Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wielokryterialna analiza wartości retrospektywnych kulturowego i naturalnego dziedzictwa podziemnych wyrobisk w aspekcie jego ochrony i adaptacji

Wieja Tomasz, Radziejowska Aleksandra

Wiadomości Konserwatorskie

|

2024

|

Nr 77

149--167

PL

Kilkusetletnia działalność wielu pokoleń górników ukształtowała w starych wyrobiskach fascynujący podziemny świat. Obecnie następuje reaktywacja nieczynnych wyrobisk jako produktu turystycznego. Współczesne metody wielokryterialne, których podstawą jest matematyczny model dyskretny, zawierający zagadnienia o policzalnej liczbie kryteriów i/lub decyzji, umożliwiają uzyskanie obiektywnej oceny zasobu kulturowego i naturalnego dziedzictwa podziemnych wyrobisk. Przedstawiony zbiór kryteriów oparty jest na analizie interdyscyplinarnej wartości antropogenicznych i georóżnorodności. Do ustalenia ważności badanych cech autorzy zaproponowali wykorzystanie metody AHP, natomiast do przeprowadzenia wielokryterialnej oceny danego obiektu podziemnego metodę wskaźników syntetycznych, w szczególności wskaźnik sumacyjny skorygowany. Pozwala to na obiektywną ewaluację zasobu i może być podstawą opracowania głównego planu kompleksowej interwencji technicznej i konserwatorskiej.

EN

The centuries-long activity of many generations of miners has shaped a fascinating underground world in old excavations. Currently, there is a revival of inactive excavations as a tourist product. Contemporary multi-criteria methods, based on a discrete mathematical model containing issues of a countable number of criteria and/or decisions, enable obtaining an objective assessment of the cultural and natural heritage stock of underground excavations. The presented set of criteria is based on an interdisciplinary analysis of anthropogenic and geo-diversity values. To determine the significance of the examined features, the authors propose using the AHP method, while for conducting a multi-criteria assessment of a given underground site, the synthetic indicator method, especially the adjusted summative indicator, is recommended. This allows for an objective evaluation of resources and may serve as the basis for developing the main plan of comprehensive technical and conservation interventions.

2

Analysis of proposed geosites in the Betong District, Yala Province, Southern Thailand

Nazaruddin Dony Adryansyah, Singtuen Vimoltip, Baharim Nor Bakhiah, Abdul Rahman Muhd Nur Ismail

Geologos

|

2023

|

Vol. 29, No. 2

99--116

EN

This study aims to analyse the geosite candidates of the Betong District (Yala Province) in Southern Thailand by means of several methods including inventory, characterisation, classification, assessment and SWOT analysis. Results of the present study are illustrated through seven proposed geosites that become resources for the development of the Betong District, namely Betong Hot Spring, Inthasorn Waterfall, Chaloem Phra Kiat Waterfall, Mount Silipat and Nakor Hot Spring, as well as Piyamit Tunnel and Aiyerweng Skywalk, two human-modified sites which can be used to observe geological and geomorphological features. The present study is expected to promote the conservation and development of these resources as geological heritage of the district.

3

Analysis of the geotouristic potential of geosites in Divjakë-Karavasta National Park, Albania

Braholli Ermiona, Dhimitri Jostina

Geologos

|

2022

|

Vol. 28, No. 2

141--155

EN

Elements of geodiversity evaluated for scientific value should be protected, conserved and promoted as potentially important for geotourism. The Divjakë-Karavasta National Park is a large natural area that comprises six geosites along the Adriatic coastline of Albania. Geosites are elements of the geosphere that should be preserved for geoeducation of the present and future generations, in view of the fact that they yield significant data on Earth’s history. By means of the Geosite Assessment Method (GAM) and the SPSS program (version 20), we have analysed the geotouristic values of the Divjakë-Karavasta geosites and interpreted the importance of each subindicator. A correlation analysis, performed through SPSS and Pearson’s correlation coefficient as a test statistics, has been carried out as well. The Pearson’s correlation coefficient reflects the strong relationship between the scientific/educational values (i.e., representativeness and scientific knowledge) and touristic values (promotion, number of visitors, interpretative panels, hostelry services, restaurant services, touristic infrastructure). These coefficients express the importance of the dependence of additional values in the development of geotourism at protected sites.

4

Dziedzictwo geologiczne

Urban Jan, Migoń Piotr, Radwanek-Bąk Barbara

Przegląd Geologiczny

|

2021

|

Vol. 69, nr 1

16--20

EN

Geoheritage (geological heritage), that is tangible evidence of geological past and contemporary processes, is increasingly recognized as a valuable component of environment, worth conservation and popularization. It comprises elements of Earth's geodiversity, which are significant for scientific, educational, cultural, ecological or aesthetic reasons. Among them, the key role is played by geosites, at which elements of geoheritage are best exposed and have the most evident value. Various classifications of geosites by the main theme have been proposed and various methods of evaluation of geosites exist, involving among others, assessment of their scientific importance, cultural/historical value, threats and educational opportunities. Geoheritage in a given place or area may have global, national, regional or local significance. Globally significant geoheritage is protected at UNESCO World Heritage properties and in UNESCO Global Geoparks. In Poland, geoheritage is protected in national and landscape parks, more than 110 nature reserves, more than 1600 nature monuments and more than 120 sites of special scientific interest (documentary sites). This paper opens a section of "Przegląd Geologiczny", in which representative geosites of Poland will be successively presented.

5

The Geotourism Students’ Scientific Club and 18 years of its activity at AGH University of Science and Technology

Bolek Szymon, Szreter Anna, Rożek Agata, Galka Elżbieta

Geotourism / Geoturystyka

|

2021

|

nr 1-2 (64-65)

23--34

EN

The Geotourism Students’ Scientific Club (GSSC) is operating at the Department of General Geology and Geotourism of AGH University of Science and Technology (AGH UST), bringing together young enthusiasts of Earth sciences, at the Faculty of Geology, Geo-physics and Environmental Protection. It has been operating continuously since 2003. The primary objective of the GSSC is to arouse interest in scientific work in the field of Earth sciences, as well as to popularise geotourism in the student community. The article reviews the most important achievements, events and activities documenting the long-term accomplishments of the GSSC. The greatest successes of the GSSC include the implementation of five rector’s grants and active participation in national and international scientific conferences. It is worth noting, that the GSSC organises its own “Geotourism” conference session as a part of the Conference of Student Special Interest Groups of the Mining Division. The members of the GSSC promote geology and geodiversity, explaining it in a manner which is comprehensible to an average person. Over the last dozen or so years, they have undertaken various activities, and some of them have become a tradition. Themed evenings and meetings with experts “That’s how it’s done!” attract a large audience from the university and beyond. Annual domestic and foreign educational and sightseeing trips, culminating in a trip to Iceland in 2022, have become an integral part of the GSSC activities.

PL

Koło Naukowe Geoturystyka (KNGt) istniejące przy Katedrze Geologii Ogólnej i Geoturystyki Akademii Górniczo-Hutniczej dzia-ła nieprzerwanie od 2003 roku, zrzeszając młodych pasjonatów nauk przyrodniczych Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska. Podstawowym celem Koła jest rozbudzanie zainteresowań pracą naukową w zakresie nauk o Ziemi, jak również popularyzacja geoturysty-ki w środowisku studenckim. W artykule dokonano przeglądu najważniejszych osiągnięć, wydarzeń i aktywności stanowiących wieloletni dorobek Koła. Do największych jego sukcesów można zaliczyć realizację pięciu grantów rektora oraz aktywny udział w krajowych i zagra-nicznych konferencjach naukowych. Na wyróżnienie zasługuje własna Sekcja Geoturystyki wydzielana w ramach barbórkowej Konferencji Studenckich Kół Naukowych Pionu Górniczego. Członkowie Koła promują geologię i georóżnorodność, przekładając język naukowy na zrozumiały dla przeciętnego odbiorcy. Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat podejmowali różne aktywności, a część z nich przerodziła się w kołowe tradycje. Wieczorki tematyczne oraz spotkania z ekspertami „Tak to się robi!” skupiają liczną widownię, wśród której dominują studenci wydziału. W działalność Koła wpisały się również coroczne krajowe i zagraniczne wyjazdy edukacyjno-krajoznawcze, których zwieńczeniem była wyprawa na Islandię w 2022 roku.

6

Residual rocky forms in the landscape of the Outer Carpathians (Silesian Beskid Mts, Poland) – geotourist and sedimentological case study

Strzeboński Piotr

Geotourism / Geoturystyka

|

2021

|

nr 1-2 (64-65)

3--22

EN

This study investigated residual landforms developed within of the flysch bedrock in the Outer Western Carpathians as sand-stone-to-conglomeratic tors. The studied relic rocky forms are locally exposed on the valley slopes in the top and plateau parts of the Sile-sian Beskid Mts. The cognitive values of such relic landforms, especially in the context of their morphogenetic traits and shaping of their macro- and microrelief, are well known and described. In contrast to epigenetic processes, the sedimentological aspect of the origin of such siliciclastic rocky deposits is still subject to different approaches in terms of terminology and interpretation. Thus, the aim of this study is to describe the conditions of environmental settings and character of the sediment transport and deposition processes from gravity flows, and to present a depositional system model for such a variety of flysch deposits. This study also attempts to present geotourist and geoed-ucational attractiveness of the tors against the background of regional geodiversity, geoheritage, and geoprotection. The results yielded a synthetic morpho-litho-sedimentological and geotouristic specification of the rocky forms analysed. The residual rocky landforms are polygenic geomorphological elements developed as a consequence of multistage and different scale of morph-forming activity operating on the basis of litho-sedimentological and tectonic assumptions under the influence of denudation processes.

PL

Przedmiotem artykułu są ostańcowe formy terenu rozwinięte na bazie fliszowego podłoża skalnego w zachodnich Karpatach ze-wnętrznych jako skałki od piaskowcowych do zlepieńcowych. Omówione ostańcowe formy skałkowe lokalnie eksponowane są na stokach dolinnych w przyszczytowych i wierzchowinowych partiach Beskidu Śląskiego. Walory poznawcze, jakie ze sobą niosą, w szczególności w kontekście morfogenetycznym oraz kształtowania ich makro- i mikroreliefu, są dobrze poznane i opisane. W przeciwieństwie do procesów epigenetycznych aspekt sedymentologiczny pochodzenia takich silikoklastycznych utworów skałkowych jest natomiast nadal przedmiotem dociekań zarówno w kwestii terminologicznej, jak i interpretacyjnej. Celem badawczym artykułu jest zatem próba przybliżenia warunków środowiskowych ustawień, natury procesów transportu i depozycji osadów ze spływów grawitacyjnych oraz modelu systemu depozycyjnego takiej odmiany utworów fliszowych. Zamierzeniem autora było także przedstawienie geoturystycznej i geoedukacyjnej atrakcyjności ska-łek na tle regionalnej georóżnorodności, geodziedzictwa i ich geoochrony. W rezultacie przedstawiono w ujęciu syntetycznym specyfikację morfologiczną, litologiczną, sedymentologiczną i geoturystyczną badanych form skałkowych. Ostańcowe skałkowe formy terenu stanowią poligeniczne elementy geomorfologiczne rozwinięte w następstwie wieloetapowej i różnoskalowej działalności rzeźbotwórczej zachodzącej w utworach o określonych uwarunkowaniach litologiczno-sedymentologicznych i tektonicznych za pośrednictwem procesów denudacji.

7

Georóżnorodność nowozelandzkiej Wyspy Północnej na przykładzie wybranych stanowisk turystycznych

Rychel Joanna, Karasiewicz Tomasz, Woronko Barbara

Przegląd Geologiczny

|

2020

|

Vol. 68, nr 6

500--510

EN

Geodiversity of New Zealand’s North Island is closly associated with its geological evolution that left numerous attractive geosites and influenced the biodiversity of this area. Its location in the collision zone of the Australian and Pacific lithospheric plates resulted in many exogenous processes, e.g. volcanism, earth quake or geysers. The meridional location of New Zealand has an impact on climate and weather conditions. Many endemic species of flora and fauna have survived here. The landscape diversity of New Zealand’s islands is a great scenery for many films, e.g.The piano, The Last Samurai, The Chronicles of Narnia, The Lord of the Rings, The Hobbit. Volcanoes in the north and mountain glaciers in the south make visitors feel as if they have moved to a wonderful, unknown fairy-tale world.

8

Geodiversity evaluation of the Słupsk Bank boulder area

Zalewska I., Najwer A., Zwoliński Z.

Biuletyn Instytutu Morskiego w Gdańsku

|

2018

|

Vol. 33, No. 1

178--188

EN

The Słupsk Bank is a seascape area of high nature value, that consists of boulders related to glacial and post-glacial formation and a variety of underwater landforms, that form the habitat for numerous plants and animals. The aim of this paper was to evaluate geodiversity using geoinformation analysis consecutive steps, such as preparation of factor maps, map algebra etc. The resulting geodiversity map was based on a bathymetric relief energy map, a geomorphological map based on expert classification using the Bathymetric Position Index (BPI), and a lithological map showing average texture classes of sediments). Maps of geodiversity support the identification and delimitation of the geodiversity hotspots for nature protection, as well as the directions for management of valuable natural areas.

PL

Ławica Słupska jest obszarem morskim o dużej wartości przyrodniczej, który składa się z głazów związanych z formacją lodowcową i polodowcową oraz różnorodnymi podwodnymi formami terenu, które stanowią siedlisko licznych roślin i zwierząt. Celem niniejszej pracy była ocena georóżnorodności za pomocą następujących po sobie etapów analizy geoinformacyjnej, takich jak przygotowanie map czynnikowych, algebry map itd. Wynikowa mapa georóżnorodność została oparta na batymetrycznej mapie energii rzeźby, mapie geomorfologicznej opartej na klasyfikacji eksperckiej z wykorzystaniem batymetrycznego indeksu pozycji (BPI) i litologicznej mapy pokazującej uśrednione klasy teksturalne osadów. Mapy georóżnorodności służą do identyfikacji i wytyczania obszarów o wysokiej georóżnorodności w celu ochrony przyrody, a także wspierają kierunki zarządzania cennymi obszarami przyrodniczymi.

9

Głazy narzutowe Drawieńskiego Parku Narodowego i ich znaczenie w rozwoju lokalnej geoturystyki

Górska-Zabielska M.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 10

844--847

EN

The major attraction of the Drawa National Park is its main river, the Drawa. However, the park includes also other georesources that have a large natural potential to become geovalues, received by tourists as its geoproducts. This may lead to develop geotourism, which is a tool of sustainable socio-economic development of the region. The article presents the erratic boulders, which are primarily the objects of geological heritage. Erratic material is also present in the cultural heritage of the region, e.g. in the churches, cobbled roads, hydraulic engineering constructions or as stone monuments, signposts, and forest departmental posts.

10

Najcenniejsze głazy narzutowe w Wielkopolsce i ich potencjał geoturystyczny

Górska-Zabielska M.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 8

455--463

EN

The article characterises 12 most precious erratic boulders ofWielkopolska in the aspects of their scientific, cultural, historical, educational and aesthetic values. They play an important role in the complex perception of geodiversity of the natural environment of the region. It is shown here that erratic boulders carry a geotouristic potential. The paper indicates how it can be utilised best.

11

Kartografia geoturystyczna dla parków krajobrazowych w Polsce

Rychel J.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 12/2

1455--1460

EN

In 2014, NRI has issued seven geological and touristic maps of landscape parks. For two of them were also created geological information boards. These maps both form and content refer to previous publications of this type. They are elaborated in GIS applications using new technologies, eg. GPS measurements, orthophotomap, satellite images, digital terrain model. Geological maps contain clearly and attractively redacted explanations, elements of topography, hydrography, ecology and tourism. They promote nature and landscape protection but also inform about the geology of each park.

12

Georóżnorodność i walory geoturystyczne Drawieńskiego Parku Narodowego, NW Polska

Górska-Zabielska M., Nowicka N., Zawieja J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2015

|

nr 463

1--41

PL

Praca powstała w celu rozpoznania oraz oceny georóżnorodności i geoturystycznej atrakcyjności Drawieńskiego Parku Narodowego (DPN) i jego pojedynczych geostanowisk. Przeprowadzono analizę bonitacyjną obszaru podzielonego na pola podstawowe oraz geostanowisk. Kategorie waloryzacji obszaru obejmowały: rzeźbę terenu, występowanie obiektów kamiennych, wody powierzchniowe i źródła, szczególne walory biologiczne chronione prawem, dostępność dla turysty, wartości kulturowe i dodane. Geostanowiska poddano ocenie pod względem wartości geologicznych i geomorfologicznych (liczba podobnych obiektów, stopień przekształcenia, reprezentatywność, wartość edukacyjna), wartości dodanych (wartości kulturowe i estetyczne) oraz wartości użytkowych (dostępność, widoczność, stopień ochrony, baza turystyczna). Na tle 125 pól podstawowych o niskiej georóżnorodności (cenne walory dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego występują pojedynczo, teren jest trudno dostępny i nie występują wartości dodane) wyróżniono 50 pól o umiarkowanej georóżnorodności. Pola te są położone w sposób nieciągły wzdłuż rzeki Drawy i Płocicznej. Największe ich zgrupowanie występuje w północno-zachodniej, północno-wschodniej i południowej części parku. Najczęściej oceniano je jako średnio atrakcyjne geoturystycznie, gdyż na takich polach interesującym obiektom hydrologicznym z reguły nie towarzyszą najbardziej atrakcyjne walory geomorfologiczne. Elementami zwiększającymi do pewnego stopnia różnorodność obszaru są tu geostanowiska, których głównymi walorami są obiekty dziedzictwa kulturowego i historycznego. Pozostałości dawnego przemysłu świadczą często, choć nie zawsze, o wykorzystywaniu naturalnego zróżnicowania obszaru DPN. Wykorzystywanie rzek, spadków terenu czy materiału skalnego pochodzącego z okolicznych pól sprawia, że stanowiska na pozór antropogeniczne stają się obiektami podkreślającymi i wydobywającymi dziedzictwo geologiczne i geomorfologiczne oraz ukazują zróżnicowanie przyrody nieożywionej. W parku tym szlaki turystyczne poprowadzono wyłącznie wzdłuż najciekawszych miejsc, co powoduje, że turyści nie mają możliwości dotarcia do innych obszarów. Dwa pola – R13 i R14 – odznaczają się dużą georóżnorodnością. Na ich terenie występują nie tylko najcenniejsze walory przyrodnicze, lecz także kulturowe. Zaliczają się do nich: duże, przekraczające 10 m, deniwelacje terenu, więcej niż trzy formy ukształtowania powierzchni terenu, odznaczająca się specjalnymi walorami sieć hydrologiczna oraz prawnie chronione walory biologiczne. Turysta zwiedzający wspomniane pola ma do dyspozycji szlak pieszy, kajakowy oraz konny, może też przemieszczać się szosą. Na obu polach podstawowych jest po kilka, cenionych przez turystów, obiektów paraturystycznych, które podnoszą atrakcyjność regionu, jak np. parkingi, punkty widokowe, pomniki przyrody, rezerwaty, stanowiska wędkarskie itp. Ten niewielki obszar 2 km2 jest bardzo atrakcyjny geoturystycznie, a przewidywany tu wzrost antropopresji wymaga opracowania odpowiednich działań w celu zachowania i ochrony dziedzictwa przyrody nieożywionej.

EN

This article aims to identify and evaluate geodiversity as well as geotouristic attractiveness of the Drawa National Park (DPN), north-western Poland, including evaluation of individual geosites. As a consequence, the most precious geotouristic values of the DPN are presented. The ranking method of basic fields and geosites was used. Criteria of evaluation of the area included as follows: terrain relief, the presence of petrographic objects, hydrographic network, special biological values protected by the law, accessibility for tourists, and cultural and added values. Geosites were evaluated in terms of geological and geomorphological values, added values and practical values. The analysis indicates 125 basic fields of low geodiversity (valuable qualities of natural and cultural heritage occur singly, the area is difficult to access, and there are no added values). Fifty basic fields are indicated by moderate geodiversity. They are located along the Drawa and Płociczna rivers. These fields were also evaluated as moderately attractive. The interesting hydrographic objects are generally not accompanied by the most attractive geomorphological ones. The elements that increase to some extent the geodiversity of the area are geosites of precious technical-cultural and historical heritage. Two fields: R13 and R14 are characterized by high geodiversity, because the most precious natural values are accompanied by the cultural ones. The varied relief of diversified genesis has an easy access; the area shows special hydrographic and biological values. The added values, appreciated by tourists, are frequent. This small area of 2 km2 has a high geotouristic potential. Therefore, the predicted human impact in attractive or very attractive places requires an appropriate action to preserve and protect geomorphological/ inanimate heritage.

13

Georóżnorodność w architekturze : wykorzystanie lokalnych surowców skalnych w architekturze użytkowej na obszarze istniejących i projektowanych geoparków europejskich

Poros M.

Przegląd Geologiczny

|

2014

|

Vol. 62, nr 3

151--155

EN

The paper presents different examples of the use of local rock resources in the architecture in Polish and European existing and planned geoparks. The use of local building stones in local architecture is an important attribute, which reflects relations between geology and humans. Moreover, the examples of local stones in the buildings within geopark areas reflect their geodiversity. A few examples of use of local stones in architecture in selected European and Polish geoparks are described.

14

Semantyka i metodyka oceny georóżnorodności : przegląd i propozycja badawcza

Najwer A., Zwoliński Z.

Landform Analysis

|

2014

|

Vol. 26

115--127

PL

Koncepcja georóżnorodności została opracowana stosunkowo niedawno, aczkolwiek bardzo szybko zyskała aprobatę naukowców na całym świecie. Jest to jednak wczesna faza rozpoznania problemu i w efekcie, pojęcie to nadal nie jest jednoznacznie rozumiane i definiowane. Niewielkie postępy zostały też poczynione w badaniach nad metodyką jej oceny oraz geowizualizacji. Istnieje wyraźna potrzeba stworzenia powszechnie akceptowanej metody oceny georóżnorodności. Głównym celem artykułu jest przedstawienie aktualnych koncepcji georóżnorodności oraz dotychczasowych dokonań w zakresie metodyki jej oceny. Przegląd ten, stanowić winien naukowe tło do prowadzenia szeroko zakrojonych, dalszych badań nad uniwersalną i przejrzystą metodyką oceny georóżnorodności. W przyszłości da to szansę jej szerokiej implementacji w wielu dziedzinach nauki. Ponadto w niniejszym artykule zaprezentowano nową metodę oceny georóżnorodności. Podstawą algorytmu analitycznego jest dobór odpowiednich cech środowiska przyrodniczego i parametrów geomorfometrycznych. Przygotowane mapy czynnikowe są poddawane standaryzacji, a następnie analizie wielokryterialnej przy wykorzystaniu metody hierarchicznej analizy procesów decyzyjnych. Obszar badań stanowi 5 zlewni rzecznych zlokalizowanych w Polsce i w Szwajcarii. Cztery z nich to zlewnie charakteryzujące się krajobrazem wysokogórskim: Derborence oraz Illgraben w Alpach Szwajcarskich, Sucha Woda w Tatrach oraz Wrzosówka w Karkonoszach. Zlewnia Dębnicy znajduje się na Niżu Polskim.

EN

The concept of geodiversity was created recently and has rapidly gained the approval of scientists around the world. However, the problem recognition is still at an early stage. Moreover, little progress has been made concerning its assessment and geovisualisation. Yet, the lack of a commonly accepted methodology is clearly noticeable. The main purpose of this paper is to present the current state of understanding the geodiversity concepts, discuss some research approaches and achievements in the field of its assessment methods. An overview should be found as a scientific framework for conduction of further studies especially focusing on establishing a commonly accepted and transparent assessment methodology. It will give an opportunity for its broad implementation across numerous disciplines. Furthermore a proposal of a new method of geodiversity assessment is presented. The basis for the assessment is a proper selection of the geographical environment features and geomorphometric parameters. Prepared factor maps are being standardized and resulted from map algebra operations carried out by multi-criteria evaluation with GIS-based analytic hierarchy process. The study areas consist of 5 peculiar catchments in Poland and Switzerland. Four are located in the high mountainious landscape (Derborence and Illgraben in the Swiss Alps, Sucha Woda in the Tatra Mts., and Wrzosówka in the Karkonosze Mts.) and one (Dębnica catchment) in the Polish Lowland area.

15

Waloryzacja geostanowisk na obszarze projektowanego Geoparku Łysogórskiego w Górach Świętokrzyskich

Fijałkowska-Mader A., Malec J.

Przegląd Geologiczny

|

2013

|

Vol. 61, nr 3

165--171

EN

The paper presents results of valorization of geosites in the Łysogóry Region of the Holy Cross Mountains, which warrant creation of the Łysogóry Geopark. Numerous geosites of different Paleozoic rocks offer a great educational potential, combining many fields of knowledge, such as geology, geomorphology, paleontology, paleoecology, ancient metallurgy industry and historical monuments. Geodiveristy makes this area very attractive for geotourism.

16

Geological mapping of old mining underground workings - a unique tool to recognition of geology in Sudety Mts.

Zagożdżon P. P., Zagożdżon K. D.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2013

|

nr 3

67--76

PL

W artykule zaprezentowano wyniki geologicznego kartowania wybranych historycznych, podziemnych obiektów pogórniczych na obszarze Sudetów. Geologiczne kartowanie takich obiektów przedstawiono jako metodę służącą pozyskiwaniu bardzo precyzyjnych danych geologicznych. Uzyskiwane podczas takich prac wyniki są elementem opisu georóżnorodności i dziedzictwa górniczego, a także służą ochronie tych wartości. Zagadnienie ukazano na przykładzie czterech wybranych obiektów: Sztolni Górnej w Kowarach (pole górnicze kopalni „Wolność"), sztolni Gertruda w Złotym Stoku, małej sztolni po eksploatacji marmuru w Janowicach Wielkich obraz obiektu Osówka (fragmentu poniemieckiego kompleksu wojskowego „Riese").

EN

Geological plans of selected old underground mining workings in the Sudety Mts. (SW Poland) were shown in a paper below. Geological mapping of such objects is presented as a method of very precise geological data collection. The results obtained are part of description and protection of geoheritage and geodiversity. Four examples of geological plans were shown, made for: Upper Adit in Kowary (on the old mine "Freedom" mining field), Gertruda adit in Złoty Stok, a small adit in Janowice Wielkie and Osówka object (element of Nazi military complex "Riese").

17

Występowanie oraz typy i rodzaje źródeł w regionie wschodniopomorskim

Tarnawska E.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 456 Hydrogeologia z. 14/2

607--614

PL

Źródła stanowią ważne ogniwo systemu krążenia wody w przyrodzie i są namacalnym przejawem obecności wód podziemnych. Czasami spełniają one funkcje użytkowe, zaspokajając potrzeby mieszkańców w wodę pitną. Są także jednym z najcenniejszych obiektów przyrodniczych i krajobrazowych świadczących o georóżnorodności środowiska naturalnego. Mając na uwadze wymienione walory przyrodnicze źródeł, podjęto systematyczne badania hydrogeologiczne na obszarze regionu wschodniopomorskiego. W celu określenia uźródłowienia oraz sklasyfikowania występujących tu wypływów dokonano inwentaryzacji źródeł poprzez zebranie informacji archiwalnych oraz badania terenowe. W trakcie wstępnych prac kameralnych zebrano informacje o 328 źródłach. Następnie prowadzono roczne obserwacje na wybranych reprezentatywnych źródłach polegające na cyklicznych pomiarach wydajności i badaniu wybranych parametrów fizykochemicznych (pH, temperatura, przewodność elektrolityczna właściwa, zawartość związków azotowych). Pobrano także próbki wody w celu określenia całościowego składu chemicznego wód źródlanych (zakres jak przy MHP, dodatkowo TOC). Analiza danych archiwalnych oraz wyniki badań terenowych i laboratoryjnych pozwoliły na ocenę zagrożeń antropogenicznych. W celu uporządkowania zebranych informacji umieszczono je na „Karcie informacyjnej naturalnego wypływu wód podziemnych”, osobnej dla każdego źródła lub obszaru źródliskowego.

EN

Springs are important part of water circulatory system in nature and material evidence of groundwater existence. Sometimes their functions are usable because they satisfy people’s needs of drinking water. They are also one of the most valuable natural and landscape objects which demonstrate environmental geo-diversity. Having regard to the values of springs above, we have started systematic hydrogeological research on separated area of Region Wschodniopomorski. There has been made a list of springs by collecting archive materials and field research. It helped to identify springs density and classify them. During initial works, there has been taken knowledge of 328 springs. On elected springs we carried one-year observations which involved cyclical measurements of spring discharge and physic-chemical properties like: pH, temperature, conductance, content of nitrogen compounds. There have been taken samples of water to define comprehensive chemical composition of springs. Analysis of archive materials and results of field research and laboratory analyses enabled estimation of antropogenic risks. In order to organize the information collected it was placed on the “Information Card of natural groundwater’s outflow”, separate for each spring or springs area.

18

Mapy geologiczno-turystyczne jako jedna z podstawowych form popularyzacji geoturystyki

Rychel J., Kucharska M., Pochocka-Szwarc K.

Przegląd Geologiczny

|

2012

|

Vol. 60, nr 11

589–-592

EN

We have recently observed an expansion of geoturism in Poland. It is a global trend connected with geoheritage and geodiversity protection. Geotourist maps contain basic information about the geology, history and nature of a region, many touristic data and a description of interesting sites. These maps are a basic way of popularizing geotourism. They serve to promote a region and are useful for educational purposes.

19

Geoparki i geoturystyka na Tajwanie

Migoń P.

Przegląd Geologiczny

|

2012

|

Vol. 60, nr 6

315-318

EN

The island of Taiwan is located at the boundary of the Eurasiatic Plate and the Phillipine Plate, in the zone of collision and hence, intense mountain building and seismic activity. Rates of uplift and incision around the Taroko Gorge belong to the highest on Earth and a variety of inland and coastal erosional landscapes occurs in Taiwan. Geodiversity of Taiwan is extremely high and provides natural basis for geotourism development. Although official participation in the UNESCO-supported Global Geopark Network is not possible on political grounds, Taiwan strongly adheres to the idea of geo-education through geoparks and interpreted geosites. In 2011 a national network of geoparks was created in Taiwan that so far consists of six geoparks, including four on the main island and two on offshore archipelagos. Themes such as basalt volcanism, coastal evolution, melanges and badlands, landslides and mud volcanoes are represented in Taiwanese geoparks.

20

Geopark „Kamienny Las na Roztoczu” i jego walory geoturystyczne

Krąpiec M., Jankowski L., Margielewski W., Urban J., Krąpiec P.

Przegląd Geologiczny

|

2012

|

Vol. 60, nr 9

468–-479

EN

Roztocze - the picturesque region abounding with unique landforms and pre-Quaternary rock outcrops, is characterized by high geodiversity. Silicified wood fragments are the specific peculiarities of this area and its unique geological heritage. The petrified wood became the geoturistic symbol of this region. Numerous historical buildings and monuments, such as churches, roadside crosses and thumbs (mainly from the 18-19th centuries), made of local rocks, are the remnants of history of three societies: Polish (Roman-Catholic), Ukrainian (Greek-Catholic) and Jewish, which coexisted in the Roztocze region until the Second World War. These traditions and remnants constitute the diverse cultural heritage of this area. Extraordinary geodiversity, natural and cultural values as well as social circumstances gave rise to the establishment of the Stone Forest Geopark in Roztocze, promoting the geological heritage, with special regard to the petrified wood. High scientific and educational values of more than 150 geosites recorded in this region create the advantageous perspectives ofgeotourism development as well as comprehensive ecological education. Eight geotouristic trails are planned in the Geopark. The expansion of the Geopark onto the Ukrainian part of Roztocze seems to be possible in the future. The transboundary Geopark, fulfilling its statutory objectives, will be able to join the European Geopark Network.