Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The applications of edge-detection image filtering in medical imaging and diagnosis

Jankowicz Bogdan

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2020

|

no. 2

25--39

EN

This article presents examples of the use of image filtering for various types of diagnostic medical imaging in order to improve their interpretative value, and thus to improve the diagnostic reliability of that imaging. As research and visual tests have shown, in many cases, the use of digital image filtering makes it possible to significantly improve not only image quality, but also their readability or clarity, thus contributing to a more accurate and precise reading and interpretation of information contained in the images. The author proposed specific filters that largely meet the assumed conditions and constitute a supplement, and sometimes introduce a possible new application in addition to those already known in subject literature. A visual assessment was also made of the degree of diagnostic usefulness of images after filtration compared to the source images. The most commonly used filters are those that not only help to improve the overall appearance and quality of the image, but also, on the one hand, help to extract or highlight certain information, or to reduce noise, on the other hand. Thanks to these solutions, it is possible to smoothen or sharpen some structures within the images, which impacts their readability and quality. Thus, image filtering has become a very desirable and useful tool in many fields of science, technology, as well as art and medicine. The subject matter of image transformation is here applied to the latter discipline.

PL

W niniejszym artykule przedstawiono przykłady zastosowania filtracji dla różnych rodzajów medycznej diagnostyki obrazowej, celem polepszenia ich wartości interpretacyjnej, a tym samym – podniesienia wiarygodności diagnostycznej obrazu. Jak wykazały badania i testy wizualne - w wielu przypadkach, stosowanie filtracji obrazów cyfrowych umożliwia znaczne poprawienie nie tylko ich jakości, a co za tym idzie czytelności czy klarowności, przyczyniając się do bardziej trafnego i precyzyjnego odczytywania i interpretowania informacji znajdujących się na obrazach. Autor zaproponował określone filtry, które w znacznym stopniu spełniają założone warunki i stanowią uzupełnienie, a niekiedy są nową propozycją w stosunku do znanych z literatury. Dokonano również wizualnej oceny stopnia przydatności diagnostycznej obrazów po filtracji w porównaniu z obrazami źródłowymi. Najczęściej używanymi filtrami są te, które nie tylko pomagają poprawić ogólny wygląd i jakość zdjęcia, ale wyodrębniają bądź uwypuklają pewne informacje – z jednej strony lub redukują szumy – z drugiej. Dzięki nim można dokonać wygładzenia bądź wyostrzenia niektórych struktur na obrazie, co wpływa na ich czytelność i jakość . Tak więc filtracja stała się narzędziem bardzo pożądanym i przydatnym w wielu dziedzinach nauki, techniki , również sztuki i medycyny, której to dziedziny dotyczy przedstawiona tematyka transformacji obrazu.

2

Analysis of land use and land cover maps suitability for estimating population density in urban areas - exclusion of the equifinality phenomenon on population maps developed from CLC, UA and OBIA data

Pirowski Tomasz, Berka Katarzyna

Geoinformatica Polonica

|

2019

|

T. 18

45--55

EN

The series of articles contains a comparison of the possibilities of using for dasymetric estimation of population distribution of spatial information about buildings. The buildings come from three sources characterized by different spatial, thematic and temporal accuracy. These are data from Corine Land Cover (CLC) and Urban Atlas (UA) projects and the result of object classification (OBIA) of RapidEye data. The experiment was carried out in the area of Krakow. Statistical data from 141 city urban units (u. u.) were used. In the first two parts of the cycle, population conversions based on CLC, UA, OBIA and OBIA in combination with UA were presented (Pirowski and Timek, 2018; Pirowski et al., 2018). In total, 12 maps of Kraków’s population were obtained. RMSE and MAPE mean errors were calculated as well as population density for each category of residential development. The results were discussed. In the third part of the cycle, the obtained population maps were analyzed in detail, referring to the Bronowice district (the north-western area of the city) prepared especially by the population. The reference map has been made in high resolution. The methodology of its elaboration has been described in detail. Complementary use of orthophotomap from aerial photographs together with public databases (Geoportal, OpenStreetMap, GoogleStreetView) was presented. The proprietary MMAPE parameter has been proposed. The parameter analyzes the similarity of the reference map of Bronowice with the dasymetric maps. It allows you to statistically describe their credibility and exclude the phenomenon of equivalence. As a result of the conducted research, an erroneous population distribution was detected for the variant OBIA, in which the weights were determined by minimizing the MAPE error. From the remaining experiments, the three best results were obtained by maps using information about urban development from Urban Atlas (MMAPE100m = 19.3–22.1%). Complementary use of OBIA and UA did not bring any synergy effect – the results were worse than for UA (21.6–24.3%). High errors were noted for OBIA – it is only worth to notice a better result from the binary OBIA method (MMAPE100m = 22.8%) than the result from the binary CLC method (MMAPE100m = 24.3%). At this stage of the research, UA data is recommended for the conversion of population. The object classification methods are not a reliable source of data on building types, and such information is necessary for the use of surface-by-weight methods. The use of OBIA is possible only in the binary method and gives results similar to the use of data from CLC. In the fourth part, it is planned to verify the population maps using the Central Statistical Offic (CSO) kilometer network for the whole of Poland, which was made available in 2017. On the basis of multivariate tests and two-stage verification, the authors plan to provide the advantages and disadvantages of the described methods of population conversion and to develop a ranking of the obtained Krakow population maps.

PL

Cykl artykułów zawiera porównanie możliwości wykorzystania do dazymetrycznego szacowania rozmieszczenia ludności informacji przestrzennej o zabudowie z trzech źródeł, charakteryzujących się różną dokładnością przestrzenną, tematyczną i czasową: dane z projektów Corine Land Cover (CLC) i Urban Atlas (UA) oraz klasyfikacji obiektowej (OBIA) danych RapidEye. Eksperyment przeprowadzono na obszarze Krakowa, wykorzystując dane statystyczne ze 141 jednostek urbanistycznych miasta. W pierwszych dwóch częściach cyklu zaprezentowano przeliczanie populacji w oparciu o CLC, UA (Pirowski i Timek, 2018) oraz OBIA, w tym jej skorygowany wynik poprzez połączenie z UA (Pirowski i in., 2018). Łącznie uzyskano 12 map zaludnienia Krakowa. Poddano dyskusji obliczone błędy średnie RMSE i MAPE oraz wagi zagęszczenia ludności dla każdej kategorii zabudowy mieszkalnej. W trzeciej części cyklu uzyskane wyniki poddane zostały szczegółowej analizie dzięki specjalnie przygotowanej przez autorów, wysokorozdzielczej referencyjnej mapie ludności dzielnicy Bronowice (północno-zachodni obszar miasta). Szczegółowo opisano przyjętą metodykę jej opracowania, w tym komplementarne wykorzystanie interpretacji ortofotomapy ze zdjęć lotniczych oraz ogólnodostępnych baz danych (Geoportal, OpenStreetMap, GoogleStreetView). Zaproponowano autorski parametr MMAPE, analizujący podobieństwo mapy referencyjnej Bronowic z mapami dazymetrycznymi, pozwalający statystycznie opisać ich wiarygodność i wykluczyć zjawisko ekwifinalności. W wyniku przeprowadzonych badań wykryto błędny rozkład ludności dla wariantu opartego o klasyfikację obiektową z ustalaniem wag na drodze minimalizacji błędu MAPE. Spośród pozostałych eksperymentów trzy najlepsze wyniki uzyskały mapy wykorzystujące informacje o zabudowie z Urban Atlas (MMAPE100m = 19,3–22,1%). Komplementarne wykorzystanie OBIA i UA nie przyniosło efektu synergii – wyniki są gorsze niż dla UA (21,6–24,3%). Wysokie błędy odnotowano dla OBIA – warto jedynie odnotować lepszy wynik dla metody binarnej OBIA (MMAPE100m = 22,8%) niż dla metody binarnej CLC (MMAPE100m = 24,3%).Na tym etapie badań rekomenduje się do przeliczania ludności stosować dane UA. Metody klasyfikacji obiektowej nie są wiarygodnym źródłem danych o rodzajach zabudowy, niezbędnym dla metod powierzchniowo-wagowych. Stosowanie OBIA jest możliwe w metodzie binarnej i daje rezultaty zbliżone do korzystania z CLC. W czwartej części planuje się weryfikację map zaludnienia wykorzystując siatkę kilometrową GUS, udostępnioną przez urząd w 2017 roku, dla całej Polski. Na bazie wielowariantowych testów i dwuetapowej weryfikacji autorzy planują podać ograniczenia proponowanej metody przeliczania ludności oraz opracować ranking map.

3

Współczesna teledetekcja w badaniach środowiska geograficznego - XXIII Ogólnopolska Konferencja Fotointerpretacji i Teledetekcji - Łódź, 24-25 IX 2018 r.

Jaskulski M.

Teledetekcja Środowiska

|

2018

|

T. 59

51--57

PL

W dniach 24-25 września 2018 roku na Wydziale Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego odbyła się XXIII Ogólnopolska Konferencja Fotointerpretacji i Teledetekcji. Jest to cykliczne spotkanie specjalistów z tej dziedziny nauki organizowane od 1964 roku. Organizatorami konferencji były: Oddział Teledetekcji i Geoinformatyki Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Sekcja Teledetekcji Komitetu Badań Kosmicznych i Satelitarnych PAN oraz Zakład Geoinformacji Wydziału Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego. Ośrodek Łódzki nie pierwszy raz był gospodarzem tego wydarzenia - wcześniej organizował VIII Konferencję w roku 1977. Także w Łodzi, dzięki osobie Henryka Gawlika, tematyka fotointerpretacyjna i teledetekcyjna była stosowana w uniwersyteckiej dydaktyce geografii.

EN

On September 24-25, 2018, the 23rd Conference on Photointerpretation and Remote Sensing took place at the Faculty of Geographical Sciences of the University of Lodz. The organizers of the conference were: the Remote Sensing and Geoinformatics Division of the Polish Geographical Society, the Remote Sensing Section of the Space and Satellite Research Committee of the Polish Academy of Sciences and the Department of Geoinformation of the Faculty of Geographical Sciences of the University of Lodz. 23rd conference, organized under the slogan „Contemporary remote sensing in geographical environment research”, was one of the events related to the 100th anniversary of the Polish Geographic Society.

4

Wpływ algorytmów scalania danych na wyniki kartowania pokrycia terenu - wybrane aspekty

Pirowski T., Garlewicz B., Gryboś K.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2018

|

vol. 30

67--82

PL

W artykule dokonano waloryzacji wybranych metod scalania danych teledetekcyjnych o różnej rozdzielczości pod kątem ich przydatności do kartowania pokrycia i użytkowania terenu. Analizie poddano oryginalne dane Landsat ETM+ (30m), dane Landsat przeliczone do 5m z dodanym do zestawu kanałem IRS PAN 1D (5m) oraz dane Landsat i IRS PAN scalone czterema metodami: IHS, PCA, WMK i PL, charakteryzującymi się wyraźnie odmiennymi algorytmami integracji. Opracowanych w ten sposób sześć zestawów danych poddano klasyfikacji spektralnej metodami maksymalnego prawdopodobieństwa, drzew decyzyjnych i sieci neuronowych. Wyniki uzyskane na danych sprzed i po integracji zestawiono dodatkowo z analizami fotointerpretacyjnymi, wykonanymi równolegle do analiz klasyfikacyjnych. Testy potwierdziły przewagę metody fotointepretacyjnej nad wynikami klasyfikacji spektralnej, w zależności od zestawu danych, o 6-11% wartości dokładności całkowitej mapy pokrycia i użytkowania terenu. Scalenie danych poprawia ogólną dokładność klasyfikacji o 9% pomiędzy pracą na oryginalnym obrazie Landsat (30m) a zintegrowanym Landsat z IRS (5m), pozwalając uzyskać dokładność 64%. Dla metody fotointerpretacyjnej wzrost dokładności wynosi 6%, osiągając 71%. Wybór metody integracji jest drugorzędny - zróżnicowanie wyników w metodzie fotointerpretacyjnej wynosi 1%, dla metod klasyfikacyjnych około 5% (najlepsza - PL; najgorsza - IHS). Znaczenie dla wyników klasyfikacji ma wybór algorytmu: z wszystkich testowanych zestawów danych najlepsze wyniki uzyskano dla sieci neuronowych (64%), następnie dla drzew decyzyjnych (62%) i metody największego prawdopodobieństwa (59%).

EN

The article valorises selected methods of merging remote sensing data of different resolution in terms of their suitability for mapping land use and land cover. The original Landsat data (30m) was analyzed, Landsat data converted to 5m with IRS PAN 1D (5m) added to the set and Landsat and IRS PAN data merged with four methods: IHS (transformation into space intensity, hue, saturation), PCA (principal components analysis), WMK (Wiemker's method) and PL (laplace pyramid), characterized by distinctly different integration algorithms . Six sets of data developed in this way were subjected to spectral classification by maximum probability methods, decision trees and neural networks. The results obtained on the data from before and after the integration were additionally compiled with photointerpretation analyzes, made in parallel to the classification analyzes. The research area was the city of Kraków with adjacent suburban areas, 10x20 km in size. For the research objective being pursued, 5 reference squares 500m x 500m were prepared, ensuring diversity and representativeness for the entire analysis area. The reference data was based on a photo interpretation aerial photographs with a field pixel size of 0.75m. The tests confirmed the predominance of the photo interpretation method over the results of spectral classification, depending on the data set, by 6-11% of the accuracy value of the total land use and land cover maps. Merging data improves the overall accuracy of the 9% classification between work on the original Landsat image (30m) and the integrated Landsat with IRS (5m), allowing for an accuracy of 64%. For the photointerpretation method, the increase is 6%, reaching the accuracy of 71%. The choice of the method of integration is secondary - the variation in results in the photointerpretation method is 1%, for classification methods about 5% (best - PL, worst - IHS). The choice of the algorithm is important for classification results: of all the tested data sets, the best results were obtained for neural networks (64%), then for decision trees (62%) and the maximum probability method (59%).

5

Mapa użytkowania i pokrycia fragmentu Gorczańskiego Parku Narodowego opracowana w oparciu o fotointerpretację cyfrowych ortofotomap lotniczych CIR z 2011 roku

Wężyk P., Mucha M., Szostak M.

Roczniki Geomatyki

|

2017

|

T. 15, z. 1(76)

119--131

PL

Obserwowane w ostatnich latach globalne zmiany klimatu i towarzyszące mu ekstremalne zjawiska pogodowe (wysoka temperatura, susza atmosferyczna i glebowa, gwałtowne wiatry itp.) prowadzą bezpośrednio (np. wiatrowały) lub pośrednio (np. gradacje szkodliwych owadów) do dynamicznych przemian w drzewostanach, szczególnie we wrażliwych ekosystemach górnoreglowego boru świerkowego. Celem prezentowanej pracy było opracowanie aktualnej cyfrowej mapy użytkowania i pokrycia terenu (ang. Land Use Land Cover; LULC) obejmującego fragmenty: Doliny Kamienicy, masywu Kudłonia oraz Jaworzyny Kamienickiej w centralnej części Gorczańskiego Parku Narodowego (GPN), ze szczególnym uwzględnieniem klas drzewostanów będących w fazie zamierania lub już zniszczonych. Pozyskane w procesie fotointerpretacji dane w postaci wektorów zasilić miały bazy danych systemu GIS w GPN w celu wykonania analiz przestrzennych. W ramach prac kameralnych dokonano fotointerpretacji archiwalnych stereomodeli zdjęć lotniczych CIR z 1997 roku oraz cyfrowej ortofotomapy lotniczej z 2011 roku (CIR, GSD 0,25 m). Szczególną uwagę zwrócono na obszary objęte rozpadem drzewostanów świerkowych w latach 1979-1987 na południowych zboczach Kudłonia, Wierchu Spalone oraz Jaworzyny Kamienickiej. Wylesienia zarejestrowane na archiwalnych zdjęciach CIR z 1997 roku obejmowały w minionym okresie zaledwie 114,11 ha (4,37%).Wyniki wektoryzacji zasięgu klas LULC na ortofotomapie z 2011 roku wskazują, iż na obszarze badań (2611,42 ha) wystąpiło aż 1604 sztuk gniazd kornikowych. Łącznie klasy uszkodzonych drzewostanów zajęły 374,48 ha (14,34% całego obszaru analiz), przy czym drzewostany świerkowe bez wyraźnych oznak uszkodzenia występowały na 434,01 ha (16,62%). Przeprowadzone badania potwierdziły dużą dynamikę przemian drzewostanów, tj. ich zamierania lub rozpadu powodowanego przez wiatry, ale wskazały także, iż wtórna sukcesja leśna zachodząca na polanach oraz regeneracja lasu w obszarach poklęskowych są gwarantem istnienia drzewostanów w Gorcach, choć już nie wszędzie jako monokultur świerkowych. Zdjęcia lotnicze i produkty ich przetwarzania czyli ortofotomapy cyfrowe kolejny raz udowodniły ogromną przydatność do kartowania klas pokrycia terenu i różnych form jego użytkowania czy kondycji ekosystemów leśnych. Ze względu na niskie koszty pozyskania cyfrowych zdjęć lotniczych, zaleca się wprowadzenie w GPN na stałe monitoringu drzewostanów opartego na fotointerpretacji bądź nawet półautomatycznej klasyfikacji ortoobrazów cyfrowych. Wyniki kartowania zasilając bazy danych GIS dawałyby pełną wiedzę o procesach zachodzących przestrzennie i w czasie w Gorczańskim Parku Narodowym.

EN

Recently observed global climate changes and associated extreme weather events (high temperature, atmospheric and soil drought, strong winds, etc.) can lead directly (e.g. windfalls) or indirectly (e.g. insects breakouts) to dynamic changes in mountainous stands, especially in sensitive upper forest belt composed of Norway spruce. The aim of this work was to develop the up-to-date digital Land Use and Land Cover map (LULC) including parts of: Kamienica Valley, Kudłoń and Jaworzyna Kamienicka massive located in the central part of Gorce National Park (South Poland), with particular emphasis on dying or already destroyed forest stand classes. Vector data acquired in the process of photointerpretation was the input data for GIS databases with the goal to perform GIS spatial analysis. The archive CIR aerial photos from 1997 and the digital orthophoto from 2011 (CIR, GSD 0.25 m) were elaborated in the frames of this project. Particular attention was paid to the areas covered by the spruce stands in the period 1979-1987 on the southern slopes of Kudłoń, Wierch Spalone and Jaworzyna Kamienicka. Deforestation interpreted and mapped on the archive CIR stereo models from 1997, covered 114.11 ha (4.37%) only. The results of photointerpretation workout of the LULC classes borders (the orthophoto from 2011) indicate that in the test area (2,611.42 ha) occurred 1604 pcs. of the, so-called, „bark beetle nest’s” (Ips typographus L). In total, the classes of damaged forests occupied 374.48 ha (14.34% of the total test area), the Norway spruce with no obvious signs of damage occurred on 434.01 ha (16.62%) only. The performed study confirmed the high dynamics of forest stands dieback or decay caused by winds or insects and also indicated that secondary forest succession occurring in clearings and regeneration of forest on post-disaster areas are a kind of the guarantee of forest existence in the Gorce Mountains, though not everywhere as Norway spruce monocultures. The CIR aerial photographs or digital orthophotomaps once again proved a huge usefulness as the geodata for mapping the LULC classes in mountain environment. Due to low costs of digital aerial photographs acquisition it is recommended to introduce in the Gorce National Park the permanent monitoring of forests based on photogrammetric 3D workout or even semi-automatic image analysis (orthophoto). Supplying the GIS databases the mapping results would provide a comprehensive understanding of spatial processes occurring in the Gorce National Park in time.

6

Determination of Geological Linear Structures of the Low Beskids – Assessment of Suitability of Landsat 8 Satellite Images and Products of the Image Processing

Kopciowski K., Pirowski T.

Geomatics and Environmental Engineering

|

2015

|

Vol. 9, no. 4

57--71

PL

W pracy przedstawiono wyniki wielowariantowego, fotointepretacyjnego wyznaczania liniowych struktur geologicznych, tzw. lineamentów, na obszarze Beskidu Niskiego z wykorzystaniem danych satelitarnych Landsat 8. Z uwagi na rozwój systemów obrazowania Ziemi oraz poszerzenie technicznych możliwości wzmacniania treści zobrazowań konieczna jest ponowna ocena przydatności metod wyznaczania lineamentów na obrazach satelitarnych. Oba wymienione czynniki mogą zwiększyć możliwości interpretacji wizualnej danych. W artykule podjęto próbę oceny, czy (a jeśli tak, to które) wybrane techniki wzmacniania obrazowania pozwalają zwiększyć ilość wydzieleń lineamentów, precyzyjniej wykryć ich przebieg, a ich wiarygodność potwierdzić na istniejących najnowszych opracowaniach geologicznych. We wprowadzeniu wyjaśniono problematykę lineamentów i kontrowersje z nimi związane. W skrócie przedstawiono fotointerpretację geologiczną w aspekcie litologii i tektoniki oraz opisano obszar badań pod kątem fotomorficznym i geologicznym. W części badawczej przygotowano zestawy zobrazowań służących do fotointerpretacji geologicznej. Wykonano takie operacje na danych Landsat, jak: progowanie, kwantyzacja, filtracje, selekcja kompozycji barwnych (wybrano KB 123, KB 234, KB 247 – numeracja wg kanałów systemów Landsat 5 i 7) oraz wagowanie międzykanałowe. Wyznaczono przebieg lineamentów niezależnie na każdym z zestawów danych. Przeprowadzono weryfikację wyznaczonych liniowych cech powierzchni terenu, opierając się na aktualnej wiedzy geologicznej zawartej w szczegółowych opracowaniach. Bazując na uzyskanych wynikach, opracowano autorską metodę oceny wiążącą uzyskane parametry ilościowe i jakościowe wydzieleń oraz łatwość pracy interpretatora. W ten sposób uzyskano ranking metod wzmacniania treści obrazów pod kątem ich przydatności w interpretacji geologicznej. Za najlepszy, komplementarny zestaw materiałów interpretacyjnych uznano wyniki wagowania międzykanałowego przedstawionego w formie kompozycji barwnej B: 2/4, G: 2/5, R: 3/5, KB 247 oraz kwantyzację kanału bliskiej podczerwieni.

EN

The paper presents the results of validity of multi-dimensional photointerpretation assignation of linear geological structures, the so-called lineaments on the area of the Low Beskids on the basis of Landsat 8 satellite data. The methods of lineament determination on satellite images requires the re-evaluation of their suitability, due to the development of Earth image systems and the wider variety of technical possibilities to strengthen the content images. Both of these indicators may potentially influence the improvement of visual data interpretation. This paper raises an attempt to assess if, and if it is correct, which of the selected strengthening techniques of image make it possible to increase the number of lineament assignations, able to detect their progress more precisely and confirm their credibility in current geological studies. The introduction contains an explanation of lineaments and controversies which are related to them. It contains a brief presentation of geological photointerpretation in the aspect of lithology and tectonics and a description of the research area in terms of photomorphics and geology. The research part sets images which are used for geological photointerpretation. The following operations were conducted with the Landsat data: thresholds, quantization, filtration, selection of the coloured compositions (KB 123, KB 234, KB 247 were selected – numbering according to Landsat 5 and 7 channels systems) as well as inter-channel weighting. The course of the lineaments was determined independently on each of the datasets. Linear features of the surface were verified on the basis of current geological knowledge included in the detailed studies. On the basis of these results, the original evaluation method was prepared which connects the obtained quantitative and qualitative parameters of assignations and the ease of interpretation. The ranking of the methods which strengthen the content images in terms of their suitability in the geological interpretation was established. The results of inter-channel weighting were acknowledged as the best complementary set of interpretative materials and were presented in the form of B coloured composition: 2/4, G: 2/5, R: 3/5, KB 247 and quantization of the close infrared channel.

7

Wpływy eksploatacji

Mleczko S.

Geodeta : magazyn geoinformacyjny

|

2013

|

nr 1

26--27

8

Jesienne krajobrazy

Mleczko S.

Geodeta : magazyn geoinformacyjny

|

2013

|

nr 2

32--33

9

Zastosowanie metod teledetekcyjnych do identyfikacji obszarów podmokłych na Nizinach Środkowopolskich

Solovey T.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 454

133--139

PL

Obszary podmokłe oraz bagienne często stanowią siedliska dla ekosystemów o uznanych walorach przyrodniczych. Jednym z najbardziej uniwersalnych indykatorów obszarów mokradłowych jest roślinność. Podjęto próbę zastosowania zdjęć lotniczych oraz satelitarnych w celu wyróżnienia i identyfikacji bezleśnych obszarów podmokłych i bagiennych na podstawie zbiorowisk roślinności w wybranym rejonie Nizin Środkowopolskich. W opracowaniu wykorzystano ortofotomapy ze zdjęć lotniczych o naturalnych barwach oraz zdjęcia z satelity Landsat TM. Na podstawie fotointerpretacji oraz wskaźnika NDVI wyróżniono torfowiska przejściowe, wykształcone w toku zarastania jezior, obszary pokryte płytką warstwą wody z charakterystycznym występowaniem szuwarów właściwych, obszary bagienne oraz podmokłe z roślinnością łąkową. Oszacowano wielkość tych obszarów, przyrodniczą cenność ich fitocenoz oraz charakter zróżnicowania przestrzennego.

EN

Marshes and swamps often provide a habitat for the development of ecosystems of recognized natural value. One of the universal indicators of wetland areas is vegetation. Based on plant communities, in the selected region of Middle-Polish Lowlands, an attempt of using aerial photos and satellite images was made to distinguish and identify woodless marsh and swamp areas. Orthophotomaps with natural colour from aerial images and Landsat TM satellite images were used in this study. Based on the photo interpretation and the NDVI ratio, transient peatlands that developed in the process of lake overgrowing, areas covered with shallow layer of water with a typical occurrence of common rushes, as well as swamp and marsh areas with meadow vegetation have been distinguished. Size of these areas, natural value of their phytocoenosis and tendencies in spatial variation have also been estimated.

10

Przekształcenia antropogeniczne torfowiska Rzecin zaobserwowane na zdjęciach lotniczych

Barabach J., Milecka K.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2013

|

Vol. Spec.

11--22

PL

Ze względu na bogactwo florystyczne, zróżnicowanie zbiorowisk roślinnych oraz stan zachowania ekosystemu, Torfowisko Rzecińskie w 2008 roku objęte zostało ochroną w ramach programu Natura 2000 (PLH300019). Stosunkowa duża bioróżnorodność, występowanie kilku glacjalnych gatunków reliktowych oraz perdochoryczny charakter niemal połowy z rozpoznanych na stanowisku zbiorowisk roślinnych, sugeruje naturalność siedliska i mały stopień ingerencji człowieka w jego strukturę. Tymczasem, szczegółowe badania paleoekologiczne wskazują, że znaczna część mokradła powstała w okresie ostatnich kilkuset lat i jest znacznie młodsza niż dotychczas przypuszczano. Ponadto wyniki te sugerują, że zarówno powstanie jak i dalszy rozwój torfowiska związany jest w dużej mierze z działalnością człowieka, który głównie poprzez działania hydrotechniczne wpływał na florę oraz dynamikę roślinności. W niniejszej pracy wykonano analizę zdjęć lotniczych obszaru Torfowiska Rzecin z ostatnich 50 lat. Wyniki wskazują, że stopień bezpośredniego oddziaływania człowieka na powierzchniową strukturę torfowiska ulegał zmianie w czasie. Porównanie treści serii zdjęć lotniczych pozwoliło wyróżnić zarówno obszary poddane intensywnej antropopresji (użytkowane rolniczo, w tym meliorowane), jak i stosunkowo mało przekształcone, a zatem najbardziej odpowiednie dla badań paleoekologicznych. Największe przekształcenia powierzchniowej struktury torfowiska nastąpiły do roku 1964. Od tego czasu, na kolejnych zdjęciach lotniczych liczba obiektów zaklasyfikowanych jako sztuczne wyraźnie malała. Na najstarszym zdjęciu zidentyfikowano 106 antropogenicznych obiektów liniowych (rowy, granice działek, itp.) o łącznej długości przekraczającej 6,6 km, natomiast na najnowszym obrazie takich obiektów odnaleziono zaledwie 40 a suma ich długości wyniosła ok. 3,5 km. Jeszcze wyraźniej zaznacza się spadek udziału powierzchni przekształconych w całkowitej powierzchni mokradła; z 6,3 % w 1964 r. do 0,1 % w 2011. Najwięcej obiektów antropogenicznych zidentyfikowano w północno-zachodniej, środkowo-południowej i wschodniej części torfowiska. W pierwszym i drugim obszarze są one śladami prób rolniczego wykorzystania mokradła, natomiast w ostatnim występują obiekty zinterpretowane głównie jako drobne rowy melioracyjne. W wyniku przeprowadzenia interpretacji sekwencji zdjęć lotniczych odnotowano, że w badanym okresie najmniej przekształcony został interior torfowiska położony na zachód od jeziora Rzecińskiego.

EN

Due to floristic richness, plant communities diversity and good condition of wetland ecosystem in 2008 Rzecin Peatland (PLH300019) have been joined into Natura 2000 network of protected sites. In previous investigations several glacial relicts have been detected within the site and what is more nearly half of identified plant communities has been defined as perdochoric. That can suggest that human impact on the wetland ecosystem was quite small and its present state is quasi-natural. However, according to palaeoecological research conducted at this wetland, much of the wetland was formed during last couple of centuries, and because of that is much younger than previously thought. Moreover, these results suggests that both the beginnings of the peatland and its development could be under strong influence of human, who was affecting the ecosystem mainly by melioration works. The main aim of this paper is to determine those parts of the peatland which are the most and least affected by human activity by analyzing airborne imagery. Moreover changes in anthropopressure degree during last 50 years are analyzed. The comparison of multitemporal images allowed also to distinguish areas with intensive drainage system, those used for agriculture, and those on which human influence was quite weak, and because of that fact, which are the most suitable for most of palaeoecological researches. The greatest number of artificial objects has been noticed in the pictures from 1964. However it seems that many of them are artifacts from previous periods. In subsequent years this number significantly decrease. 106 artificial linear objects (ditches, field boundaries, etc.) with a total length of more than 6.6 km have been identified in the pictures from that year, when in the last picture (from 2011) only 40 objects with the total length of 3.5 km. Also, the decline in percentage of humantransformed areas can be observed; in 1964 they covered 6.3 % of the peatland, while in 2011 – only 0.1 %. Objects interpreted as anthropogenic appear the most often in the north-west, south-central and east-central part of the mire. In the first and second mentioned places their genesis is probably connected with agricultural use of peatland; in the last one – with drainage system. Multitemporal analysis of aerial photographs allowed also to suppose that the least transformed part of Rzecin Peatland is its central area located to the west of the lake.

11

Wspomnienie o Mieczysławie Sinkiewiczu (1950–1995)

Kunz M., Kozieł Z.

Teledetekcja Środowiska

|

2012

|

T. 47

3--13

EN

He was a very promising researcher1 at the Institute of Geography of Nicolaus Copernicus University (NCU) in Toruń, with diverse research interests focussing particularly on remote sensing and its practical applications. He passed away aged 45, at the threshold of his research and organisational career, in the most creative period in life, and with advanced work on his postdoctoral dissertation. This happened during a scientifi c expedition to Iceland, whose main research theme was the monitoring of changes of Iceland’s natural surface using ERS–1 and ERS–2 satellite images and other remote sensing systems.

12

Mapa gęstości zaludnienia Krakowa – propozycja metodyki opracowania oraz przykładowe zastosowania

Pirowski T., Drzewiecki W.

Roczniki Geomatyki

|

2012

|

T. 10, z. 3

95--106

PL

W artykule przedstawiono autorską metodę opracowania mapy gęstości zaludnienia miasta Krakowa. Podstawowymi materiałami wykorzystanymi w procesie opracowania mapy były: ortofotomapa ze zdjeć lotniczych oraz ogólnie dostępne dane o liczbie osób uprawnionych do głosowania w poszczególnych obwodach wyborczych na terenie miasta. Dodatkowo wykorzystano również plan miasta, a w wybranych obszarach - mapy ewidencyjne. Materiały te służyły do określenia granic obwodów wyborczych. Lokalizację przestrzenną granic uzyskano na drodze wektoryzacji ortofotomapy ze zdjęć lotniczych. Fotointerpretacja ortofotomapy pozwoliła na uszczegółowienie i sklasyfikowanie miejsc skupisk ludności (położenie budynków jednorodzinnych, kamienic, klatek schodowych w blokach mieszkalnych). Rozkład przestrzenny rozmieszczenia ludności uzyskano metodą dazymetryczną, przyjmując za punkt wyjścia faktyczną liczbę ludności zameldowanej w poszczególnych obwodach wyborczych i uszczegółowiając jej rozmieszczenie wewnątrz tych obszarów poprzez iteracyjne określenie proporcji pomiędzy poszczególnymi rodzajami skupisk ludności, indywidualnie w każdym z obwodów. Powstała mapa skupisk ludności została przekształcona na mapę rastrową o wielkości komórki 25x25 metrów. W artykule zaprezentowano także wybrane możliwości wykorzystania tego typu informacji w analizach przestrzennych z zakresu: zarządzania kryzysowego, geomarketingu, analiz komunikacyjnych i wspierania decyzji administracyjnych.

EN

The paper presents an original method for developing a population density map for the city of Cracow. In the process of making the map there were used aerial orthophotomaps and some generally accessible data about the population within the constituencies in Cracow. Additionally, the city map and, in some districts, the base maps were used. The mentioned materials provided the basis to establish the constituency boundaries. They were obtained in the process of vectorisation of the aerial orthophotomap. The interpretation of orthophotomap allowed to derive detailed information about the location and types of accommodation (detached houses, tenement houses, blocks of flats). Dasymetric method was applied to obtain the results of spatial distribution of population density. The starting point was the real number of people registered in each constituency. The distribution of population within each of these areas was estimated on the basis of an iterative process of establishing proportions among different types of accommodation. Such a population map was processed into a raster map (25m x 25m). The paper also presents possible uses of this type of information to produce various spatial analyses in such fields as public transport, crises management, urban planning, location planning and geomarketing.

13

Fotogrametryczne opracowanie skutków huraganu na obszarze nadleśnictwa Koszęcin

Boncol B, Wężyk P

Roczniki Geomatyki

|

2012

|

T. 10, z. 5

27--35

PL

Celem zaprezentowanej pracy było wykonanie fotogrametrycznego opracowania typu 3D (stereodigitalizacja) zdjęć lotniczych skutków huraganu z dnia 15 sierpnia 2008 roku, który uszkodził 545.7 ha lasów na terenie Nadleśnictwa Koszęcin (RDLP Katowice). Wykazano, iż wykorzystanie tradycyjnie generowanej ortofotografii lotniczej prowadzić może do mniej dokładnych wyników. Wektoryzacja materiałów fotolotniczych typu 2D: ortofotomapa lotnicza (metoda 2D; GSD 25cm) obarczona była błędem pominięcia 63.33 ha (-11.6%) uszkodzonych drzewostanów. Ortofotomapa satelitarna RapidEye (metoda 2D; GSD 5.0m) pozwoliła bardziej precyzyjnie ocenić rozmiar szkód tzn. uzyskano o 12.13 ha (+2.2%) więcej powierzchni niż z przyjętego za referencję opracowania 3D. Tradycyjne naziemne metody kartowania szkód obarczone były największym błędem przeszacowania o 148.80 ha (+27.27%). Praca zademonstrowała możliwości wykorzystania do kartowania szkód metod fotogrametrycznych polegających na stereodigitalizacji i ich wyższości nad „standardowymi” produktami stosowanymi w leśnictwie jak np. ortofotografia lotnicza.

EN

The aim of this elaboration was the photogrammetric assessment of the negative hurricane effects on the forest stand in the Koszęcin Forest District (Regional Directorate of Polish State Forest in Katowice). The hurricane, which happened on August 15th 2008, damaged aprox. 545 hectares of forest stands. This value was estimated based on the stereodigitizing of aerial photographs using 3D mapping techniques (SoftCopy station – DEPHOS). Other techniques led to less accurate results: vectorized aerial orthophotomap (so called “2D” method) about 63 ha less of damaged forest stands (-11.6%), photointerpretation of VHRS RapidEye orthophotomap (2D method) about 12 ha more (+2.2%) and traditional estimating methods – about 148 hectares more (+27.27%). The results of the 3D photogrammetric mapping method were considered as a reference to assess spatial distribution of damaged forest stands. The study was a successful demonstration of the capabilities of modern 3D- photogrammetric methods, and their superiority over the “standard” products used in forestry, such as aerial ortophotography, possible to use in case of a disaster (hurricane).

14

Możliwości stosowania zdjęć lotniczych niskiego pułapu jako danych fotointerpretacyjnych do oceny użytków zielonych

Tomczak R. J., Nowakowski K., Kujawa S., Koszela K., Nowak P. J.

Inżynieria Rolnicza

|

2012

|

R. 16, nr 4, t. 1

431-437

PL

Fotointerpretacja zdjęć lotniczych jest dziedziną rozwijaną wielokierunkowo od wielu lat. Do niedawna bazą do badań były zdjęcia lotnicze z obiektów załogowych oraz zdjęcia satelitarne, co w znaczący sposób ograniczało zakres zastosowań. Głównymi ograniczeniami były min. koszt i częstotliwość wykonywania zdjęć nad tym samym obszarem oraz wysokość, przekładająca się na jakość zdjęcia i minimalną wielkość odwzorowywanych elementów. Zastosowanie zdalnie sterowanych przez naziemnego operatora lub autonomicznych lekkich obiektów latających (UAV) pozwala na zupełnie nowe możliwości wykonywania zdjęć [Heine 2008]. Autorzy pracy za pomocą zdalnie sterowanego, wyposażonego w elementy automatyki pionowzlotu wykonali serię zdjęć użytków zielonych. Wykonano przegląd i analizę zdjęć lotniczych wykonanych z wysokości do 100 m w celu wskazania cech i parametrów do ich interpretacji. Zaproponowano elementy metodyki do fotointerpretacji zdjęć na potrzeby rozpoznawania zmian w strukturze użytków zielonych.

EN

Photointerpretation of aerial photographs is a discipline which has been developed in many directions for many years. Aerial photographs from manned objects and satellite photographs have recently constituted a base for research which considerably limited the scope of application. Expenses and frequency of taking pictures over the same area as well as height translated into the quality of a picture and the minimum size of the reproduced elements have been the main limitations. The use of aerial vehicles remotely controlled by a navigator or unmanned aerial vehicles (UAV) allows completely new possibilities of taking pictures [Heine 2008]. The authors of the study took a series of pictures of grasslands with the use of remotely controlled vertiplane equipped with elements of automatics. Inspection and analysis of aerial pictures taken from the height up to 100m in order to indicate properties and parameters for their interpretation were carried out. Elements of methodology for photointerpretation of photographs for the needs of recognising changes in the structure of grasslands.

15

Zmiany pokrycia terenu Pustyni Błędowskiej w latach 1926–2005

Maryniak D., Drzewiecki W.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2010

|

Vol. 21

245--256

PL

W artykule przedstawione zostaną wyniki badań dotyczących zmian w pokryciu terenu Pustyni Błędowskiej w latach 1926–2005. Badania przeprowadzono w oparciu o archiwalne i współczesne zobrazowania lotnicze i satelitarne: zdjęcia lotnicze, wykonane w roku 1926, zdjęcia satelitarne systemu CORONA z roku 1968 oraz ortofotomapy lotnicze, wykonane na potrzeby projektu LPIS i wysokorozdzielczą ortofotomapę satelitarną, powstałą z obrazów zarejestrowanych przez satelitę IKONOS w roku 2005. Ocenę rozmiaru zmian oparto na analizie fotointerpretacyjnej obrazów z okresu 1926–2005 oraz przeprowadzonej w środowisku GIS ilościowej analizie przekształceń form użytkowania, jakie zaszły na badanym obszarze od roku 1968. Przeprowadzenie analiz ilościowych wymagało wykonania korekcji geometrycznej archiwalnych zdjęć satelitarnych. W pracy zawarto porównanie wyników korekcji otrzymanych z wykorzystaniem metod wielomianowych: wielomianu stopnia pierwszego i drugiego oraz ilorazowego modelu wielomianowego. Zastosowanie ostatniej z metod pozwoliło na uzyskanie dokładności geometrycznej na poziomie dokładności mapy topograficznej w skali 1:25 000. Analiza fotointerpretacyjna oraz otrzymane w jej wyniku mapy pokrycia terenu „pustyni” i uzyskane na drodze ich analiz zestawienia tabelaryczne pozwoliły ocenić rodzaj i tempo zmian w przeciągu badanych 80 lat. Umożliwiły też ilościowe, szczegółowe oszacowanie ich rozmiaru w ostatnich czterdziestu latach. Ocena rozmiaru zmian, jakie zaszły na przełomie ostatnich 80 lat potwierdza, że Pustynia Błędowska zarasta. Obecnie bardziej przypomina las niż teren, którego fizjonomia jeszcze 40 lat temu była wyjątkowa w skali europejskiej. Roślinność w sposób naturalny pojawiła się na tym obszarze już przed wojną i pod koniec lat 60-tych XX w. zwiększyła obszar swojego występowania. Jednak tempo jej sukcesji w ostatnich czterdziestu latach znacznie wzrosło, w dużej mierze na skutek ingerencji człowieka.

EN

The paper presents the results of research on land cover changes in the Błędowska Desert area between 1926 and 2005. The study was based on historical and up-to-date remotely sensed images: aerial photographs from 1926, CORONA satellite photographs from 1968, aerial orthophotos made for LPIS project and high-resolution satellite orthophoto from Ikonos imagery acquired in 2005. The evaluation of land cover changes was done through photo interpretation of images and quantitative analysis in the GIS environment. A rectification of CORONA images was necessary to enable quantitative analysis. A comparison is presented of the correction results achieved with 1st and 2nd order polynomials as well as the rational polynomial method. Geometric accuracy necessary for 1:25000 topographic maps has been achieved using the rational polynomial method. Photo interpretation and the resulting land cover maps of the Błędowska Desert enabled evaluation of land cover changes during the considered 80 years, and a detailed quantitative analysis for the last 40 years. The evaluation of the land cover changes during the last 80 years proves that the Błędowska Desert has being overgrowing. Today the area is more comparable to a forest than to the unique desert area in Europe as it was 40 years ago. The vegetation appeared here in a natural way before World War II and expanded in the late 1960s. But, succession accelerated in the last 40 years, mainly because of human influence.

16

Andrzej Ciołkosz - lata pracy w Uniwersytecie Warszawskim

Olędzki J. R.

Teledetekcja Środowiska

|

2009

|

T. 42

5--12

EN

The early 1960s was the period when a new discipline – INTERPRETATION OF AERIAL PHOTOGRAPHS – PHOTOINTERPRETATION – was introduced into the curricula of the University of Warsaw’s Institute of Geography on the initiative of doc. Bogodar Winid. According to him, mgr Andrzej Ciołkosz played an important role because “…while improving his knowledge and organising the Laboratory, he recruited colleagues and junior students interested in the discipline”. In the summer of 1964, the Laboratory of Aerial Photographs Interpretation (PIZL) was set up. In addition to Andrzej Ciołkosz, its first team included: Zbigniew Goljaszewski, mgr inż. Bohdan Kukla and mgr Jan R. Olędzki, with mgr K. Trafas, mgr Maksymilian Skotnicki and mgr Lidia Lemisiewicz as important contributors. The initial years of Andrzej Ciołkosz’s work in the Laboratory had several aspects. The first was organisational activity, which involved gathering the equipment needed for classes and seminars. Initially, the Laboratory had only two Wild stereoscopes and several “museum pieces”: one Drobyshev stereograph, one Leningrad 6x6 cm converter, and two US Army surplus Sketch Master optical converters. It was therefore necessary to accumulate a sufficient number of stereoscopes, optical converters as well as simple drawing and computing instruments, which was quite quickly done. The required aerial photographs were obtained from the Institute of Geodesy and Cartography, State Photogrammetric Enterprise and the General Staff Academy. Another aspect of his work at the University of Warsaw was developing the curricula, writing textbooks and running classes. Andrzej Ciołkosz prepared a programme of lectures and classes in geographical interpretation of aerial photographs, with an emphasis on the photogrammetric, geodesic and topographical foundations of photointerpretation. This work ultimately led to the publication fo the first course book written by the team of the Laboratory of Photointerpretation, which later provided the basis for writing a manual for classes in geographical interpretation of aerial photographs, whose new editions were published in 1976 and 1999. Andrzej Ciołkosz also co-authored the first monograph on thematic interpretation of aerial photographs: Zastosowanie zdjęć lotniczych w geografii [Application of aerial photographs in geography]. The experiences that he gained in teaching were used by him and dr A. Kęsik in writing the course book entitled: Podstawy geograficznej interpretacji zdjęć lotniczych [Foundations of geographical interpretation of aerial photographs], which became a blueprint for the first Polish textbook in interpretation of aerial photographs, inspired by Andrzej Ciołkosz, and written with Jerzy Miszalski and Jan Olędzki: Interpretacja zdjęć lotniczych [Interpretation of aerial photographs], published by PWN in 1978. As the field of interpretation of aerial photographs developed, along with photointerpretation and remote sensing, Andrzej Ciołkosz, in keeping with contemporary trends in teaching remote sensing, wrote (together with Andrzej Kęsik) the textbook entitled Teledetekcja satelitarna [Satellite remote sensing]. This was the first Polish textbook on satellite remote sensing and application of photographs taken from orbital heights in geographical research. As digital imaging was introduced into photointerpretation on an increasingly wider scale, he wrote (together with dr Anna Jakomulska) a textbook on the foundations of digital analysis of satellite images, published in 2004. During his work at the University of Warsaw, Andrzej Ciołkosz devoted a great deal of attention to conducting classes. Starting from 1966 onwards, he held lectures and classes in basic photointerpretation, which were quite famous for their innovative form – particularly the lectures which were illustrated by high-quality and well-chosen slides, a novelty at the time, eagerly accepted by students. In the first years of teaching the interpretation of aerial photographs for geographical purposes at the University of Warsaw’s Institute of Geography, he also held lectures and classes for students preparing their master’s theses in regional geography of the world, economic geography and cartography. Later, he conducted classes in methods of obtaining remote sensing information and MA seminars in geoinformatics. He constantly worked to improve the subject matter of these classes, using newest materials, methods and equipment for analogue or computer-assisted analysis of the content of aerial photographs and satellite images obtained during his work in OPOLIS – the Centre for Processing Aerial Photographs and Satellite Images of the Institute of Geodesy and Cartography. Under his supervision, 21 MA dissertations in the field of remote sensing and cartography were submitted at the University of Warsaw. In 2004, Andrzej Ciołkosz was the supervisor of the PhD dissertation of mgr Małgorzata Krówczyńska from the Department of Remote Sensing of Environment of the Faculty of Geography and Regional Studies of the University of Warsaw, entitled: “Application of spectral and structural features of objects shown on satellite images in land use mapping” [in Polish]. He also wrote many reviews of doctoral and postdoctoral dissertations and prepared professorship applications. His organisational and didactic activity did not mean that Andrzej Ciołkosz neglected research work. He conducted research on the structure of crops using photographic methods. On the basis of panchromatic aerial photographs taken from a triangulation tower in the vicinity of Lesznowola near Warsaw, he determined the optimum period for taking aerial photographs for the purposes of crop identification. At a later stage, such aerial photographs were subject to microphotometric analysis. Developing a photointerpretation key allowed him to analyse the produced photograms. The results of crop identification using the key were compared with the results of field research, which allowed for evaluating the reliability of this method. Another publication was devoted to the application of aerial photographs in studies on road traffic. Together with dr Jerzy Miszalski, he developed a method of analysing road traffic on the basis of aerial photographs specially taken for this purpose. With the coming of colour satellite images, Andrzej Ciołkosz indicated the possibilities offered by such images for enriching the content and form of small-scale general maps. In 1968, he got involved in analysing the colours of the Earth in satellite images taken during manned orbital spaceflights and comparing these colours with the colours used by cartographers in landscape maps. This allowed to identify the differences and similarities between maps and satellite images in rendering the representation of the Earth in different types of small-scale maps. Andrzej Ciołkosz also ran a number of projects commissioned by various institutions and implemented by the University’s Laboratory of Photointerpretation. These included analyses of the transport infrastructure in the steelworks of the Upper Silesian industrial district, and an analysis of the spatial structure of selected Polish cities. He also organised training programmes for the staff of various institutions having an interest in the application of aerial photographs. We should also take note of Andrzej Ciołkosz’s activity in the Polish Geographical Society (PTG) related to the popularisation and implementation of the new discipline in geographical sciences, which geographical photointerpretation certainly was in the 1960s. This activity was organisational in nature, connected with the establishment of a problem section at the PTG Main Board to deal with the application of aerial photographs in teaching and research. Andrzej Ciołkosz was among the initiators of the PTG’s Photointerpretation Committee, in 1990 reorganised into a PTG Branch under the name of the Remote Sensing Club. One of the Committee’s tasks was to incorporate the teaching of photointerpretation in university geography studies in Poland. This was done in 1966. Another aspect of his activity was the establishment of a forum for exchange of ideas and experiences related to the application of aerial photographs in geographic research. This was done via national photointerpretation conferences, initially organised every year, and later once every two years. The third aspect of his work was starting a specialised publishing series. The fi rst volume of the periodical entitled Fotointerpretacja w Geografi i [Photointerpretation in geography] was published in 1964. Andrzej Ciołkosz was the editor or a co-editor of the series’ fi rst six volumes. Until today, he is a member of the Programme Council of the series, currently named Teledetekcja środowiska [Remote sensing], whose 40th volume was put out in 2008. He used the experiences gained in teaching at the University of Warsaw in the lectures in remote sensing that he held in other universities and colleges.

17

Interpretacja głównych elementów krajobrazu na teledetekcyjnych obrazach lotniczych i satelitarnych

Mularz S., Drzewiecki W.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2008

|

R. 105, z. 1-A

101-107

PL

W artykule przedstawiono teledetekcyjny model pozyskiwania informacji o przestrzeni krajobrazowej oraz walory interpretacyjne danych obrazowych pozyskiwanych z pułapu lotniczego i satelitarnego. Szczególną uwagę zwrócono na zdalne rejestracje multitemporalne w aspekcie dokumentowania zmian zachodzących w krajobrazie, zwłaszcza w odniesieniu do obszarów chronionych, takich jak Ojcowski Park Narodowy czy Bielańsko-Tyniecki Park Krajobrazowy. Dokładniej scharakteryzowano dane obrazowe wykorzystane na potrzeby przeprowadzonych badań: zdjęcia satelitarne amerykańskich systemów wywiadowczych CORONA oraz KH-7 i KH-9, obrazy satelitarne Landsat TM, obrazy satelitarne EROS-A oraz ortofotomapy wykonane w ramach projektów PHARE i LPIS. Przedstawiono również dostępność tego rodzaju materiałów dla obszaru Polski.

EN

This paper presents a remote-sensing model of obtaining landscape data and the interpretation properties of the imagery data obtained from aerial and satellite photographs. Special attention was paid to remote multitemporal imagery in the aspect of documenting changes that occur in the landscape, especially with reference to such protected areas as the Ojcowski National Park or the Bielańsko-Tyniecki Landscape Park. The imagery data used in research were described in detail: satellite pictures from the American CORONA and KH-7 and KH-9 Surveillance System, Landsat TM and EROS-A, as well as ortophotomaps produced under the PHARE and LPIS Projects. The authors also present the availability of such materials with respect to the territory of Poland.

18

Zdjęcia radarowe TerraSAR-X / Spotlight mode: komplementarność fotointerpretacyjna w stosunku do zdjęć IKONOS na obszarach zurbanizowanych

Mróz M., Mleczko M.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2008

|

Vol. 18b

423--432

PL

Zdjęcia radarowe systemu TerraSAR-X (mikrofalowe pasmo X – ok. 3cm) są dostępne w Polsce od kilku miesięcy w ramach promocyjnej kampanii firmy Infoterra GmbH oraz w ramach projektów badawczych wspieranych przez niemiecką agencję kosmiczną DLR. W pracy przedstawiono zdjęcia zarejestrowane 11-10-2007r, w trybie „Spotlight”, w rozdzielczości geometrycznej ok. 3m, o podwójnej polaryzacji: VV oraz HH, dla obszaru miasta Olsztyna i okolic. Dla tego samego obszaru, zostały również zarejestrowane w dniu 21-09-2007 zdjęcia satelitarne IKONOS o rozdzielczości 1m w trybie panchromatycznym, oraz 4 m w trybie wielospektralnym. Badana była komplementarność obu sensorów w zakresie tematycznej i topograficznej interpretacji treści tych obrazów na terenach zurbanizowanych. Analizowano możliwości identyfikacji budynków na podstawie wielospektralnych zdjęć Ikonos o podwyższonej rozdzielczości geometrycznej (panmerged) oraz po połączeniu tych obrazów z obrazami TerraSAR-X. Autorzy poszukiwali odpowiedzi na pytanie o wartość interpretacyjną tego typu obrazów TSX i jej ograniczenia w rozpoznaniu struktury terenów zabudowanych w stosunku do zdjęć wysokorozdzielczych Ikonos. Wyniki wskazują, że analizowany produkt TSX/Spotlight o badanych parametrach nie spełnił oczekiwań fotointerpretacyjnych w zakresie stawianym w pracy.

EN

TerraSAR_X radar images are now available to scientific groups in Europe and Poland in the framework of Infoterra’s GmbH promotional campaign and through DLR’s research proposals. The paper focuses on the use of TSX / Spotlight mode image, dual polarization VV/ HH acquired on 11 October 2007 over the urban area of Olsztyn in Poland. The same area was covered by an optical VHR Ikonos image taken on 21 September 2007. The complementarity of both sensors was studied in relation to visual identification and mapping of buildings. The aim of this study was to evaluate the suitability of the TSX image parameters for this task. The results showed the image parameters (RE, dual pol., spot 094) were not particularly adequate to the needs and failed to meet the photointerpreters' requirements.

19

Komputerowa analiza widoku

Ozimek A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2007

|

R. 104, z. 5-A

156-159

PL

Teledetekcja wypracowała szereg metod, które mogą okazać się przydatne w wielu dziedzinach. Polegają one na rejestrowaniu i analizie charakterystyki widmowej obiektów. Krajobraz jest jednakże postrzegany na widokach z perspektywy widzenia oka ludzkiego, zamiast na obrazach satelitarnych czy lotniczych. Artykuł podejmuje próbę sprawdzenia, czy proste metody przetwarzania obrazu zapewniają wystarczające narzędzia do analizy widoku i precyzuje trudności na tym polu.

EN

Remote sensing worked out a number of methods that can be applied in other disciplines. They consist in spectral characteristics of objects recording and analysing. However, landscape is usually perceived in eye-level perspective views, instead of satellite or plane images. An article makes an attempt at checking, if simple methods of image processing give sufficient tools for view analysis and details the related difficulties.

20

Ocena wiarygodności fotointerpretacji powierzchni nieprzepuszczalnych na wysokorozdzielczych obrazach satelitarnych

Drzewiecki W., Wróbel A.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2007

|

Vol. 17a

171--178

PL

W artykule przedstawiono ocenę dokładności oszacowania wskaźnika nieprzepuszczalności (imperviousness factor) na drodze fotointerpretacji wysokorozdzielczych obrazów satelitarnych. Przez wskaźnik nieprzepuszczalności dla danego obszaru rozumiemy stosunek pola powierzchni terenu pokrytego powierzchniami o charakterze nieprzepuszczalnym (na których woda pochodząca z opadu atmosferycznego nie będzie podlegać wsiąkaniu w głąb gruntu, np. dachy budynków, drogi asfaltowe, wybetonowane podjazdy przydomowe, parkingi, itp.) do całości pola powierzchni tego obszaru. Oszacowanie wskaźnika przeprowadzono w granicach kwadratów o boku 30 m, symulujących piksele obrazu satelitarnego Landsat TM. Fotointerpretacja powierzchni nieprzepuszczalnych wykonana została na obrazach z satelity Ikonos o rozdzielczości 1 m. Porównano rezultaty uzyskane z wykorzystaniem obrazu panchromatycznego i obrazu kolorowego o podwyższonej rozdzielczości (pan-sharpened). Eksperyment przeprowadzono w ramach ćwiczeń terenowych dla studentów geodezji i kartografii. Testowane wysokorozdzielcze obrazy satelitarne pozwoliły na oszacowanie współczynnika nieprzepuszczalności dla symulowanych pikseli Landsata z błędem średnim wynoszącym 7.7% i 6.8% - odpowiednio dla obrazu panchromatycznego i kolorowego. Wyższa przydatność obrazów kolorowych uwidoczniła sie zwłaszcza w odniesieniu do terenów, na których przeważały powierzchnie o charakterze nieprzepuszczalnym.

EN

The paper presents the accuracy assessment of non-permeability factor determined by high-resolution satellite image interpretation. The non-permeability factor can be defined as the percentage of the total area considered, covered by impermeable surfaces (any materials that are resistant to water, such as rooftops, streets, driveways, parking lots, etc.). The assessment of the nonpermeability factor was performed for 30x30 m squares to simulate Landsat TM pixels, by interpretation of Ikonos images with spatial resolution of 1 m. The results obtained from panchromatic and natural colour pan-sharpened images were compared. The experiment was performed during field exercises for surveying and cartography students. The non-permeability factor of overall accuracy of 7.7% and 6.8% was estimated, for panchromatic and pan-sharpened images respectively. Natural colour pan-sharpened images proved to be more appropriate especially for the areas with higher percentage of impermeable surfaces.