Wyprawa "Salary Ameryki Południowej" odbyła się w dniach 24.08-17.09.2011 roku. Salary to miejsca, w których można zobaczyć, jak współcześnie powstają złoża soli. Dla osób związanych z geologią soli i eksploatacją jej złóż są to obserwacje bezcenne. Wyprawa miała też, obok celu ściśle naukowego, aspekt turystyczny.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Azja - to kontynent zasobny w Antracyt, zwykle o wysokiej jakości, poszukiwany na rynku światowym jako surowiec technologiczny w wielu gałęziach przemysłu. Wśród 13 krajów, w których rozpoznano złoża antracytów, do najzasobniejszych należą: Chiny, Rosja (część azjatycka), Wietnam i Korea. Największymi producentami tego surowca w Azji są: Chiny, Rosja, Wietnam i Korea Płd., głównymi eksporterami - Rosja i Wietnam.
EN
Asia continent is rich in anthracite, usually high-quality. Anthracite is demanded on world roar. It's used as technological material in many branches of industry. Among 13 countries, in which the deposits of anthracites have been recognized the richest are: China, Russia (Asiatic part), Vietnam and Korea. The largest manufactures of this material in Asia are: China, Russia, Vietnam and South Korea. Main Asiatic exporters are Russia and Vietnam.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W obrębie badeńskich osadów występujących w polskiej części zapadliska przedkarpackiego wydzielonych zostało pięć cyklotemów solnych z solami kamiennymi. W złożu bocheńskim, usytuowanym około 30 km na wschód od Krakowa, jedynie trzy spośród nich wykształcone są w facji chlorkowej. Są to w cyklotemie I+II zuber dolny przechodzący w sposób ciągły w kompleks soli południowych oraz zuber górny, w cyklotemie III łupki iłowo- anhydrytowe z solami kryształowymi i kompleks soli środkowych a w cyklotemie IV kompleks soli północnych. Ostatni piąty cyklotem jest niepełny i wykształcony w facji siarczanowej. Utwory chlorkowe złoża bocheńskiego poddane zostały szczegółowym badaniom na zawartość wybranych pierwiastków ziem rzadkich. Badaniami tymi objęto takie pierwiastki jak: Y, La, Ce, Nd, Sm, Eu, Tb, Yb, Lu oraz Sc. Występują one w zróżnicowanych zakresach zmienności a ich koncentracje uzależnione są głównie od obecności materiału terygenicznego. Analiza stosunku ich koncentracji do obecności części nierozpuszczalnych w wodzie wykazuje jednak, że ich część może być związana z halitem. Analizowane pierwiastki ziem rzadkich wykazują ponadto wyraźną współzależność z występowaniem takich elementów jak K, Mg, Sr i Br. Zatem ich koncentracje mogą wykazywać zależność od warunków sedymentacji ewaporatowej.
EN
Within the Badenian evaporites occurring in the Polish part of the Carpathian Foredeep.five cyclothems with salt layers have been discernedd. The Bochnia salt deposit, situated about 30 km east of Cracow, contains salt-bearing deposits of only three cyclothems. Halite strata occur only in three cyclothems I+II (especially in the Lower Salt-Clayes gradually passing into the Southern Salts and the Upper Slat-Clayes), III (Clayey Anhydritic Shales with Crystal Salts Member and the Middle Salts), and IV (chlorides constitute a set of the Northern Salts). The Vcyclothem is incomplete and developed as sulphate fades. The chloride sediments from the Bochnia salt deposit were analysed for their REE content; the elements studied include: Y, La, Ce, Nd, Sm, Eu, Tb, Yb, Lu and Sc. They exhibit variable concentrations depending mostly on the amount ofterrigenic material. The correlation between the REE contents and the amount of particles insoluble in water may indicate presence of at least some of these elements in halite. The rare earth elements studied all display a marked correlation with the amount of such elements as K, Mg and to minor extend Ca, Sr and Br. Thus their concentrations might have been controlled by the conditions ofevaporite sedimentation.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Złoże badeńskiej soli kamiennej "Bochnia" występuje u czoła nasunięcia fliszu karpackiego, około 30 km na wschód od Krakowa. W jego profilu litostratygraficznym wyróżnionych zostało 5 cyklotemów solnych, przy czym jedynie w trzech występują sole kamienne. Przeprowadzone badania koncentracji strontu i wapnia w obrębie soli kamiennych i zubrów pozwoliły na uściślenie warunków sedymentacyjnych oraz genezy niektórych utworów. Wykazały one przede wszystkim, że w głębszej części basenu sedymentacyjnego, w której doszło do sedymentacji soli kamiennych, solanki były względnie zubożałe w stront w porównaniu z pomocną, płytszą częścią, gdzie osadzały się utwory facji siarczanowej. Rozkład tego pierwiastka w większości wydzieleń profilu litostratygraficznego złoża wyraźnie koreluje się z rozkładem takich pierwiastków, jak brom, potas i magnez, wskazując jednocześnie na znaczne wahania natężenia sedymentacji ewaporatowej, a zarazem składu chemicznego solanek. Pod względem stosunku strontu do wapnia profil złoża jest dwudzielny. Dolną część, tj. utwory zubru dolnego z solami południowymi oraz zubru górnego, charakteryzują duże jego wartości i znaczna zmienność, podczas gdy sole środkowe i północne wykazywały wartości znacznie niższe.
EN
The "Bochnia" salt deposit is located at the front of the Carpathian overthrust, about 30 km east of Cracow. Its lithostratigraphic column includes five Badenian cyclothems, only three of them comprise the rock salt. Chemical analyses of strontium and calcium carried out in samples taken from the salt rocks and salt clays ("zuber") allow to establish conditions of sedimentation and origin of some salt members. This study first of all shows that in deeper part of the sedimentary basin in which salt rock was deposited, the brines revealed relatively low contents of strontium in comparing to the northern, shallow part of the basin where the precipitation of sulphate facies took place. Distribution of these elements in most members of lithostratigraphic profile corresponds to distribution of such elements as: bromine, potassium and magnesium. This indicates significant variability of intensity of evaporitic sedimentation and therefore variable composition of the brines. In respect of strontium versus calcium ratio the lithostratigrapic profile varies significantly. The values of Sr:Ca are variable and higher within the lower part (Lower Zuber with Southern salt and Upper Zuber), whereas the Middle Salts and Northern Salts reveal lower values of Sr:Ca ratio.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Złoże soli kamiennej Siedlec-Moszczenica jest zachodnim przedłużeniem złoża bocheńskiego. Zostało ono odkryte i udokumentowane wiatach 60. i 70. XX w., a eksploatowane metodą podziemną do początku lat 90. Przeprowadzone prace geologiczno-poszukiwawcze oraz udostępniające złoże pozwoliły na ustalenie jego budowy geologicznej i profilu litostratygraficznego. Wobec likwidacji kopalni przeprowadzone obserwacje terenowe i badania laboratoryjne stanowią obecnie materiał archiwalny i porównawczy dla korelacji z sąsiednimi złożami soli kamiennych. Przedstawiona szczegółowa charakterystyka petrologiczna soli kamiennych poszczególnych kopleksów solnych złoża soli południowych, środkowych i północnych, wskazują, że różnią się one pomiędzy sobą zarówno udziałem materiału terygenicznego i formą jego występowania, jak również wykształceniem tworzących je soli kamiennych. W każdym kompleksie sole kamienne tworzą warstwy o bardzo zróżnicowanej miąższości, wahającej się od kilku centymetrów do kilku metrów. Wykazują one przy tym duże zróżnicowanie cech strukturalnych i teksturałnych. Rozdzielone są kilku lub kilkunastocentymetrowymi przerostami płonnymi.
EN
The Siedlec-Moszczenica rock-salt deposit is a westward extension of the Bochnia deposit. It has been discovered and opened in 1960-1970-ties, and exploited until the beginning of 1990-ties. Both the exploration and development works allowed to recognize the geology and lithostratigraphy of the deposit. Due to the abandonment of the mine the collected field and laboratory data are known the valuable archive material which can be used for correlation with the adjacent rock-salt deposits. The following paper presents the detailed petrology of salts from the three complexes: southern, central and northern. The complexes differ in the percentage of terrigenic material and its form of occurrence, as well as in development of salts. In each complex the salts form layers of highly diversified thickness, from several centimetres to several metres. Moreover, the salts reveal significant diversity of structural and textural features, and are separated by barren intercalations of thickness from a few to dozen of centimetres.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Złoże bodeńskiej soli kamiennej " Bochnia " występuje u czoła nasunięcia fliszu karpackiego, ok. 30 km na wschód od Krakowa. W jego profilu litostratygraficznym wyróżnionych zostało 5 cyklotemów solnych, przy czym jedynie w trzech występują sole kamienne. Utwory te charakteryzują się dużym zróżnicowaniem petrologicznym oraz geochemicznym. Przeprowadzone badania koncentracji potasu i magnezu wykazały duże wahania obu pierwiastków, ich współwystępowanie i dużą zależność stężenia od obecności części nierozpuszczalnych w wodzie. Rozmieszczenie badanych pierwiastków w profilu litostratygraficznym złoża wskazuje na istnienie w trakcie sedymentacji kompleksu soli środkowych i północnych okresów o podwyższonych stężeniach potasu i magnezu w solance, odpowiadając przy tym wyższym koncentracjom bromu. Badania te dowodzą, że znaczny wpływ na stężenia pierwiastków w solankach, z których następowała krystalizacja soli kamiennych, mogły wywierać procesy adsorpcji i wymiany jonowej zachodzące podczas dostaw do zbiornika sedymentacyjnego znacznych ilości minerałów ilastych.
EN
The "Bochnia" salt deposit is situated at the front of the Carpathian overthrust, about 30 km east of Kraków. Its lithostratigraphy includes five evaporite cyclothems from which only three, comprise the rock-salt. Petrological and geochemical character of the salt is highly diversified. Chemical analyses indicate the coexistence of potassium and magnesium, the significant variability in their concentrations and the strong dependence of concentrations on the presence of insoluble particles in waters. Distribution of potassium and magnesium in the lithostratigraphic succession indicates the existence of periods of increased concentration of the both elements in brine during deposition of the central and northern salt complexes. These periods correspond to the increased concentrations of bromine. The studies demonstrate that adsorption and ion exchange processes, active during the supply of large volume of clay minerals to the basin, strongly influenced concentrations of elements in he brines from which the rock-salt crystallized.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Złoże bodeńskiej soli kamiennej "Bochnia " występuje u czoła nasunięcia fliszu karpackiego, ok. 30 km na wschód od Krakowa. W jego profilu litostratygraficznym wyróżnionych zostało 5 cyklotemów solnych przy czym jedynie w trzech występują sole kamienne. Utwory te wykazują bardzo dużą różnorodność wykształcenia pod względem struktur i tekstur skał. Wskazują one, podobnie jak obserwowane struktury sedymentacyjne na pierwotne ich pochodzenie. Badania koncentracji bromu w solach kamiennych tego złoża dostarczają interesujących danych o warunkach sedymentacyjnych. Zaobserwowana niska zawartość tego pierwiastka wskazują, że skład chemiczny solanek, z których następowała krystalizacja soli odbiegał od przeciętnego składu wody morskiej. Ponadto duże wahania i brak wyraźnych tendencji jego koncentracji ku górze profilu poszczególnych kompleksów solnych świadczy, że sedymentacja soli mioceńskich odbywała się w odmiennych warunkach niż w przypadku większości formacji solonośnych. Na warunki te wywarło wpływ wiele czynników takich jak wielkość i rodzaj dopływów oraz charakter połączeń z otwartym oceanem.
EN
Badenian salt deposit "Bochnia " is situated in the front of the Carpathian overthrust, about 30 km east of Kraków. Its lithostratigraphic profile has been subdivided into five cyclothems and only three of them contain salts. Structures and textures of these salts display great diversity. Their sedimentary structures indicate primary origin of salts. Examination of bromine concentration in Badenian salt rocks of Bochnia deposit supply important data on conditons of sedimentation. Low contents of bromine indicate that chemical composition of brine is different than average chemical composition of marine water. Furthermore big oscillations and lack of distinct increasing tendency of bromine contents upward profile of each such a salt member indicate that sedimentation of salts took place in different conditions than it is common within most of salt formations. These conditions were influenced by such factors as a magnitude and kind of inflows, as well as the connection with open sea.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.