Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Promieniotwórczość naturalna i antropogeniczna skał Gór Opawskich i ich zachodniego przedpola

Moska Agnieszka, Malczewski Dariusz

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2023

|

nr 239

1--131

PL

W pracy przedstawione zostały wyniki pomiarów promieniotwórczości naturalnej i antropogenicznej skał w rejonie Gór Opawskich i ich zachodniego przedpola. Pomiary w warunkach in situ przeprowadzono na 13 stanowiskach. Dodatkowo z każdego stanowiska pobrana została próbka skalna do badań w warunkach laboratoryjnych. Do badań został użyty przenośny system spektrometryczny promieniowania γ GX3020. Aktywność promieniotwórcza izotopu toru 232Th zmieniała się w granicach od 5 Bq kg−1 do 71 Bq kg−1 w pomiarach laboratoryjnych i od 2 Bq kg−1 do 71 Bq kg−1 w pomiarach in situ. Zmierzona aktywność promieniotwórcza uranu 238U w warunkach laboratoryjnych wynosiła od 4 Bq kg−1 do 52 Bq kg−1, a w warunkach terenowych od 7 Bq kg−1 do 48 Bq kg−1. W warunkach laboratoryjnych aktywność promieniotwórcza potasu 40K zmieniała się w granicach od 12 Bq kg−1 do 1560 Bq kg−1, natomiast w warunkach in situ w granicach od 60 Bq kg−1 do 1700 Bq kg−1. Uzyskane wartości aktywności promieniotwórczej zostały następnie porównane ze średnią aktywnością promieniotwórczą tego typu skał w Sudetach i na świecie. W pracy przedstawione zostały wyniki pomiarów promieniotwórczości naturalnej i antropogenicznej skał w rejonie Gór Opawskich i ich zachodniego przedpola. Pomiary w warunkach in situ przeprowadzono na 13 stanowiskach. Dodatkowo z każdego stanowiska pobrana została próbka skalna do badań w warunkach laboratoryjnych. Do badań został użyty przenośny system spektrometryczny promieniowania γ GX3020. Aktywność promieniotwórcza izotopu toru 232Th zmieniała się w granicach od 5 Bq kg−1 do 71 Bq kg−1 w pomiarach laboratoryjnych i od 2 Bq kg−1 do 71 Bq kg−1 w pomiarach in situ. Zmierzona aktywność promieniotwórcza uranu 238U w warunkach laboratoryjnych wynosiła od 4 Bq kg−1 do 52 Bq kg−1, a w warunkach terenowych od 7 Bq kg−1 do 48 Bq kg−1. W warunkach laboratoryjnych aktywność promieniotwórcza potasu 40K zmieniała się w granicach od 12 Bq kg−1 do 1560 Bq kg−1, natomiast w warunkach in situ w granicach od 60 Bq kg−1 do 1700 Bq kg−1. Uzyskane wartości aktywności promieniotwórczej zostały następnie porównane ze średnią aktywnością promieniotwórczą tego typu skał w Sudetach i na świecie. Obecność antropogenicznego izotopu cezu 137Cs została stwierdzona na 7 stanowiskach. Depozycja tego izotopu zmieniała się w granicach od 38 Bq m−2 do 6344 Bq m−2. W pracy dokonano również pomiarów wartości mocy dawki pochłoniętej promieniowania γ. Uzyskane wyniki zmieniały się w zakresie od 10 nGy h−1 do 223 nGy h−1, przy czym średnia wartość mocy dawki pochłoniętej promieniowania γ w Polsce wynosi 45,6 nGy h−1. Jednym z celów niniejszej pracy było także określenie korelacji pomiędzy koncentracjami podstawowych radionuklidów. Wyniki badań pokazują, że koncentracje 232Th [ppm] i 238U [ppm], K [%] i 232Th [ppm] oraz K [%] i 238U [ppm] wykazują na ogół silną, dodatnią korelację. Badania promieniotwórczości naturalnej skał Gór Opawskich i ich zachodniego przedpola przeprowadzone w warunkach laboratoryjnych i in situ wykazały się dużą zgodnością. Największa różnica pomiędzy aktywnościami wyznaczonymi oboma sposobami wyniosła 140 Bq kg−1.

EN

Measurements of natural and anthropogenic radioactivity were carried out in characteristic lithologies in the Opava Mountains and their western foreland (SW Poland). In situ measurements were conducted at 13 locations and rock samples from each site were collected for laboratory measurements. The activity concentrations of the naturally occurring radionuclides and fallout of 137Cs were measured using a portable HPGe gamma-ray spectrometry. The ranges of the activity concentrations of 232Th were 5–71 Bq kg−1 in the laboratory and 2–71 Bq kg−1 for the in situ measurements. For 238U, the activity concentrations ranged from 4–52 Bq kg−1 in the laboratory and from 7–48 Bq kg−1 under in situ field conditions, and for 40K, the ranges were 12–1560 Bq kg−1 in the laboratory and 60–1700 Bq kg−1 for in situ measurements. Measured activity concentrations were compared with average activity concentrations of the radionuclides in similar types of rocks from different global localities and with data from the Sudetes available in the literature. Anthropogenic 137Cs was observed at seven locations with deposition from 38 to 6344 Bq m−2. The external gamma-dose rate varied from 10 to 223 nGy h−1, whereas the average gamma-dose rate in Poland is 45,6 nGy h−1. One of the goals of this work was also to determine the correlation between naturally occurring radionuclides. In the investigated rocks, concentrations of 232Th [ppm] and 238U [ppm], K [%] and 232Th [ppm], and K [%] and 238U [ppm] had a strong positive correlation. No significant differences were found between the in situ and laboratory measurements. The maximum absolute difference between the in situ and laboratory measurements was 140 Bq kg−1 for 40K.

2

Rapid estimation of environmental radioactivity surrounding Xiangshan uranium deposits, Jiangxi province, Eastern China

Gan N., Cen K., Ye R., Li T.

Nukleonika

|

2018

|

Vol. 63, No. 4

113--121

EN

The surveys of terrestrial gamma dose rate, radon concentration indoor and in water and specific activity of radionuclides of soil were carried out in 14 villages and a town in Xiangshan uranium deposit and surrounding area, Jiangxi province, Eastern China, in 2017–2018, using a scintillator dosemeter, an ionization chamber and a high-purity germanium gamma spectrometer to study radiation status in these places after remediation. A radioactive hot spot was discovered in a village near the mining office, where specific activity of 238U, 226Ra, 232Th and 137Cs of soil was as high as 1433 ± 76 Bq/kg, 1210 ± 62 Bq/kg, 236 ± 13 Bq/kg and 17 ± 1.1 Bq/kg, respectively. The dose rate on a waste rock heap was about 2423 nGy/h. Approximately 50% of the houses in a village near the uranium mining site had radon concentrations that exceeded 160 Bq/m3 . There was a significant positive correlation between indoor radon concentration and outdoor gamma dose rate (R2 = 0.7876). The abnormal radon concentration was observed in a rising spring sample providing residents with tap water up to 127.1 Bq/l. Four tap water samples and three of five well water samples exceeded the limit of radon concentration of drinking water in China (11.1 Bq/l). The mean annual effective doses from gamma dose rate data were 0.86 mSv/y and 1.13 mSv/y for indoor radon. The study shows that there are some radioactively contaminated places surrounding the Xiangshan uranium mine. The local outdoor dose rate averages may be used to estimate local indoor radon concentrations.

3

Measurement of 222Rn and 220Rn exhalation rate from soil samples of Kumaun Hills, India

Semwal P., Singh K., Agarwal T. K., Joshi M., Pant P., Kandari T., Ramola R. C.

Acta Geophysica

|

2018

|

Vol. 66, no. 5

1203--1211

EN

The source terms, i.e., exhalation and emanation from soil and building materials are the primary contributors to the radon ( 222Rn)/thoron ( 220Rn) concentration levels in the dwellings, while the ecological constraints like ventilation rate, temperature, pressure, humidity, etc., are the influencing factors. The present study is focused on Almora District of Kumaun, located in Himalayan belt of Uttarakhand, India. For the measurement of 222Rn and 220Rn exhalation rates, 24 soil samples were collected from different locations. Gamma radiation level was measured at each of these locations. Chamber technique associated with Smart Rn Duo portable monitor was employed for the estimation of 222Rn and 220Rn exhalation rates. Radionuclides ( 226Ra, 232Th and 40K) concentrations were also measured in soil samples using NaI(Tl) scintillation based gamma ray spectrometry. The mass exhalation rate for 222Rn was varying between 16 and 54 mBq/kg/h, while the 220Rn surface exhalation rate was in the range of 0.65–6.43 Bq/m2/s. Measured gamma dose rate for the same region varied from 0.10 to 0.31 µSv/h. Inter-correlation of exhalation rates and intra-correlation with background gamma levels were studied.

4

Pierwiastki promieniotwórcze a problem zagrożeń radioekologicznych w miastach regionu sudeckiego

Strzelecki R., Wołkowicz S., Nałęcz T.

Przegląd Geologiczny

|

2000

|

Vol. 48, nr 12

1139-1150

PL

Sudety stanowiące fragment Masywy Czeskiego są obszarem, gdzie na rozległych terenach występują formacje skalne o podwyższonej promieniotwórczości naturalnej. Ludność zamieszkała na tym obszarze otrzymuje więc znacznie wyższe dawki promieniowania niż w innych regionach Polski. Pracami pomiarowymi objęto 14 miast. Najwyższa wartość mocy dawki promieniowania gamma, znacząco przekraczająca 100 nGy/h, została stwierdzona w miastach zlokalizowanych częściowo lub w całości na granitach karkonoskich (Szklarska Poręba, Jelenia Góra, Karpacz, Kowary). Znacząca niższa wartość, wahająca się od 72 do 62 nGy/h, stwierdzono w miastach zlokalizowanych na skalach osadowych. Mimo to, wartości te są prawie dwukrotnie wyższe od wartości średniej mocy dawki promieniowania gamma obliczanej dla całej Polski. Wielkość dawki promieniowania gamma zależy od zawartości radionuklidów naturalnych, w tym przede wszystkim od zawartości uranu (>4 ppm) i toru (>12 ppm). Wysoka koncentracja uranu w granicie karkonoskim, brak słabo przepuszczalnych utworów w nadkładzie, głębokie zwietrzenie górotworu i obecność licznych stref uskokowych powoduje, że miasta zlokalizowane w granicach jego wychodni są zagrożone wysokim ryzykiem radonowym. Udział skażenia cezem poczarnobyłskim w całkowitej dawce promieniowania gamma jest marginesowy i jedynie w rejonie Lądka Zdroju stwierdzono podwyższoną koncentrację tego radionuklidu, przy czym relatywnie wysoką wartość (88,8 kBq/m2) stwierdzono tylko na jednym punkcie pomiarowym.

EN

The Sudetes, being the fragment of Czech Massif, is an area with numerous exposures of rock formations characterized by increased natural radioacttivity. Autochthons of this region are submitted to significantly higher radiation doses rate than populations in other parts of Poland. Radiation measures were realized in 14 towns and the highest gamma dose rate, more than 100 nGy/h, were noticed in towns located totally or partially on the Karkonosze granites (a. e. Szklarska Poręba, Jelenia Góra Karpacz, Kowary). Distinctly lower doses, from 62 to 72 nGy/h, were measured in towns founded on the sedimentary rocks but they are still almost twice higher than an average dose of gamma radiation, calculated for the whole Poland area. Value of radiation dose depends on a content of natural radionuclides, mainly on an amount of uranium (>4 ppm) and thorium (> 12 ppm). High uranium concentration in the Karkonosze granites, a lack of low permeable sediments within an overburden, deep weathering ofmagmatic massif as well as occurrence of numerous fault zones favour a high radon risk in towns founded on such rock basement. Participation of post-Chernobyl caesium in a gamma dose is quite subordinate and only in the vicinity of Lądek Zdrój was detected its incresed concentration but the relatively high value (88,8 kBq/m2) was noticed in a single measure point.