Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ocena możliwości wykorzystania niezagospodarowanych złóż rud cynku i ołowiu regionu górnośląskiego

Blajda R.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2010

|

nr 79

111-120

PL

Górnictwo rud cynku i ołowiu w Polsce znalazło się z początkiem bieżącego stulecia w schyłkowym okresie swej działalności. Jedynym czynnym zakładem górniczym jest obecnie kopalnia "Olkusz-Pomorzany". Za możliwe do zagospodarowania w przyszłości rozpatrywane są rozpoznane wierceniami złoża rejonu olkuskiego i zawierciańskiego. Z dotychczasowych badań wynika, że charakteryzować je będzie duża nieciągłość mineralizacji w planie i w profilu pionowym. Występuje ona zarówno w głównym poziomie rudonośnym - dolomitach kruszconośnych - jak też w innych ogniwach triasu i w utworach dewońskich. W podstawowych opracowaniach dokumentacyjnych zasoby złóż niezagospodarowanych liczono metodą wieloboków Bołdyriewa. Przy rzadkiej sieci wierceń metoda ta spowodowała znaczne przeszacowanie zasobów wielu złóż. Dla urealnienia potencjału zasobowego złóż rezerwowych opracowano nowe zasady dokumentowania, dostosowane do gniazdowego modelu mineralizacji. W wykonanych w latach 2007-2008 dodatkach do dokumentacji podstawowych granice ciał rudnych wyznaczano na zasadzie ekstrapolacji informacji z otworów pozytywnych do odległości wynikającej z określonego geostatystycznie promienia autokorelacji. Bilansowe zasoby rud Zn-Pb oszacowano po weryfikacji na 66,4 mln ton, co stanowi zaledwie 36,6% zasobów pierwotnie udokumentowanych. Tylko trzy złoża spośród jedenastu przeanalizowanych rozpatrywać można pod względem ewentualnego zagospodarowania w przyszłości. Są to złoża "Laski", "Gołuchowice" i "Zawiercie I". Złoże "Laski" może być wykorzystane przez sąsiednią kopalnię "Olkusz-Pomorzany". Złoża "Gołuchowice" i "Zawiercie I" wymagają udostępnienia poprzez budowę nowych kopalń, po uwzględnieniu wymagań ochrony środowiska.

EN

After centuries of successful operation the Zn-Pb ore mining in Poland has accomplished the final stage of existence. At the beginning of the XXIst century the "Olkusz-Pomorzany" mine is the last, still operating mining enterprise in the Upper Silesian Zn-Pb ore district. The future of this mining industry is the group of assessed but undeveloped deposits in Olkusz and Zawiercie regions. However, the current state of knowledge indicates significant, horizontal and vertical discontinuity of ore mineralization observed not only in the main ore zone, i.e., in the ore-bearing dolomite but also in other ore zones hosted in Triassic and Devonian rocks. In previous assessment reports the reserves of undeveloped Zn-Pb ore deposits were calculated with the "classic" Boldyrev polygons method. Due to rather sparse drilling grid, application of this method led to considerable overestimations of the reserves of many deposits. In order to provide more realistic figures of Zn-Pb ore reserves the new assessment methods were proposed which take into account the nest-like geometry of the orebodies. In the years 2007-2008 the supplementary assessments were completed, in which the boundaries of orebodies were defined using the extrapolation of data obtained from positive drillings. The extrapolation distances were determined geostatistically from autocorrelation radii. The verified, measured reserves of Zn-Pb ore amount to 66.4 Mt, which constitutes only 36.6% of previously quoted reserves. Furthermore, the results demonstrate that among eleven previously assessed, undeveloped deposits taken for the following analysis only three meet the economic criteria for future development: "Laski", "Gołuchowice" and "Zawiercie I". The "Laski" deposit can be relatively easily developed using the existing workings of the "Olkusz-Pomorzany" mine whereas development of both the "Gołuchowie" and "Zawiercie I" deposits will require the construction of entirely new mines under the control of current, strict environmental regulations.

2

Zmiany zasobów niezagospodarowanych złóż rud cynku i ołowiu obszaru górnośląskiego na różnych etapach ich dokumentowania

Blajda R.

Rudy i Metale Nieżelazne

|

2010

|

R. 55, nr 12

831-837

PL

Przedstawiono historię dokumentowania górnośląskich złóż rud cynku i ołowiu od początku lat 50. ubiegłego wieku po rok 2008. Zestawiono wielkości zasobów oszacowanych według różnych kryteriów bilansowości, zwracając uwagę na zmiany granic złóż i zasobów w trakcie zagęszczania sieci otworów rozpoznawczych. Porównano stosowaną tradycyjnie metodykę liczenia i kwalifikacji zasobów złóż z wprowadzoną w 2006 r. nową procedurą dokumentowania. Wyniki przeprowadzonej w latach 2007-2008 weryfikacji zasobów złóż rezerwowych ujawniły ograniczone możliwości ich przyszłego zagospodarowania. Łączne zasoby bilansowe rud Zn-Pb w złożach perspektywicznych oszacowano obecnie na około 55 mln Mg, co stanowi zaledwie 30 % zasobów pierwotnie udokumentowanych. Ulokowane są one w peryferyjnych, ubogich częściach zagłębia kruszcowego, charakteryzujących się znaczną nieciągłością mineralizacji w poziomie i dużym rozrzutem interwałów rudnych w profilu pionowym. Tylko trzy złoża rozpatrywać można pod kątem ewentualnego zagospodarowania w przyszłości. Są to złoża "Laski", "Gołuchowice" i "Zawiercie I".

EN

The paper presents the history of the Upper Silesian Zn-Pb ore deposits assessment between early 1950-ties and 2008. The resources estimated under various criteria are compared and changes of ore contours and resources of particular deposits during densification of drilling grids are emphasized. Furthermore, the traditional methodology used in counting and classification of resources is compared with the new assessment procedure implemented in 2006. Verification of the resources of undeveloped deposits completed in the years 2007-2008 reveals rather limited possibility of their future exploitation. The verified, total resources of economic-grade Zn-Pb ores in the Upper Silesian undeveloped deposits are about 55 Mt, which makes only 30 % of resources determined earlier. These reserves are located in peripherial parts of the Upper Silesian Ore District, in lower-grade, discontinuous orebodies, scattered considerably in a vertical section. Only three ore deposits: "Laski", "Gołuchowice" and "Zawiercie I" can be regarded as perspective for future development.

3

Ocena stopnia rozpoznania i bazy zasobów surowcowych niezagospodarowanych złóż rud cynku i ołowiu obszaru górnośląskiego według nowych zasad dokumentowania

Blajda R.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 439 (2)

281--287

PL

Krajowe górnictwo rud cynku i ołowiu znalazło się z początkiem XXI wieku w schyłkowym okresie swej działalności. Jedynym czynnym zakładem górniczym w obszarze górnośląskim jest obecnie kopalnia Olkusz-Pomorzany. Za możliwe do przyszłego zagospodarowania uważa się rozpoznane wierceniami peryferyjnej części rejonu olkuskiego oraz złoża rejonu zawierciańskiego. Dla oceny potencjału zasobowego złóż rezerwowych opracowano w 2006 r. nowe zasady ich dokumentowania, dostosowane do przewidywanego, gniazdowego modelu złóż. W dotychczasowych opracowaniach dokumentacyjnych zasoby złóż rud Zn–Pb liczono metodą wieloboków Bołdyriewa, a kategorię ich rozpoznania ustalano na podstawie zagęszczenia sieci otworów badawczych. Metoda ta powodowała znaczne zawyżanie zasobów nieciągłych złóż peryferyjnych. W wykonanych w latach 2007–2008 dodatkach do pierwotnych dokumentacji złóż niezagospodarowanych granice ciał rudnych wyznaczano na zasadzie ekstrapolacji informacji z otworów pozytywnych do odległości wynikającej z promienia autokorelacji (zasięgu wpływu informacji). Określono go na podstawie wyników badań nad geostatystycznym modelem zmienności rozpoznanych górniczo złóż Pomorzany i Balin-Trzebionka. Za granice ciał rudnych przyjęto okręgi o promieniach 37,5 i 75,0 m. Kategorie oszacowania zasobów ustalano w zależności od usytuowania interwałów rudnych w profilu litostratygraficznym utworów złożowych. Za zasadniczy poziom dokumentowania (DK1) uznano dolomity kruszconośne w przedziale odpowiadającym warstwom górażdżańskim. Zasoby w granicach okręgu o promieniu 37,5 m kwalifikowano w nim do kategorii C1, w promieniu do 75,0 m do kategorii C2. Zasoby usytuowane poza podstawowym poziomem rudonośnym kwalifikowano do kategorii C2 lub D, przyjmując zasięg wpływu informacji na 37,5 m. Zweryfikowane w ten sposób bilansowe zasoby rud Zn–Pb oszacowano w złożach niezagospodarowanych na ok. 66 mln Mg, co stanowi zaledwie 37% zasobów pierwotnie udokumentowanych. W analizowanych rejonach tylko złoża Gołuchowice i Laski uznać można za dostatecznie rozpoznane. W pozostałych obszarach wskazane jest wykonanie uzupełniających badań geofizycznych i wiertniczych dla uściślenia modelu budowy złóż i oceny ich wartości gospodarczej.

EN

At the beginning of the XXIst century the domestic Zn–Pn ore mining industry has reached its final stage of existence. Recently, the only operating Zn–Pb ore mine in the Upper Silesia region is the Olkusz-Pomorzany enterprise. The perspective areas for future development are peripherial parts of the Olkusz ore clusters and the Zawiercie ore cluster, where assessment drillings have already been completed. In order to evaluate the ore potential of these areas the new assessment principles were implemented in 2006, which took into consideration the predicted, nest-like geometry of the orebodies. In the existing assessment reports the reserves of Zn–Pb ores were calculated with the Boldyriev polygonal method and the assessment category depended on the density of drilling grid. However, such an attempt caused significant overestimation of the reserves of uncontinuous peripherial orebodies. Thus, in the supplements to assessment reports for undeveloped deposits completed in the years 2007–2008 the boundaries of orebodies were drawn using the extrapolation of data obtained from the positive wells. Precisely, the particular distances were calculated from the autocorrelation radii (the range of influence of given information) based upon the geostatistical variability models of exploited Pomorzany and Balin-Trzebionka ore deposits. From these models the boundaries of orebodies were taken as circles of radii 37.5 and 75.0 meters. The assessment categories of the reserves were dependent on the positions of orebodies in the lithostratigraphic column of the ore series. The main ore zone = the main assessment level (DK1) was a part of the Ore-bearing Dolomite corresponding to the Górażdże Beds. Within this horizon the ore reserves accumulated within the 37.5 meters circles were ascribed to the C1 assessment category and those within the 75.0 meters circles – to the C2 category. The reserves accumulated outside the main ore zone, were identified as C2 or D category if the 37.5 meters circles were considered. The ore reserves of undeveloped deposits estimated with this new methodology amounted some 66 Mt, which constitutes only 37%of reserves assessed with the old methodology. Consequently, in both the considered ore clusters only two undeveloped deposits: Gołuchowice and Laski can be regarded as adequately assessed. The remaining deposits require supplementary geophysical survey and additional drillings in order to improve data for their models and to evaluate their economic significance.

4

Weryfikacja zasobów niezagospodarowanych złóż rud Zn-Pb obszaru górnośląskiego w świetle nowych zasad ich dokumentowania

Blajda R.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2009

|

T. 35, z. 2/1

115-122

EN

Considering the imminent exhaustion of Zn-Pb ore reserves at the currently operating mines, the reserves potential of undeveloped deposits was evaluated for both the Olkusz and the Zawiercie ore districts. In order to assess these reserves, new calculation principles and new estimation methods of assessment categories were prepared, consistent with the presumed, nest-like distribution model of economic-grade ores.