Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Konserwacja założeń zieleni Twierdzy Kraków. Zarys problematyki

Wielgus Krzysztof, Środulska-Wielgus Jadwiga

Wiadomości Konserwatorskie

|

2020

|

Nr 62

42--54

PL

Zieleń forteczna stanowi trzeci, konstytutywny element obiektów fortyfikacyjnych i niefortyfikacyjnych twierdz XIX i XX wieku, obok struktur murowych i struktur ziemnych. Oryginalna zieleń forteczna spełniała funkcje maskujące, przeszkodowe, techniczno-strukturalne, użytkowe i ozdobne. Cechy genetyczne, ekstrapolowane w teraźniejszość i przyszłość poprzez sukcesję i degradację, wymagają specyficznego, procesualnego podejścia w praktyce ochronnej i konserwatorskiej. Zarys tej problematyki, aktualnej zarówno dla państwowych i samorządowych służb konserwatorskich, jak i dla zarządów sprawujących pieczę nad skomunalizowanymi zespołami fortecznymi oraz dla ich właścicieli i dzierżawców, to tematyka niniejszego artykułu.

EN

Fortress greenery is the third constitutive element of fortification and non-fortification buildings of the nineteenth and twentieth centuries, next to masonry and earth structures. The original fortress greenery fulfilled camouflage, obstacle, technical and structural, functional and decorative functions. Genetic traits, extrapolated to the present and future through succession and degradation, require a specific process-based approach in conservation and conservation practice. An outline of these issues, current for both state-level and local conservation services, management boards overseeing municipalized fortress complexes, as well as for their owners and tenants - this is the subject of this article.

2

The use of laser scanning in the survey of the postern of the Kłodzko Fortress

Gleń Piotr, Krupa Karol

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2020

|

T. 16, nr 4

32--39

EN

This article presents the significance of laser scanning as a method of acquiring spatial data and the significance of this method during the process of survey of historic monuments. The authors of the paper focus on the survey of the postern located under the eastern slope of the Kłodzko Fortress and connecting the town with the upper levels of the fortification. With the use of laser scanning, a three-dimensional image of the postern was obtained. Based on the results of measurements, it is possible to specify the dimensions of tunnel elements which are difficult to measure, such as the buried fragment of the postern and the height of the embankment located above the tunnel. The research conducted by the authors of the article has been juxtaposed with the available archival materials concerning this part of the Kłodzko Fortress.

PL

Niniejszy artykuł przedstawia znaczenie skaningu laserowego jako metody pozyskiwania danych przestrzennych oraz znaczenia tej metody podczas procesu inwentaryzacji obiektów zabytkowych. Autorzy tekstu skupiają się na badaniach inwentaryzacyjnych dotyczących poterny znajdującej się pod wschodnim zboczem Twierdzy Kłodzko i łączącej miasto z górnymi poziomami. Wykorzystując do czynności pomiarowych skaning laserowy uzyskano trójwymiarowy obraz poterny. Bazując na wykonanych pomiarach możliwe jest sprecyzowanie pomiarów dotyczących elementów tunelu o utrudnionej możliwości pomiaru jak np.: zasypanego fragmentu poterny oraz wysokości nasypu ziemnego zlokalizowanego nad tunelem. Przeprowadzone przez autorów tekstu badania zestawione zostały z dostępnymi materiałami archiwalnymi dotyczącymi tej części Twierdzy Kłodzko.

3

Comparative method with the use of laser scanning as a starting point for the assessment of the state of preservation of the face of the walls in the Kłodzko Fortress

Gleń Piotr, Krupa Karol

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2020

|

T. 16, nr 3

42--49

EN

This article presents architectural studies of the state of preservation of the face of the wall of the Kłodzko Fortress on the basis of the surveying works performed since 2016. These works include measurement of the entire fortress with the use of laser scanning. The analysis was carried out on the face of the wall, gradually degrading due to external factors and incorrect protection of the masonry. For detailed analysis, clouds of points from the period of 2 years (2017-2018) were used, taking into account the discussed northern part of the wall of the Great Tenaille (Wielkie Kleszcze). The paper explains the importance of the surveying process for the conservation works aiming at protection of the historical tissue from further degradation.

PL

Niniejszy artykuł przedstawia badania architektoniczne stanu zachowania lica muru Twierdzy Kłodzko bazując na prowadzonych pracach inwentaryzacyjnych od 2016 roku. Prace te obejmują pomiar z wykorzystaniem skaningu laserowego całego założenia fortecznego. Analizie poddane jest lico muru, stopniowo degradowane poprzez czynniki zewnętrzne oraz niepoprawne zabezpieczenie elementu murowego. Do szczegółowej analizy wykorzystane zostały chmury punktów z okresu 2 lat (2017-2018) uwzględniające omawiany północny fragment muru Wielkich Kleszczy. W tekście przedstawione jest znaczenie procesu inwentaryzacyjnego przy pracach konserwatorskich mających na celu zabezpieczenie dalszej degradacji zabytkowej tkanki.

4

Adaptation and embedding of modern military objects on the example of the Kłodzko Fortress

Drobek Katarzyna

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2020

|

T. 16, nr 3

33--41

EN

The issue of adaptation and modernization of fortifications is very important nowadays. Military objects have lost their original purpose and have largely been left alone. Recently there has been a constant increase in interest in the military. This causes that more and more such objects are being adapted to the new function. This is the only way to protect them from degradation. An excellent example of this type of objects is the Kłodzko Fortress, which belongs to the best preserved and most impressive Silesian fortifications and is a unique example of military architecture on a Polish scale. After it was abandoned by the military, the technical condition of the object significantly deteriorated. The reason for that were attempts to introduce new functions to it. Currently, works are being carried out in order to remove some of the secondary layers. However, in order for the object to function properly nowadays it is necessary to create a plan for its modernization, which would cover the whole Fortress. Gradual changes would ensure efficient functioning and its development in the future.

PL

Problematyka adaptacji oraz modernizacji fortyfikacji jest współcześnie bardzo istotną kwestią. Obiekty militarne utraciły swoje pierwotne przeznaczenie i w dużej mierze zostały pozostawione same sobie. W ostatnim czasie odnotowywany jest stały wzrost zainteresowania militariami. Powoduje to, że coraz więcej tego typu obiektów jest przystosowywanych do nowej funkcji. Jest to jedyny sposób by uchronić je przed procesem degradacji. Doskonałym przykładem tego typu obiektów jest Twierdza Kłodzko, która należy do najlepiej zachowanych oraz najbardziej efektownych fortyfikacji śląskich oraz jest unikatowym na skalę Polski przykładem architektury militarnej. Po opuszczeniu jej opuszczeniu przez wojsko, stan techniczny obiektu znacznie się pogorszył. Powodem tego były próby wprowadzania do niego nowych funkcji. Aktualnie prowadzone są prace mające na celu usunięcie części wtórnych nawarstwień. Jednakże do prawidłowego funkcjonowania obiektu w dzisiejszych czasach niezbędne jest stworzenie planu jego modernizacji, który objąłby swoim działaniem całą Twierdzę. Stopniowe zmiany zapewniłyby sprawne funkcjonowanie oraz jej rozwój w przyszłości.

5

State of preservation of the Red Barracks of the Owcza Góra Fort

Trochonowicz Maciej, Szostak Bartosz

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2019

|

T. 15, nr 1

90--103

EN

This paper is devoted to the object of the Red Barracks of the Owcza Góra Fort, which is located in Kłodzko. The building was erected as an external fort of the Kłodzko Fortress enabling observation of the foregrounds and protecting the hill from which the main fortress could be fired. The study presents the condition of the object, which has been unused for several decades and is subjected to destruction and degradation processes. The paper presents the results of inventory works, technical and laboratory tests.

PL

Artykuł niniejszy poświęcony jest obiektowi Koszar Czerwonych Fortu Owcza Góra, znajdującego się w miejscowości Kłodzko. Obiekt wniesiony został jako fort zewnętrzny Twierdzy umożliwiający obserwację przedpól i zabezpieczający wzgórze, z którego mógłby być prowadzony ostrzał twierdzy głównej. W opracowaniu przedstawiono stan zachowania obiektu, który od kilkudziesięciu lat jest nieużytkowany i ulega procesom niszczenia i degradacji. W artykule przedstawiono wyniki prac inwentaryzacyjnych, badań technicznych i laboratoryjnych.

6

Architectural and urban development of the Romny Midtown in 12th – 19th centuries

Rybchynskyi Oleh, Matiiva Kateryna

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2019

|

T. 15, nr 2

54--59

EN

Based on the cartographic sources of the 17th – 19th centuries, the previous researches of historical and scientific literature, the historical development materials of the city of Romny have been analyzed and systematized. Based on the investigated material, the main stages of architectural and urban planning of Romny have been determined.

7

The Paris Plan of Kamieniec Podolski from 1772

Opyrchał Leszek, Nahnybida Ruslan

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2018

|

T. 63, z. 1-2

136--140

EN

The article discusses a plan of Kamieniec Podolski, hitherto unknown to Polish researchers, which is in the collection of the archives of the French Ministry of Defense and the French Armed Forces in the Chateau Vincennes, near Paris.

8

Twierdza Kłodzko – jako integralny element struktury miasta

Gleń Piotr

Budownictwo i Architektura

|

2018

|

Vol. 17, nr 3

81--87

PL

W niniejszym artykule przedstawione zostało znaczenie historycznego elementu w strukturze miasta jakim jest Twierdza Kłodzko. Ten górujący nad miastem obiekt militarny stanowi ważną dominantę znajdującą się w centrum Kłodzka. Autor powołując się na analizy oraz badania przeprowadzane przez niego na terenie samej Twierdzy przybliżając możliwości wykorzystania potencjału adaptacyjnego tego miejsca. Obiekt ten pełniący niegdyś znaczącą funkcje militarną powinien w dzisiejszych czasach mieć zupełnie nowe zastosowanie. Prezentując również przykłady adaptacji tego typu obiektów z kraju oraz ze świata przedstawiony został potencjał kulturowy oraz ekonomiczny dla regionu. Obiekty niespełniające swojej docelowej funkcji popadają w ruinę zatracając wartości oraz potencjał w nich ukryty. Możliwości adaptacyjne jakie posiada Twierdza Kłodzko pozwalają na wprowadzenie do niej różnego rodzaju funkcji co skutkować może wzbogaceniem jej wartości. Nadanie współczesnej funkcji w obiekcie zlokalizowanym w centrum kotliny Kłodzkiej stanowić ma element dodany, czyli efekt synergii dla miasta oraz obszaru w którym się ona znajduję. Bazując na opracowanych przez autora materiałach przedstawiony jest potencjał miejsca jako obiektu atrakcyjnego komercyjnie oraz kulturowo. Prezentując sposoby adaptacyjne zwraca się równocześnie uwagę na zagrożenia wiążące się z pozostawieniem Twierdzy działaniom niszczącym.

EN

This article presents the importance of a historical element in the city structure which is the Kłodzko Fortress. This towering military building is an important dominant located in the center of Kłodzko. The author citing the analyzes and research carried out by him in the territory of the Twierdza, bringing closer the possibilities of using the adaptive potential of this place. This object, once performing a signifi cant military function, should now have a completely new application. Also presenting the examples of adaptation of this type of objects from the country and the world, the cultural and economic potential for the region has been presented. Objects that do not fulfi ll their target function fall into ruin, losing values and potential hidden in them. The adaptive possibilities of the Kłodzko Fortress allow for the introduction of various functions to it, which may result in an enrichment of its value. Giving a contemporary function in a facility located in the center of the Kłodzko valley is to have an added element, i.e. a synergy effect for the city and the area in which it is located. Based on the materials developed by the author, the potential of the place is presented as an attractive commercial and cultural object. Presenting adaptation methods, at the same time, attention is paid to the risks associated with leaving the Fortress to destructive activities.

9

System umocnień południowo-wschodniej granicy Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVII wieku

Czerwińska E.

Zeszyty Naukowe AON

|

2015

|

nr 1(98)

246-258

PL

System bezpieczeństwa granic jest pojęciem stosunkowo niedawnym. W zależności od rozwoju społeczeństw, od wzrostu znaczenia wartości zajmowanej ziemi granice ulegały ewolucji i wymagały dodatkowego zabezpieczenia. W Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVII wieku szczególnie ważna dla bezpieczeństwa państwa była granica południowo-wschodnia. Była ona rozległa, otwarta i nieposiadająca niedostępnych przeszkód naturalnych. Ponieważ był to obszar szczególnie narażony na częste najazdy, dlatego szukano różnych rozwiązań poprawiających system umocnień. Ważną rolę w tym systemie odgrywały zamki obronne i twierdze, które długo były tarczą dla Rzeczypospolitej przed atakami sąsiadów i wojsk kozackich. Jednak ich liczba była niedostateczna a oddalenie tych zamków od siebie zbyt duże. Głównym punktem tej obrony miał być najbardziej wysunięty na północ Kijów, który niestety nie posiadał odpowiednich warunków do obrony. Oprócz Kijowa ważnymi zamkami były: od północy i najwcześniej zniszczony doszczętnie przez Tatarów Żwinogród na Siwej Wodzie; następnie na tej samej linii obronnej, nad Dnieprem Czerkasy i Kaniów; na szlaku Kuczmeńskim, nad Bohem – Winnica i Bracław, a nad Rowem – Bar”, a na przesmyku tatarskim Biała Cerkiew. Powstały w XVII system umocnień twierdz kresowych, zwany wówczas „obroną potoczną”, którego symbolami poza wyżej wymienionymi były: Kamieniec Podolski, Chocim, Trembowla, Okopy św. Trójcy, Kudak, Łubniki, był niewystarczający i nie zatrzymał nieprzyjaciela. Nawet najbardziej strategiczną twierdzę Kamieniec Podolski utracono. Odzyskano ją w 1699 roku, ale nie siłą oręża, tylko na mocy traktatu karłowickiego. Rzeczpospolita Obojga Narodów w omawianym obszarze była „osaczona” przez sąsiadów, a wadliwy system obrony granic południowo-wschodnich umożliwił powstawanie na Kresach latyfundiów magnackich, małych państewek, do obrony których tworzono własne wojsko, broniące i wspierające swego właściciela, a nie zawsze króla i Rzeczypospolitą Obojga Narodów.

EN

The system of border defence is a relatively recent notion. Depending on the development of societies and the growth of the value of the occupied area, borders were evolving and required additional protection. In the 17th century, the south-eastern border of the Polish-Lithuanian Commonwealth was of prime importance to the security of the country. It was vast, open and void of impassable natural obstructions. Due to the fact that this region was particularly prone to numerous onslaughts, various means of improving the system of reinforcements were sought after. An important role in the systems was played by defence castles and fortifications, which for a long time served as a shield for Poland against attacks from its neighbours and Cossack troops. However, their number was too small, and the distance between them too big. The northernmost, Kiev was to have been the main point of defence; however, the city did not have any conditions for defence. Apart from Kiev, other important castles were: from the north, the earliest to be destroyed by the Tatars, Żwinogród upon Siwa Woda; then, along the same defence line, Czerkasy and Kaniów upon The Dnieper River; on the Kuczmeński trail, Winnica and Bracław upon Boh; Bar upon Row”, and Biała Cerkiew upon the Tatar isthmus. The reinforcement system of the eastern borderlands’ fortresses created in the 17th century, then called a “colloquial defence” – symbolised, apart from the aforementioned castles, by Kamieniec Podolski, Chocim, Trembowla, St. Trinity Trenches, Kudak, and Łubniki – was inefficient and did not stop the enemy. Kamieniec Podolski – the most strategic fortress – was lost and regained in 1699, and not by military power, but by means of the Treaty of Karlowitz. The Polish-Lithuanian Commonwealth in the described area was “beset” by its neighbours, and the faulty defense system of the south-eastern borders triggered the emergence of magnate latifundia in the steppes, i.e. small countries for the defence of which small armies were created to protect and support their owners, and not always the King and the Polish-Lithuanian Commonwealth.

10

Abu Qir fortresses as vital assets for tourism motivation and community development

Sharaf El Din S., Fekry F., El Menchawy A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2013

|

Nr 34

48--56

EN

Abu Qir Bay region in the eastern part of Alexandria is a promising site that needs to be developed in order to compete in the touristic map of Alexandria, Egypt. This coastal zone can be an axis for development hosting important distinguished fortresses that may form attraction poles for internal and external tourism. Historic buildings help defi ne the character of our communities by providing a tangible link with the past. Fortresses and fortifi cations are as old as the history of mankind itself. Reinvesting and renewed utilization of old historical buildings can cover the expenses of maintenance and enhance the surrounding urban environment. Even though, this area is one of the most crowded places with lack of facilities; this area deserves to be developed with its unique architecture style represented in its fortresses and eco tourism assets. Revitalization with the proper guidelines can revive the architectural old buildings and their surrounding environment to create sustainable tourism and economy development.

PL

Region Zatoki Abu Kir we wschodniej części Aleksandrii jest obszarem o dużym potencjale inwestycyjnym, który może stać się istotnym punktem na turystycznej mapie Aleksandrii. Ta nadbrzeżna strefa może stanowić oś rozwoju, jako miejsce, gdzie znajdują się unikalne fortece, które mogą stać się atrakcyjnymi obiektami dla turystyki krajowej i zagranicznej. Te historyczne budowle nadają charakter naszym społecznościom jako namacalne łączniki z przeszłością. Fortece i umocnienia są tak stare jak sama historia ludzkości. Nowe inwestycje i sposoby wykorzystania zabytkowych budowli mogą pokryć koszty ich utrzymania i podnieść rangę otaczającego je środowiska miejskiego. Chociaż obszar ten jest jednym z najbardziej zatłoczonych i pozbawionych infrastruktury, zasługuje on na zagospodarowanie dzięki swemu wyjątkowemu stylowi architektonicznemu, jaki reprezentują fortece, oraz atutom eko-turystycznym. Rewitalizacja przeprowadzona zgodnie z właściwymi wytycznymi może ożywić architekturę starych budowli i ich otoczenia, tak by spowodować zrównoważony rozwój turystyczny i gospodarczy.

11

Wykorzystanie danych skaningu laserowego do modelowania 3D fortów obronnych na przykładzie Fortu Prusy w Nysie

Borkowski A., Jarząbek-Rychard M., Tymków P., Jóźków G.

Architektura Krajobrazu

|

2013

|

nr 4

30--41

PL

Dane skaningu laserowego zarówno lotniczego, jak i naziemnego wykorzystywane są coraz częściej do budowy trójwymiarowych modeli obiektów. W przypadku fortów obronnych będących kombinacją budowli murowanych i ziemnych, na ogół pokrytych gęstą roślinnością, skanowanie laserowe jest szczególnie skuteczną technologią pomiarową. W pracy przedstawiono metodologię budowy realistycznego modelu 3D na przykładzie Fortu Prusy w Nysie. Do budowy modelu wykorzystane zostały dane lotniczego oraz naziemnego skaningu laserowego oraz zdjęcia cyfrowe. Skanowanie laserowe wykonano z rozdzielczością 12 pkt. na m2 dla skaningu lotniczego i około 2 cm na obiekcie dla skanowania naziemnego. W pracy przedstawiono szczegółowo poszczególne etapy modelowanie i ich specyfikę. Wskazano możliwości automatyzacji tego procesu na podstawie własnych rozwiązań algorytmicznych i programowych. Omówiono specyfikę modelowania tego typu obiektów militarnych na podstawie połączonych danych lotniczego i naziemnego skaningu laserowego. Dalej przedyskutowano różne poziomy szczegółowości i dokładności modelowania. Jednocześnie podkreślono potencjał i możliwości wykorzystania skanowania laserowego w architekturze krajobrazu.

EN

Laser scanning data, both airborne and terrestrial, are increasingly being used for 3D modeling. This is a particularly effective measurement technology for historic fortresses that are a combination of stone and earthen structures and that are usually covered by dense vegetation. This paper presents a methodology for constructing a realistic 3D model using the example of the Prussian Fortress in Nysa. The data used for modeling were collected by airborne and terrestrial laser scanning and supplemented with digital photos. Scanning was performed with a resolution of 12 points per m2 for the airborne platform and about 2 cm for the terrestrial one. The steps and requirements involved in modeling are presented in detail. The algorithms and software that were developed for this work highlight the potential that would be available by automating this process. The specifics of the model are discussed for this type of military structure on a combination of airborne and terrestrial laser scanning data. The issues of the level of detail and accuracy of the modeling are discussed, while emphasizing the opportunities for the use of laser scanning in landscape architecture.

12

Pochodzenie kamienia użytego do budowy wybranych twierdz na Dolnym Śląsku

Lorenc M. W., Potyrała J.

Architektura Krajobrazu

|

2013

|

nr 4

4--17

PL

Materiał skalny budujący mury twierdzy srebrnogórskiej jest bardzo różnorodny, a jego zasadniczą masę stanowią pozyskiwane na miejscu drobnolaminowane gnejsy i łupki łyszczykowe. Wejścia do kazamat oraz obramienia strzelnic i wszelkie narożniki, krawędzie i rynny wykonano z beżowego lub szaro-beżowego piaskowca z Radkowa względnie czerwono zabarwionego piaskowca z Czerwieńczyc. Szczegółowa analiza materiału kamiennego występującego na terenie całego fortu wykazały, że jakkolwiek kolorystycznie jest on do pewnego stopnia zróżnicowany, to jednak pod względem petrograficznym reprezentuje trzy rodzaje skał: granity, gnejsy i piaskowce. Podstawowym budulcem murów są drobnoziarniste granity biotytowe pochodzące z okolic Maciejowic, Malerzowic i Starowic oraz leukogranity i aplogranity z okolic Jarnołtowa, Nadziejowa i Kamiennej Góry. Razem z tymi skałami pozyskiwane i stosowane były też drobnolaminowane gnejsy stanowiące fragmenty ich osłony względnie ksenolity. Do obramień otworów okiennych i wentylacyjnych użyto jasnożółtych piaskowców pochodzących najprawdopodobniej z okolic Żelazna w Kotlinie Kłodzkiej.

EN

A variety of rock material was used to build the walls of the Fortress in Srebrna Góra (Silver Mountain). Most of it was fine-grain laminated gneisses and mica slates quarried on site. The entrance to casemates and the frames of merlons and all corners, edges, and rain-pipes were made from beige or grey and beige sandstone from Radków or red-coloured sandstone from Czerwieńczyce. A detailed analysis of the stone material found within the entire fort showed, that though it varies somewhat in terms of colour, the petrographic features are represented by three types of rock: granites, gneisses, and sandstones. The basic material used for the construction of walls included fine-grained biotite granites from the Maciejowice, Malerzowice, and Starowice regions and also leucogranites and aplites from the Jarnołtów, Nadziejów, and Kamienna Góra regions. In addition to these rocks, fine-grained gneisses were also quarried and used that were part of the cover of xenoliths. Lightyellow sandstones from the Żelazno area in the Kłodzko Valley were most probably used for building window frames and vents.

13

Wybrane problemy ochrony Twierdzy Przemyśl

Gosztyła M., Oleszek R.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2008

|

Nr 23

114--121

PL

Artykuł daje pogląd na podejmowane działania ochronne Twierdzy Przemyśl po II wojnie”. Omówiono prace badawcze prowadzone przez ośrodki naukowe w Krakowie, Rzeszowie, Wiedniu i w Przemyślu. Zaakcentowano dorobek naukowy Politechniki Krakowskiej, której naukowcy byli pionierami w prowadzeniu badań i gromadzeniu dokumentacji na temat historii budowy nowożytnych fortyfikacji w Małopolsce. Pierwsze formy prawnej ochrony i opieki nad Twierdzą Przemyśl należy odnotować w latach pięćdziesiątych XX wieku, kiedy przystąpiono do wpisywania dzieł obronnych do rejestru zabytków. Zachowane fortyfikacje otaczano również prawną ochroną w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, które zaczęto sporządzać w latach osiemdziesiątych XX wieku. W tamtym czasie w Przemyślu rozpoczęto organizowanie obozów naukowych i praktyk studenckich pod nazwą „Akcja Przemyśl”. Studenci Politechniki Krakowskiej przystąpili do inwentaryzowania krajobrazu warownego i opracowywania koncepcji zagospodarowania zabytków militarnych. Wykonano szereg prac dyplomowych na temat adaptacji zachowanych struktur obronnych. W latach dziewięćdziesiątych w ramach programu Ministra Kultury i Sztuki Oddział Krakowski Towarzystwa Przyjaciół Fortyfikacji opracował karty krajobrazu warownego dla poszczególnych dzieł obronnych. Przedstawiono zasoby, waloryzację, wytyczne i możliwości adaptacyjne umocnień obronnych. Karty modelują krajobraz kulturowy i pozwalają formułować wnioski i zalecenia konserwatorskie. Miasto Przemyśl dziedziczy dorobek kulturowy związany z Twierdzą Przemyśl. Dlatego też należy za słuszną uznać inicjatywę w sprawie przystąpienia do prac nad utworzeniem Zespołu Parków Kulturowych Twierdzy Przemyśl. Zarządzanie środowiskiem kulturowym zaplanowano powierzyć tworzonemu Związkowi Gmin Fortecznych. Gminy zaangażowane w to przedsięwzięcie postanowiły utworzyć na swoich terenach parki kulturowe.

EN

The article presents a view on the activities aimed to preserve Przemyśl Fortress after the World War II. The research work conducted by academic centres and socio-cultural associations in Krakow, Rzeszow, Vienna and Przemyśl was discussed here. The scientific achievements of Krakow Polytechnic was emphasized, whose scientists were pioneers in conducting research and collecting documentation concerning the history of construction modern fortifications in Lesser Poland. The first forms of legal protection and care of the Fortress in Przemyśl were recorded in the 1850s, when fortifications were for the first time entered into the register of monuments. The preserved fortifications were also legally protected in the local land development plans, which were initiated in the 1880s. In those times, scientific camps and student holiday training called "Action Przemyśl" began to be organised in Przemyśl. Students, supervised by university professors from Krakow Polytechnic, started to make inventories of the fortified landscape and prepare a plan of military monument development. A number of degree theses, representing very high level, were submitted which outlined contemporary programmes of adaptation of the preserved defensive structures. However, it was only in the 1890s that the Friends of Fortifications Association (its Krakow branch) within the programme of the Minister for Art and Culture entitled “Protection and Conservation of Defensive Architecture” commissioned by the Voivodship Monument Conservator from Przemyśl, prepared charts of fortified landscape for individual fortifications. Resources, valorisation, guidelines and adaptation possibilities of the defensive constructions were presented. The prepared charts of fortified landscape model the cultural landscape and allow for drawing conclusions and formulating conservation recommendations. The city of Przemyśl has naturally inherited the cultural achievements associated with Przemyśl Fortress. Therefore, the initiative aimed at establishing the Complex of Cultural Parks of Przemyśl Fortress should be regarded as fully justified. The management of the cultural environment was to be given to the newly created Association of Fortification Districts (Związek Gmin Fortecznych). The districts involved in the enterprise decided to open cultural parks within their boundaries.

14

Rejestracja krajobrazów warownych jako podstawa rewitalizacji dawnych twierdz

Myczkowski Z., Wielgus K., Środulska-Wielgus J., Rymsza-Mazur W., Chajdys K.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2008

|

Nr 23

36--56

PL

Budowa fortyfikacji nowożytnej i najnowszej miała znaczny wpływ na kształtowanie krajobrazu, nazwanego wg prof. Janusza Bogdanowskiego krajobrazem warownym. Jest to jedna z odmian krajobrazów antropogenicznych, określonych ogólnie jako krajobrazy inżynieryjne. Są one niedocenianym i zagrożonym dobrem kulturowym, ekologicznym i ekonomicznym. Warunkiem ich zachowania i właściwej adaptacji jest wiarygodna, czytelna i porównywalna informacja o ich wartościach. Jej uzyskaniu służą opisane metody rejestracji. Odpowiadają trzem fazom rozpoznania krajobrazu warownego i trzem stopniom szczegółowości. Różnią się sposobem podziału terenu na części elementarne, są natomiast podobne w zakresie analizy ich wartości oraz formułowania wniosków. Pierwsza, nazwana metodą zapisu zintegrowanego, polega na komplementarnym odwzorowaniu rysunkowym obiektu fortyfikacyjnego i otwierających się z niego panoram. Opiera się na pracy terenowej, jest odpowiednia dla działań pionierskich, daje szybkie, lecz dość ogólne wyniki. Ukazano ją na przykładach rozpoznania krajobrazu warownego Twierdzy Przemyśl oraz Twierdzy Pola (dziś Pula, w Chorwacji). Metodą bardziej szczegółową, wymagającą pełniejszych danych wyjściowych, jest studium jednostek architektoniczno-krajobrazowych. Podział terenu następuje w wyniku koniunkcji trzech jego parametrów - ukształtowania, pokrycia i utrwalonych śladów historii oraz interpolacji granic ich zasięgu. Metodę przedstawiono na przykładach programu planu ochrony dla całej Twierdzy Przemyśl oraz koncepcji zagospodarowania terenów fortyfikacyjnych Twierdzy Zamość. Najbardziej szczegółowa metoda opiera się na podziale terenu zgodnie z rzeczywistymi granicami widoczności z wysokości oczu człowieka - na wnętrza architektoniczno-krajobrazowe. Metodę tę, właściwą dla projektów zagospodarowania terenu, ukazano na przykładzie studium do koncepcji urządzenia trasy turystycznej na górskim odcinku rdzenia Twierdzy Przemyśl.

EN

Construction of modern and contemporary fortifications had a significant impact on the landscape, named by prof. Janusz Bogdanowski fortified landscape. It is one of the varieties of anthropogenic landscapes, defined generally as landscapes engineering. They are underrated and potentially a cultural, ecological and economic . The condition of their behavior and proper adaptation is credible, clear and comparable information about their values. Her obtaining registration methods are described. Correspond to the three phases of diagnosis landscape fortified and three degrees of detail. Differ in the way the division of land into lots elementary, but are similar in terms of their value analysis and draw conclusions. The first, called the method of recording an integrated, complementary mapping involves drawing object fortifications and the opening up of the panoramas. Based on field work, is suitable for pioneering activities , giving fast, but rather the overall results. Shown it to identify examples of landscape fortified the Fortress and Fortress Pola ( today Pula , Croatia ). By a more detailed , requiring better data output is the study of architectural and landscape units . The division of land occurs as a result of the conjunction of three of its parameters - shape, coverage and fixed traces the history and the interpolation limits of their range. The method shown in the examples of the protection plan for all the Fortress and the concept of land use fortification fortress Zamosc. The most detailed method is based on the division of the land in accordance with the actual boundaries of the visibility of the human eye level - on the interior architecture and landscaping. This method, appropriate for the project management of the site is shown on the example of a study into the concept of the device tourist route on the mountain section of the Fortress core.

15

Park kulturowy Twierdza Warszawa jako element systemu rekreacyjnego miasta

Pałubska K.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2008

|

nr 10

471--479

16

Wybrane problemy rewitalizacji Fortów Twierdzy Przemyśl

Prokopska A., Piotrowska J.

Fizyka Budowli w Teorii i Praktyce

|

2007

|

T. 2

235-238

PL

Problem rewitalizacji Fortów Twierdzy Przemyśl podjęto w celu poszukiwań możliwości określenia wielodyscypli- nowych uwarunkowań tego zadania. W pracy poruszono problemy historii budowy fortów oraz możliwości techniczne i urbanistyczno-architektoniczne ich rewitalizacji w ramach zasad zrównoważonego rozwoju.

EN

The target this work is prospectings solutions trade-off regenerate region and buildings fortification of Town Przemyśl.

17

Twierdza srebrnogórska atrakcją turystyczną dla Wrocławia

Niedźwiecka-Filipiak I., Potyrała J.

Architektura Krajobrazu

|

2003

|

nr 3-4

38-42

EN

In recent years the intensity of life has considerably rose. A lot of inhabitants move out from the anonymous and overcrowded cities to the nearby villages, in search of the silence and the calm. This phenomenon is so mass, that in the countryside the zones of detached houses are arising, which nothing differ from the ones located in the townscape. The short tours in the vicinity of the cities offer the more differentiated opportunities of recreation. The surroundings of Wrocław abound in a lot of places attracting their specificity, as Srebrna Góra which is 70 km away from Wrocław. The 18th century fortress of Srebrna Góra belongs to the biggest ones in Europe, situated on the top of the mountains. Once a strategic military object, became very popular on the turn of the 19th century as a tourist attraction. The massive walls of the fort were far visible from the neighboring roads, as predominant above the woody hill-sides. After the second world war the fortress as well as the whole town Srebrna Góra have increasingly deteriorated. The forest completely screened outside the defensive walls, which lost a lot in their scenic and self-promoting values. The paper outlines the necessity of partial, controlled logging in the planned restoration of the tourist attractiveness of the fortress.

18

Krajowy Program Ministerstwa Kultury i Sztuki "Ochrona i Konserwacja Architektury Obronnej"

Molski P.

Wiadomości Konserwatorskie

|

1998

|

Nr 3-4

11--13