W artykule przedstawiono możliwości wykorzystania wolnego i otwartego oprogramowania do przygotowania danych do zasilenia baz tworzonych w przedsiębiorstwach, prowadzących podziemną eksploatację węgla kamiennego, w ramach działających tam systemów klasy GIS. Możliwości te szczegółowo zaprezentowano na przykładzie programu Quantum GIS. Program zastosowano do opracowania bazy danych o obiektach budowlanych posadowionych na terenie górniczym kopalń, wchodzących w skład Polskiej Grupy Górniczej sp. z o.o. (PGG sp. z o.o.) Szczegółowo zaprezentowano sposób opracowania powyższej bazy, zgodnie z kilkoma wariantami procedur, uwzględniającymi stan bazy, funkcjonującej w ramach systemu GIS w PGG sp. z o.o. Omówiono sposób generowania dokumentów zawierających dane w zakresie przedmiotowej bazy, wymaganych w ramach przygotowania planu ruchu zakładu górniczego.
EN
This paper presents the possibilities of using free and open source software to prepare data for the supply of databases created in the enterprises conducting underground coal exploitation within the GIS systems operating there. These possibilities were presented in details on the example of the program Quantum GIS. The program was used to develop the database of building objects located in the coal mining areas, belonging to the Polish mining group Ltd. (PGG Ltd.). The method of the elaboration of the above database according to a few variants of procedures that take into account the state of a base operating within the framework of GIS system in PGG S.A has been presented in details. The manner of generating the documents which contain data on the subject base required in the preparation of the mining traffic plan was discussed.
Artykuł przedstawia wybrane platformy serwerowe oparte na darmowej i otwartej licencji, zgodnej ze standardami Open Geospatial Consortium. Zaprezentowane programy ocenione są w kontekście dyrektywy INSPIRE. W pierwszej części opisane są wymagania stawiane przez dyrektywę, natomiast w dalszej kolejności przedstawiono wady i zalety poszczególnych platform pod kątem tych wymagań. Artykuł daje odpowiedź na pytanie, czy przy użyciu wolnego oprogramowania można świadczyć interoperacyjne usługi sieciowe zgodne z wymogami dyrektywy INSPIRE, przy okazji prezentuje przykłady zastosowań i praktyczne wskazówki dotyczące wykorzystania poszczególnych programów.
EN
The paper presents selected server platforms based on free and open source license, coherent with the standards of the Open Geospatial Consortium. The presented programs are evaluated in the context of the INSPIRE Directive. The first part describes the requirements of the Directive, and afterwards presented are the pros and cons of each platform, to meet these demands. This article provides an answer to the question whether the use of free software can provide interoperable network services in accordance with the requirements of the INSPIRE Directive, on the occasion of presenting the application examples and practical tips on the use of particular programs.
This article presents the opportunities that computer software disseminated under the terms of GNU GPL license (General Public License) as well as its usefulness for creating a management system for a heterogeneous network of LAN’s (Local Area Networks) and the provision of such an enterprise.
W artykule poruszono problem nauczania projektowania obiektowego. Komercyjne oprogramowanie umożliwiające projektowanie systemów informatycznych z wykorzystaniem UML jest drogie. Alternatywą jest więc darmowe oprogramowanie typu: open source czy freeware. W artykule dokonano przeglądu aktualnych programów, zaproponowano kryteria porównawcze i dokonano ich analizy porównawczej.
EN
The article refers to the problem of teaching object-oriented design. Commercial software to design systems using UML is expensive. The alternative is so free software types: open source or freeware. This article reviews current programs, proposed benchmarks and made a comparative analysis.
W artykule opisano działanie dostępnych w wybranych systemach zarządzania bazami danych, przestrzennych funkcji znajdowania najlepszej trasy przejazdu pomiędzy dwoma punktami. Szczegółowo przeanalizowano wymagania względem danych niezbędnych do przeprowadzenia tego typu analiz oraz procedurę odpowiedniego przygotowania zbioru danych sieciowych. Porównano systemy pod kątem przyjazności dla użytkownika, łatwości przygotowania danych, różnorodności dostępnych funkcji oraz stopnia skomplikowania wymaganych zapytań.
EN
The paper describes the functionality available in chosen spatial data-base management systems to find the best route between two points. Requirements for data necessary to carry out such analysis and the procedure of proper network dataset preparation are thoroughly analysed. Both systems are compared in terms of user friendliness, ease of data preparation, the variety of available functions and the complexity of required queries.
During research process there is often large amount of experimental data acquired. These data can be obtain from all kinds of measurement devices, such as oscilloscopes for example. Most of the time the raw data collected cannot be used directly but has to be processed. That process can involve filtering the data, numerical computations to acquire new information and finally making a visual representation of the results in form of a graph. All those tasks can be carried out with the uses of specialized, scientific computer software which is free and open-sourced. Examples of such programs are Scilab, used for numerical calculations, and gnuplot, used for creating both simple and complex graphs. Both of the programs are described in this article with examples of how to used them.
PL
Podczas procesu badawczego często gromadzone są znaczne ilości danych doświadczalnych. Dane te mogą być uzyskanie z wykorzystaniem wszelkiego rodzaju urządzeń pomiarowych, na przykład oscyloskopów. Przeważnie zebrane surowe dane nie nadają się do bezpośredniego wykorzystania i muszą zostać przetworzone. Proces ten może obejmować filtrowanie danych, obliczenia numeryczne, z których uzyskuje się nowe informacje, i wreszcie tworzenie wizualnej reprezentacji wyników w postaci wykresów. Wszystkie te zadania mogą być wykonywane z zastosowaniem specjalistycznego, naukowego oprogramowania, który może być darmowe i otwarto-źródłowe. Przykładami takich programów są Scilab, używany do obliczeń numerycznych, i gnuplot, używany do tworzenia zarówno prostych, jak i skomplikowanych wykresów. W tym artykule opisano oba te programy wraz z przykładami ich wykorzystania.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Projektowanie baz danych przeprowadza się w trzech głównych etapach nazwanych projektowaniem pojęciowym, projektowaniem logicznym oraz projektowaniem fizycznym. Kluczowym zadaniem jest zbudowanie schematu pojęciowego, czyli precyzyjne zdefiniowanie obiektów zainteresowania i zidentyfikowanie związków między nimi. Obecnie najpopularniejszym sposobem tworzenia baz danych jest użycie narzędzi komputerowo wspomaganej inżynierii oprogramowania (ang. Computer Aided Software Engineering - CASE) (Dębińska, Cichociński, 2006). Dane modeluje się z wykorzystaniem metodyki obiektowej (Zeiler, 1999), a do zapisu schematu pojęciowego bazy danych wykorzystuje się ujednolicony język modelowania (ang. Unified Modeling Language - UML), co pozwala na opisanie rzeczywistości w sposób bardziej naturalny, ułatwia śledzenie powiązań pomiędzy poszczególnymi obiektami oraz umożliwia automatyczne wygenerowanie bazy danych zgodnej z założoną specyfikacją. Bazy danych przestrzennych są rodzajem baz danych uwzględniających przestrzenny aspekt danych, co oznacza, że baza danych oprócz atrybutów opisowych obiektów zawiera również zapis ich geometrii. Dostępna obecnie oferta oprogramowania pozwalającego na zapisanie, z wykorzystaniem narzędzi CASE, projektu bazy danych przestrzennych w języku UML jest stosunkowo uboga. Niewiele jest narzędzi CASE pozwalających na tworzenie diagramów UML, które umożliwiają projektowanie baz danych przestrzennych.
EN
Designing databases is carried out in three main stages, known as the conceptual design, logical design and physical design. Currently, the most popular way to create databases is to use computeraided engineering tools (Computer Aided Software Engineering- CASE). The key task in creating the conceptual scheme is to precisely define the objects of interest and to dentify the relationships between them. For recording the conceptual scheme of a database, a Unified Modelling Language is used (UML), which facilitates, among others, tracking the links between individual objects, and allows automatic generation of a database in accordance with the required specification. Spatial databases are a kind of subtype of databases with added spatial factor, which means that, in addition to the descriptive attributes of the objects, the database concerned also contains a record of their geometry. Formal grounds for such method of spatial data recording are specified in the ISO 19100 series standards and Open Geospatial Consortium (OGC) specifications. Until recently, a complete design process of spatial databases using object methods was possible only with commercially available applications (for example: Microsoft Visio as a tool for writing models and ESRI ArcGIS system, in which the database is physically implemented). However, the free software authors begin to recognise the need of having appropriate tools, also in this area of geoinformatics. This is especially important also because of the fact that more and more laws, norms and standards include schemes written in UML. Examples include the INS? IRE specifications or detailed records of the G-5 technical instruction. Using the right tools can definitely simplify the creation of databases and applications meeting the requirements given. At present, there are two programs ensuring the essential functionality: ArgoCASEGeo and MOSKitt Geo. The paper details, using those tools and sample schemes, a series of actions leading to create the concept scheme needed to generate an empty database with structure consistent with design, ready to be filled with data. Application of the software utilised is evaluated in terms of correct and user-friendly operation.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Poniżej autorzy przedstawili przede wszystkim założenia do budowy węzła infrastruktury informacji przestrzennej na poziomie wojewódzkim, realizowanego przez Wojewódzkie Biuro Urbanistyczne we Wrocławiu (WBU), w obszarze planów zagospodarowania przestrzennego. Głównym celem budowy węzła jest dostarczanie usług podglądu do planu województwa i studiów gmin, w kontekście ich przyszłej harmonizacji. WBU jest samorządową jednostką organizacyjną województwa dolnośląskiego, powołaną do realizacji zadań z zakresu planowania i zagospodarowania przestrzennego na poziomie regionalnym w tym województwie. Biuro sporządza na rzecz samorządu województwa plany zagospodarowania przestrzennego oraz opracowuje studia, analizy, koncepcje i programy, jak również uczestniczy w projektach międzynarodowych, odnoszących się do zagadnień związanych z zagospodarowaniem przestrzennym (www.wbu.wroc.pl). W 2010 roku WBU rozpoczęło realizację projektu stworzenia wojewódzkiego węzła infrastruktury informacji przestrzennej obszaru funkcjonalnego Wrocławia w zakresie planowania przestrzennego. Inicjatywa ta związana jest z potrzebami Biura w zakresie prowadzenia monitoringu zamierzeń planistycznych w skali regionu, integracji lokalnego i regionalnego poziomu ustaleń w zakresie planistycznym oraz publikacji dokumentacji planistycznej. Wskazane potrzeby wchodzą w ścisłą interakcję z procesami tworzenia europejskiej oraz krajowej infrastruktury informacji przestrzennej, na podstawie przyjętych i obowiązujących dla administracji publicznej Unii Europejskiej aktów prawnych.
EN
The Regional Bureau of Spatial Planning in Wroclaw, realizing tasks of spatial planning and development at the regional level on behalf of the voivodeship self-government, has started a project to create concept of a voivodeship spatial data node for the functional area of Wroclaw. This initiative arises from the Bureau S needs in the field of monitoring planning activities, integration of local and regional conclusions in spatial planning and publishing planning documentation to allow broader participation of local community. The aim of the project is to develop tools in accordance with legally binding standards of spatial planning, to implement standards under development and to create possibilities for other units of public administration to further develop them in cooperation with institutions of higher education. The expected results comprise two paths: the first one is directed at development of tools as open source software, the second one - at publishing planning documentation and continuing work on spatial records standardizing. In the paper, assumptions and the concept of the project are presented, as well as the accepted solutions of its implementation based on free and open source software.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This article is intended to be a position paper on advantages of free and open software for statistics and its applications to biometrics and biostatistics. Especially, the authors focus on the R package viewed as a new and still insufficiently recognized or received by the scientists, researchers, students, etc. Sample statistical computations and tests in biometrics are presented, and the most common functions and procedures are analysed and compared. Although this is a position paper from the point of view of applied computer science, the authors briefly present some original results within applied statistics (in particular: biometrics) and related computational methods using dedicated software.
This paper is of review kind. On the basis of internet sources, accessibility and possibilities of software to surveying computations with special attention to free software. It has also been presented analysis of possibility of such software, especially from the point of view accessible functions, useful for surveyor’s environment. Application of analysed programmes depends on size and specialty of surveying enterprise. It is also essential a region where surveying enterprise is located. Yet, the most important factor influencing on universality of programme is its price. Non commercial programmes almost don’t exist and these which are on the market have limited possibilities. Usually they are single product, being often results of students diploma projects. Usually they are not entirely free of charge, since they force using the other, commercial payable software or hardware of a definite firm. One can generally say, that there is lack of significant non commercial programme, serving for surveying computations in Poland, belonging to free and open software. Thus, one can assume, that good, friendly in use and possible versatile but comprises fundamental range of surveying computation programme, would win many users.
PL
Publikacja ma charakter przeglądowy. Na podstawie źródeł, głównie internetowych, przedstawiono możliwości i dostępność oprogramowania do wykonywania obliczeń geodezyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem wolnego oprogramowania. Przeprowadzono także analizę możliwości tego oprogramowania w szczególności pod względem dostępnych funkcji przydatnych dla geodetów. Wykorzystywanie analizowanych programów jest zależne od wielkości i specjalizacji firmy geodezyjnej. Istotny jest też region, w którym działa firma geodezyjna, ale najbardziej o powszechności wykorzystania decyduje cena programu. Programy niekomercyjne prawie nie występują na rynku, a te, które są, mają ograniczone możliwości obliczeniowe (często są jednorazowym produktem, pochodną studenckich prac licencjackich lub magisterskich). Nie zawsze są całkiem bezpłatne, bo wymuszają korzystanie z innych komercyjnych programów albo sprzętu określonej firmy. Generalnie można stwierdzić, że brak jest niekomercyjnego programu do obliczeń geodezyjnych w Polsce, należącego do grupy wolnego i otwartego oprogramowania. Dlatego można przypuszczać, że dobry, przyjazny w obsłudze i możliwie wszechstronny, ale obejmujący podstawowy zakres obliczeń geodezyjnych, program miałby wielu użytkowników.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This article describes the world's first BSc course in Neuroinformatics, launched in 2009 at the Faculty of Physics, University of Warsaw. The curriculum includes solid background in physics, mathematics, informatics, statistics and signal processing, and parallel biomedical course from basics of biochemistry, biology and histology, to bioelectricity and neurobiology. Over 300 hours of biosignals laboratories are run entirely on GPL (open source) software, which students are free to explore, modify and use at no charge in future businesses including e.g. neurofeedback, brain-computer interfaces or eyetracking applications. Project of a matching MSc course has been submitted to the Ministry.
W artykule przedstawiono analizę możliwości wykorzystania wolnego oprogramowania geomatycznego w pracy samorządów gminnych, na przykładzie dwóch popularnych programów. Analiza obejmowała m.in. dostępność polskich wersji językowych, implementację niezbędnych standardów i funkcji, prostotę obsługi oraz dostępność wsparcia technicznego. Na przykładzie wybranych zadań przeanalizowano i szczegółowo opisano procedury ich realizacji. Wolne oprogramowanie dostępne jest bezpłatnie, toteż jedyne ponoszone koszty dotyczą wdrożenia oraz szkoleń. W wyniku analiz stwierdzono, że program QGIS jest wartą rozważenia alternatywą wobec stosowanych obecnie w Polsce narzędzi, zaś program gvSIG w swojej obecnej formie może być stosowany jedynie do przeglądania danych, polskich znaków diakrytycznych. Obydwa programy są proste w obsłudze i zawierają wszystkie podstawowe funkcje, niezbędne pracownikom gmin.
EN
The paper describe analysis of potential use of free geomatic software in local government work, on the example of two popular programs. Presence of polish versions, implementation of standards and functions, simplicity of use and technical support were taken into consideration. Based on selected task, procedures of their completion were analysed and described. As free software is available free of charge, the only cost is related to implementation and training. As result of analysis it was stated, that QGIS is an interesting alternative for presently used in Poland tools, while gvSIG at the moment can be recommended mainly for data display, as gvSIG doesn’t support properly polish letters coding. Both programs are simple in operation and contain all basic functions, important from local government employee point of view.
W procesie dydaktycznym w ramach zajęć praktycznych niezbędne jest zaznajomienie studentów z podstawowymi procesami technologicznymi fotogrametrii, związanymi głównie z pracą na komputerach z odpowiednim oprogramowaniem, przy czym oprogramowanie to winno odróżniać od komercyjnego wyposażenie w rozbudowane helpy, tutoriale, analizy poszczególnych etapów i ich wyników. W nauczaniu fotogrametrii przydatne są również programy uczące, pozwalające na usprawnienie procesu przyswajania wiedzy, w tym na samokształcenie. Generalnie wśród oprogramowania dydaktycznego można wyróżnić dwie grupy: podstawowe i uzupełniające. Podstawowe to programy tworzone specjalnie do celów dydaktycznych, na ogół bezpłatne i powstające w ramach większych projektów. Natomiast programy uzupełniające to programy darmowe, udostępniane na stronach internetowych uczelni lub też na stronach prywatnych, przez co są one łatwo dostępne i chętnie wykorzystywane do celów dydaktycznych. W pracy scharakteryzowano takie programy jak: DDPS, E-foto, AeroSys, Ilwis, DiMoTeP, Asrix oraz LDIP Inter. Programy te złożone są z „cegiełek” budujących operacje fotogrametryczne takie jak: transformacje 2D, 3D, wcięcie wstecz, wcięcie w przód, orientacja wzajemna, kalibracja kamery. Można z ich pomocą sporządzić podstawowe produkty fotogrametryczne takie jak: przestrzenny model z możliwością jego stereodigitalizacji, ortofotomapę, NMT. Porównano dwa programy pełniące rolę ćwiczebnej stacji cyfrowej: DDPS i E-foto oraz sprecyzowano wymagania odnośnie programów do celów dydaktycznych.
EN
In the process of teaching, within practical exercises it is significant to get students familiar with the basic photogrammetric technology processes, related mainly with using specific software. However, the software should differ from the commercial one in being equipped with advanced help, tutorials and analysis of particular work-steps and results. During photogrammetry teaching, the presence of a software assisting in the learning process (including self-learning), can be very useful. Generally, amongst the teaching software one can distinguish two groups: basic and complementary. The first one is the software made directly for teaching purposes, usually made as a freeware and developed in the frame of larger projects. The latter one is also a free software, but is usually shared on the private websites or university websites, thus being easy to access and eagerly used for teaching purposes. In this paper, free software has been described, in particular: DDPS, E-foto, AeroSys, Ilwis, DiMoTeP, Asrix and LDIP Inter. This software is built of different photogrammetric modules, such as: 2D and 3D transformations, space resection, inverse space resection, relative orientation and camera calibration. Using those modules it is possible to create the basic photogrammetric products, particularly: 3D model with the possibility of its stereodigitization, ortophoto, DTM. In this paper we compared two pieces of software serving as an exercise-digital-station: DDPS and E-foto. Moreover, the requirements for the teaching software were also defined.
Artykuł przedstawia zestaw narzędzi informatycznych wywodzących się z nurtu tzw. Wolnego Oprogramowania oraz propozycję logicznej struktury połączeń między nimi, zapewniających wygodne i efektywne rozwiązywanie dowolnych zadań obliczeniowych współczesnej inżynierii, w tym również inżynierii rolniczej. Celem pracy jest przedstawienie pewnej ideologii programowania, umożliwiającej tworzenie pakietów o luźnej, modułowej strukturze, zawierającej alternatywne rozwiązania i dopuszczającej dowolne konfiguracje połączeń między aplikacjami. Istotne jest też, że w artykule zaproponowano konkretne, oparte na Wolnym Oprogramowaniu, rozwiązania informatyczne. Tłem do przedstawienia proponowanych rozwiązań informatycznych jest równanie ruchu układu drgającego.
EN
The article presents a set of informatic tools derived from the stream of the so-called Free Software, and a proposal of logical structure for connections between them, ensuring comfortable and efficient solving of any computational tasks occurring in contemporary engineering, including agricultural engineering. The purpose of the work is to present certain programming ideology, which allows to create packages characterised by loose, modular structure, containing alternative solutions and allowing to make any configurations of connections between applications. It is also important that the article proposes specific informatic solutions based on the Free Software. Vibrating system motion equation makes the background for presenting the proposed informatic solutions.
Znaczny wzrost liczby różnych technik pozyskiwania i przetwarzania danych geoprzestrzennych dotyczący zarówno sprzętu jak i metod cyfrowych, a także form ich udostępniania, wymusza stworzenie standardów międzynarodowych do zapisu, wymiany i wizualizacji tych danych. W odpowiedzi na to zapotrzebowanie powstał między innymi język CityGML, ogłoszony przez OGC (The Open Geospatial Consortium), jako standard do reprezentacji, magazynowania i wymiany trójwymiarowych modeli wirtualnych miast, a także modeli terenu. Natomiast język KML konsorcjum OGC uznało za standard, nie tylko do tworzenia dwuwymiarowych internetowych map, ale także dla trójwymiarowych geo-przeglądarek (ang. earth-browsers). W artykule pokazano CityGML na tle innych formatów dotyczących trójwymiarowych obiektów budowlanych oraz porównano języki CityGML oraz KML. Zawarto również przegląd wolnego oprogramowania do pracy z CityGML, które wspiera OGC. Przedstawiono ponadto aplikację, napisaną w języku Java, do automatycznej konwersji obiektów geometrycznych zapisanych w CityGML do obiektów, które można zamieszczać w języku KML.
EN
The substantial increase in the number of different techniques of obtaining and processing geospatial data (an increase that concerns equipment as well as digital methods and methods of rendering the data accessible) necessitates the creation of international standards for the recording, exchange and visualisation of such data. The CityGML language is a response to this need. It is presented by the OGC (Open Geospatial Consortium) as a standard for the representation, storage, and exchange of 3D models of virtual cities or terrain models. As for the KML language, the OGC considers it standard not only for the creation of 2D internet maps but also for 3D earth-browsers. This paper presents CityGML against the background of other 3D building formats and compares CityGML to KML. It also provides an overview of free, OGC-supported software designed to accompany CityGML. Additionally, it presents a Java-based application that automatically converts CityGML-based geometrical objects to KML-based ones.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
One of the tasks performed within the framework of the Project no 6 T 12 2005C/06552 is to develop a prototype information system which will make reference and thematic data accessible. The objective of this work was to promote valuable topographic and thematic data, which are stored in the State Geodetic and Cartographic Resource (PZGiK), as well as to promote the idea of utilisation of so-called free software, which allows inexpensive and effective publication of geographical data in Internet. The authors attempted to develop a regional portal with the use of free software and OGC standards. GeoServer ver. 1.5.4 software was used as a map server for geoinformation services. Tile Cache ver. 1.9 software was also used; it ensures efficient access to data. Map displays on the browser's side are maintained by OpenLayers ver. 2.5 software. Spatial data are stored in the Oracle Express 10g database. The geoinformation services, using Google technology, ensures the access to reference and thematic data, which are cartographically edited. The VMap L2 database, which is accessible in the PZGiK, has been used as the source reference spatial database; it is the only database which has been developed for the entire country. In order to rationally utilise VMap L2 data of the first edition, the idea to convert this database into so-called useful structure has been proposed; the useful structure is characterised by a highly simplified conceptual model and modified topology. The second component of services are thematic SOZO and HYDRO data, stored in the PZGiK, developed for more than 55% of Poland. Due to the fact that sozological and hydrograhical databases have been developed on the background of the VMap L2, complete harmonisation of those products, as well as their common Internet publication in geoinformation services is possible. Considering the level of details corresponding to analogue maps at the scale of 1:50 000, it is reasonable to amend visualisation of selected reference and thematic data with satellite images, distributed by Google Maps services. This solution, known from mixed (mashup) services, allows attractive and functional presentation of selected areas.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The paper presents the employment of free software for the implementation of spatial data infrastructures (SDI). Even though the level of abstraction is relatively high, a possible architecture is examined which allows for a web based sharing of spatial data by means of interoperable web services. A particular attention is given to access control in such environments because issues associated with user authentication and authorization gain momentum on international scale these days. The paper concludes with authors. personal opinion. According to this opinion it is expected that implementation of advanced SDI functionality will require integration of best of breed free software and proprietary software. No doubt, this opens up an array of business opportunities. But where business opportunities are expected, there is always potential and need for academic and industrial R&D.
Artykuł opisuje możliwość zastosowania oprogramowania rozpowszechnianego na zasadach licencji GPL/LGPL do celów dydaktycznych w dziedzinach GIS. Przedstawione zostały korzyści płynące z zastąpienia oprogramowania komercyjnego darmowymi odpowiednikami opartymi na tej licencji. Przybliżono w skrócie równie_ zasady jakimi należy się kierować stosując wolne oprogramowanie, oraz wyjaśnione zostały różnice w stosowaniu licencji GPL i LGPL. Przedstawiono kilka propozycji w postaci programów na licencji GPL: GRASS, QuantumGIS, ILWIS, R i Scilab, wraz z ich ogólnym opisem zastosowania. Ponadto wskazano przykładowy zestaw ćwiczen dla studentów który można zrealizować stosując wolne oprogramowanie. Zestaw zawiera min.: komponowanie mapy tematycznej, transformacje współrzędnych, porównanie mapy topograficznej i ortofotomapy, korekcje geometrii dróg, nadanie referencji mapie rastrowej, opracowanie bazy powierzchniowej oraz analizy przestrzenne danych rastrowych i wektorowych.
EN
The article studies the possibility of using GPL/LGPL-licensed software for students education in GIS classes. The benefits from replacing commercial software its with freeware equivalents are presented. The rules of using open source software are described briefly, and differences between GPL and LGPL licenses are pointed out. Few proposals for GPL programs are put forward: GRASS, QuantumGIS, ILWIS, R and Scilab, with their general use description. In addition, a sample set of exercises for students is proposed, which can be done with the freeware. The set includes among others the composing of thematic map, coordinates transformation, topographic map and orthophotomap comparison, roads geometry correction, adding reference to raster map, plane base preparation and raster and vector spatial data analysis.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy przedstawione zostały założenia systemu wspomagania decyzji dla gospodarstw rolnych. Autor wykorzystał własne doświadczenia z zakresu tworzenia i wdrażania programów komputerowych z dziedziny rolnictwa, działalności dydaktycznej, własnej praktyki rolniczej, licznych badań terenowych oraz materiały dostępne w literaturze oraz w internecie. Badania ankietowe przeprowadzone w gospodarstwach rolnych położonych na terenie Polski Południowej dotyczyły systemu informacji technicznej w rolnictwie oraz zapotrzebowania na programy komputerowe. Ankietowani przedstawili swą opinię na temat zastosowania komputerów i informatyki w rolnictwie. Koncepcja systemu wspomagania decyzji przeznaczonego dla producentów rolnych uwzględnia możliwość wykorzystania istniejącego oprogramowania oraz określa elementy, które muszą zostać utworzone. Praktycznym zastosowaniem przedstawionej koncepcji jest autorski system przeznaczony dla gospodarstw rolnych, składający się z szeregu własnych programów komputerowych. Przedstawiony pakiet oprogramowania jest darmowy i dostępny w internecie na stronie http://cupial.tier.ar.krakow.pl.
EN
The analysis contains the requirements for Decision Support System for farm enterprises. Author has taken advantage of his experience in creating and deploying computer programs for agriculture, the educational practice, his own farming practice, many research studies conducted "in the field" as well as printed and internet sources. The polls conducted in the farms located in southern Poland regarded creating technical information system in agriculture as well as software needs. People polled have presented their views on using IT in agriculture. The concept of Decision Support System designed for agricultural producers accounts for using existing software and defines the elements that have to be specifically created. The practical application of the concept is author's system designed for farm enterprises that consists a range of programs. The software package is free and available in the internet on page http://cupial.tier.ar.krakow.pl.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.