W artykule przeanalizowano przebieg prac związanych z projektowaniem i wykonywaniem robót przygotowawczych oraz eksploatacją pokładu 416w.d. ścianą 162a w obszarze górniczym KWK „Pokój”. Eksploatacja prowadzona jest od 1.04.2014 r. w pokładzie zaliczonym do I stopnia zagrożenia tąpaniami ścianą podłużną z zawałem stropu. Ściana prowadzona jest w skomplikowanych warunkach geologiczno-górniczych, na które składają się: liczne krawędzie eksploatacyjne, rynny erozyjne, kliważ, a także liczne strefy uskokowe, determinujące linię zakończenia biegu ściany, oraz sąsiedztwo uskoku Saara o zrzucie do około 110 m. Warunki te potwierdzają wyniki badań sejsmicznych, których celem było określenie przebiegu dyslokacji tektonicznych występujących w polu ściany. Przykład ściany 162a w pokładzie 416w.d. pokazuje, że bieżąca weryfikacja uwarunkowań technologicznych dla zmiennych warunków geologiczno-górniczych pozwala w skuteczny i bezpieczny sposób dokonać eksploatacji w warunkach występowania zagrożenia tąpaniami.
EN
The paper presents the analysis of the access design, the execution of preparatory works and the exploitation of the 162a longwall located in 416 coal bed belonged to “Pokój” Coal Mine. The mining works have been conducted from 1st of April, 2014, in the coal bed classified as the 1st category of rockburst hazard where difficult geological and mining conditions were observed. The studied longwall is characterized by an appearance of mining edges in the surrounding beds, erosion channels, endogenous and exogenous cleavage, and number of fault zones which determine the final line of the longwall face. The geology is also complicated by occurrence of ”Saara” Fault with 110 meters thrust in the vicinity of the longwall. The geological condition was confirmed by the seismic surveys which had been carried out to determine the run of tectonic dislocations appeared in the 162a longwall area. The investigation of the 162a longwall showed that current verification of the technological conditions for varying mining and geological situations is significantly important for the efficient and safe exploitation under rockburst hazard conditions.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy nawiązano do pierwszych rozwiązań EMAG-u w zakresie aparatury i systemów geofizycznych, w tym przenośnej aparatury do badań sejsmicznych. Przedstawiono zasadę działania oraz parametry aparatury PASAT M najnowszej generacji, jak również jej poprzednika – PASAT 12i. Omówiono funkcjonalność nowej aparatury i scharakteryzowano jej parametry techniczne. Opisano wybrane możliwości praktycznego wykorzystania aparatury do badań in situ. Zasygnalizowano możliwości wspomagania obliczeń za pomocą oprogramowania interpretacyjnego, w tym kreślenia map. Przedstawiono wyniki badań z kopalń węgla kamiennego Chin i Ukrainy oraz kopalni soli potasowej na Białorusi. W konkluzji podano zestawienie korzyści wynikających ze stosowania aparatury PASAT M, podkreślając jej wysokie parametry techniczne oraz zwracając szczególną uwagę na fakt, że prześwietlenia sejsmiczne pozwalają nie tylko rozpoznać obszar robót górniczych pod kątem budowy i właściwości górotworu, ale również ocenić zmiany pola naprężeń.
EN
The article refers to the first solutions of EMAG with respect to geophysical apparatus and systems, including portable apparatus for seismic surveys. The principle of operation of parameters of the PASAT M apparatus of the newest generation, as well as its predecessor – PASAT 12i apparatus – were presented. The functionality of the new apparatus was discussed and its technical parameters were characterized. Selected possibilities of practical use of the apparatus for in situtests were described. The possibilities of calculation assistance by means of the interpretation software, including map charting, were indicated. The investigation results from hard coal mines in China and Ukraine and a potassium salt mine in Belarus were presented. Finally, a specification of advantages resulting from the use of the PASAT M apparatus was given, emphasizing its high technical parameters and drawing attention to the fact that seismic surveys allow not only to recognize the area of mining operations from the viewpoint of the rock mass structure and properties, but also to assess the changes of the stress field.
W referacie przedstawiono wyniki badań wykonanych w rejonie filara w KWK "Mysłowice-Wesoła" Ruch "Mysłowice". Rejon filara jest strefą wysokiej aktywności sejsmicznej spowodowanej prowadzoną i dokonaną eksploatacją pokładów węgla w jego otoczeniu. Zagrożenie wstrząsami górniczymi rozpoznano metodami sejsmicznymi badając własności pokładu i skał stropowych pokładu. Pomiary wykonano metodą profilowania sejsmicznego oraz metodą prześwietlania górotworu. Prześwietlanie wykonano pomiędzy wyrobiskami w tym samym pokładzie oraz pomiędzy pokładami, badając piaskowiec pomiędzy pokładami 418 i 501/1. Na podstawie pomiarów dokonano oceny zdolności skał stropowych do generowania wstrząsów i rozpoznano stan naprężeń i aktualne zagrożenie tąpaniami pokładowymi. W oparciu o wyniki badań zaprojektowano profilaktykę tąpaniową dla zmniejszenia zagrożenia w rejonie ważnych dróg transportu przecinających filar. Strzelania wstrząsowe i torpedujące wykonano w pokładzie i w piaskowcu w stropie pokładu. Kontrolne pomiary sejsmiczne służyły do oceny skuteczności profilaktyki i oceny stanu naprężeń po wykonanej profilaktyce oraz bieżącej oceny zagrożenia tąpaniami. Stwierdzono skuteczność zastosowanej profilaktyki i spadek zagrożenia sejsmicznego.
EN
The results of seismic investigation performed in the area of pillar in coal mine "Mysłowice-Wesoła" Part "Mysłowice" are presented. Pillar region is a zone of high seismic activity. Seismic activity is caused by former and present coal seams exploitation. The seismic hazard were diagnosed by geophysical research of the geotechnical properties of the coal seam and sandstone in the coal seam roof. Geotomography was performed cross the galleries in the same coal seam in horizontal plane and cross seams in vertical plane, exploring sandstone between coal seam no 418 and 501/1. Based on results of measurement, ability of roof rocks to generate rock bumps and stress condition in coal seam were recognized as well as seismic hazard. To prevent seismic bumps the controlled explosion were carried out in boreholes drilled in coal seam and in layer of sandstone in the vicinity of major transport galleries crossing the pillar. Repeated seismic measurements were used to assess the effectiveness of prevention and assessment of the state of stress in coal seam after prevention also to current seismic risk assessment. It was found the effectiveness of the prevention and reduction of seismic hazard.
Zagrożenie tąpaniami i wstrząsami sejsmicznymi w kopalniach głębinowych są jednym z najtrudniejszych zagadnień do prognozowania zdarzenia i podejmowania działań profilaktycznych. W Górnośląskim Zagłębiu Węglowym z zagrożeniami tymi mamy do czynienia w większości czynnych kopalń. Rozeznanie stanu zagrożenia tąpaniami i wstrząsami sejsmicznymi przed frontem eksploatacji ścian węglowych wiąże się ze stosowaniem technik pomiarowych, które dają informacje z odpowiednim wyprzedzeniem czasowo-przestrzennym. Jedną z metod oceny stanu zagrożenia tąpaniami, dostęnych i zastosowanych w KWK 'Piast' jest opracowany przez firmę NSA Engineering system sejsmicznej tomografii komputerowej typu 'ROCK VISION 3DTM'
EN
The rock burst and seismic shock hazards in deep underground mines present are among the most difficult problems for making prognostication of an event and undertaking precautionary measures. We deal with those hazars in a majority of the operated mines in the Upper Silesian Coal Area. The recognition of the hazard condition of rock burst and seismic shocks ashead of the longwall mining extraction lines (ribs) is connected with the application of survey techniques which provide the required information in advance, in therms of time and distance. One of the methods of assessment of rock burst hazard condition, available and applied by 'PIAST' Coliery is the NSA Engineering System of Computer-aided seismic tomography of 'ROCK VISION 3DTM' type.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.