgla organicznego (RWO) na przemieszczanie się łatwo rozpuszczalnych form składników mineralnych do płytkich wód gruntowych. W latach 2001-2005 co miesiąc pobierano próbki gleby z warstw 0-10 i 10-20 cm oraz płytkich wód gruntowych ze studzienek kontrolnych zainstalowanych na pasach ochronnych wieloletnich doświadczeń łąkowych w miejscowościach: Janki, Laszczki, Falenty i Baniocha w województwie mazowieckim. Statystycznie istotne dodatnie współczynniki rang Spearmana w układzie wartość pHCaCl2 - stężenie wybranych składników w płytkich wodach gruntowych otrzymano dla: P, K, Mg, natomiast ujemne wartości tych współczynników - dla Mn i Zn. Ujemne wartości współczynników korelacji otrzymano także w przypadku zależności stężenia badanych składników mineralnych w płytkich wodach gruntowych od zawartości RWO w wyciągu z gleby łąkowej w 0,01 mol·dm-³ roztworze CaCl2.

EN

The study consisted in estimating the effect of soil features such as pH and dissolved organic carbon (DOC) content in 0.01 M CaCl2 soil extract on leaching of soluble forms of mineral elements to shallow ground waters. In the years 2001-2005 monthly soil samples were taken from soil layers: 0-10 and 10-20 cm and shallow ground waters were taken from control wells situated in buffer strips of the long-term meadow experiments in Janki, Laszczki, Falenty and Baniocha in Masovian Province. Positive statistically significant correlations of Spearman between pHCaCl2 and the concentration of macro- and micronutrients in shallow ground waters were found for P, Mg and negative correlations for Mn and Zn. Negative statistically significant were also found between the content of DOC and concentration of these elements in shallow ground waters.

6

Ocena następczego wpływu wapnowania oraz dawki nawozu azotowego na zawartość fosforu i potasu rozpuszczalnego w 0,01 mol CaCl2 dm -3 w glebie łąkowej

Burzyńska I.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2006

|

T. 6, z. spec.

93-102

PL

Badania prowadzono na trzech długoletnich doświadczeniach łąkowych założonych w 1981 r. w Jankach i Laszczkach oraz w 1987 r.- w Falentach. Celem niniejszej pracy było wykazanie następczego efektu wapnowania oraz zastosowania zróżnicowanych dawek i formy nawozu azotowego na zawartość fosforu i potasu rozpuszczalnego w wyciągu 0,01 mol CaCl2·dm-³ z gleby łąkowej. Wykazano, że nawożenie dawką azotu wynoszącą 240 kg·ha-¹ zmniejszało zawartość rozpuszczalnych form fosforu i potasu w glebie doświadczeń łąkowych, nie wykazano natomiast wpływu zabiegu wapnowania na tę zawartość. Nawożenie organiczno-mineralne na obiektach NG240 i NG360 zwiększało zawartość rozpuszczalnych form tych składników w glebie doświadczenia w Falentach. Wyciąg glebowy 0,01 mol CaCl2·dm-³ charakteryzuje się pewną czułością, umożliwiającą ocenę zmian zawartości rozpuszczalnych form fosforu i potasu w glebie łąkowej po zastosowaniu zróżnicowanych dawek i formy nawozu azotowego.

EN

Studies were carried out in three long-term meadow experiments set up in 1981 in Janki, Laszczki and in 1987 in Falenty. This study was aimed to demonstrate the effect of liming and the use of various doses and forms of nitrogen fertilizers on the content of phosphorus and potassium in 0.01 M CaCl2 soil extract from meadow soil. Fertilization with nitrogen dose 240 kg N·ha-¹ diminished soluble forms of phosphorus and potassium in soil. Organic-mineral fertilizers on objects: NG240 and NG360 increased the content of soluble forms of these elements in the soil from the experiment in Falenty. No effect was found of liming on soluble forms of phosphorus and potassium in the soil from meadow experiments. Extraction with 0.01 M CaCl2 is sensitive enough to characterise changes in the content of soluble forms of phosphorus and potassium in meadow soil after the use of various doses and forms of nitrogen fertilizers.

7

Porównanie przydatności roztworów 0,01 mol·dm-³ CaCl2 oraz 0,5 mol·dm-³ HCl do oceny zasobności w składniki pokarmowe mineralnych gleb łąkowych

Burzyńska I., Sapek B., Kalińska D.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2002

|

T. 2, z. 1

65--75

PL

Przedmiotem badań było porównanie przydatności dwóch roztworów ekstrakcyjnych – 0,5 mol·dm-³ HCl oraz 0,01 mol·dm-³ CaCl2 do oceny zasobności mineralnych gleb łąkowych w składniki pokarmowe, tj.: P, K, Mg, Mn i Zn, nawożonych zróżnicowanymi dawkami azotu (120 i 240·kg·ha-¹ N) oraz formami nawozu azotowego (saletrą amonową – AN i saletra wapniowa – CN). Ilości składników mineralnych uwolnione z gleby do badanych roztworów ekstrakcyjnych są zależne od warstwy gleby oraz formy zastosowanej saletry. Przeciwdziałające postępującemu zakwaszeniu stosowanie saletry wapniowej zwiększało zawartość cynku uwalnianego do obydwóch wyciągów. Obydwa roztwory ekstrakcyjne wykazują własną specyfikę i zakres działania. Roztwór 0,01 mol·dm-³ CaCl2, będący słabym roztworem ekstrakcyjnym, może być przydatny do oceny zasobności gleb łąkowych w łatwo rozpuszczalne formy składników mineralnych.

EN

The study was aimed to compare the suitability of two extracting solutions – 0.5 M CaCl2 and 0.01 M HCl – for assessing nutrient content (P, K, Mg, Mn and Zn) in mineral meadow soils fertilized with different nitrogen fertilizers (ammonium saltpeter AN and calcium saltpeter CN) at two rates (120 and 240 kg·ha-¹ N). The amount of extracted nutrients depended on the soil layer and type of fertilizer. Application of calcium saltpeter, which was originally used to counteract soil acidification, resulted in the increase of zinc extracted to both solutions. Both extractants have their specific properties and range of activity. 0.01 M CaCl2 being a weak extractant may be useful in assessing the amount of easily soluble forms of nutrients in meadow soils.

8

Doczyszczanie ścieków z oczyszczalni zagrodowych w glebie przez stosowanie płytkich układów rozsączających

Jucherski A.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2001

|

R. 9, nr 4

43-50

PL

W wyniku 2-letnich badań płytkiego układu rozsączającego doczyszczania ścieków, zlokalizowanego na górskim użytku zielonym na poligonie badawczym w IBMER - Tyliczu, stwierdzono dobrą skuteczność zmniejszania tlenowych wskaźników zanieczyszczeń, zarówno w wiosenno-letnim jak i jesienno-zimowym okresie eksploatacyjnym: 87,0% / 98,6% - BZT5; 80,8% / 90,9% - ChZT, a także stężeń azotu amonowego: 82,5% / 96,3%. Spełnione są także obowiązujące wymagania dotyczące stężeń P-PO4 oraz zawiesiny ogólnej. Bardzo słaba skuteczność usuwania azotu całkowitego (średnio: 17,7% / 8,6% przy początkowych wartościach stężeń tego składnika w ściekach dostarczanych do układu: 33,9 mg/l / 40,8 mg/l) uzasadnia twierdzenie, że tzw. "oczyszczanie ścieków składające się jedynie z osadnika i drenażu rozsączającego nie powinny być stosowane.

EN

Results of two-year investigation of shallow infiltration trench facility, arranged on the sloping grass plot at IBMER - Tylicz, designed for the final sewage purification were discussed. Good efficiency of reducing both, oxygen impurity factors and concentration of ammonium components, was stated as well in spring - summer as in autumn - winter periods, respectively: 87.0% / 98.6% - BOD, 80.0% / 90.9% - COD and 82.5% / 96.3% - N-NH4. The requirements concerning obligatory limits of P-PO4 concentration and suspended solids were met also. Because of poor total nitrogen removal efficiency (17.7% / 8.6% on an average), the wastewater - before its introduction into underground draining systems - should be pretreated in septic tanks and next having to be put into secondary and partially tertiary biochemical treatment.