Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Aliens and dragons: purposefully-framed play and non-standard learning methods in teaching evolutionary processes to primary school pupils

Antczak Mateusz

Geologos

|

2023

|

Vol. 29, No. 1

51--58

EN

Evolutionary processes lie at the base of the entire observable biodiversity, both at present and in the geological past (i.e., in the fossil record). For this reason, the teaching of evolution should receive more recognition than it currently has (e.g., in Poland) and become accurately applied from the early formal education stages onwards. To test the possibility of effective teaching of evolution to primary school pupils, workshops using non-standard learning methods (‘purposefully-framed play’) were organised during childrens’ university (UNIKIDS) courses of one-hour sessions for 33 groups, comprising several to 20 participants, aged 7 to 12. The final task for all participants was to predict future evolutionary processes by creating new species adapted to given environmental factors. Pupils effectively completed this task, but a few misconceptions also become clear. These workshop scenarios suggest that evolution can be taught effectively at least in extracurricular settings to primary school pupils, but for a detailed insight, a quantitative analysis and application of such scenarios in school programmes should be tested in future.

2

Walory geoedukacyjne i geoturystyczne kamieniołomu Zygmuntówka na Czerwonej Górze (Góry Świętokrzyskie)

Jewuła Karol, Fijałkowska-Mader Anna, Salwa Sylwester

Przegląd Geologiczny

|

2022

|

Vol. 70, nr 1

25--33

EN

The geosite Zygmuntówka (Sigismund ) quarry, located at Czerwona Góra near Chęciny in SW part of the Holy Cross Mountains, is the oldest and the most famous among the so-called Chęciny „marble” quarries which provided stones for constructing numerous important buildings in the region and beyond. Upper Permian conglomerates (Czerwona Góra Formation), with a thickness of several tens of metres, outcrop in this area. The conglomerates are clast- and locally mud-supported and consist of light grey and beige carbonate pebbles and cobbles chaotically distributed within the reddish-brown silty-carbonate-ferriferous matrix. The conglomerates represent continental alluvial fan deposits deposited under arid and semiarid climate conditions. The quarry, of a regional rank, is well suited for both geoeducation and geotourism purposes.

3

The Geotourism Students’ Scientific Club and 18 years of its activity at AGH University of Science and Technology

Bolek Szymon, Szreter Anna, Rożek Agata, Galka Elżbieta

Geotourism / Geoturystyka

|

2021

|

nr 1-2 (64-65)

23--34

EN

The Geotourism Students’ Scientific Club (GSSC) is operating at the Department of General Geology and Geotourism of AGH University of Science and Technology (AGH UST), bringing together young enthusiasts of Earth sciences, at the Faculty of Geology, Geo-physics and Environmental Protection. It has been operating continuously since 2003. The primary objective of the GSSC is to arouse interest in scientific work in the field of Earth sciences, as well as to popularise geotourism in the student community. The article reviews the most important achievements, events and activities documenting the long-term accomplishments of the GSSC. The greatest successes of the GSSC include the implementation of five rector’s grants and active participation in national and international scientific conferences. It is worth noting, that the GSSC organises its own “Geotourism” conference session as a part of the Conference of Student Special Interest Groups of the Mining Division. The members of the GSSC promote geology and geodiversity, explaining it in a manner which is comprehensible to an average person. Over the last dozen or so years, they have undertaken various activities, and some of them have become a tradition. Themed evenings and meetings with experts “That’s how it’s done!” attract a large audience from the university and beyond. Annual domestic and foreign educational and sightseeing trips, culminating in a trip to Iceland in 2022, have become an integral part of the GSSC activities.

PL

Koło Naukowe Geoturystyka (KNGt) istniejące przy Katedrze Geologii Ogólnej i Geoturystyki Akademii Górniczo-Hutniczej dzia-ła nieprzerwanie od 2003 roku, zrzeszając młodych pasjonatów nauk przyrodniczych Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska. Podstawowym celem Koła jest rozbudzanie zainteresowań pracą naukową w zakresie nauk o Ziemi, jak również popularyzacja geoturysty-ki w środowisku studenckim. W artykule dokonano przeglądu najważniejszych osiągnięć, wydarzeń i aktywności stanowiących wieloletni dorobek Koła. Do największych jego sukcesów można zaliczyć realizację pięciu grantów rektora oraz aktywny udział w krajowych i zagra-nicznych konferencjach naukowych. Na wyróżnienie zasługuje własna Sekcja Geoturystyki wydzielana w ramach barbórkowej Konferencji Studenckich Kół Naukowych Pionu Górniczego. Członkowie Koła promują geologię i georóżnorodność, przekładając język naukowy na zrozumiały dla przeciętnego odbiorcy. Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat podejmowali różne aktywności, a część z nich przerodziła się w kołowe tradycje. Wieczorki tematyczne oraz spotkania z ekspertami „Tak to się robi!” skupiają liczną widownię, wśród której dominują studenci wydziału. W działalność Koła wpisały się również coroczne krajowe i zagraniczne wyjazdy edukacyjno-krajoznawcze, których zwieńczeniem była wyprawa na Islandię w 2022 roku.

4

Residual rocky forms in the landscape of the Outer Carpathians (Silesian Beskid Mts, Poland) – geotourist and sedimentological case study

Strzeboński Piotr

Geotourism / Geoturystyka

|

2021

|

nr 1-2 (64-65)

3--22

EN

This study investigated residual landforms developed within of the flysch bedrock in the Outer Western Carpathians as sand-stone-to-conglomeratic tors. The studied relic rocky forms are locally exposed on the valley slopes in the top and plateau parts of the Sile-sian Beskid Mts. The cognitive values of such relic landforms, especially in the context of their morphogenetic traits and shaping of their macro- and microrelief, are well known and described. In contrast to epigenetic processes, the sedimentological aspect of the origin of such siliciclastic rocky deposits is still subject to different approaches in terms of terminology and interpretation. Thus, the aim of this study is to describe the conditions of environmental settings and character of the sediment transport and deposition processes from gravity flows, and to present a depositional system model for such a variety of flysch deposits. This study also attempts to present geotourist and geoed-ucational attractiveness of the tors against the background of regional geodiversity, geoheritage, and geoprotection. The results yielded a synthetic morpho-litho-sedimentological and geotouristic specification of the rocky forms analysed. The residual rocky landforms are polygenic geomorphological elements developed as a consequence of multistage and different scale of morph-forming activity operating on the basis of litho-sedimentological and tectonic assumptions under the influence of denudation processes.

PL

Przedmiotem artykułu są ostańcowe formy terenu rozwinięte na bazie fliszowego podłoża skalnego w zachodnich Karpatach ze-wnętrznych jako skałki od piaskowcowych do zlepieńcowych. Omówione ostańcowe formy skałkowe lokalnie eksponowane są na stokach dolinnych w przyszczytowych i wierzchowinowych partiach Beskidu Śląskiego. Walory poznawcze, jakie ze sobą niosą, w szczególności w kontekście morfogenetycznym oraz kształtowania ich makro- i mikroreliefu, są dobrze poznane i opisane. W przeciwieństwie do procesów epigenetycznych aspekt sedymentologiczny pochodzenia takich silikoklastycznych utworów skałkowych jest natomiast nadal przedmiotem dociekań zarówno w kwestii terminologicznej, jak i interpretacyjnej. Celem badawczym artykułu jest zatem próba przybliżenia warunków środowiskowych ustawień, natury procesów transportu i depozycji osadów ze spływów grawitacyjnych oraz modelu systemu depozycyjnego takiej odmiany utworów fliszowych. Zamierzeniem autora było także przedstawienie geoturystycznej i geoedukacyjnej atrakcyjności ska-łek na tle regionalnej georóżnorodności, geodziedzictwa i ich geoochrony. W rezultacie przedstawiono w ujęciu syntetycznym specyfikację morfologiczną, litologiczną, sedymentologiczną i geoturystyczną badanych form skałkowych. Ostańcowe skałkowe formy terenu stanowią poligeniczne elementy geomorfologiczne rozwinięte w następstwie wieloetapowej i różnoskalowej działalności rzeźbotwórczej zachodzącej w utworach o określonych uwarunkowaniach litologiczno-sedymentologicznych i tektonicznych za pośrednictwem procesów denudacji.

5

Działania Muzeum Geologicznego Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego prowadzone w celu wykorzystania edukacyjnego i ochrony starych kamieniołomów

Krzeczyńska Monika, Wierzbowski Andrzej, Woźniak Paweł, Świło Marlena, Chećko Agnieszka

Przegląd Geologiczny

|

2020

|

Vol. 68, nr 3

187--193

EN

The pits that left after exploitation of solid rock minerals are extremely interesting geological objects. They contain records of ancient processes that led to the exposure of rock formations, allowing the timing of these processes. The data obtained from abandoned quarries can be used for scientific studies, but it can also be applied in all activities aimed at popularizing knowledge about a biotic nature. Therefore, these localities should be under legal protection or at least secured against devastation, which often faces considerable difficulties. The Geological Museum has undertaken actions aiming at the protection of abandoned quarries, most often in the form of projects dedicated to geotourism management and creating geotourist trails. These projects are a chance to save important geosites from devastation, overgrowing by vegetation, or fading into oblivion. The article presents case studies of successfully managed old quarries, as well as failed attempts.

6

Rola obiektów pogórniczych z obszaru Geoparku Przedgórze Sudeckie w edukacji geologicznej i geoturystyce

Szadkowska Katarzyna, Szadkowski Mateusz

Hereditas Minariorum

|

2020

|

Vol. 6

77--79

PL

Różnorodność geologiczna terenu Geoparku Przedgórze Sudeckie i wielowiekowe tradycje górnicze tego obszaru mają przełożenie na widoczne do dzisiaj pozostałości dawnej działalności górniczej w postaci nieczynnych kamieniołomów, starych sztolni czy hałd. Obiekty te mają ogromny potencjał geoedukacyjny i geoturystyczny oraz mogą przyczynić się zarówno do popularyzacji wiedzy geologicznej, jak i rozwoju gospodarczego regionu.

EN

The geological diversity of the Sudetic Foreland Geopark area and its centuries-old mining traditions have a reflection in the remnants of former mining activities, in the form of abandoned quarries, old adits and post-mining heaps, which are still visible today. These objects have great geoeducational and geotouristic potential and can contribute to both the popularization of geological knowledge and the economic development of the region.

7

Land of Extinct Volcanoes Geopark – geoeducation for everyone

Słomski Piotr, Jankowska Julia, Rozpędowska Ewelina

Geotourism / Geoturystyka

|

2019

|

nr 3-4 (58-59)

17--28

EN

The Kaczawskie Mountains and Foothills – Geopark Land of Extinct Volcanoes is an area with an extremely interesting geological structure and outstanding landscape values. Great geodiversity makes it possible to prepare a geoeducation offer for practically every recipient – from kids, through adults interested in natural sciences, to natural science students. The characteristics of the Kaczawskie Mountains and Foothills enable one to develop a nationally unique form of geotourism and utilization of local natural resources for various geoeducation programs. Despite the small area of the mentioned region, it is possible to raise topics related to volcanic phenomena, the formation of mountain ranges, climate change and the impact of glaciers on the relief of the terrain. Educational activity at the Geopark Land of Extinct Volcanoes do not need to be limited only to geological issues, but may also include environmental issues, waste management or even historical topics. However, apart from the very existence of geotourism attractions, equally important are their uniform promotion and dissemination of knowledge about them. This can be done by describing the most important geopoints in the field, e.g. through a network of educational boards or by organizing promotional field trips. This would increase the knowledge about the geological richness of the described region among tourists and residents. The work of the Kaczawskie Association, which is trying to include the Land of Extinct Volcanoes Geopark in the UNESCO World Geopark Network, is currently heading in this direction. The implementation of this initiative will not only increase the interest in natural sciences and the region, but will also allow it to keep its authentic and unique character. Unfortunately, the process of application to the UNESCO GGN, both the development of the geoeducation and geotourism in the region of the Kaczawskie Mountains and Foothills, has been slowed down by the COVID-19 pandemic

PL

Góry i Pogórze Kaczawskie – Geopark Kraina Wygasłych Wulkanów to obszar o niezwykle ciekawej budowie geologicznej oraz nieprzeciętnych walorach krajobrazowych. Duża georóżnorodność umożliwia przygotowanie oferty geoedukacyjnej praktycznie dla każdego odbiorcy – od uczniów szkoły podstawowej, przez osoby dorosłe, aż po studentów kierunków przyrodniczych. Charakterystyka Gór i Pogórza Kaczawskiego umożliwia unikalny w skali Polski rozwój geoturystyki i wykorzystanie lokalnych zasobów przyrodniczych do różnorodnych programów geoedukacyjnych. Na omawianym fragmencie Sudetów Zachodnich (o powierzchni około 1300 km2 ) możliwe jest poruszanie zagadnień dotyczących m.in. zjawisk wulkanicznych, powstawania łańcuchów górskich, zmian klimatu i wpływu lądolodu na rzeźbę terenu. Tematyka zajęć edukacyjnych w Geoparku Kraina Wygasłych Wulkanów nie musi być jednak ograniczona do zagadnień geologicznych i może również obejmować kwestie ochrony środowiska, gospodarki odpadami, a także nawiązywać do tematów historycznych i kulturowych. Niemniej oprócz samego istnienia walorów geoturystycznych równie istotne jest ich spójne i jednorodne wyeksponowanie i upowszechnianie wiedzy na ich temat. Można tego dokonać, opisując najważniejsze punkty w terenie, np. dzięki sieci tablic edukacyjnych, opracowywaniu i udostępnianiu informacji geoturystycznych wInternecie czy też organizowaniu popularyzatorskich wycieczek terenowych. Pozwoliłoby to na zwiększenie wiedzy na temat bogactwa geologicznego opisywanego regionu wśród turystów i mieszkańców. W takim kierunku zmierzają prace Stowarzyszenia Kaczawskiego, które stara się o włączenie Geoparku Kraina Wygasłych Wulkanów do Światowej Sieci Geoparków UNESCO. Osiągnięcie tego celu przyczyni się nie tylko do wzrostu zainteresowania naukami przyrodniczymi oraz regionem, ale i pozwoli zachować jego autentyczny i wyjątkowy charakter. Niestety zarówno proces aplikacji do Światowej Sieci Geoparków UNESCO, jak i rozwój geoedukacji i geoturystyki w Górach i na Pogórzu Kaczawskim został spowolniony przez pandemię COVID-19.

8

Geoturystyka i geoedukacja w rezerwacie przyrody nieożywionej „Prządki” im. prof. Henryka Świdzińskiego

Welc Ewa M., Miśkiewicz Krzysztof

Geotourism / Geoturystyka

|

2019

|

nr 1-2 (56-57)

11--42

PL

Rezerwat przyrody nieożywionej „Prządki” to jeden z najlepiej rozpoznawalnych i udokumentowanych geostanowisk Karpat Zewnętrznych. Historia badań, ochrony i turystyki ma tutaj długą tradycję. Jest to także obiekt o dużym potencjale geoturystycznym ze względu na dobrze zachowane i wyeksponowane krajobrazowo piaskowcowe formy skalne, czytelnie wypreparowaną mikrorzeźbę, powiązania kulturowe i ekologiczne, a także łatwy dostęp i zwiedzanie geostanowiska. W pracy przedstawiono możliwości wykorzystania geoedukacyjnego rezerwatu na tle jego budowy geologicznej, geomorfologii, walorów biotycznych oraz wpływu na lokalną historię . Zaproponowano zakres tematów do prowadzenia dydaktyki, wskazano najbardziej czytelne cechy oraz dalsze możliwości zagospodarowania i udostępnienia obiektu.

EN

The “Prządki” inanimate nature reserve is one of the most recognizable and documented geosites of the Outer Carpathians. The history of research, protection and tourism has a long tradition here. It is also an object with great geotourism potential, due to well-preserved and exposed sandstone rocky forms, legibly dissected microrelief, cultural and ecological connections, as well as ease of access and sightseeing of this geosite. The paper presents the possibilities of geoeducation against the background of its geological structure, geomorphology, impact on local history and biotic values. A range of subjects for didactics is proposed. The most visible features, as well as further possibilities of development and access to this object are indicated.

9

Dobre relacje w trójkącie : znaczenie górnictwa surowców skalnych dla edukacji i popularyzacji nauk o Ziemi na przykładzie kopalni Owadów-Brzezinki firmy Nordkalk w gminie Sławno

Poros M., Błażejowski B.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2018

|

nr 6

62--64

PL

Czy czynna kopalnia odkrywkowa surowców skalnych może być interesującym miejscem dla działań w zakresu geoedukacji i geoturystyki, a także pełnić rolę w promocji obszaru, na którym się znajduje? Obserwując przykład kopalni Owadów-Brzezinki i współpracy pomiędzy trzema podmiotami: Stowarzyszeniem Przyjaciół Nauk o Ziemi PHACOPS, firmą Nordkalk i gminą Sławno, można odpowiedzieć na to pytanie jedynie w pozytywny sposób.

10

Potencjał geoturystyczny rzeźby lessowej projektowanego Geoparku Dolina Kamiennej

Gałka E.

Przegląd Geologiczny

|

2018

|

Vol. 66, nr 1

55--64

EN

This paper provides an assessment of geotourism potential of the loess relief of the projected Kamienna Valley Geopark, by selecting the most interesting, scientifically and didactically, gulley regions, comprising natural and cultural heritage related to the occurrence of loess cover. The possibility of using geotourism potential of the loess relief by delineating geotourist routes is evaluated. The main barriers limiting tourism development within the geopark is the low awareness of the loess geoheritage among local administrative units and tourist guides, afforestation, poor access to public transport, and lack of tourist infrastructure in the loess gullies. In summary, the paper points out to the benefits that could be achieved after including the loess areas into the project during the establishment of the Kamienna Valley Geopark.

11

Geopark Arouca w Portugalii

Pijet-Migoń E., Migoń P.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 2

89--94

EN

Arouca Geopark is located in northern Portugal, approximately 50 km to the southeast from the city of Porto. It was established in 2006 and covers 330 km2 of the municipality of Arouca. Geologically it includes Early Palaeozoic weakly metamorphosed slates and quartzites, intruded by several granite massifs of Carboniferous age. Geological highlights of the area are findings ofgiant Ordovician trilobites, now on display in a special museum and rare textural varieties of granites. Arouca Geopark offers interesting geomorphology too, such as high-elevated planation surfaces in granites, tors and boulder fields, waterfalls and river gorges. Mining heritage is also present, focused on tungsten. Earth heritage is made accessible primarily through a network of 41 designated geosites and further promoted by a range of educational activities addressed to schools of all levels and initiatives aimed at engagement of local communities.

12

Geopark Papuk w Chorwacji

Migoń P., Pijet-Migoń E.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 8

539--544

EN

Papuk Geopark is located in eastern Croatia,in the Slavonia region,and was established in 2007 in a mountain range of the same name. It covers 524 km2 of geologically diverse terrain, with geological formations ranging in age from Precambrian to Quaternary and representing metamorphic, igneous and sedimentary rocks.The geopark,which is the old est geological nature reserve in Croatia, host an outcrop of columnar jointing in rhyolite at Rupnica. In terms of geomorphology, Papuk is a fluvially dissected young horst, with widespread karst phenomena on Triassic limestones. Cultural heritage includes ruins of medieval fortresses, ancient abbeys, and country-famous wine culture around the town of Kutjevo. The educational offer consists of 69 designated geosites, several educational trails, open-air rock exhibitions, and guided walks and classes for schools.

13

Karkonoski Park Narodowy z otuliną jako geopark krajowy

Knapik R., Migoń P.

Przegląd Geologiczny

|

2010

|

Vol. 58, nr 11

1065-1069

EN

The Certificate of National Geopark for the Karkonosze National Park with its buffer zone reflects the policy of the Ministry of Environment, which aims to create a network of national geoparks in Poland. It is also a consequence of conducting by the Karkonosze National Park the project "Geosites inventory and assessment in the Karkonosze National Park and its buffer zone, including preparation of the geological map of the area", which provided solid scientific basis for the recognition of Karkonosze Mts. as national geopark. The certificate highlights the geodiversity of the Karknosze Mts., which parallels its biodiversity values and is decisive for the great attractiveness of the area among the scientists and visitors alike. Features such as mountain-top planation surfaces, glacial cirques, granite tors, and waterfalls have been invariably listed as the key elements of geoheritage of the Karkonosze Mts. Less obvious, but no less important are various mineralogical localities, exposures of granite and metamorphic rock which provide insights into the nature of igneous and rock deformation processes in the Palaeozoic era, peat bogs bearing record of palaeoenvironmental change, and remains on past mining and mineral prospecting. Geodiversity of the Karkonosze Mts. is well-documented in dozens of scientific publications, but also also consistently exposed by the Karkonosze National Park and other institutions, through wide-ranging activities of popularizing geoheritage of these mountains.