Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 10

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  fretting corrosion
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
The paper presents the results of a study on the fretting corrosion effect on strength as per the diagrams of material fatigue of low-cycle and high-cycle loading. An experimental study of the effect of fretting corrosion on fatigue of a titanium alloy VT3-1 showed that, when choosing a particular technological method to increase fatigue resistance of gas turbine engine parts operating under fretting corrosion conditions, it is necessary to take into account the fact that fretting itself is intensive strengthening and at the same time a softening factor affecting the surface layers of the material. Technological methods of surface plastic deformation treatment result in a significant change in the parameters of metal surface layer state, which depends on both the type and duration of treatment. If the power and time parameters of processing are too high, the surface may be re-cold worked and the surface layer of the material almost completely exhausts the reserve of plasticity, as a result dangerous microcracks occur, and the formation of particles of flaking metal emerge. Possible ways using technological methods have been suggested by the authors to improve fretting strength of part surfaces operating under fretting corrosion conditions.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu korozji ciernej na wytrzymałość zmęczeniową przy niskiej i wysokiej częstotliwości obciążania. Eksperymentalne badania wpływu korozji ciernej na zmęczenie stopu tytanu VT3-1 wykazały, że wybierając metodę technologicznego zwiększania odporności zmęczeniowej części silników turbogazowych pracujących w warunkach korozji ciernej, należy wziąć pod uwagę fakt, że sam fretting jest czynnikiem wzmacniającym i jednocześnie osłabiającym warstwy wierzchnie materiału. Technologiczne metody powierzchniowej obróbki plastycznej powodują istotną zmianę parametrów stanu warstwy metalu w zależności zarówno od rodzaju, jak i czasu trwania obróbki. Gdy parametry obróbki (moc i czas) są zbyt duże, powierzchnia zostaje poddana obróbce na zimno, warstwa wierzchnia materiału nie jest podatna na odkształcenie plastyczne, wobec czego powstają niebezpieczne mikropęknięcia oraz tworzą się odpryski. Wskazano potencjalne zabiegi technologiczne rekomendowane do zwiększenia odporności elementów maszyn pracujących w warunkach występowania korozji ciernej.
PL
Celem nierozłącznego połączenia dwóch elementów maszyn stosuje się między innymi połączenia wciskowe. Elementy maszyn połączone wciskowo ulegają podczas użytkowania specyficznemu zużyciu co może doprowadzić do utraty potencjału eksploatacyjnego połączenia. Szczególnie ważnymi połączeniami wciskowymi maszyn okrętowych są połączenia wał śrubowy - śruba i panewka - korbowód. Przedstawiono model połączenia wciskowego i wyniki eksperymentu polegającego na porównaniu obliczonego i zmierzonego momentu skręcającego potrzebnego do rozerwania połączenia. Wskazano, że charakterystycznym rodzajem zużycia przy niestacjonarnym obciążeniu połączenia wciskowego jest korozja cierna. Wymieniono wielkości wpływające na przebieg korozji ciernej połączenia wciskowego. Opisano skutki korozji ciernej połączenia śruba-wał śrubowy. Scharakteryzowano konstrukcję połączenia panewka-stopa korbowodu i wskazano na przyczyny korozji ciernej. Stwierdzono, że symptomem potencjału eksploatacyjnego połączenia wciskowego może być emisja akustyczna. W przypadku połączenia panewka-stopa korbowodu dodatkowym symptomem może być obrót panewki w stopie lub osiowe przesunięcie panewki w stopie korbowodu.
EN
To inseparable connection of two machine elements is used, among others, press fit connections. The elements of the press fit connection undergo a specific wear during use which may lead to the loss of the wear margin of the connection. Particularly important press fit connections of ship machinery are the connection of the propeller - shaft and connection of the shell - connecting rod big end. The model of the press fit connection and the results of the experiment consisting in the comparison of the calculated and measured torque required to break the connection are presented. It was indicated that fretting corrosion is a characteristic type of wear at the nonstationary load of the press fit connection. The values influencing the course of the fretting corrosion of the press fit connection were listed. The effects of fretting corrosion of the propeller-shaft connection are described. The structure of the connection of the shell-connecting rod big end was characterized and the causes of fretting corrosion were indicated. It was found that acoustic emission may be a symptom of the wear margin of an press fit connection. In the case of a shell - connecting rod big end connection, an additional symptom may be the rotation slip of the shell in big end of connecting rod or the axial displacement of the shell in the big end of connecting rod.
3
Content available remote Fretting in orthodontics and its test methods
EN
Purpose: A review of the literature regarding the occurrence of fretting wear in orthodontics and its test methods have been presented. Design/methodology/approach: The influence of micro-movements occurring in the oral cavity on the occurrence of fretting wear in a fixed orthodontic appliance is discussed. The fretting test methods were analysed, taking into account tine shape of the samples and the amplitude of the movements, calculated according to the Hertz contact problem. Fretting-corrosion tests on tines wear of materials are included. Findings: Fretting occurs between the bracket and the orthodontic archwire in a fixed appliance. The test of the amount of wear material mainly uses samples created for the needs of the device. The test of ready-made components of a fixed appliance usually relate to the value of the coefficient of friction. The use of coatings increases the coefficient with the simultaneous reduction of the amount of wear material. Fretting-corrosion occurring in the oral environment has a negative impact on the wear of materials. The value of the total area of abraded material after fretting is unknown. Research limitations/implications: Particles of fretting wear
EN
The most important advantage of using modular hip joint endoprostheses is the possibility to adapt the endoprosthesis to the morphology and size of individual patients. However, the additional contact surface is subjected to fretting wear due to mutual micro displacements and the aggressive chemistry of the environment inside the human body (fretting corrosion). Today’s hip endoprostheses are generally composed of a hip stem, a femoral ball head and an acetabular cup (Figure 1). The hip stem is made of stainless steel, CoCrMo or a Ti alloys. The femoral ball head is made of stainless steel, CoCrMo, or a ceramic material. In the case of a modular hip stem, i.e. with a modular neck portion, the materials used are generally CoCrMo and Ti6Al 4V. (The interface between femoral ball head and the acetabular cup is an articulating surface and not the subject of this research project.)
PL
Najważniejszą zaletą stosowania endoprotez modularnych stawu biodrowego jest możliwość adaptacji wymiarowej endoprotezy do osobniczych cech pacjentów. Niemniej, dodatkowa powierzchnia kontaktu narażona jest na zużycie wskutek wzajemnych mikroprzemieszczeń i agresywnego działania środowiska (korozja frettingowa). Współcześnie stosowane endoprotezy stawu biodrowego zbudowane są z trzpienia, głowy oraz panewki (Rys. 1). Trzpień wykonany jest ze stali nierdzewnej, CoCrMo lub stopu tytanu. Głowa endoprotezy wykonana jest ze stali nierdzewnej, COCrMo lub materiału ceramicznego. W przypadku endoprotez modularnych, gdzie połączenie modularne znajduje się w części szyjkowej trzpienia endoprotezy, w większości stosowanymi materiałami są CoCrMo oraz Ti6Al4V. W ramach niniejszej pracy dokonano badań porównawczych odporności na korozję frettingową trzech najczęściej spotykanych skojarzeń materiałowych występujących w połączeniach modularnych endoprotez całkowitych stawu biodrowego (CoCrMo-CoCrMo, CoCrMo-Ti6Al4V i Ti6Al4V-Ti6Al4V). Badania przeprowadzono z zastosowaniem testera tribologicznego pracującego ślizgowo w ruchu posuwisto-zwrotnym, zintegrowanego z potencjostatem wyposażonym w układ trójelektrodowy. Skojarzenie badawcze składało się z nieruchomego trzpienia dociskanego stałą siłą do płytki wykonującej ruch posuwisto-zwrotny z zadaną częstotliwością i amplitudą. Testy przeprowadzono w środowisku roztworu wodnego surowicy bydlęcej w temperaturze 37°C. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, że największą odporność korozyjną w warunkach statycznych wykazywała para trąca: CoCrMo-CoCrMo, natomiast najniższą wartość ΔE CoCrMo-Ti6Al4V. Potwierdzono także występowanie korelacji pomiędzy intensywnością procesu depasywacji spowodowanego niszczeniem mechanicznym warstwy wierzchniej a wartościami oporów tarcia w systemie tribologicznym.
EN
Processes of mechanical destruction of implants, dental prosthetics elements, and orthodontic apparatus considerably limit their operating lifetime and the comfort of patients. Processes of destruction of kinematic joint elements caused by fretting and fretting corrosion processes are an important problem, albeit one that is not yet fully understood. This paper presents the results of fretting and fretting corrosion studies conducted on 316L implantation steel, which is used in dentistry, particularly in prosthetic and orthodontic applications. Tests were performed by means of an original device of the authors' own design, with the application of methodology developed by the authors. Fretting and corrosion tests were carried out in phosphate buffered saline (PBS) as well as in the presence of natural saliva and its substitutes. Own compositions of artificial saliva were developed for the purposes of studies. Observations of sample surfaces were performed using a scanning electron microscope (SEM) and a confocal microscope. Test results indicate a significant influence of fretting on the corrosion of 316L steel (fretting corrosion) as well as the important role of the studied fluids (saliva and its studies) in these processes. It was stated that the saliva substitute containing mucin III was characterized by the most favorable tribological characteristics. During fretting tests, intensive phenomena of materials conveyance into the friction contact area were observed.
PL
Procesy destrukcji metalicznych implantów, elementów protetyki stomatologicznej i aparatów ortodontycznych znacznie ograniczają ich trwałość eksploatacyjną i komfort pacjentów. Szczególnym zagadnieniem, aczkolwiek dalece niepoznanym, są procesy niszczenia elementów połączeń kinematycznych wywołane procesami frettingu i fretting – korozji. W pracy przedstawiono wyniki badań frettingu i fretting-korozji stali implantacyjnej 316L – używanej w stomatologii, szczególnie w zastosowaniach protetycznych i ortodontycznych. Badania realizowano za pomocą oryginalnego urządzenia własnej konstrukcji, z wykorzystaniem metodyki opracowanej przez autorów. Badania frettingu i korozji przeprowadzone zostały w buforze fosforanowym (PBS) jak również w obecności śliny naturalnej i jej substytutów. Na potrzeby badań opracowano własne kompozycje sztucznych ślin. Obserwacje powierzchni próbek prowadzone były z wykorzystaniem skaningowego mikroskopu elektronowego (SEM) oraz mikroskopu konfokalnego. Wyniki badań wskazują na znaczący wpływ frettingu na niszczenie korozyjne stali 316L (fretting-korozja), a także na istotną rolę badanych płynów (śliny i jej substytutów) w tych procesach. Stwierdzono, że najkorzystniejszymi charakterystykami tribologicznymi charakteryzował się substytut śliny zawierający mucynę III. W trakcie testów frettingu obserwowano intensywne zjawiska przenoszenia materiałów w strefie kontaktu tarciowego.
PL
W zakładach górnictwa podziemnego wpływ konstruktorów na wzrost efektywności i obniżanie kosztów produkcji jest istotny. Wpływ ten zależy między innymi od dostępu zespołów projektujących maszyny i urządzenia do informacji dotyczących tak podstawowej dziedziny nauki, jaką jest trybologia, zajmująca się tarciem, smarowaniem i zużyciem. Rozwój systemów maszynowych w górnictwie musi brać pod uwagę w procesach konstruowania i eksploatacji takie parametry, jak trwałość i niezawodność. Oprócz tych parametrów istotna jest energochłonność maszyn i urządzeń. Parametry te są ściśle związane z tribologią, a w szczególności z szeroko pojętym tarciem. Stąd też zagadnienia te są niezmiernie istotne w procesach projektowania mechanizmów maszyn górniczych. Takie podejście prowadzi do konieczności badania obszarów wiedzy, którą dotychczas uwzględniano w zbyt małym stopniu. Takim obszarem wiedzy jest zjawisko tarcia przy ruchu oscylacyjnym. Pomimo że już od podczątków cywilizacji zajmowano się tarciem, to do czasów obecnych istnieją duże rozbieżności w ocenie jego wartości. Zbyt mało jest informacji na temat wpływu zjawiska korozji frettingowej na opory ruchu w mechanizmach maszyn. W szczególności dotyczy to maszyn górniczych narażonych, oprócz korozji w wyniku nieznacznych przemieszczeń obciążonych powierzchni elementów w styku, także na wpływ warunków środowiska pracy. Szczególnie uboga jest wiedza o tarciu tocznym, brakuje danych dotyczących tarcia między elementem tocznym i określonym podłożem. Zamierzeniem autora pracy była próba oceny ilościowej tarcia ślizgowego i tocznego, w określonych warunkach, przy ruchu oscylacyjnym o nieznacznych przesunięciach. W literaturze technicznej podawane są niekiedy sposoby obliczania wartości współczynnika tarcia tocznego odnoszące się do łożysk tocznych wielkogabarytowych (wieńcowych). Łożysk, w których główny udział ma tarcie ślizgowe w postaci poślizgów elementów tocznych w bieżniach łożyska. W niniejszej pracy wyróżnić można trzy zasadnicze części: - w części pierwszej zawarto wyniki badań oporów ruchu ślizgowego w połączeniach narażonych na działanie złożonego zjawiska frettingu, - w części drugiej ujęto analizę sił tarcia przy wahadłowym ruchu wzdłużnym w połączeniach czopa wału z piastą koła - część trzecia stanowi próbę określenie wartości współczynnika tarcia tocznego różnych elementów tocznych po różnych materiałach. Podjęte i opisane badania dotyczyły też siły tarcia w połączeniach wybranych mechanizmów maszyn górniczych. W połączeniach tych ruch jest ślizgowy lub toczny. Ruch ślizgowy realizowany może być jako ruch wahadłowy wzdłuż połączenia czopa wału z piastą koła w przypadku np. przekładni bezstopniowej. Rodzaj ruchu może być także oscylacyjny w kierunku obwodowym, np. w ruchowych połączeniach sworzniowych. Tarcie w mechanizmach maszyn i urządzeń to świat przyczyn i skutków, gdzie najbardziej niepozorne zjawisko nie występuje bez przyczyny, a i ono samo pociąga za sobą określony skutek. Badanie zjawisk związanych z oporami ruchu występującymi w mechanizmach maszyn górniczych, a tym samym wykonanie następnego kroku w dalszym rozpoznaniu problematyki tarcia było celem podjętego zadania. W pracy określono rodzaj ruchu bryły po obciążeniu siłą zewnętrzną lub momentem obrotowym, opracowano metodykę badań oraz wyniki badań oscylacyjnego ruchu tocznego dla danego stanowiska badawczego. Przedstawiono obliczenia pozwalające na ocenę siły tarcia tocznego dla przypadku ogólnego, tj. dowolnej średnicy kuli i obciążenia. Oszacowano także wybiórczo wpływ materiału przeciwpróbki (podłoża, po którym obtacza się oscylacyjnie kula), środka smarnego oraz wpływ kształtu bieżni na opory ruchu tocznego kuli. Opisano także badania rozpoznawcze związane z oporami ruchu toczno-ślizgowego kuli w czaszy kulistej. Zaproponowano też nowe rozwiązanie konstrukcyjne opony o zmniejszonych oporach ruchu tocznego do prowadnic naczyń wyciągowych w kopalniach głębinowych. Pokazano np. możliwość oszczędności 16% mocy układu napędowego przenośnika taśmowego jedynie przez zastosowanie taśmy np. z twardszą warstwa wierzchnią. W prznośniku tym zainstalowanych jest przynajmniej 28000 krążników, a więc 56000 łożysk tocznych, których opór ruchu tocznego zależy od obciążenia, od postaci geometrycznej elementów tocznych i bieżni oraz od zastosowanego środka smarnego. Szacuje się, z długości zainstalowanych w kopalniach przenośników taśmowych, że liczba pracujących w Polsce krążników wynosi ok. 5 mln sztuk, a wymianie podlega rocznie ok. 2 mln sztuk. Ta skala ilościowa wymaga podjęcia badań dotyczących momentu tarcia w krążnikach i sposobu ich zmniejszenia. Istniejąca różnorodność rozwiązań konstrukcyjnych ruchowym połączeń czopa wału z piastą koła, stosowana przez producentów w mechanizmach bezstopniowych przekładniach pasowych i łańcuchowych, pośrednio świadczy o problemach związanych między innymi z oporami ruchu. Dlatego też wydaje się celowe poszukiwanie nowych rozwiązań połączeń, optymalnych ze względu na niezawodność ich pracy oraz koszty wytwarzania. Przedstawiono własne, oryginalne postacie konstrukcyjne ruchowych połączeń o zmniejszonych oporach przesuwu. Przeprowadzono analizę porównawczą oporów ruchu przy przenoszeniu przez połączenia wpustowe określonego momentu skręcającego. Analiza zawiera porównanie oporów ruchu w stosowanych i proponowanych połączeniach czopa z piastą. Wykazano, że przedstawione nowe rozwiązanie konstrukcyjne ruchowego połączenia z wpustem wzdłużnie podzielonym pod wpływem obciążenia momentem obrotowym charakteryzują się dwukrotnie mniejszymi naciskami powierzchniowymi między elementami wpustu wykonującymi ruch wzdłużnym względem siebie, przy ruchu piasty po czopie wału. Przedstawiono ogólną charakterystykę procesu zużycia frettingowego występującego w styku tarciowym elementów typu sworzeń-piasta podlegających wymuszonym siłowo, nieznacznym przemieszczeniom względnym. Pokazano przykładowe zniszczenia powierzchniowe i wyniki badań eksperymentalnych związanych z oporami ruchu w połączeniach sworzniowych. Badania przeprowadzono na pulsatorze hydraulicznym przy zastosowaniu specjalnej głowicy badawczej z ośmioma złączami sworzniowymi. Uzyskano wyniki badań związanych ze zjawiskiem korozji frettingowej pojawiającej się w styku obciążonym zmienną siłą normalną. Opisano też badania przeprowadzone na połączeniach konforemnych (walce w tulei); układ ten obciążony był siłą zmienną w kierunku promieniowym. Wyniki badań zwróciły uwagę na charakterystyczne umiejscowienie korozji fretiingowej w połączeniu, co pozwoliło przeprowadzić stosowne obliczenia i określić położenie miejsca tworzenia się korozji frettingowej w styku obciążonego połączenia. Przeprowadzono także pomiary momentu tarcia w połączeniach sworzniowych poddanych okresowo zmiennym obciążeniom, po określonych liczbach cykli tych obciążeń. Zakłada się, że przeprowadzone badania i wynikające z nich wnioski przyczynią się do dalszego pogłębienia wiedzy inżynierskiej z zakresu konstrukcji mechanizmów maszyn górniczych.
EN
Nowadays mining industry is required ti increase economic effectiveness, which often means reduction in production costs. In underground mining plants desing engineers have a significant influence on production cost reduction. This influence depends, among other factors, on access that machine and equipment design teams have to information pertaining to tribology, which is the basic science branch dealing with friction, lubrication and wear. Development of machine systems in mining has to account for such parameters as durability and reliability in the design exploitation process. Apart from these parameters, also energy consumption of machines and equipment are significant. These parameters are strictly related to tribology, and especially to movement resistance understood broadly. Therefore, these issues are of paramount importance in designing mechanisms of mining machines. Such approach triggers the need to carry out research in the areas, which so far have not been studies in a sufficient level. The area is for instance friction with the oscillatory movement and include movement resistance related to friction. Although friction has been examined since the very beginning of our civilization, there still exist a large body of discrepancy in assessment of its value. There is too little still exists a large body of discrepancy in assessment of its value. There is too little information on fretting corrosion influence on motion resistances in machines. Knowledge about rolling friction is especially poor and there is a lock of data concerning friction between rolling elements and its given foundation. The author of the monograph has intended to present an attempt at quantitative assessment of rolling and sliding friction under specific circumstances with the oscillatory movement of small displacements. Technical literature sometimes quotes rolling friction coefficients related to bearings, including the large-size one (hub) in which there is significant sliding friction, friction between rolling elements, and the basket, slides of rolling elements at the bearing race and resistance of the lubricant. The monograph consists of three basic parts: - the first part consist of the research results concerning slide movement resistance in the joints exposed to complex fretting, - the second part offers an analysis of longitudinal movement resistance at the link of shaft pin with wheel hub, - the third part attempting definition of resistance values of the rolling ball movements at various materials. The studies undertaken and described concerned movement resistance force in connections of selected mining machines mechanisms. At these connections there is rolling or sliding movement. Sliding movements can be performed as oscillatory movement around the connection of shaft pin with wheel hub in case e.hg. of variable-speed transmission. Such type of movement can also be performed as perpheral oscillation, for instance in movement bolt connections. A comparative analysis was carried out on the movement resistance a transfer of the torsional moment via a key connection. The analysis covers comparison of movement resistance in applied and suggested connections between the pin and the hub. It was shown that the nwew construction solution presented of a movement connection with key that is devided alongside under the load of torque is characterized by two time smaller surface pressure among key elements that perform longitudinal movement when pin moves along the shaft hub.
PL
Połączenia sworzniowe zawiesi naczyń wyciągowych oraz splotki lin nośnych należą do tych skojarzeń konstrukcyjnych, które podlegają wymuszeniom kinematycznym o charakterze oscylacyjnym (drgającym), W tym przypadku proces tarcia jest stanem nieustalonym, przejściowym - od tarcia spoczynkowego do kinematycznego. Inne zatem musi być podejście do jego opisu i inne wynikają stąd skutki w zakresie smarowania. Klasyczna teoria smarowania nie znajduje w tym przypadku zastosowania. Z praktyki eksploatacyjnej znana jest szczególnie duża uciążliwość w zapewnieniu wymaganej ruchliwości złączy sworzniowych - zwłaszcza w sytuacjach, gdy względne przemieszczenia oraz prędkości kątowe elementów połączenia są małe i posiadają charakter oscylacyjny. Utrata ruchliwości tych złączy wiąże się z tzw. korozją frettingową, zjawiskiem które w Polsce dopiero w ostatnich latach stało się przedmiotem głębszych badań naukowych [L. 1-4]. Zazwyczaj w procesie użytkowania wykluczenie stanu blokady ruchowej uzyskuje się poprzez częste uzupełnianie (tzw. dosmarowywanie) lub wymianę czynnika smarnego. Obserwacje praktyczne wskazują jednak na małą efektywność tych zabiegów. Ten udokumentowany fakt doświadczalny wymaga szczegółowego rozpatrzenia i podjęcia próby udzielenia odpowiedzi na gruncie współczesnej wiedzy o procesach tarcia i smarowania.
EN
Bolt connections of the suspension vessel gears together with wires and suspension rope strands belong to those construction associations that relate to kinematical input functions with the oscillatory (resonator) characteristics. The movements and relative speeds of these elements are small. In this case the friction process is a nonstationary state, transient from the standstill to kinematics friction. The approach to the description should be different then and the other results in lubrication appear. The classic theory of lubrication doesn't apply to the above case. In the work the above case was described based on the modern tribological knowledge, describing various models of friction and the given mathematical relations.
9
Content available remote Korozja frettingowa w ruchowych skojarzeniach sworzniowych
PL
Przedstawiono ogólną charakterystykę procesu zużycia frettingowego występującego w styku tarciowym elementów typu sworzeń-piasta podlegających wymuszonym siłowo, nieznacznym przemieszczeniom względnym. Za pomocą analizy geometrycznej połączenia określono strefy wystąpienia korozji frettingowej na kontaktujących się powierzchniach walcowych. Pokazano też przykładowe wyniki badań eksperymentalnych - potwierdzające lokalizację - określonych teoretycznie stref niszczenia frettingowego.
EN
The general characteristics of fretting consumption process appearing in the friction contact of the elements bolt- hub type, relative to small forced movements has been presented. Thanks to geometric analysis of the connection, the areas of the fretting corrosion on the contacting cylinder surfaces have been stated. The sample experimental examinations' results, confirming the localisation of the teoretically stated areas of fretting destruction have been shown.
10
Content available remote Wszystko, co chcielibyście wiedzieć o reduktorach
PL
Jedną z zalet reduktorów obrotów w porównaniu z innymi sposobami zmniejszania prędkości jest elastyczność montażu. Reduktory obrotów montuje się w jeden z trzech sposobów - na łapach, za pomocą kołnierza i na wale.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.