Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Związek zaburzeń glacitektonicznych z pradolinami na terenie Polski zachodniej

Kraiński A.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2010

|

nr 139 (19)

41-46

PL

W prezentowanej pracy zawarta jest analiza dotycząca związku stref zaburzeń glacitektonicznych z depresjami glacitektonicznymi. Z badań bowiem wynika (jest to reguła), że największe (najdłuższe i najszersze) strefy zaburzeń glacitektonicznych występują na południe od pradolin. Autor udokumentował, że pradoliny mają genezę złożoną, nie tylko jak dotychczas przyjmowano erozyjną, lecz związane są również z tzw. depresjami glacitektonicznymi, z których wyrwany został grunt i przemieszczony na południe tworząc kry glacitektoniczne (w elewacjach glacitektonicznych).

EN

The paper presents an analysis concerning a relation between glaciotectonic deformations and glaciotectonic depressions. The research work lead to the conclusion that (it is a rule) the largest (the longest and the broadest) zones of glaciotectonic deformations occur in the area south of ice marginal valley. Author have proved that the ice marginal valleys have a complex genesis, not only erosive as it has been accepted so far, but they are also in relation with the so called glaciotectonic depressions from which the sediment was pulled out and dislocated southwards forming glaciotectonics ice gloes (in area of glaciotectonic elevations).

2

Makroskalowe deformacje glacitektoniczne osadów neogeńskich w konińskich odkrywkach węgla brunatnego

Widera M., Włodarski W.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2010

|

nr 139 (19)

126-135

PL

Osady neogeńskie w odkrywkach KWB Konin S.A. są silnie zdeformowane glacitektonicznie. Analizie strukturalnej poddano fałdy i nsunięcia wykształcone w skali makro, których rozmiary dochodzą do kilkuset metrów, a wysokość do kilkudziesięciu metrów. Orientacja tych deformacji wskazuje, że powstały one w czasie kilku zlodowaceń, transgredujących z północy, a wyjątkowo z północnego zachodu.

EN

Neogene deposits in the Konin lignite open-casts are strongly deformed due to glaciotectonic processes. Some folds and thrusts were subjected to the structural analysis. Their sizes are reaching up to a few hundred meters and height up to several dozen meters. Orientation of these deformations shows that they came into existence during a few glaciations coming from the north, exceptionally from the north-west.

3

Deformacje glacitektoniczne na przedpolu Sudetów - wyniki badań geologicznych prowadzonych na inwestycjach liniowych

Urbański K.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2010

|

nr 139 (19)

105-118

PL

W latach 2003 - 2009 prowadzono prace geologiczne na zachodnim odcinku autostrady A-4 oraz wzdłuż modernizowanych linii kolejowych na obszarze przedgórza Sudetów między Legnicą a Zgorzelcem. W trakcie wykonywanych prac były analizowane ciągłe profile geologiczne o długości od kilkuset metrów do kilku kilometrów. W odsłonięciach obserwowano liczne deformacje glacitektoniczne nie opisywane dotychczas w literaturze geologicznej. Tam, gdzie osady były silnie zróżnicowane litologicznie, występowały głównie deformacje nieciągłe: nasunięcia oraz łuski glacitektoniczne. W monotonnie wykształconych osadach wodnolodowcowych, zastoiskowych i rzecznych występują natomiast głównie deformacje fałdowe wraz z towarzyszącymi im uskokami normalnymi. We wschodniej części badanego obszaru wyniki pomiarów mezostruktur wskazują jednoznacznie na kierunek transportu glacitektonicznego ku ESE. Był to kierunek nasuwania się lądolodu, na który miał wpływ przebieg morfotektonicznej granicy bloku Sudetów. Na przeszkodzie lądolodu znalazły się wydźwignięte tektonicznie bloki starszego podłoża, które pełniły rolę masy oporowej. W osadach przylegających do bloków tektonicznych utworzyły się mezostruktury glacitektoniczne świadczące o silnej kompresji horyzontalnej. Na podstawie badań litopetrograficznych glin zwałowych ustalono, że wiek deformacji odpowiada fazie transgresji zlodowacenia Odry. W zachodniej części obszaru badań, w rejonie Węglińca i Żarek Wielkich, rola podłoża podkenozoicznego w modyfikowaniu kierunku nasuwania się lądolodu, z uwagi na jego większą głębokość zalegania, była mniejsza. Wyznaczony na podstawie orientacji mezostruktur kierunek transportu glacitektonicznego przebiega tutaj generalnie w kierunku N-S. W tej części omawianego rejonu zaobserwowano typowe łuki moren końcowych związane z fazą maksymalną zlodowacenia Odry.

EN

The geological studies along the A-4 motorway were conducted by the Polish Geological Institute - National Research Institute in 2003-2009. The analysed geological sections varied in length from few hundred meters to several kilometers. The studied area is located within the PreSudetic Block and the North-Sudetic Depression, between the Middle Odra Fault, the Marginal Sudetic Fault and the Main Lusatian Fault. The heights are composed of the pre-Cainozoic rocks uplifted as a result of Laramide orogenesy. The Neogene deposits are represented by the weathering covers as well as the fluvial and lacustrine sediments of the Poznań Formation and the fluvial deposits of the Gozdnica Formation. The Elsterian deposits consist of the glaciofluvial, glacial and limnoglacial sediments. In early Saalian the extensive alluvial fans were transported to the Sudetic Foreland and subsequently deposited. The complex of the Elsterian and Neogene sediments was strongly glaciotectonically deformed. It is discordantly overlain by the undeformed glacial and fluvioglacial sediments of Saalian Glaciation. The glaciotectonic deformations were observed in many outcrops within the studied area. Two main regions of intensive glaciotectonical disturbances can be identified, namely: the Wądroże Wielkie massif and the surrounding area as well as the North-Sudetic Depression, between Bolesławiec and Zgorzelec. At the locations showing strong lithological variability the deformations are mainly discontinuous, like thrusts and glaciotectonic slices. To the contrary, within the monotonous fluvioglacial sediments, the fold deformation accompanied by the normal faults are observed. The results of the mesostructural measurements indicated the glaciotectonic transport in ESE direction resulting from the strike of the Sudetic Block border. The horsts of older basement were obstacles for the glacier. Apart from the vertical pressure also the horizontal compression played an important role in deformation. In western part of the studied area - in the region of Węgliniec, the role of pre-Cainosoic basement in formation of glaciotectonical structures was lesser due to its higher depth of occurrence. Here the glaciotectonic transport in N-S direction did not meet any substantial obstacles thus the typical arches of the thrust moraines were formed (the Sławnikowskie Hills).