Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Mining and Environmental Monitoring at Open-Pit Mineral Deposits

Belova Margarita, Iakovleva Emiliia, Popov Anton

Journal of Ecological Engineering

|

2019

|

Vol. 20, nr 5

172--178

EN

The paper deals with the arrangement of mining and environmental monitoring at open-pit mineral deposits using the electromagnetic geophysical method. The characteristic of the method of natural electromagnetic radiation (NEMR) discrete registration for searching geodynamically active faults to increase the safety of mining operations at ore deposits is given by the example of the apatite-nepheline deposit of the Khibiny rock massif. The existence of the dependence of the anomalous values of EMF in the Earth’s pulse electromagnetic field on the stress-strain state of the massif on the basis of electrophysical phenomena occurring in the rock is substantiated. The efficiency of the method for search and mapping of geodynamic active faults is proven. In future, the use of this method will improve the effectiveness of measures taken to predict and prevent dangerous geodynamic phenomena.

2

Application of GPR and ERT methods for recognizing of gypsum deposits in urban areas

Gołębiowski Tomisław, Jarosińska Elżbieta

Acta Geophysica

|

2019

|

Vol. 67, no. 6

2015--2030

EN

This paper presents the selected results of GPR (ground penetrating radar) and ERT (electrical resistivity tomography) surveys carried out on the sites in Poland where shallow karst forms were found in gypsum deposits. The aim of the surveys was the noninvasive detection of karst forms as well as weathered and fractured bedrock which may threaten the stability of the surface and, consequently, may cause damage to buildings, as well as overground and underground infrastructure. The geophysical surveys were conducted at a depth of only a few meters, i.e., to the depth of buildings foundations. GPR surveys were carried out in short-offset reflection profiling mode with standard orientation of the antennae set; however, on one site, different orientations of antennae were tested. During ERT surveys, different measurement arrays were applied in order to analyze which array was optimal for the detection of karst forms as well as weathered and fractured bedrock. Complex interpretation of geophysical surveys resulted in reduced ambiguity and revealed some regions, dangerous for surface stability. Due to the fact that gypsum deposits were investigated to the depth of maximum 10 m; therefore, hydrological processes were analyzed in the paper instead of hydrogeological processes.

3

Results of integrated geoarchaeological prospection of unique Iron Age hillfort located on Radomno Lake island in north-eastern Poland

Welc F., Nitychoruk J., Solecki R., Rabiega K., Wysocki J.

Studia Quaternaria

|

2018

|

Vol. 35, Nr 1

55--71

EN

Archaeology of north-eastern Poland has been poorly recognized owing to vast forest areas and numerous lakes. This particularly refers to the Warmian–Masurian Voivodship, where forest covers over 30% of its area. Prospection of forested areas has become possible in Poland just over 10 years ago with the Airborne Laser Scanning (ALS) and Light Detection and Ranging (LiDAR). These techniques allow obtaining 3-D documentation of recognized and also unknown archaeological sites in the forested areas. Thanks to ALS/LiDAR prospection a significant number of archaeological structures have been identified also in the Warmia and Masuria regions. Among them oval-shaped hillforts, surrounded by perfectly spaced concentric moats and ramparts, located mainly on islands and in wetland areas, have raised particular attention. Based on field prospection and results of preliminary excavations, these objects have been considered as Iron Age hillforts. One of the best preserved objects of this type is on the Radomno Lake island, located several kilometres to the south of Iława town. Integrated geoarchaeological prospection of this hillfort emphasized benefits of using LiDAR in combination with results of geophysical prospection and shallow drillings. Applied methodology enabled to document the hillfort shape, and to study its geological structure and stratigraphy. The results clearly indicate that integration of LiDAR data with geophysical prospecting is indispensable in future archaeological surveys. It is a perfect tool for remote sensing of archaeological objects in forest areas, so far not available for traditional archaeology.

4

Requirements of a hard formations early detection system in opencast lignite mines

Michalakopoulos T., Apostolopoulos G., Kofakis P., Voulgarakis A., Menegaki M., Amolochitis G., Galetakis M., Roumpos C.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2018

|

R. 59, nr 4

51--60

EN

One of the frequent problems that needs to be addressed when mining coal deposits is the occurence of cohesive materials of high mechanical strength in relation to the other materials of the series. This problem is of particular importance in Europe where lignite deposits are exploited in large opencast mines utilizing Bucket Wheel Excavators (BWEs) as the main means of excavation. Often it is difficult or impossible to excavate these hard inclusions with BWEs. If their location has been determined by exploration in advance, they are usually blasted. But it is not uncommon to discover them when it is too late, that is when the BWE actually digs into them. To proactively address this problem a clear forward warning for the presence of hard inclusions is required. However, it is impossible to detect all hard inclusions present in a coal deposit by conventional exploration methods, like drilling and geological modeling. Even the results of an exceptionally extensive exploration project would have a high level of uncertainty. A different approach is to focus on the area where the actual problem may take place, namely the excavation face where the BWE is digging. If one could “see” a few cuts ahead of the face and detect hard inclusions, digging into them would be avoided. This can be achieved by developing a system mounted on the BWE, continuously surveying the excavation face and detecting in advance hard inclusions by using appropriate geophysical methods, thus warning for potential problems. In this paper the requirements and components of such a system are presented, based on the typical geologic setting, the specifications of the excavating equipment, the employed working methods, and the limitations of the available geophysical methods.

PL

Jednym z częstych problemów, które należy rozwiązać przy wydobywaniu złóż węgla brunatnego, jest występowanie spoistych materiałów o wysokiej wytrzymałości mechanicznej w stosunku do innych utworów tworzących nadkład. Problem ten ma szczególne znaczenie w Europie, gdzie złoża węgla brunatnego są eksploatowane w dużych odkrywkowych kopalniach wykorzystujących wielonaczyniowe koparki kołowe (BWE) jako maszyny podstawowe. Często trudne lub nawet niemożliwe jest urobienie tych twardych inkluzji przy pomocy tych koparek. Jeśli lokalizacja wtrąceń została wcześniej określona poprzez rozpoznanie, są one zwykle urabiane z użyciem materiałów wybuchowych. Często jednak zdarzają się przypadki nie wykrycia takiej struktury do momentu, gdy koło urabiające koparki już w nie uderzy. Aby umożliwić zareagowanie na ten problem, konieczne jest otrzymanie wyraźnego ostrzeżenia o obecności twardych inkluzji. Jednak niemożliwe jest wykrycie wszystkich twardych inkluzji obecnych w złożu węgla konwencjonalnymi metodami poszukiwawczymi, takimi jak wiercenie i modelowanie geologiczne. Nawet wyniki wyjątkowo rozległego projektu poszukiwawczego będą miały wysoki poziom niepewności. Innym podejściem jest skupienie się na obszarze, na którym może wystąpić faktyczny problem, a mianowicie w zabierce, w której koparka wielonaczyniowa pracuje. Możliwość rozpoznania kilku pasm przed czołem zabierki i wykrycia twardych wtrąceń, pozwoliłaby na uniknięcia uderzenia w nie organu urabiającego koparki. Można to osiągnąć, opracowując system zainstalowany bezpośrednio na koparce, który będzie prowadził ciągły monitoring w przodku zabierki i pozwoli na wyprzedzające wykrycie twardych wtrąceń za pomocą odpowiednich metod geofizycznych, ostrzegając w ten sposób przed potencjalnymi problemami. W niniejszym artykule przedstawiono wymagania i elementy takiego Systemu, oparte na typowej budowie geologicznej, specyfikacjach maszyn podstawowych, zastosowanych metodach pracy oraz ograniczeniach dostępnych metod geofizycznych.

5

Assessment of geophysical methods for the detection of hard rock formations in lignite mines employing bucket wheel excavators. The case of South Field lignite mine, Macedonia, Greece

Vafidis A., Kritikakis G., Ecomonou N., Galetakis M., Soultana A., Michalakopoulos T., Apostolopoulos G., Roumpos C., Pavloudakis F.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2018

|

R. 59, nr 4

23--30

EN

In this paper the preliminary evaluation of the potential of geophysical methods for the detection of geological formations of high cutting resistance and hard rock inclusions during the excavation by bucket wheel excavators (BWEs) is presented. The assessment of the geophysical methods for such applications was based on the findings obtained from the literature review, as well as on simulations and field tests. The field tests were conducted at South Field mine Kozani Greece and employed electrical, electromagnetic and GPR methods. Simulations were performed in 2D and 3D, in order to examine the response of GPR in a stratified geological structure consisting of several layers and boulders of various sizes at different depths.

PL

W artykule przedstawiono wstępną ocenę możliwości zastosowania geofizycznych metod wykrywania formacji geologicznych o wysokiej odporności na skrawanie jak i wtrąceń nieurabialnych, podczas normalnej pracy koparek wielonaczyniowych kołowych. Ocena metod geofizycznych dla takich zastosowań została oparta na wynikach uzyskanych z przeglądu literaturowego, a także na symulacjach i testach terenowych. Testy terenowe przeprowadzono w kopalni South Field, Kozani w Grecji, gdzie przeprowadzono badania z wykorzystaniem metod elektrycznych, elektromagnetycznych i GPR. Symulacje przeprowadzono w 2D i 3D, w celu określenia odpowiedzi GPR w niejednorodnej strukturze geologicznej składającej się z kilku warstw litologicznych i wtrąceń skalnych o różnych rozmiarach na różnych głębokościach.

6

Stateczność zbocza i zagrożenie osuwiskowe w świetle kompleksowych badań geologicznych

Gawriuczenkow I., Kaczmarek Ł., Kiełbasiński K., Kowalczyk S., Mieszkowski R., Wójcik E.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2017

|

Vol. 26, No. 1

85--98

PL

W artykule przedstawiono studium przypadku oceny stateczności zbocza zlokalizowanego w południowej Polsce, w obszarze o skomplikowanej budowie geologicznej. Zaproponowano wieloetapową metodologię oceny stateczności zbocza. Zastosowane komplementarne techniki badawcze pozwoliły uzyskać dokładną i rzetelną ocenę stateczności analizowanego zbocza, a przedstawiona wieloetapowa procedura analizy uwarunkowań stateczności umożliwiła uwzględnienie różnych cech i mechanizmów destabilizujących stan równowagi, co pozwala na prognozowanie kierunków zagospodarowania przestrzennego.

EN

The multistage methodology of the slope stability analysis, based on a case study, is presented in the paper. The study area is located in southern Poland, where geological conditions are complex. A numerous complementary research techniques that were applied provided reliable and exact assessment of equilibrium state of the slope. The results have shown that presented multistep procedure takes into account various destabilizing factors and therefore enables the prediction of the future spatial planning.

7

Zastosowanie metod geofizycznych do rozpoznania warunków hydrogeologicznych w osadach czwartorzędowych na przykładzie Wrocławia

Olichwer T., Buczyński S., Sobczyk A., Kasprzak M.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 11/1

1134--1138

EN

In order to better constrain the hydrogeological conditions to the depth of 50 m in the area of water extraction for Wroclaw city, a multi-faceted geophysical survey has been applied. We have combined electrical resistivity tomography (ERT), ground penetrating radar (GPR) and magnetic resonance sounding (MRS) techniques. The results of geophysical investigations indicate the presence of three rock layers with different permeability. The first layer, up to 2 m below ground surface, represents a discontinuous horizon composed of impermeable rocks. The next one, a porous and permeable stratum (aquifer) with a thickness of approx. 5-10 m, comprises saturated sands and gravels. The observed aquifer is characterized by good hydrogeological parameters, wherein hydraulic conductivity (k) equals 5 X 10-4 m/s and porosity reaches 23%. The third layer, below 10 m, is composed of loamy impermeable sediments intercalated with moraine till. At greater depths (>20 m) they are still loamy rocks, but occurring with interbeds of sands (sandy loam). This is confirmed by the hydraulic conductivity in the order of 10-6 m/s, which is typicalfor semi-permeable rocks. Noteworthy, no additional aquifers have been observed to the depth of 50 m.

8

Koncepcja procedury walidacji metod rozpoznania podłoża gruntowego w drogownictwie

Brzeziński K., Maślakowski M., Zbiciak A., Józefiak K.

Drogownictwo

|

2017

|

nr 3

85--91

PL

W artykule przedstawiono koncepcję procedury walidacji metod rozpoznania podłoża gruntowego na potrzeby budownictwa drogowego. Walidacja metod badawczych jest jednym z elementów projektu nowej instrukcji badań podłoża gruntowego. Po dokonaniu przeglądu metod stwierdzono, że w zależności od doświadczeń w ich dotychczasowych zastosowaniach walidacja może zostać przeprowadzona na podstawie danych literaturowych, archiwalnych wyników badań lub dodatkowych badań wykonanych na poligonach testowych.

EN

The paper presents concept of validation method of sub-grade investigation in road engineering. Validation of test method is an element of new draft instruction of sub-grade investigation. After reviewing of the methods there has been stated that validation may be done on the base of literature data, archive results of investigations, or additional investigations made at test sides.

9

Wykorzystanie metody georadarowej w poszukiwaniach podziemnych wyrobisk górniczych oraz innych obiektów inżynieryjnych

Butra J., Madziarz M., Pawelus D.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2017

|

nr 2

5--27

PL

Artykuł prezentuje wykorzystanie metody georadarowej w celu oceny stateczności górotworu wokół wyrobisk górniczych w kopalniach rud miedzi KGHM Polska Miedź S.A. oraz w poszukiwaniach podziemnych wyrobisk górniczych oraz innych obiektów inżynieryjnych. Scharakteryzowano istotę metody georadarowej. Przedstawiono przeprowadzone badania w warunkach kopalń LGOM oraz poszukiwania historycznych wyrobisk podziemnych w Krobicy i Gierczynie.

EN

The article presents the using of GPR method to assess the stability of the rock mass around the underground excavations in copper mines (KGHM Polska Miedź S.A.) and the using of GPR method in the search for underground excavations and other engineering structures. The essence of the GPR method was characterized. The paper presents the measurements carried out in conditions of the LGOM mines and the search for the historical underground workings in Krobica and Gierczyn.

10

Podstawowe zasady stosowania metod geofizycznych w badaniu osuwisk i terenów zagrożonych osuwiskami

Pilecki Z., Pilecka E.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2016

|

nr 92

131--139

PL

Badanie osuwisk i terenów zagrożonych osuwiskami należy do najtrudniejszych zagadnień geofizycznych ze względu na ich wieloprzyczynowość i skomplikowany charakter przebiegu procesu osuwiskowego. Właściwe rozpoznanie geofizyczne wymaga uprzedniego, możliwie szerokiego zebrania i analizy danych geologiczno-inżynierskich o terenie badań, jak również specjalnej metodyki pomiaru, przetwarzania i interpretacji danych geofizycznych. W pracy zdefiniowano przedmiot rozpoznania w badaniach osuwisk i terenów zagrożonych metodami geofizycznymi. Wyróżniono metody geofizyczne, które mają najważniejsze znaczenie w warunkach geologiczno-inżynierskich typowych osuwisk na terenie Polski. Zalicza się do nich metodę georadarową, sejsmiczną i elektrooporową. Przedstawiono podstawowe zasady stosowania metod geofizycznych w badaniu osuwisk i terenów zagrożonych osuwiskami. Autorzy wyróżnili w nich etap przygotowania do pomiarów geofizycznych oraz realizacji badań z podkreśleniem metodyki pomiarowej, przetwarzania i interpretacji danych geofizycznych. Podkreślono również podstawowe zalety i ograniczenia metod geofizycznych.

EN

The study of landslides and terrains at risk of landslide is one of the most difficult geo-physical issues due to their multi-causality and complex nature of the landslide process. A proper geophysical recognition requires precedent, broad collection of geological-engineering data and their analysis about the area of research, as well as a special methodology for measuring, processing and interpretation of geophysical data. The object of recognition in landslide geophysical investigation has been defined in the paper. Geophysical methods, which are of the utmost importance in geological-engineering conditions of typical landslides in Poland have been distinguished. These include the method of GPR, seismic and electrical resistivity. The basic rules for the application of geophysical methods in the study of landslides and terrains at risk of landslide have been presented. The authors have identified them in the stage of preparing for the geophysical surveys and in the stage of research with an emphasis on the methodology of measurement, processing and interpretation of geophysical data. It also highlights the main advantages and limitations of geo-physical methods.

11

Geologiczne uwarunkowania budowy metra w Krakowie i możliwości wykorzystania metod geofizycznych w ich ocenie

Pilecka E.

Transport Miejski i Regionalny

|

2016

|

nr 11

18--22

PL

W artykule przedstawiono geologiczne uwarunkowania budowy metra w Krakowie i zaprezentowano możliwości wykorzystania metod geofizycznych w ich ocenie. Omówiono kierunki rozwoju systemu transportowego w Krakowie oraz historyczne koncepcje budowy metra aż do aktualnej koncepcji z 2014 roku. Charakterystyczna budowa zrębowa miasta Krakowa determinuje sposoby geologicznego rozpoznania warunków budowy metra. Podkreślono rolę metod geofizycznych w rozpoznaniu zagrożeń wynikających z występowania utworów krasowych (leje, pustki, próżnie), uskoki, rowy i zręby tektoniczne oraz woda pod ciśnieniem w formacjach jurajsko-kredowych.

EN

The article presents geological conditions of subway construction in Cracow and possibilities of application geophysical methods for their assessment. Development trends of the transport system in Cracow and also historical concepts of construction of the subway up to the current concept from 2014 have been discussed. The characteristic horst structure of the city of Cracow, determines ways to identify the geological conditions for underground construction. Attention is paid to the role of geophysical methods in the diagnosis of the risks that results from the presence of karst formations (sinkholes, voids, cracks), tectonic trenches, faults, horsts, and also from the water pressure in the Jurassic – Cretaceous formations.

12

Ground penetrating radar investigations of landslides: a case study in a landslide in Radziszów

Borecka A., Herzig G., Durjasz-Rybacka M.

Studia Geotechnica et Mechanica

|

2015

|

Vol. 37, nr 3

11--18

EN

The article presents the results of research of the activated landslide in Radziszów in 2010. The study focused on the evaluation of engineering geology conditions, preceded by geophysical surveys. It mainly focused on the GPR method using the IDS georadar equipped with antennas in the frequency range of 100 MHz. Antenna selection was based on archival research which showed that the depth of occurrence of clays, where the roof can be a potential slip surface, ranges between 3–10 m below the surface. GPR method applied allowed the course of the potential slip surface to be determined and the results obtained significantly correlated with the results of engineering geology tests carried out.

13

Fractured-bedrock aquifer studies based on a descriptive statistics of well-logging data: A case study from the Dajia River basin, Taiwan

Chou P.-Y, Hsu S.-M, Chen P.-J, Lin J.-J., Lo H.-C

Acta Geophysica

|

2014

|

Vol. 62, no. 3

564--584

EN

A simple descriptive-statistical approach is proposed for evaluating the transmissivity of fractured-bedrock under field conditions. Based on standard well logging and identification of structural discontinuities from borehole televiewer, the approach consists of four steps: (1) determination of discontinuity properties, namely the frequency of discontinuities and the ratio of open fractures along the borehole; (2) ranking the three well logs and the discontinuity properties into tertiles (high-to-low); (3) performing statistical analysis (F-test) for the three well logs to assess the significance of open fractures on the water-transmitting potential and then assigned a weighting factor; and (4) a semi-quantitative indicator, RGVFO, is obtained by multiplying all predictive indexes and weighting factors. It is a multi-criteria evaluation procedure that elucidates the quantitative and qualitative importance of all selected geophysical indexes. A high cross-correlation between transmissivity to RGVFO value is found, which indicates that by a combined consideration of well logging and structural discontinuities, an appropriate estimate of bedrock water-transmitting potential can be derived.

14

Metody wyznaczania wartości parametrów sprężystych na przykładzie iłów plioceńskich dla centralnego odcinka II linii metra w Warszawie

Kuszyk R., Superczyńska M., Lejzerowicz A.

Przegląd Komunikacyjny

|

2012

|

Nr 9

59-63

PL

W artykule zostały przedstawione metody badań laboratoryjnych i polowych wykorzystywanych w celu oznaczenia wartości modułów sprężystych iłu mio-plioceńskiego, dla potrzeb projektowania robót tunelowych II linii metra w Warszawie. Badania laboratoryjne wykonano z zastosowaniem tzw. Bender Element System a dla porównania wyników wykonano badania polowe z zastosowaniem geofizyki otworowej metodą crosshole. Autorzy przedstawili wyniki badań parametrów sprężystych - modułu sprężystości G oraz modułu odkształcenia E - w zakresie małych odkształceń. W badaniach laboratoryjnych uzyskano mniejsze o około 20-30% wartości prędkości fal w stosunku do badań terenowych, a więc także mniejsze wartości modułów. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono zróżnicowanie wartości parametrów odkształceniowych w różnych sytuacjach geologicznych występowania iłów trzeciorzędowych (zaburzonych glacitektonicznie). Otrzymane wyniki potwierdzają celowość stosowania metod geofizyki otworowej (rzadko wykorzystywanej w praktyce krajowej) do wyznaczania parametrów odkształceniowych gruntów dla konstrukcji inżynierskich.

EN

The article presents the results of laboratory and field tests of Pliocene clays made for the design of tunnel works on the second metro line in Warsaw. For the interpretation the four soil samples were used with intact soil structure and geophysical data from three boreholes. In laboratory studies triaxial apparatus was used with a lateral displacement sensors, resonant column and Bender Element System. Using this set of equipment reduces the range of variation of deformation module. During the field tests borehole geophysics were used - a cross-hole method. This method allows the detection of even thin interstratification (eg. sand lenses within the clay) or large objects like boulders, and also gives the results of a large (and permanent) accuracy and resolution at all depths. The authors present the results of the elastic parameters measurements - elastic and deformation modulus - in the small deformation range on the example of preconsolidated Pliocene clays of Warsaw. Obtained results allowed to observed large strain differentiation within the Tertiary clays. Differences were observed between the results of laboratory tests (BES) and the in-situ testing (cross-hole method). This may result from relaxation of soil samples before they were subjected to laboratory testing. The obtained results indicate the desirability of the use of borehole geophysics to determine the deformation parameters.

15

Wykorzystanie badań geofizycznych do rozpoznania budowy podłoża gruntowego

Bajda M., Markowska-Lech K., Szymański A.

Inżynieria Morska i Geotechnika

|

2012

|

nr 4

308-313

PL

Sejsmika refrakcyjna i tomografia elektrooporowa w badaniach podłoża gruntowego. Sondowania statyczne RCPTU i SCPT. Budowa geologiczna Kampusu SGGW. Porównanie wyników pomiarów z sondowań statycznych i badań geofizycznych oraz ocena ich zgodności.

EN

Methodology and results of geophysical (MASW and ERT) and geotechnical (SCPT and RCPTU) investgations. Location and geological conditions at SGGW Campus site. Comparison of test results and assessment of their agreement.

16

Sposoby wykorzystania metod geofizycznych do oceny stanu wałów przeciwpowodziowych

Prałat A.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2010

|

Nr 3

323-331

PL

Wykazano celowość stosowania metod geofizycznych do kontroli stanu wałów przeciwpowodziowych. Przedstawiono zasadę pomiaru metodą elektrooporową i podano uzyskane wyniki. W podobny sposób przedstawiono metodę radarową. Znacznie obszerniej przedstawiono zaproponowaną przez autora metodą w której wał stanowi sprzężenie między dwoma antenami magnetycznymi. Zaletą proponowanej metody jest możliwość prowadzenie pomiarów podczas jazdy samochodem. Podano przykłady wykonania pomiarów tą metodą i jej zalety w porównaniu do poprzednich.

EN

The article shows the usefulness of employing geophysical methods to inspect the condition of levees. The principle of geoelectrical method measurement and the results obtained are given. The radar method is presented in a similar way. The method proposed by the author, where a levee forms a coupling between two magnetic loops, has been presented in the form of a much more detailed review. The advantage of the recommended method is its functionality: a measurement can be taken while driving. The advantages of this method have been compared to others, and sample measurements are specified.

17

Warstwa czynna i występowanie wieloletniej zmarzliny w pobliżu Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie na Spitsbergenie w świetle badań geofizycznych

Dobiński W., Leszkiewicz J.

Problemy Klimatologii Polarnej

|

2010

|

nr 20

129-142

PL

Z dotychczasowych badań wynika, iż występowanie wieloletniej zmarzliny na Svalbardzie jest powszechne i ma ona charakter ciągły. Generalnie przyjmuje się, że grubość warstwy zmarzliny w większych niezlodowaconych dolinach sięgać może 100 m natomiast w wysokich górach znajdujących się w głębi wyspy miąższość ta sięgać może nawet 400-500 m (Humlum i in. 2003). Zmarzlina na Spitsbergenie, podobnie jak w wielu innych obszarach zimnych, ogrzewa się i podlega degradacji (Isaksen i Sollid 2002). W okresie ostatniego dwudziestolecia kilkukrotnie przeprowadzono badania warstwy czynnej i zmarzliny w bezpośrednim sąsiedztwie Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie. Pomierzono temperaturę gruntu do głębokości 2 m na dwóch stano-wiskach w pełnym sezonie rocznym. Zmarzlinomierze Danilina posłużyły do określenia głębokości warstwy czynnej na 13 stanowiskach w obrębie wyniesionych teras morskich. W lecie 2009 roku m. in. na podniesionej terasie morskiej przeprowadzono badania geofizyczne mające na celu pozyskanie informacji dotyczących wystę-powania wieloletniej zmarzliny w tej okolicy. W badaniach zastosowano metody geofizyczne: elektrooporową i sejsmiczną. Wyniki badań geofizycznych na terasie nadmorskiej nie potwierdzają występowania permafrostu. Być może ze względu na możliwy wpływ wody morskiej i aerozoli zawierających sól ma on tutaj postać tzw. kriotyczną, to jest pomimo ujemnej temperatury pozostaje niezamarznięty. Wyniki badań geofizycznych nie wykluczają obecności stale przemarzniętego gruntu poniżej głębokości, do których interpretowano wyniki badań geofizycznych. Oznacza to jednak, że występowanie zmarzliny w rejonie fiordu Hornsund jest o wiele bardziej zróżnicowane niż dotychczas sądzono. Może mieć też ona charakter nieciągły w tym rejonie, gdzie średnia roczna temperatura powietrza wzrosła w ostatnich latach do ok. -3°C.

EN

Permafrost research on the Svalbard Archipelago shows, that permafrost occurence has the continuous character on this area. Published data shows that in general permafrost extends to the depth of 100 meters in the large nonglaciated valleys, and in the interior mountains it can reach even 400-500 meters depth. Permafrost on the Spitsbergen is degrading similarly as in the other arctic areas. In the last 20 years several times research on the active-layer depth were conducted in the vicinity of the Polish Polar Station in Hornsund, Spitsbergen. Traditional ground thermometers as well as Pt-100 sensors were used for measurements. Ground temperature were measured to the 2 m depth on the two locations all-year round. Danilin’s permafrost meters were used for the determination of the active-layer depth at the 13 locations on the marine terraces. In 2009 on the near-shore marine terrace geophysical surveys were made. The aim of the surveys was to collect data concerning permafrost occurrence in this area. In the research electroresistivity soundings (VES) and refraction seismics methods were used. Results of the geophysical surveys not confirmed the existence of frozen material in the ground. Probably the influence of salt water from the fjord, or salt transported by the air aerosols caused that the temperature of freezing decreased below the 0°C and existence of the permafrost in this place has the cryotic form. It means that existence of permafrost in the Hornsund area has much more diverse character than believe so far. In the Hornsund area where mean annual air temperature reach ca. -4°C permafrost probably has probably the discontinuous character.

18

Geodezyjne i geofizyczne rozpoznanie zagrożenia zapadliskowego

Pilecki Z., Popiołek E.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2010

|

nr 6

34-39

PL

W artykule przedstawiono problematykę zastosowania metod geofizycznych i geodezyjnych do oceny zagrożenia zapadliskowego wynikającą z dotychczasowego doświadczenia autorów w prowadzeniu tego rodzaju badań na terenach pogórniczych. Omówiono specyfikę badań geofizycznych i geodezyjnych z punktu widzenia możliwości pomiarowych i interpretacyjnych. Podkreślono zalety i ograniczenia obu metod. Przedstawiono przykład zastosowania metod geofizycznych i geodezyjnych do oceny zagrożenia zapadliskowego w rejonie starego, zlikwidowanego szybu na terenie pogórniczym eksploatacji rud galmanu.

EN

The subject of this article is the issues of application of the geodetic and geophysical methods for mining subsidence hazard assessment resulting from previous experience of the authors of study in a conducting of that kind of research on the post-mining land. There is included a discussion of specificity of the geodetic and geophysical research from a point of view of interpretative and measuring capabilities. The advantages and restrictions of both methods need to be emphasized. As an example of application of the geodetic and geophysical methods for mining subsidence hazard assessment was presented a region of an old liquidated shaft on the post-mining land of calamine ore exploitation.

19

Geofizyczne wspomaganie prac dokumentacyjnych na złożach kamieni drogowych i budowlanych

Górecki J., Sermet E.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2008

|

nr 3-4

22-26

PL

Dokumentacja geologiczna złoża kruszywowego stanowi zawsze podstawę projektowania górniczego oraz prowadzenia racjonalnej i efektywnej gospodarki złożem. Służy zatem zarówno na etapie planów zagospodarowania nowego złoża jak i geologicznej obsługi już istniejącej kopalni. Musi zapewnić rzetelną wiedzę nt. granic i budowy wewnętrznej, zróżnicowania rodzaju i jakości kopaliny, a także zasobów oraz geologiczno-górniczych warunków eksploatacji. Coraz większą rolę odgrywają problemy wykorzystania danych geologiczno-złożowych w działaniach na rzecz zachowania warunków ochrony środowiska i ochrony złoża.

20

Méthodes de reconnaissance croisées pour l'analyse de stabilité des digues soumises a erosion interne

Monnet J., Plotto P.

Studia Geotechnica et Mechanica

|

2008

|

Vol. 30, nr 1-2

21-30

EN

The sections of dam around Grenoble are the subject of a geotechnical campaign based on the use of a geophysical method, the electrical panel. Practice shows that the detection of the seepage, heterogeneities, the geometry, the nature of the layers obtained by the electric analysis is not always in conformity with an objective reality, but that the method of inversion leads to an uncertainty which can be important. Research allows us to reduce the errors of this method by taking into account of the geometries when they are known. Pressuremeter tests with cycle were carried out and interpreted in inverse analysis to determine the mechanical characteristics of elasticity and resistance with the methods developed with the L3S-R. Lefranc tests, for the determination of the permeability of materials of the dam, were also carried out. The results are gathered and compared with measurements in laboratory for a better analysis of the risk of instability.