Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

In the footsteps of the ice sheet in the area of the planned geopark postglacial land of the Drawa and Dębnica rivers (the Drawskie Lakeland, Poland)

Górska-Zabielska Maria

Landform Analysis

|

2021

|

Vol. 40

37--56

EN

The article presents 20 geosites located on five geotourist paths and their closest vicinity, constituting the initial part of the planned geopark Postglacial land of Drawa and Dębnica. Geosites represent the most valuable abiotic resources, proving the large geodiversity of the studied area. These are: 1. glacial and fluvioglacial accumulation forms (e.g.: terminal end-moraine of the Parsęta lobe, undulating moraine uplands, glacial deposits including erratic border boulders, esker ridges), 2. glacial and fluvioglacial erosive forms (e.g.: channel and melt-out-depressions), 3. other (like e.g.: deep erosive and erosional-denudation valleys, erosive forms of groundwater or 1st order watershed between the Odra and Parsęta catchments). The purpose of the geosites characteristics in this paper is to support the development of geotourism in the peripheral tourist area.

2

Rozwój strefy glacimarginalnej na przedpolu Beskidu Śląskiego (dział bielski Pogórza Śląskiego)

Salamon T.

Przegląd Geologiczny

|

2014

|

Vol. 62, nr 2

103--110

EN

The paper presents the succession of Sanian Glaciation sediments recognized in the Swiętoszówka site, Southern part of the Silesian Foothills (Bielsko division). The following deposits were found: a unit ofgravels deposi- ted in a system offoremountain alluvialfans, a unit of silts deposited in a glaciomarginal dammed lake, and a glacial till. Glaciogenic deposits are covered with loess-like deposits. The development of the glaciomarginal zone was influ- enced mainly by the pattern ofbasement relief. In the northern part of the foothill, in the northward-oriented valleys, glacially dammed lakes were mainlyformed. During transgression, waterfrom these reservoirs was pushed in front of the ice-sheet margin towards the southern part of the low-relieffoothill. The individual lakes probably merged there into one larger glaciomarginal lake. It was characterized by low-energy conditions and deposition mainly from suspension. Sedimentation style in the lake changed over time and was dependent on the size and shape of the lake and its position in relation to the ice-sheet margin, which determined thewidth and distribution ofzones of sediment supply and the dynamics ofdepositional processes in the lake.

3

Kame or moraine? A sedimentological study of a glaciomarginal landform at Niedźwiedziny (Great Polish Lowland)

Ewert-Krzemieniewska A.

Geologos

|

2014

|

Vol. 20, No. 3

167--181

EN

A sedimentary succession in a gravel pit at Niedźwiedziny was investigated in order to determine its origin: kame or moraine. The gravel pit is located in an isolated hill of approx. 600 m long and 250–400 m wide. The succession is built of glaciofluvial deposits: a sandy/gravelly unit in the lower and middle parts, overlain by diamicton. Five lithofacies have been distinguished, which represent two facies associations: (1) a fluvial association evolving from a high-energy to a transitional to a shallow braided river on an alluvial fan, and (2) an association of cohesive deposits representing a glacigenic mass flow. The interpretation is based mainly on palaeocurrent data and differs from conclusions by earlier investigators. The ice-marginal zone is characterised by a large variety of glaciomarginal forms. Their sedimentology, morphology and palaeogeography are determined by successive phases of deglaciation. The results of the present study show that the character of the deglaciation in the study area changed with time from frontal to areal deglaciation.

4

Relationship between morphology and glaciomarginal deposition in the fore land area of the Opava Mountains (S Poland)

Salamon T.

Geological Quarterly

|

2008

|

Vol. 52, No 2

143-143

EN

The glaciomarginal zone in front of the Opava Mountains (Eastern Sudetes) shows complex relief. This relief resulted during the Pleistocene in glaciomarginal sedimentation that differed from sedimentation in lowlands. Sedimentological analysis was carried out on deposits of the Odranian Glaciation, when the Scandinavian ice sheet reached its maximum extent in the Eastern Sudetes fore land. Three sites in the foreland of the Opava Mountains, situated in the upper reaches of the Troja River valley, were examined. It appears that the sedimentation was controlled primarily by the relief of the substratum, and changed with the position of the ice front. Glaciomarginal fans of different size formed in the Troja River valley, which was parallel to the ice sheet front. They passed distally into the valley outwash plain, the formation of which was also influenced by mountain rivers, the role of which though changed with time. Occasionally, water flowed from ice-dammed lakes in neighbour ing valleys into the Troja River valley.

5

Glaciomarginal deposition in the Otmuchów Depression, SW Poland, and its palaeogeographical implications

Salamon T., Badura J., Przybylski B.

Annales Societatis Geologorum Poloniae

|

2007

|

Vol. 77, No 2

207-216

EN

This paper focuses on the problem of depositional environments and the development of glaciomarginal zone in the Otmuchów Depression, SW Poland, during the Odranian (Drenthe) glaciation. The research was conducted at the Wójcice site, which is situated on the southern border of a hill train, the so-called Otmuchów- Nysa Hills, rising on the northern side of the Nysa Kłodzka River valley. The sediments under study were deposited in the distal zone of glaciomarginal fans prograding into a bay of a large lake formed in the dammed valley of the Nysa Kłodzka River. Sedimentation was characterised by frequent oscillations of water level in the lake, which caused fan dissection and lateral migration of depositional subenvironments. These phenomena are recorded by abundant erosion surfaces and vertical succession of alternating lithofacies associations of the deposits, which are typical of different parts of the distal fans. Sedimentological analysis has also enabled palaeogeographical reconstruction of the glaciomarginal zone. It is found that the ice-sheet lobe advanced into the Nysa Kłodzka River valley from the NE.

PL

Rozwój strefy glacimarginalnej na obszarze przedgórskiego odcinka doliny Nysy Kłodzkiej, zajmującego Obniżenie Otmuchowskie (Fig. 1), od dziesięcioleci stanowi przedmiot dyskusji. We wszystkich dotychczasowych rozważaniach geomorfologiczno- geologicznych i paleogeograficznych najwięcej uwagi poświęcano wyraźnie zaznaczonym w rzeźbie Wzgórzom Otmuchowsko- Nyskim (Figs. 1, 2). W pracy analizie poddano osady deponowane na południowym obrzeżeniu wzgórz. Badania prowadzono w stanowisku Wójcice, kilka kilometrów na zachód od Nysy. Szczegółowa analiza sedymentologiczna osadów umożliwi liwiła rekonstrukcję środowisk sedymentacji w rejonie SE obrzeżenia Wzgórz Otmuchowsko-Nyskich oraz wnioskowanie na temat paleogeografii strefy glacimarginalnej na obszarze Obniżenia Otmuchowskiego. W odsłonięciu Wójcice wyróżniono dwa kompleksy osadów. Kompleks 1, o miąższości ok. 10–12 m, zbudowany jest głównie z piasków drobnoziarnistych. W jego obrębie wyróżniono kilka tabularnych zespołów litofacji o nieznacznie odmiennym wykształceniu: Sh, (Sl); Sh (Sl, Sp); Sh, (Sl, Sm); Sh, Src; Src, SFw, (Sr) (Figs. 3, 4). W środkowej części kompleksu obserwowano również bardziej gruboziarnisty zespół SGm, Sm (Fig. 3). Cechą charakterystyczną kompleksu 1 jest obecność powierzchni erozyjnych oraz naprzemianległe występowanie zespołów litofacji o nieznacznie różnym poziomie energetycznym. Kompleks 2 obejmuje osady o miąższości ok. 4 m i charakteryzuje się grubszym uziarnieniem (Figs. 3, 5). W dolnej części przeważają średnio i gruboziarniste piaski lub piaski żwirowe (litofacje Sh, St, SGt). Wyżej obserwowano drobnoziarniste żwiry i żwiry piaszczyste (GSp, Gm) (Fig. 5a). W kompleksie 2 obserwowano ponadto niewielkie soczewy diamiktonu z materiałem skandynawskim (Fig. 5b). Pomiary azymutów upadu warstwowań przekątnych w obu kompleksach wykazały paleoprzepływy w kierunku NNW–NNE (Fig. 3). Analiza składu petrograficznego żwirów wykazała duży udział kwarcu, a także skał sudeckich oraz bardzo małą zawartooeć materiału północnego (Tab. 1). Osady kompleksu dolnego deponowane były w dystalnej strefie stożka progradującego do zbiornika wodnego. Depozycja odbywała się głównie z niskoenergetycznych zalewów warstwowych. Specyficzną cechą sedymentacji były częste wahania poziomu wody w zbiorniku powodujące rozcinanie stożków i oboczne przemieszczanie się stref depozycyjnych. Zapisem tego są nietypowe dla stożków zdominowanych zalewami warstwowymi powierzchnie erozyjne oraz powtarzające się w sukcesji pionowej zespoły litofacji osadów właoeciwych dla różnych części dystalnych stref stożków. Górny kompleks osadów związany był ze znacznie wyżej energetycznymi przepływami. Osady te były deponowane bliżej czoła lądolodu, co wraz z mułkami podścielającymi całą serię osadów piaszczystych wskazuje na transgresywny charakter całej sukcesji. Strefa marginalna lądolodu na obszarze Obniżenia Otmuchowskiego kształtowała się w inny sposób niż przyjmowano do tej pory (Fig. 6). W północnej jej części lądolód stacjonował w rejonie Wzgórz Otmuchowsko-Nyskich, natomiast w dolinę Nysy Kłodzkiej wsunął się z kierunku NE od strony doliny Odry w postaci niewielkiego lobu okalającego wschodnią część Wzgórz Otmuchowsko-Nyskich od południa. U czoła lądolodu w podpartej dolinie powstało rozległe zastoisko. U północnej krawędzi lobu osady były deponowane w postaci glacimarginalnych stożków progradujących do wąskiej zatoki zastoiska, która przypuszczalnie przez pewien okres była odizolowana od głównego zbiornika.