Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zabytkowa Kopalnia Soli „Bochnia”

Szydłowski Krzysztof, Flasza Michał

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

|

2022

|

R. 60, nr 1

28--32

PL

Początki Kopalni Soli „Bochnia” sięgają 1248 r. Na przestrzeni wieków zmieniała się jej struktura, sposób eksploatacji, a także przeznaczenie, a sami górnicy byli w Polsce pionierami w kwestii sposobu wydobycia oraz zastosowanych technik. Przez setki lat wydrążono kilkanaście szybów, a pod Bochnią powstał labirynt chodników i korytarzy – swoiste miasto pod miastem. Ze względu na wyczerpywanie się złoża oraz coraz to większe koszty zaprzestano wydobycia, a ostatni kruch soli wyjechał na powierzchnię w 1990 r. Od tego czasu przedsiębiorstwo czyni starania mające na celu ochronę dziedzictwa przyrodniczego i historycznego przez zabezpieczanie wyrobisk oraz udostępnianie ich do zwiedzania rzeszy turystów.

EN

The beginnings of the “Bochnia” Salt Mine date back to 1248. Over the centuries, its structure, methods of operation and purpose have all changed, with its miners being pioneers in Poland with regard to the method of extraction and the technologies used. Over hundreds of years, several shafts have been excavated, and a maze of galleries created near Bochnia, creating something like a town outside and underneath the city. Due to the depletion of the deposit and increasing costs, mining was stopped, and the last lump of salt came to the surface in 1990. Since that time the company has been making efforts to protect the natural and historical heritage by securing the workings and making them available for sightseeing by tourists.

2

The historic “Bochnia” Salt Mine

Szydłowski Krzysztof, Flasza Michał

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

|

2022

|

R. 60, nr 1

23--27

EN

The beginnings of the “Bochnia” Salt Mine date back to 1248. Over the centuries, its structure, methods of operation and purpose have all changed, with its miners being pioneers in Poland with regard to the method of extraction and the technologies used. Over hundreds of years, several shafts have been excavated, and a maze of galleries created near Bochnia, creating something like a town outside and underneath the city. Due to the depletion of the deposit and increasing costs, mining was stopped, and the last lump of salt came to the surface in 1990. Since that time the company has been making efforts to protect the natural and historical heritage by securing the workings and making them available for sightseeing by tourists.

PL

Początki Kopalni Soli „Bochnia” sięgają 1248 r. Na przestrzeni wieków zmieniała się jej struktura, sposób eksploatacji, a także przeznaczenie, a sami górnicy byli w Polsce pionierami w kwestii sposobu wydobycia oraz zastosowanych technik. Przez setki lat wydrążono kilkanaście szybów, a pod Bochnią powstał labirynt chodników i korytarzy – swoiste miasto pod miastem. Ze względu na wyczerpywanie się złoża oraz coraz to większe koszty zaprzestano wydobycia, a ostatni kruch soli wyjechał na powierzchnię w 1990 r. Od tego czasu przedsiębiorstwo czyni starania mające na celu ochronę dziedzictwa przyrodniczego i historycznego przez zabezpieczanie wyrobisk oraz udostępnianie ich do zwiedzania rzeszy turystów.

3

O przeszłości i przyszłości górnictwa solnego w Polsce

Kortas Grzegorz, Maj Agnieszka

Przegląd Górniczy

|

2021

|

T. 77, nr 10-12

69--73

PL

W artykule przedstawiono zarys stanu i perspektywy polskiego górnictwa solnego. Wskazano na okoliczności zakończenia działalności górniczej po wdarciach wód do wyrobisk podziemnych kopalń soli w Inowrocławiu w 1907 r. i w Wapnie k. Wągrowca w 1977 r. Obecnie objętość wyrobisk czynnej komorowo-filarowej podziemnej kopalni w wysadzie solnym w Kłodawie przekroczyła 20 mln m3, a możliwość wdarcia tam wód tworzy rosnące zagrożenie dla miasta i okolic Kłodawy. W zagłębiu miedziowym LGOM pokład soli kamiennej na głębokości 900 m eksploatowany jest wielkowymiarowymi komorami. Pierwszą otworową eksploatację złóż soli przez rozpuszczenie w wodzie prowadzono w pokładowym złożu soli w Baryczy k. Wieliczki, potem w otworowej kopalni w Łężkowicach k. Bochni. Nadmierne rozługowania wodą pod nieizolowanym stropem calizn doprowadziły tam do zapadlisk terenu wypełnionych solanką. Obecnie w wysadach solnych, w Górze koło Inowrocławia i w Mogilnie, na głębokościach od 400 m do 1700 m, pozyskuje się roztwory soli metodą otworową. Uzyskane solanki są kierowane do zakładów chemicznych i zastępowane magazynowanymi ciekłymi i gazowymi węglowodorami lub pozostawia się je w kawernach. W Kosakowie k. Gdyni, w pokładzie soli na głębokości 1000 m założono nowoczesny kawernowy magazyn gazowych węglowodorów. Atrakcją w skali światowej są zabytkowe kopalnie soli w Wieliczce i Bochni. Zachowanie niezwykłego piękna tych kopalń wymaga opanowania zagrożenia wodnego, zawałowego i utrzymania warunków klimatycznych i zapewnienia bezpieczeństwa. W ostatnim rozdziale przedstawiono warunki i perspektywy polskiego górnictwa solnego, służące pozyskiwaniu soli kamiennej i solanki, wykorzystaniu przestrzeni wyrobisk do magazynowania węglowodorów i deponowania odpadów. Służyć temu powinno odpowiednie prawo, prace badawcze i inżynierskie.

EN

An outline of the state and prospects of the Polish salt mining industry is presented. The circumstances of the termination of mining activities after the water bursts into the underground salt mines in Inowrocław in 1907 and in Wapno near Wągrowiec in 1977 were indicated. Currently, the volume of the workings of the active chamber and pillar underground mine in the salt dome in Kłodawa has exceeded 20 million m3, and the possibility of water penetration creates an increasing threat to the city and the vicinity of Kłodawa city. In the LGOM copper basin, the salt seam is mined at a depth of 900 m with large-size chambers. The first borehole mining of salt deposits by dissolving in water was carried out in the salt seam deposit in Barycz near Wieliczka, then in the now closed borehole mine in Łężkowice near Bochnia. Excessive water leaching under the uninsulated roof of the valleys led to the sinkholes of the area filled with brine. Currently, salt solutions are obtained in the salt dome, in Góra near Inowrocław and in Mogilno, at depths from 400 m to 1700 m, using the borehole method. The obtained brines sent to chemical plants are replaced with stored liquid and gaseous hydrocarbons or left in caverns. In Kosakowo near Gdynia, in the salt seam at a depth of 1000 m, a modern cavern storage of gaseous hydrocarbons has been installed. A global attraction are the historic salt mines in Wieliczka and Bochnia. Maintaining the extraordinary beauty of these mines requires the control of water and caving hazards, as well as maintaining climatic conditions and ensuring safety. The last chapter presents the conditions and perspectives of the Polish salt mining industry for the extraction of rock salt and brine, the use of excavation space to store hydrocarbons and deposit waste. This should be served by appropriate law, research and engineering works.

4

LabVIEW based software for verification of the new idea of lining for mine shafts located in salt rock mass

Kamiński Paweł, Ahmad Mahmood

Mining Machines

|

2021

|

no. 3

45--57

EN

High values of salt rock mass convergence might cause serious problems with maintenance of shaft lining located in salt rock sections. The most efficient existing method of negative convergence influence prevention is periodic removal of creeping salt from shaft walls. However, the process of salt removal is problematic in terms of shaft and hoisting system typical operation. A new shaft lining idea allows removal of creeping salt by leaching without the need for stopping the shaft operation. Following paper presents a software, developed in LabVIEW environment and applied in the framework of test facility, designed for purpose of verification of theoretical assumptions of new construction of shaft lining. Developed software consists of applications for data acquisition, based on Event-Driven Queued State Machine pattern, and data processing, designed as Producer-Consumer pattern.

5

Dzieje odkrycia, rozpoznania geologicznego i eksploatacji złoża soli kamiennej w Kłodawie

Poborska-Młynarska Katarzyna

Przegląd Solny

|

2018

|

T. 14

5--14

PL

Kopalnia soli w Kłodawie założona na złożu Kłodawa 1 w wysadzie soli cechsztyńskich jest od wielu lat największym producentem soli kamiennej w kraju. W artykule przedstawiono historię odkrycia wysadu kłodawskiego i założenia kopalni w 1949 r., technologię eksploatacji, naturalne zagrożenia w złożu, podsumowanie działalności i doświadczenia górniczego i kierunki rozwoju kopalni w przyszłości. Wydobycie zmieniało się w ostatnim dziesięcioleciu od 400 tys. do przeszło 800 tys. Mg rocznie. Kopalnia dysponuje wyeksploatowanymi wyrobiskami o objętości około 19 mln m3 . Rozpatrywana jest możliwość likwidacja komór poprzez wypełnianie ich masowymi drobnoziarnistymi odpadami w technologii podsadzki hydraulicznej lub pastowej. W kopalni soli w Kłodawie istnieją obecnie możliwości zrealizowania optymalnego scenariusza funkcjonowania kopalni soli: od wybierania surowca aż do wyczerpania zasobów, po pełne wykorzystanie gospodarcze przestrzeni poeksploatacyjnej.

EN

The Kłodawa Salt Mine established in the Zechstein salt dome in central Poland has been the largest producer of rock salt in the country for many years. The article presents the history of the discovery of the Kłodawa salt dome and the founding of the mine in 1949, exploitation techniques, natural threats in the mine, summary of mining operations and experience and directions of mine future development. The output of the mine has changed in the last decade from 400,000 up to over 800,000 Mg per year. During decades of salt extraction the significant volume of about 19 million m3of excavations has been created. The possibility of liquidation of chambers by filling them with mass fine-grained waste g is considered. In the Kłodawa mine, there are currently possibilities to realize the optimal scenario of the salt mine operation, i.e. from salt extraction to full economic use of post-exploitation voids.

6

Charakter i geneza wycieku 55/750 w Kopalni Soli „Kłodawa”

d’Obyrn Kajetan, Motyka Jacek, Staszczak Wacław

Przegląd Solny

|

2018

|

T. 14

21--28

PL

Zagrożenie wodne w Kopalni Soli „Kłodawa” występuje od ponad 65 lat, czyli od rozpoczęcia eksploatacji soli. Jednym z wycieków stanowiących zagrożenie jest zjawisko wodne nr 55 występujące na poziomie 750. W artykule przedstawiono wyniki monitoringu tego zjawiska wodnego. Kopalnia prowadzi systematyczną kontrolę wydajności wycieku i jego składu chemicznego oraz izotopowego. Wyniki tych badań pozwalają na określenie wody pochodzącej z tego zjawiska wodnego jako syngenetycznej solanki pochodzącej z wód uwięzionych w wysadzie.

EN

The water hazard in the “Kłodawa” Salt Mine has been present for more than 65 years, since the beginning of the salt exploitation. The water phenomenon No. 55, occurring at the level 750, is one of the leakages contributing to this threat. The article presents the results of this water phenomenon monitoring conducted by the mine. Systematic control of this leakage consits of efficiency, and also chemical and isotopic composition measurements. Based on the monitoring results, water coming from this phenomenon can be considered as a syngenetic brine, originating from waters trapped in the salt deposit.

7

Katastrofy wodne w górnictwie solnym na świecie - przyczyny, sposoby zwalczania, skutki

Poborska-Młynarska K.

Przegląd Górniczy

|

2018

|

T. 74, nr 6

33--41

PL

Podziemne kopalnie soli kamiennej i soli potasowych są narażone na gwałtowne dopływy wód spoza złoża do wyrobisk górniczych, zagrażające ich zatopieniem. Pomimo znacznego postępu w znajomości geologii złóż solnych, bogatego doświadczenia górniczego i postępu w technologiach górniczych, dochodzi również w dzisiejszych czasach do katastrof wodnych, których skutkiem jest utrata kopalni, utrata zasobów złoża oraz zniszczenia na powierzchni przebiegające z niezwykłą intensywnością. Przypadki takie zaszły w ostatnim ćwierćwieczu w kilku zagłębiach solnych, np. w Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Rosji, Ukrainie, Białorusi. W artykule dokonano próby usystematyzowania przyczyn katastrof wodnych w kopalniach soli na świecie, które zaszły w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. Przedstawiono sposoby zwalczania dopływów oraz dalsze konsekwencje katastrof wodnych wyrażające się poważnymi deformacjami górotworu i powierzchni. Problem realnego zagrożenia wodnego w kopalniach soli w Polsce jest nieustająco aktualny, wobec trwającej od dziesięcioleci eksploatacji w wysadzie solnym w Kopalni Soli „Kłodawa”, rozpoczęcia wydobycia w pokładowym złożu solnym Bądzów w KGHM Polska Miedź S.A. oraz wobec zabezpieczania wyrobisk w historycznych kopalniach w Bochni i Wieliczce. Artykuł został zakończony wnioskami, przydatnymi dla bezpieczeństwa eksploatacji i utrzymania wyrobisk w reżimie zagrożenia wodnego w krajowych kopalniach soli.

EN

Underground mines of rock and potassium salts are exposed to violent water inflows into mining excavations causing flooding hazard in the mine. Despite considerable progress in the geology of salt deposits, great mining experience and progress in mining technologies, there are also current water disasters with such consequences as loss of mine, loss of reserves and extremely intense damages on the surface. Such cases have occurred in the last quarter of the century in several salt basins, for instance in the United States, Germany, Russia, Ukraine, Belarus. In this paper, attempts have been made to systematize the causes of water disasters in salt mines worldwide and, based on the review of literature, they have been illustrated by descriptions of individual events that have taken place in the past several decades. The counter measures against water inflow and their effectiveness, as well as further consequences of water disasters resulting in serious deformations of the rock and surface, have been described. The problem of real water hazard in salt mines in Poland is constantly current, considering the decades of operation of the salt mine Kłodawa, the beginning of mining activity in the salt deposit Bądzów (KGHM Polska Miedź S.A.) and problems with old salt chambers protection in the historical mines in Bochnia and Wieliczka. This paper has been completed with conclusions useful for the safe operation and maintenance of the workings in the Polish salt mines in the water hazard regime.

8

Modeling of land subsidence caused by salt cavern convergence applying Knothe’s theory

Hejmanowski R., Malinowska A. A., Kwinta A., Ulmaniec P.

Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN

|

2018

|

T. 20, nr 2

87--94

EN

It has been years since Knothe’s theory was used for modeling deformations and strains generated in the rock mass and on the surface for various types of raw minerals, salt including. The qualitative congruence of the Knothe’s model with the observed form of subsidence in the salt mine areas can be proved in all places where such observations were made. In Poland, subsidence troughs accompanying salt domes are monitored in Wieliczka, Bochnia, Kłodawa and Sieroszowice. Based on many years’ surveys in the Wieliczka mine proper mathematical model, calculation algorithm and parametrization method could be selected. The usability of theoretical formulas originally written for coal beds was verifi ed on the example of a historical salt mine. The present functionality of modifi ed Knothe’s model was shown for salt rock on the example of predictions of vertical deformations and strains in the „Wieliczka” Salt Mine.

9

Effect of salt mining on land surface

Andrusikiewicz W.

Technical Transactions

|

2017

|

Vol. 4(114)

39--59

EN

The author discusses the issues associated with the changes of land surface shaping, caused by underground mining of salt. The characteristic of salt mining is essentially different from that of mining of other types of minerals, which is associated with salt’s physical properties of salt rock mass. Consequently, the effects of underground salt mining that appear on land surface, although well known from other types of mining, are essentially different in dynamics and development in time. Most certainly, mining effects also depend on salt mining methods. Our analysis allows us to conclude that land surface deformations do not have to cause menace provided that proper technical and technological procedures are observed. The mistakes made in the salt mining art and practice may not be generally corrected and often end in mining catastrophes.

PL

W artykule omówiono zagadnienia związane ze zmianą ukształtowania powierzchni terenu, jakie wywołuje podziemna eksploatacja soli kamiennej. Specyfika górnictwa solnego w istotny sposób odbiega od górnictwa innych surowców mineralnych, co wynika z cech fizycznych górotworu solnego. W związku z tym efekty górnictwa solnego ujawniające się na powierzchni terenu, mimo iż są znane z górnictwa innych surowców mineralnych, istotnie różnią się dynamiką i przebiegiem w czasie. Niewątpliwie na skutki tego oddziaływania ma także wpływ sposób pozyskiwania soli. Prześledzenie przykładów pozwala na stwierdzenie, że przy zachowaniu właściwego reżimu techniczno-technologicznego powstające deformacje wcale nie muszą być problemem. Błędy popełnione w sztuce wydobywania soli są na ogół nie do naprawienia i najczęściej kończą się katastrofą górniczą.

10

Charakterystyka zagrożenia wodnego w Kopalni Soli „Kłodawa” S.A. na przykładzie wybranych zjawisk

Staszczak W., Krokos K.

Przegląd Solny

|

2017

|

T. 13

115--121

PL

Kopalnia Soli „Kłodawa” S.A. eksploatuje sól kamienną od ponad 65 lat i na przestrzeni tych lat mierzy się z zagrożeniem wodnym. Spośród zinwentaryzowanych 516 zjawisk wodnych czynnych jest 153, z których 142 zjawiska stanowią zawilgocenia i wycieki kropelkowe, a tylko 11 zjawisk to wypływy solanki. Największe zagrożenie stanowią zjawiska: 106/600, 93/525, 30/619, 55/750, 7/450. Kopalnia prowadzi pełen monitoring tych zjawisk, a dzięki odpowiednio prowadzonej profilaktyce oraz zdobytej wiedzy możliwe jest racjonalne planowanie frontu robót górniczych, z zachowaniem najwyższego stopnia bezpieczeństwa eksploatacji i ochrony infrastruktury.

EN

The „Kłodawa” Salt Mine S.A. has been excavating rock salt for over 65 years, and during all this time it to face with water threat. Among 516 evidenced sites of brine occurrence in the mine, 142 are the sites of rock wettening or droplet leakage and only 11 are actual brine leakage sites. The biggest threat is assumed to relate to leakages registered as 106/600, 93/525, 30/619, 55/750, and 7/450. Continuous monitoring of water hazard sites and adequate prevention enables the mine rational mining and maintaining the highest degree of safety of both excavation and the infrastructure protection.

11

Górnictwo solne w Bośni i Hercegowinie oraz wybrane walory geoturystyczne rejonu Bałkanów – sprawozdanie z wyjazdowego seminarium naukowego PSGS

Grzybowski Ł.

Przegląd Solny

|

2016

|

T. 12

56--65

PL

Zapoznanie się z historią eksploatacji i m stanem górnictwa solnego w rejonie Tuzli było celem kolejnego seminarium naukowego Polskiego Stowarzyszenia Górnictwa Solnego (PSGS), które odbyło się w maju 2016 r. Górnictwo solne w Bośni i Hercegowinie skoncentrowane jest w rejonie miasta Tuzla w północno-wschodniej części kraju. Obecnie, wydobycie soli prowadzi się metodą otworową ze złoża Tetima, oddalonego ok. 10 km od Tuzli. W przeszłości, w mieście Tuzla, działała podziemna kopalnia soli „Tušanj” oraz prowadzona była niekontrolowana eksploatacja otworowa, skutkująca znacznymi odkształceniami powierzchni, co stanowiło istotne zagrożenie dla miasta. Całkowite zaniechanie eksploatacji soli w Tuzli i przeniesienie działalności górniczej w rejon Tetimy, uchroniło miasto przed dalszymi zniszczeniami. Niemniej jednak, w centrum Tuzli nadal obserwuje się zjawisko subsydencji. Rejon, największego obniżenia powierzchni terenu (o 12 m), został zrekultywowany poprzez budowę sztucznych jezior, pełniących funkcję rekreacyjną. Dodatkowo, uczestnicy wyprawy pokonując trasę o długości ponad 2000 km, mieli okazję zapoznać się z różnorodnymi atrakcjami geoturystycznymi rejonu Bałkanów, w szczególności z efektami działania procesów krasowych w archipelagu wysp Kornati w Chorwacji czy Jaskini Postojnej na Słowenii.

EN

To learn about the history of salt exploitation and the current status of salt mining operations in the area of Tuzla was the objective of the subsequent scientific expedition of the Polish Salt Mining Association (PSMA), which took place in May 2016. Salt mining operations in Bosnia and Herzegovina are mainly based around the town of Tuzla in the north-eastern region of the country. At the moment, salt exploitation takes place through solution mining from the Tetima deposit, ca. 10 km away from Tuzla. An underground “Tušanj” salt mine used to operate in Tuzla previously, along with uncontrolled salt leaching that caused major subsidence of the ground, in itself a significant hazard for the town. Yet, further damage to the town was ultimately avoided by complete discontinuation of salt exploitation in Tuzla and transferring the mining operations to the Tetima area. Nevertheless, subsidence can still be observed in the centre of Tuzla. The area with most significant subsidence has been rehabilitated through development of artificial lakes, serving the recreational purposes. In addition, as the expedition participants covered the +2000km long route, they had the opportunity to observe the various geotourism attractions of the Balkans, particularly the effects of karst processes at the Kornati Archipelago (Croatia) and Postojna Cave (Slovenia).

12

Zagrożenia naturalne w Kopalni Soli „Kłodawa” S.A. – stan aktualny

Andrusikiewicz W., Krokos K.

Przegląd Solny

|

2015

|

T. 11

57--65

PL

Kopalnia Soli „Kłodawa” S.A. jest jedyną kopalnią soli w Polsce bazującą na formach wysadowych, w której eksploatacja soli prowadzona jest metodą „na sucho”. Z wielowiekowego doświadczenia wiadomo, że najgroźniejszym zagrożeniem naturalnym dla kopalń soli jest woda, choć należy liczyć się także z możliwością wystąpienia innych zagrożeń. W przypadku kłodawskiej saliny zidentyfikowano zagrożenia: wodne, metanowe (a także występowanie innych gazów niebezpiecznych) oraz wyrzutami gazów i skał. W artykule dokonano krótkiej charakterystyki kopalni (Tabela 1 i 2, Ryc. 1) oraz przedstawiono zbiorcze zestawienie zjawisk związanych z występowaniem zagrożeń naturalnych w kopalni (Tabela 3). Na wybranych przykładach omówiono zagrożenie wodne (Ryc. 2-7), zagrożenie metanowe rozszerzone o występowanie innych gazów oraz wyrzutami gazów i skał (Ryc. 8-10, Tabela 5 i 6). Przedstawiono działania, których celem jest profilaktyka ukierunkowana na poszczególne zagrożenia.

EN

The “Kłodawa” S.A. Salt Mine is the only Polish salt mine which is based on salt domes. Salt extraction is conducted there by dry methods. Long-term mining experiences indicate that water presents the worst natural hazard in salt mines, although other types of hazards can also occur. In the case of the Kłodawa salt deposits, the hazards from the following sources were identified: water, methane (and other dangerous gases), gas breakout, and rock outbursts. This paper presents a brief description of the salt mine (Tables 1 and 2 and Fig. 1) and an integrated list of the phenomena associated with the occurrence of natural hazards in the salt mine (Table 3). Selected examples are used to discuss water hazard (Figs. 2-7) and methane hazard, expanded by the occurrence of other gases, gas breakout, and rock outbursts (Figs. 8-10 and Tables 5 and 6). The authors also discuss the activities designed as prevention measures against particular hazards.

13

Współczesne techniki eksploatacji soli kamiennej w kopalniach podziemnych

Poborska-Młynarska K.

Przegląd Górniczy

|

2015

|

T. 71, nr 12

140--146

PL

Wydobycie soli kamiennej w kopalniach podziemnych stanowi około 1/6 całkowitej produkcji soli na świecie. Największymi producentami są: USA, Kanada i Niemcy. Znaczące wydobycie mają m.in.: Wielka Brytania, Włochy i Rosja. W artykule przedstawiono współczesne techniki wydobycia soli kamiennej na przykładzie wybranych kopalń podziemnych tych krajów, koncentrując się na charakterystyce warunków geologiczno-górniczych, systemach eksploatacji i stosowanych rozwiązaniach technologicznych. W zakończeniu zostały sformułowane wnioski na temat tendencji w technologiach wydobycia soli, które mogą być przydatne przy rozwiązywaniu problemów górnictwa solnego w naszym kraju.

EN

Total output of rock salt from the underground mines is about 1/6 of the total world salt production. The countries with the largest rock salt production are: the United States, Canada and Germany. A significant output come also i. e. from: Great Britain, Italy and Russia (Tabl.1, 2.). In this paper, the current techniques of salt mining in selected mines in these countries have been presented. The analysis focuses on geology and mining conditions, techniques of exploitation and applied technologies (Tabl. 3). At the end, the conclusions on trends in salt mining technologies are drawn. They can be useful for salt mining industry in our country.

14

Wpływ wymiarów filarów międzykomorowych na ich nośność w świetle wybranych rozwiązań analitycznych

Andrusikiewicz W.

Przegląd Górniczy

|

2014

|

T. 70, nr 4

9--14

PL

W artykule zaprezentowano wybrane metody wymiarowania filarów międzykomorowych w podziemnych kopalniach soli prowadzących eksploatację systemem komorowym. Porównano przedstawione metody oraz wskazano na istotne różnice w uzyskiwanych wynikach. Dla zilustrowania omawianych metod wykonano przeliczenia szerokości filarów międzykomorowych na realnych przykładach zaczerpniętych z podziemnej kopalni soli oraz przedstawiono ich wyniki.

EN

This paper presents the selected methods for dimensioning inter-chamber pillars in underground salt mines which use the chamber system method for exploitation. The presented methods have been compared and some significant differences of the results obtained have been indicated. To illustrate the methods under research, some re-calculations of inter-chamber pillars width have been done on the actual examples taken from the underground salt mine. Finally, the results of those calculations have been presented.

15

Salt treatment as an impulse for industrial towns’ function change

Langer P.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2014

|

R. 111, z. 4-A

73--86

EN

The article discusses the healing properties of salt and its application in various methods of spa curative treatment. The discussion serves as the background for presenting the origins of Polish and foreign spa resorts which are now able to function due to making use of post-industrial salt making facilities – mine working pits and brine graduation towers. Special emphasis has been laid on the character and consequences of the transformations of salt making towns, where industrial salt production has given way to spa treatment activities.

PL

W artykule omówiono lecznicze właściwości soli i jej zastosowanie w różnych metodach lecznictwa uzdrowiskowego. Na tym tle przedstawiono genezę polskich i zagranicznych uzdrowisk, które współcześnie funkcjonują, wykorzystując poprzemysłowe obiekty związane z pozyskiwaniem soli – wyrobiska górnicze w kopalniach oraz tężnie solankowe. Szczególną uwagę zwrócono na charakter i skutki przeobrażeń miast solnych, w których działalność produkcyjna ustąpiła pola lecznictwu uzdrowiskowemu.

16

The estimation of re-exploitation possibilities of part of reserves left in exploitation field number 2 in the "Kłodawa" Salt Mine on the example of the chamber KS-21/600

Andrusikiewicz W., Poborska-Młynarska K.

Geology, Geophysics and Environment

|

2012

|

Vol. 38, no. 1

69-82

EN

In the article the actions are presented, which were undertaken to restart the exploitation in chamber KS-21 on working level 600 in the "Kłodawa" Salt Mine. The chamber had not been extracted during the exploitation of working level 600 because of the fact that the heading was the way of haulage of excavated material from the so called "part A" of the chamber. The re-exploitation in that place requires getting a deviation from the operative rigour in connection with driving the heading in the salt diapir. In order to attain that, many activities were done to confirm the hypothesis that reexploitation does not threaten the stability of field number 2.

PL

W artykule przedstawiono podjęte działania poprzedzające wznowienie eksploatacji w komorze KS-21 na poz. 600 w Kopalni Soli "Kłodawa". Komora ta nie została wybrana w trakcie eksploatacji poz. 600 z uwagi na fakt, że chodnik komorowy stanowił drogę odstawy urobku z tzw. "części A" komory. Wznowienie eksploatacji w tym miejscu wymaga uzyskania odstępstwa od obowiązujących rygorów w związku z prowadzoną eksploatacją w wysadzie solnym. W związku z tym przeprowadzono szereg czynności, których celem było potwierdzenie hipotezy, że podjęcie eksploatacji nie stanowi zagrożenia dla stateczności pola nr 2.

17

Inter-chamber pillars in Polish salt mining - chosen dimensioning methods in theory and practice

Andrusikiewicz W.

AGH Journal of Mining and Geoengineering

|

2012

|

Vol. 36, no. 1

33-47

EN

The paper shows, using the example of the chosen theoretical methods, the dimensioning procedure for the width of inter-chamber pillars in underground mines, in salt means by of a chamber system. The appropriate calculations were done for the made assumptions, and the results obtained were compared in graphs with the actual dimension of pillars and chambers, which were used in the salt mine "Kłodawa". It was demonstrated that in the practical case under discussion, the use of the mentioned empirical formulas leads to obtaining results, which show significant re-dimensioning of the pillars in proportion to the state, in which existing mining area is stable, with significantly narrower pillars.

PL

W referacie przedstawiono na przykładzie wybranych metod teoretyczny tok wymiarowania szerokości filarów międzykomorowych w kopalniach podziemnych eksploatujących sól systemem komorowym. Dla przyjętych założeń dokonano odpowiednich obliczeń, a uzyskane wyniki porównano na wykresach z rzeczywistymi wymiarami filarów i komór, jakie zostały zastosowane w Kopalni Soli "Kłodawa". Wykazano, że w omawianym przypadku praktycznym stosowanie przytoczonych wzorów empirycznych prowadzi do uzyskania wyników wskazujących na znaczne przewymiarowanie filarów w stosunku do stanu, w którym istniejące pole eksploatacyjne jest stateczne przy znacznie węższych filarach.

18

Kopalnie soli – wartość czy zagrożenie dla przestrzeni?

Langer P.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

R. 108, z. 6-A

177--185

PL

Regiony salinarne związane z górniczą eksploatacją soli kamiennej różnymi metodami są obszarami występowania szczególnych zagrożeń. Jednocześnie wiele obiektów górniczych, w tym stare kopalnie soli oraz zespoły zabudowy salinarnej, mają dużą wartość historyczną i architektoniczną, którą można wykorzystać we współczesnym rozwoju oraz podnoszeniu atrakcyjności miast i regionów, tradycyjnie związanych z przemysłową produkcją soli. Artykuł obejmuje charakterystykę zróżnicowanych zagrożeń, typowych dla obszarów podziemnego górnictwa solnego, ze wskazaniem ich głównych przyczyn, skutków dla przestrzeni oraz możliwości przeciwdziałania niepożądanym procesom i zjawiskom.

EN

Salinar regions, related with mining exploitation of rock-salt using various methods are areas of occurring particular hazards. At the same time, many mining facilities, including old salt mines and salinar construction complexes, are of a high historical and architectural value, which can be utilised in the modern development and increasing the attractiveness of towns and regions, which are traditionally related with the industrial salt production. The article presents the characteristics of diversified hazards, typical for areas of underground salt mining, showing their main causes, results for space and possibilities of counteracting undesired processes and phenomena.

19

Likwidacja pustek poeksploatacyjnych w otworowej kopalni soli, jako metoda ochrony powierzchni terenu

Obyrn K.

Przegląd Górniczy

|

2010

|

T. 66, nr 10

67-72

PL

W artykule przedstawiono oddziaływanie na powierzchnię terenu wieloletniej eksploatacji otworowej kopalni soli "Barycz" należącej do Kopalni Soli "Wieliczka". Opisano przebieg deformacji występujących na powierzchni, teren zagrożony powstaniem zapadlisk oraz przebieg likwidacji kopalni otworowej. W szczególności przedstawiono sposób likwidacji komór eksploatacyjnych w kontekście zapewnienia stabilności górotworu. Prowadzone prace podsadzkowe i przeprowadzone analizy pustek poeksploatacyjnych wskazują na szybki proces destrukcji komór, ich przemieszczania się w kierunku powierzchni, zmianie kształtów, a czasami zanik w wyniku kolejnych obwałów stropu i filarów prowadzący do powstawania mniejszych kawern i szczelin. Wynikiem badań i prowadzonych na ich podstawie prac podsadzkowych jest stabilizacja terenu, wyeliminowanie możliwości powstania deformacji nieciągłych oraz ograniczenie procesu osiadania terenu.

EN

The long term influence of bore hole salt Barycz belonging to Salt Mine "Wieliczka" on surface terrain is presented. The course of deformations occurring on the surface, the terrain threatened by local depressions as well as borehole mine liquidation course are described. Particularly the way of exploitation chambers in the context of rock mass stability securing. The stowing works and carried out analysis of goafs point to short term process of chambers destruction, their getting around towards surface, change of shape, and sometimes fading because of another roof fall resulting in arising of smaller cavities. The terrain stability, elimination of discontinuous deformations as well as limitation of subsidence process result from research works and based on them stowing works.

20

Rozpoznanie złoża soli w praktyce dawnych górników wielickich od XIII do XVII w.

Kuc W.

Przegląd Górniczy

|

2009

|

T. 65, nr 11-12

143-150

PL

Celem niniejszego artykułu jest zarysowanie okoliczności, w jakich rozwijające się w Małopolsce górnictwo solne korzystało w swych działaniach z wiedzy przyrodniczej. Problematykę tę ujęto w odniesieniu do okresu XIII-XVII w.

EN

To outline circumstances in which the developing in Małopolska salt-works used in its activity the natural knowledge is the aim of this paper. These issues have been presented with reference to the period of 13th-17th century.