Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Rośliny transgeniczne

Rokicki M., Springer B.

Problemy Ekologii

|

2004

|

R. 8, nr 6

290--292

PL

Pojęcie roślin transgenicznych (syn. GMO - Genetically Modified Organism) określa osobniki, których genom został trwale zmieniony przez wprowadzenie do niego fragmentu obcego DNA. Przy produkcji roślin transgenicznych wykorzystuje się zjawisko totipotencji, czyli zdolności do odtworzenia całego organizmu z pojedynczych komórek. Takie komórki są traktowane mieszaniną regulatorów wzrostu, cytokinin i auksyn w celu indukcji podziałów komórkowych i wytworzenia kalusa (materiał wyjściowy do regeneracji roślin) na odpowiednio dobranych pożywkach w warunkach in vitro. Wprowadzenie obcego DNA do komórek roślinnych może odbywać się dwoma metodami: źwektorową (przy wykorzystaniu plazmidu bakterii Agrobacterium tumefaciens) źbezwektorową (np. mikrowstrzeliwanie, transformacja protoplastów za pośrednictwem czynników fizycznych lub chemicznych). Szacuje się, że w 2003 roku rośliny transgeniczne uprawiano w skali świata w 18 krajach (rys. 2) na łącznej powierzchni 67,7mln ha. W porównaniu z rokiem poprzednim areał ten zwiększył się o ok. 15% (ok. 9 mln ha). Powierzchnia uprawy genetycznie zmodyfikowanych roślin rośnie nieprzerwanie od momentu ich komercjalizacji w 1996 roku (rys. 1). W roku 2003 do grona państw, które zezwoliły na uprawę roślin zmodyfikowanych dołączyły: Brazylia i Filipiny. W Europie przeważa sceptyczne nastawienie do GMO. Do tej pory zezwolenie na kontrolowaną ich uprawę wydały Rumunia, Bułgaria, Niemcy i Hiszpania.

EN

The term Genetically Modified Organisms (GMO) refers to specimen which genome has been durably altered through inserting a fragment of DNA originating from another organism. To produce transgenic plants the phenomenon of totiopotency i.e. capability to reconstruct the entire organism from single cells is used. In in vitro conditions such cells are treated with a mixture of growth regulators, cytokincs and auksines on specially selected nutrients to induce cell division and generation of callus (input material for plants regeneration). Insertion of the DNA from other organisms to the cells may be conducted using two methods: -vectoral (using the plasm id of Agrobacterium tumefaciens bacteria) -vector-less (e.g. microinjection, transformation of protoplasts using physical or chemical factors). In 2003, transgenic plants were assessed to be cultivated in 18 countries worldwide (Fig. 2) on a total surface of 67,7mln ha. Compared to previous year this area has been increased by about 15% (approx.. 9mln ha). The surface of the genetically modified plants cultivation has been continuously increasing since the moment of their commercialisation in 1996 ( Fig. 1). In 2003 Brazil and Philippines joined the group of countries where such crops are permissible. In Europe the approach to GMO is rather sceptical. So far such countries as Romania, Bulgaria, Germany and Spain issued permission for a monitored GMO cultivation.

2

Wiek biotechnologii: wykorzystać geny i stworzyć świat od nowa

Konstańczak S.

Problemy Ekologii

|

2002

|

R. 6, nr 5

222-227

3

Śląskie ogrody botaniczne jako banki genów

Puchalski J., Szendera W., Włoch W.

Problemy Ekologii

|

2002

|

R. 6, nr 2

76-80

PL

Ekspansja cywilizacji przemysłowej końca XX wieku do środowisk naturalnych osiągnęła na początku trzeciego tysiąclecia poziom znacznie przewyższający pojemność lokalnych ekosystemów. Nastąpiło dramatyczne zerwanie więzi międzysystemowych w wymiarze globalnym. Powstanie znacznej sieci dróg, linii kolejowych, trakcji energetycznych, szlaków komunikacji lotniczej i morskiej oraz sieci telekomunikacyjnej spowodowało zamknięcie lokalnych populacji roślin i zwierząt w swoistych gettach genetycznych oraz ekspansję gatunków inwazyjnych obcego pochodzenia. Zgodnie z zaleceniami "Konwencji o Różnorodności Biologicznej" przyjętej w 1992 roku w Rio de Janeiro określanymi jako Agenda 21, jak i przyjętymi przez państwa europejskie zasadami zrównoważonego rozwoju, każde państwo jest zobowiązane do ochrony własnej, tj. znajdującej się na jego terenie, puli genowej, manifestującej się w istniejącym zróżnicowaniu gatunkowym organizmów. Współczesne ogrody botaniczne spełniają istotną rolę w utrzymaniu różnorodności biologicznej roślin na ziemi, na ochronie zasobów genowych lokalnych i obcych populacji roślinnych. Ich podstawowym zadaniem jest koordynowanie i tworzenie optymalnych warunków dla zachowania lokalnego bogactwa genetycznego roślin. Jedną z metod zabezpieczenia puli genowej organizmów są banki genów intensywnie rozwijające się w ostatnich latach. Przechowywane przez długi okres nasiona, części roślin lub izolowane tkanki w sposób stabilny umożliwiają zachowanie genów obecnych we współczesnych genotypach roślin. Czystość metod przechowywania z jednoczesną coroczną ekspresją genów podczas uprawy roślin zapewnia aktywną ochronę puli genowej. Należy uznać, iż obecnie w Polsce nieproporcjonalnie dla ochrony naszej cywilizacji, banki genów są zaniedbywane wskutek niedofinansowania. Brak jest środków na utrzymanie kolekcji zasobów genów, a co dopiero na ich wykorzystanie w hodowli. Przyczyną tego jest brak wiedzy i świadomości naszych decydentów na ten temat. Jak wskazują współcześnie podejmowane decyzje, efekty działalności banków genów - kuriozalnie, - nie są powszechnie dostrzegane, a przecież są to najbogatsze banki świata, w których jest zgromadzony bezcenny kapitał.

EN

Following the provisions of the adopted in 1992 in Rio de Janeiro "Convention on Biodiversity" also called Agenda 21 as well as the principles of sustainable development adopted by the European Countries, each country is obliged to protect its own i.e., existing at its territory, pool of genes which is manifested in the existing diversity of organisms species. Present botanical gardens play an important role in maintaining biodiversity of plants on the earth as well as conserving gene resources of local and alien populations of plants. Their basic function is coordination and development of optimum conditions for maintaining local genetic abundance of flora. One of the methods is preserving the gene pool of organisms and gene-banks which have been intensively developed in recent years. Seeds, parts of plants or isolated tissues stored over a long period of time allow conserving genes present in the today's plant genotypes in a stable way. Purity of the storage methods with simultaneous annual expression of genes during plants growth ensures active protection of gene-pool. It should be stated that presently in Poland, disproportionally to protection of our civilization, gene-banks have been neglected due to underfinancing. There is lack of funding for maintaining collection of gene resources not to mention their use in cultivation. The reasons should be sought in insufficient knowledge and awareness of our decision makers about the discussed problem. Its curious that the decisions presently made reflect that the effects of gene-banks activity have not been commonly noticed while these banks are the richest banks in the world which store a priceless capital.