Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

1 Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

1 2008

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: geological structure of cap-rock

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Budowa geologiczna struktury solnej Wapna w Wielkopolsce

Jaworska J., Ratajczak R.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

2008

T. 190

1--69

Wysad solny w Wapnie składa się z dwóch elementów: właściwego słupa solnego i czapy gipsowej przykrywającej ciało solne. Podczas prowadzenia eksploatacji w wysadzie Wapna nie stwierdzono obecności soli cyklotemu Werra (PZ1). Prawdopodobnie ta część grupy solnej występuje na większej głębokości niż granica poznania złoża (–580 m n.p.m.). Profil utworów cyklotemu Stassfurt (PZ2) zaczyna się od starszej soli kamiennej. Zajmuje ona centralną partię złoża i stanowi około 90% całej masy solnej w diapirze Wapna. Grupa solna w Wapnie na skutek wyciskania mas solnych uległa intensywnym zaburzeniom, uwidaczniającym się w rozmieszczeniu różnych typów litologicznych zarówno na planach, jak i na przekrojach geologicznych. Sole starsze występują w osiowej części wysadu, młodsze – na zewnątrz. Powierzchnia spągowa czapy gipsowej znajduje się na głębokości 160–180 m, czyli 60–80 m n.p.m.; poniżej występuje zwierciadło solne, nad którym leży warstwa „gruzu solnego”. Strop czapy w dwóch miejscach sięga powierzchni terenu, natomiast przeciętnie leży na głębokości 20–40 m. Miąższość czapy waha się od 5 do 160 m, średnio wynosi 109 m. Jej powierzchnię szacuje się na ok. 0,52 km2, a objętość – na blisko 57 mln m3 (0,057 km3) gipsu. Czapę wysadu solnego Wapna można podzielić na dwie części: czapę gipsowo-ilastą (rzadko występującą) i właściwą czapę gipsową. Zaawansowane rozpuszczanie skał gipsowych i solnych doprowadziło do utworzenia się na obszarze czapy subrozyjnych zapadlisk, lejów krasowych, szczelin i kawern wypełnionych przez alochtoniczne osady, deponowane w różnych etapach rozwoju wysadu. Zapadliska subrozyjne charakteryzują się dużymi głębokościami i sięgają niekiedy samego ciała solnego. Niszczenie wychodni czapy gipsowej spowodowało powstanie osadów zwietrzelinowych, wykształconych jako rezydualne pokrywy zbudowane z gipsowego gruzu, lokalnie występującego z ciemnym iłem. Miejscami przykrywają one wychodnie skał gipsowych lub wypełniają niecki. Badania makro- i mikroskopowe tych skał wykazały, że kluczowe znaczenie dla powstania czapy wysadu Wapna miały procesy rozpuszczania ekshumowanych mas solnych, procesy hydratacji i dehydratacji siarczanów i ich rozpuszczania, procesy wtórnej krystalizacji z roztworów oraz aktywność tektoniczna, halokinetyczna i grawitacyjna redepozycja skał i osadów.

The Wapno salt dome consists of two elements: salt stock and gypsum cap-rock on its top The salt diapir is 1000 m long and ca. 600 m wide; its surface amounts 0.5 km2. The salt mirror is located at the depth of 160-180 m b.g.l. The salt masses were uplifted from the depth of ca. 6000 m; the central part of the diapir is built by the older salt rocks - belonging to PZ2, representing 90% of whole salt rock masses in the diapir. Recently the salt mirror is noted on different levels, at the average 150 m b.g.l. (differences up to 20 m). The upper part of cap-rock is situated at the depths of 20-40 m b.g.l. but in two places the cap-rock can be observed on surface. Average thickness of Wapno cap-rock amounts 109 m, and its volume - 0.057 km3. The level of the salt mirror is covered by rock salt breccia and above this - gypsum cap-rock - salt debris dissolution. The surface cap-rock was affected by the dissolution. Advanced dissolution of the sulphate and saline rocks resulted in generation of subrosional collapse sinks, fissures and caverns filled by colluvium or eluvium. The most important processes responsible for origin and forming of cap-rock were: dissolution rock salt, hydratation of sulfate, tectonic and halotectonic activity and gravitational flow of washed out weathering covers of cap-rock.