Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Analiza porównawcza stanu zasobów gazu ziemnego w złożach Zapadliska Przedkarpackiego i Niżu Polskiego

Piesik-Buś W.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2018

|

R. 21, Nr 11 (241)

7--11

EN

The main areas of natural gas extraction occur in four regions, in the Polish Lowlands, in the Carpathian Fjord, Carpathians and in the Baltic zone. About 75% of the gas resources are found in the Miocene and Rotliegend and the remaining ones in the Cambrian, Devonian, Carboniferous, Zechstein, Jurassic and Creta ceous sediments. The Przedkarpackie Depression, which is a fore-barge created at the fore head of the Carpathians rising to the north, is the youngest alpine unit in Poland. Taking into account structural, sedimentological and stratigraphic features, the hollow can be divided into internal and external part as well as western and eastern part. It is filled with molasses deposits of the Miocene. They are created by a band of overwhelming sandstones, mudstones and claystones. Miocene sediments have a thickness of up to 3500 m in Poland and are characterized by a large lithological diversity. Sequences of the profile where predominated sandstones and sandy siltstones create separate gas-bearing horizons. Their number in individual profiles of discovered gas deposits varies from several to 24 in the gas field of Przemyśl. The Fore-Sudetic Monocline is a megastructure composed of several structural complexes: Caledonian, Variscan, Laramian and the Polarami cover. From the point of view of recognizing the conditions of accumulation, the Variscan and Laramian complexes are of interest. The Variscan complex, which is the basis for the Permian formations, is built in its highest part of the Carboniferous forms showing a high degree of tectonic involvement. These works underwent strong erosive and de-nudative processes as a result of which their morphological surface was formed. Taking into account particular geological regions of Poland rich in natural gas, an analysis of the size of re coverable and industrial resources and their ex traction over the years 2007 to 2015 in selected fields of the Carpathian and Polish Lowlands was carried out.

PL

Główne rejony wydobycia gazu ziemnego występują w czterech regionach, na Niżu Polskim, w Zapadlisku Przedkarpackim, Karpatach i w strefie bałtyckiej. Około 75% zasobów gazu znajduje się w utworach miocenu czerwonego spągowca, a pozostałe w osadach kambru, dewonu, karbonu, cechsztynu, jury i kredy. Zapadlisko przedkarpackie, będące rowem przedgórskim powstałym u czoła nasuwających się ku północy Karpat, jest najmłodszą jednostką alpejską na obszarze Polski. Biorąc pod uwagę cechy strukturalne, sedymentologiczne i stratygraficzne, zapadlisko można podzielić na część wewnętrzną i zewnętrzną oraz zachodnią i wschodnią. Jest ono wypełnione osadami molasowymi miocenu. Tworzy je zespół nawzajem przejawiających się piaskowców, mułowców i iłowców. Osady mioceńskie mają na terenie Polski miąższość do 3500 m i cechują się dużym zróżnicowaniem litologicznym. Sekwencje profilu gdzie dominują piaskowce i zapiaszczone mułowce tworzą oddzielne horyzonty gazonośne. Ich ilość w poszczególnych profilach odkrytych złóż gazowych waha się od kilku do 24 na polu gazowym Przemyśl. Monoklina przedsudecka jest megastrukturą zbudowaną z kilku kompleksów strukturalnych: kaledońskie go, waryscyjskiego, laramijskiego oraz pokrywy polaramijskiej. Z punktu widzenia rozpoznania warunków akumulacji interesujące są kompleksy waryscyjski oraz laramijski. Kompleks waryscyjski, stanowiący podłoże dla utworów permu zbudowany jest w swej najwyższej części z utworów karbońskich wykazujących wysoki stopień zaangażowania tektonicznego. Utwory te uległy silnym procesom erozyjno-denudacyjnym w wyniku, których ukształtowała się ich powierzchnia morfologiczna. Biorąc pod uwagę poszczególne regiony geologiczne Polski zasobne w gaz ziemny przeprowadzono analizę wielkości zasobów wydobywalnych, przemysłowych i ich wydobycia na przestrzeni lat 2007 do 2015 w wybranych złożach przedgórza Karpat i Niżu Polskiego.

2

Bariery rozpoznania, nowoczesne technologie, potencjał wydobycia i analiza możliwości zagospodarowania gazu z łupków, a w szczególności w krajowym sektorze wytwarzania energii elektrycznej i przemyśle chemicznym

Szurlej A., Olkuski T., Sikora A. P.

Przemysł Chemiczny

|

2015

|

T. 94, nr 1

5-11

3

Oczyszczanie wód z procesu wydobycia gazu zwanego łupkowym

Karakulski K., Gryta M., Morawski A., Mozia S.

Przemysł Chemiczny

|

2012

|

T. 91, nr 10

2011-2015

PL

Przedstawiono problem oczyszczania wód powstających podczas wykonywania otworów wiertniczych do wydobywania tak zwanego gazu łupkowego. Opisano typowy skład cieczy do szczelinowania hydraulicznego i przedstawiono wykaz stosowanych związków chemicznych. Uwzględniając prezentowany w literaturze skład ścieków ze szczelinowania hydraulicznego, zaproponowano schemat ideowy oczyszczania ścieków z odwiertu oparty na obróbce wstępnej nadawy w procesie sedymentacji oraz w zaawansowanych procesach oczyszczania z zastosowaniem zintegrowanych procesów membranowych ultrafiltracji (UF) i nanofiltracji (NF). Zaprezentowano prace badawcze prowadzone w Instytucie w zakresie oczyszczania wód zaolejonych metodą UF. Omówiono możliwości oczyszczania filtratu z UF w procesie NF w celu częściowego usunięcia rozpuszczonych soli i związków organicznych używanych podczas szczelinowania hydraulicznego. Umożliwia to ponowne wykorzystanie oczyszczonej wody procesowej do kolejnej operacji szczelinowania.

EN

Fundamentals of shale gas recovery by fracturing the gas-bearing deposits, as well the compn. of fracturing fluids, their purifn. and recycling were briefly outlined.

4

Przegląd projektów intensyfikacji wydobycia metanu z pokładów węgla poprzez zatłaczanie CO2 i N2

Uliasz-Misiak B., Chećko J., Wątor L., Zawisza L.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2012

|

nr 11

10-19

PL

Eksploatacja metanu z pokładów węgla jest prowadzona od lat 20.XX wieku, głównie w USA. W celu uzyskania większego stopnia sczerpania metanu stosowane są zaawansowane metody wydobycia tego gazu (ECBM), tj. zatłaczanie azotu i dwutlenku węgla. Technologia ECBM jest obecnie na etapie badań, od połowy lat 90. XX wieku realizowane są projekty badawczo-rozwojowe i demonstracyjne. Pierwsze projekty ECBM z użyciem dwutlenku węgla (Allison) i azotu (Tiffany), zrealizowane w basenie San Juan (USA) wykazały, że zatłaczanie tych gazów jest tam technicznie i ekonomicznie możliwe. Spowodowało ono zwiększenie wydobycia metanu o około 17-18 procent w przypadku zatłaczania CO2, i o około 10-20 procent w przypadku N2. Pierwszy w Europie projekt składowania dwutlenku węgla z równoczesnym wydobyciem metanu (RECOPOL), zlokalizowany w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, potwierdził możliwość zatłaczania CO2 do pokładów węgla o bardzo niskiej przepuszczalności. Podobnie projekty w Fenn-Big Valley (Alberta, Kanada) i basenie Qinshui (Chiny), wykazały możliwość stosowania ECBM w wysokouwęglonych pokładach węgla o niskiej przepuszczalności.

EN

Extraction of methane from coal seams is carried out since 20' of the 20th Century, mainly in the USA. In order to obtain higher baling level of methane, various advanced methods of extraction of this gas (ECBM) are used, for instance: injecting nitrogen and carbon dioxide underground. The ECBM technology is currently under research, since the half of the 90' of the 20th Century various research and development projects are carried out. First ECBM projects using C02 (Allison) and N2 (Tiffany), were carried out in the San Juan Basin (USA) and shown that pumping these gases underground is technically and economically feasible. It resulted in an increase in methane extraction by about 17-18 per cent. First C02 storage project with simultaneous methane extraction in Europe (RECOPOL) located in the Upper Silesian Coal Basin have confirmed that injection of C02 to the coal deposits with low permeability is possible. Similar projects in Fenn-Big Valley (Alberta, Canada) and Qinshui Basin (Chiny) have shown that ECBM can be used in the high incarbonised coal deposits with low permeability.

5

Unconventional natural gas - USA, the European Union, Poland

Kaliski M., Nagy S., Siemek J., Sikora A., Szurlej A.

Archiwum Energetyki

|

2012

|

T. 42, nr 1

109-122

EN

The global gas market is currently undergoing considerable changes. The most promising places in Europe, as far as the natural gas search and output potential from unconventional resources is concerned, are Austria, Hungary, Poland, Germany and Sweden, among others. Taking into consideration the status of supplies of this type, which is still quite uncertain, and the possibilities of their output in Europe, the European Union (EU), in its prognoses, still does not consider them in the total assessment of demand and supply of natural gas for the FU. The conservatism of Europe is fully justified because practically nobody in Europe possesses "know-how" (lack of equipment or human resources which could be soon referred to defined operations.) What is absolutely necessary is verification of assumptions of the Polish energy policy (PEP2030). The possibility to prepare and, possibly, implement the principles of common energy policy of the EU must be considered.

PL

Światowy rynek gazu przechodzi obecnie istotne zmiany. Najbardziej obiecujące miejsca w Europie, do poszukiwań i wydobycia gazu ziemnego z niekonwencjonalnych zasobów to, między innymi: Austria, Węgry, Polska, Niemcy i Szwecja. Biorąc pod uwagę możliwości ich wydobycia w Europie (choć ciągle jest ona dość niepewna) Unia Europejska (UE), w swoich prognozach, nadal nie uznaje ich w ogólnej ocenie popytu i podaży gazu ziemnego. Konserwatywne podejście w Europie do zasobów gazu z łupków ciągle jest jeszcze w pełni uzasadnione, ponieważ praktycznie nikt w Europie nie posiada 'know-how' (brak jest sprzętu lub zasobów ludzkich, które mogłyby być wkrótce wykorzystane do tych działań). To co jest absolutnie konieczne na obecnym etapie to weryfikacja założeń polityki energetycznej Polski (PEP2030). Możliwość przygotowania i ewentualnie wprowadzenia zasad wspólnej polityki energetycznej Unii Europejskiej, muszą być uwzględnione.

6

Natural gas in Poland and the European Union

Kaliski M., Nagy S., Siemek J., Sikora A., Szurlej A.

Archiwum Energetyki

|

2012

|

T. 42, nr 1

93-107

EN

The paper describes the structure of natural gas demand and supply in Poland and the European Union (EU) countries, in recent years, with a particular focus on the extraction of this raw material from domestic reservoirs. The status of diversified natural gas supplies to Poland has been compared to individual EU countries. When analysing the EU supply profile particular attention has been given to a growing share of liquefied natural gas (LNG) imports in recent years. A comparison has been made to show how over the past years the economic crisis has affected this fuel demand in the EU countries.

PL

W artykule przedstawiono strukturę popytu i podaży na gaz ziemny w ostatnich latach w Polsce i krajach UE, ze szczególnym uwzględnieniem wydobycia tego surowca z rodzimych złóż. Porównano stan dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego do Polski na tle wybranych Państw UE. Analizując strukturę dostaw do UE zwrócono uwagę na rosnący udział w ostatnich latach importu gazu skroplonego (LNG). W artykule porównano jak w ciągu ostatnich lat kryzys gospodarczy wpłynął na zapotrzebowanie na to paliwo w krajach UE.

7

New technology of gas extraction on the base of a coal to a hydrogen transfer

Vasyuchkov Y. F., Bykova M. Y.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2011

|

T. 28, z. 1-2

445-451

EN

Methods of conventional technologies of coal mining provide natural fuel and coke basic industrial regions. World extraction of the coals and ores has achieved 6 billons tones. In the conventional technologies the modern machines and mechanized complexes are used. The power industrial infrastructure has created. But the industry is characterized the shortages. These ones include high labour-intensive, high energy capacity, high social hazard and very much volume of the empty rocks. Further development of coal industry using the conventional methods may be continued at the expense of the extensive ways. It is means the further development of the coal industry will require the increase of the shortages. Real alternative may be development of the unconventional the technologies in the coal industry as it is done in the ore production industry - for instance, many hundreds of thousands tones are extracted with unconventional geotechnical and micro biotechnological methods. In this report the new view on the development and principles of the unconventional technologies in the coal industry are done. The ways of the technologies use in coal fields are carried out. The conceptual scheme of the unconventional technologies is done. The scheme of hydrogen production on the coal field sites is discussed.

PL

Tradycyjne metody i technologie górnicze dostarczają paliw naturalnych i koksu dla podstawowych regionów przemysłowych. Światowe wydobycie węgla i rud osiągnęło 6 bilionów ton. W tradycyjnych technologiach stosuje się nowoczesne maszyny i zmechanizowane systemy wydobywcze. Stworzono przemysłową infrastrukturę energetyczną, jednakże przemysł cierpi na pewne niedostatki, tj. duże zaangażowanie zasobów ludzkich, energochłonność, wysokie zagrożenie społeczne oraz powstawanie dużych obszarów pustek podziemnych. Dalszy rozwój przemysłu węglowego opartego na metodach tradycyjnych może być kontynuowany kosztem metod ekstensywnych. Oznacza to, że dalszy rozwój przemysłu węglowego będzie pogłębiał te niedostatki. Faktyczną alternatywą może być rozwój metod niekonwencjonalnych w przemyśle górniczym, jak to miało miejsce w przemyśle rudnym, gdzie np. za pomocą niekonwencjonalnych geotechnicznych i mikro-biotechnologicznych technik wydobywa się setki tysięcy ton. W niniejszym artykule przedstawiono opinię na temat rozwoju i zasad technologii niekonwencjonalnych w przemyśle górniczym. Przedstawiono sposoby wdrożenia niekonwencjonalnych metod w warunkach eksploatacji złóż węglowych. Przedstawiono schemat poglądowy zastosowania technologii niekonwencjonalnych. Omówiono również schemat produkcji wodoru w kopalniach węgla.

8

Simple ways to evaluate the effectiveness of stimulation treatments in the layers of shales

Szpunar T., Budak P.

Nafta-Gaz

|

2011

|

R. 67, nr 5

339-346

EN

Presented are methods for evaluation of results of frac jobs in low permeability reservoirs and methods for comparison of productivity of horizontal versus vertical wells. For vertical and horizontal fractures the well productivity can be increased several times for the same drawdown pressure. No skin effect was considered for simplicity. It was demonstrated that productivity of horizontal well may be dozens or so higher than that of conventional vertical well and that the productivity increase depends on length of horizontal portion. Provided are relations which enable evaluation of productivity ratio of horizontal versus vertical well.

PL

W artykule podano proste zależności umożliwiające ocenę wzrostu wydobycia gazu, w wyniku wykonania szczeliny pionowej oraz poziomej w odwiercie pionowym oraz udostępnienia złoża odwiertem poziomym. Podano przykładowe obliczenia. Wykazano, że wzrost wydobycia w wyniku wykonania szczeliny poziomej lub pionowej zależy od zasięgu podpartej szczeliny i może być kilku lub kilkunastokrotny dla tej samej wielkości depresji. Dla ułatwienia obliczeń nie uwzględniano oddziaływania skin efektu. Wykonanie otworu poziomego może z kolei spowodować nawet kilkudziesięciokrotny wzrost wydobycia względem konwencjonalnego otworu pionowego przy tej samej depresji, przy czym wielkość tego wzrostu zależy od długości poziomego odcinka otworu. Podana zależność, umożliwiająca określenie wielkości wydobycia, obowiązuje gdy stosunek długości poziomego odcinka otworu do miąższości pokładu produktywnego jest większy od 20.

9

Wpływ parametrów eksploatacyjnych na stabilność pracy urządzenia offshore do instalacji rurociągów

Szczotka M.

Napędy i Sterowanie

|

2010

|

R. 12, nr 2

94-98

PL

W pracy przedstawiono płaski model urządzenia służącego do instalacji rurociągów na dnie morza. Kompletny system montowany jest na statku i składa się z dwóch głównych komponentów: bębna z układem napędowym, na który nawija się stalowe rury lub inne elementy (np. kable, wiązki elastyczne), oraz specjalnej rampy stanowiącej element prowadzący i kontrolujący siły i prędkości podczas układania rur. Model matematyczny urządzenia opisujący statykę i dynamikę sformułowano stosując modyfikację metody sztywnych elementów skończonych. Przedstawione wyniki obliczeń symulacyjnych pokazują wpływ parametrów użytkowych oraz środowiskowych na stabilność pracy jednostki. Poprzez dobór parametrów pracy urządzenia, a także sztywności w układzie rampy, możliwe jest oddziaływanie (w pewnym stopniu) na siły działające na rurę i układ napędowy. Daje to możliwość lepszego dostosowania pracy maszyny do aktualnych warunków morza, a tym samym poprawę bezpieczeństwa obsługi.

EN

Planar model of an offshore pipe laying equipment is presented in the paper. The system is mounted on a vessel and consist of two main subsystems: a big reel with its drive, used to store the spooled pipe or other elements (like a cable or umbilical), and a specially designed lay ramp, utilized as a guiding structure and a drive-control unit, ensuring desired laying speed and tension force. The mathematical model of the system has been developed using a modification of the rigid finite element method. The paper presents computer simulation results, showing the influence of a few basic operational as well as environmental parameters on the stability of the pipe laying process. It is shown that the system is generating high loads on the unspooled pipe. Each change of the operational parameter analyzed can have a strong influence on the behavior, but doesn't eliminate the problem with large variation of the tension force.

10

Measurement of radon potential from soil using a special method of sampling

Cosma C., Papp B., Moldovan M., Cosma V., Cindea C., Cindea C., Suciu L., Apostu A.

Acta Geophysica

|

2010

|

Vol. 58, no. 5

947-956

EN

Soil radon gas and/or its exhalation rate are used as indicators for some applications, such as uranium exploration, indoor radon concentration, seismic activity, location of subsurface faults, etc., and also in the studies where the main interest is the field verification of radon transport models. This work proposes a versatile method for the soil radon sampling using a special manner of pumping. The soil gas is passed through a columnof charcoal by using passive pumping. A plastic bottle filled with water is coupled to an activated charcoal column and the flow of water through an adjustable hole made at the bottom of bottle assures a controlled gas flow from the soil. The results obtained for the activity of activated charcoal are in the range of 20-40 kBq/m3, for a depth of approximately 0.8 m. The results obtained by this method were confirmed by simultaneous measurements using LUK 3C device for soil radon measurements. Possible applications for the estimation of radon soil potential are discussed.

11

Natural gas companies' trends and perspectives in production, storage and consumption of natural gas

Stefanescu D. P., Petrescu V.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2009

|

T. 26, z. 1--2

337-343

EN

The history of natural gas exploitation has an important role in the Romanian economical evolution. 100 years of gas activity represents a period when the event from the beginning of the last century, that of discovering the natural gas in Transylvania, subsequently changed in an important economical segment with a infrastructure of considerable dimensions.

PL

Historia eksploatacji gazu ziemnego odgrywa ważną rolę w rozwoju ekonomicznym Rumuni. 100 lat aktywności branży gazowniczej prezentuje okres czasu mający swe korzenie w początkach ubiegłego wieku, kiedy to odkrycie złoża gazu ziemnego w Transylwanii zmieniło późniejszą ekonomię tego kraju oraz pozwoliło na zbudowanie infrastruktury o znacznych rozmiarach.

12

Assessment of NORM in Saudi Facilities

Mously K., Fageeha O., Cowie M.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2004

|

nr 1

34-34

13

Undesired phenomena limiting applicability of the extraction-coulometric method with optical end-point detection for determining total inorganic carbon

Magoński J., Korzeniewski K.

Chemia Analityczna

|

2002

|

Vol. 47, No. 4

559-570

EN

Several undesired phenomena which appear during determination of total inorganic carbon in natural waters by the extraction-coulometric method with optical end-point detection are discussed in details. Particular attention is focused on deposition of silver on the cathode, systematic increase in buffer capacity of the cell solution, incomplete absorption of the evolved CO(2), and formation of large variety of conjugate acid-base pairs. It has been found, that by applying the same procedure for samples and for standardizing solutions, one cannot eli-minate the effects of the first two (of the above) phenomena on final results. Consequently, systematic increase of the results is observed for consecutive determinations carried out with the same, (initially introduced), portion of loaded chemicals. This fact causes, that the extraction-coulometric method, despite several advantages, appears to be hardly applicable for studies in which large number of determinations needs to be carried out in a reasonably short time. The general idea of another alternative method has been outlined, of which application enables to avoid all problems discussed.

PL

Przedyskutowano szereg niepożądanych zjawisk występujących podczas oznaczania całkowitego węgla nieorganicznego w wodach naturalnych metodą ekslrakcyjno-kulome-tryczną. Główną uwagę zwrócono na wydzielanie srebra na katodzie, systematyczny wzrost pojemności buforowej roztworu znajdującego się w naczyńku kulometrycznym, niecałkowitą absorpcję wydzielanego CO(2), oraz na tworzenie się różnego rodzaju sprzężonych par kwas-zasada. Stwierdzono, że przez zastosowanie tej samej procedury dla badanych próbek i roztworów standardowych, nie można wyeliminować wpływu dwóch pierwszych (spośród wymienionych wyżej) czynników na ostateczne wyniki. W konsekwencji, obserwuje się systematyczny wzrost wyników kolejnych oznaczeń, wykonanych przy użyciu tej samej (początkowo wprowadzonej) porcji odczynników. Ten fakt sprawia, że metoda ekstrakcyjno-kulometryczna, pomimo szeregu zalet, okazuje się niepraktyczną w badaniach wymagających przeprowadzenia dużej liczby oznaczeń w krótkim czasie. Podano ogólny zarys innej, alternatywnej metody, której zastosowanie umożliwia uniknięcie wszystkich dyskutowanych problemów.