Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: folwarki

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Folwarki klasztoru cystersów w Szczyrzycu od XVII do XX w. w świetle zachowanych inwentarzy

Marszalska J. M.

Architectus

2013

Nr 3(35)

27--45

Podstawą gospodarki cysterskiej w wiekach średnich i epoce nowożytnej była ziemia i związana z nią produkcja roślinna oraz hodowla. Na przełomie XIV i XV w. w klasztorach cysterskich wraz z rozwojem procesów osadniczych i zmianami organizacyjnymi zaczęły kształtować się nowe formy gospodarowania – folwarki. Gospodarka klasztoru szczyrzyckiego miała zdecydowanie charakter rolniczy. Obejmowała pola, łąki, pastwiska, ogrody i sady. Podstawowymi uprawami były zboża kłosowe: żyto, pszenica, jęczmień, owies, a także proso zaliczane do roślin zbożowych z rodziny traw. Oprócz tych pięciu zbóż sadzono tatarak, grykę, wykę, koniczynę, ziemniaki, konopie i chmiel. W ogrodach były następujące wa rzywa: pasternak, czarnucha, chrzan, kapusta, marchew, pietruszka, bób, rzepa, cebula, buraki i mak. W ogrodach znajdowały się również drzewa owocowe, głównie jabłonie, grusze i śliwy. Istotnym materiałem źródłowym do poznania gospodarki cystersów szczyrzyckich są zachowane w archiwum klasztornym XVII-, XVIII- i XIX-wieczne inwentarze gospodarcze oraz wiele dokumentów, odnoszących się zwłaszcza do epoki nowożytnej. Na podstawie analizy ich zawartości można poznać zarówno wyposażenie folwarków w stosowne narzędzia służące do uprawy roli, jak i przede wszystkim wydajność ziemi. Pewną ciekawostką jest – na użytek tego artykułu – ukazanie zmian, jakie zaszły w kwestii własności ziemi uprawnej w opactwie szczyrzyckim po 1945 r.

The Cistercian monastic economy in the Middle Ages and in the modern era was based on land farming and animal husbandry which provided for the current needs of each abbey. At the turn of the 14th and 15th centuries new forms of farmsteads – granges – began to develop in the Cistercian monasteries along with the increased settlement processes and organizational changes. The monastery economy in Szczyrzyc was mainly agricultural and included fields, meadows, pastures, gardens and orchards. The basic crops included: rye, wheat, barley, oat as well as millet. Furthermore, they grew calamus, buckwheat, vetch, clover, potatoes as well as hemp and hops. In the gardens they grew parsnip, nigella, horseradish, cabbage, carrot, parsley, broad bean, turnip, onion, beet and poppy as well as fruit trees such as apple, pear and plum. The main sources of information on the Cistercian economy in Szczyrzyc include the original 17th, 18th and 19th-century monastic inventories and many other documents, especially those regarding the modern era. Their analysis provides information about both the equipment of the granges, including necessary land farming machinery, and the land farming efficiency. Furthermore, the paper describes the changes regarding the farming land ownership in the Szczyrzyc abbey after 1945.

System przestrzenny wielkopolskich zespołów rezydencjonalno-folwarcznych, zagrożenia i szanse

Kodym-Kozaczko Grażyna

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

2006

T. 2

219--229

Wielkopolskie zespoły rezydencjonalne realizowano od końca XVIII w. na 3 poziomach: przestrzeni, urbanistyki i budynku. W artykule przedstawiono stan zachowania i zagrożenia tych zespołów i zaproponowano sposoby ochrony zachowanych budynków mieszkalnych, gospodarskich, szczególnie inwentarskich, włączając się w nurt nowoczesnego budownictwa wernakularnego. Doświadczenia krajów Zachodniej Europy potwierdzają, że możliwe jest twórcze rozwijanie form i technik miejscowego budownictwa we współczesnej architekturze.

The paper discusses manor-and-farm complexes built in the Wielkopolska region in the 19th century. The complexes are analysed at 3 levels of composition: 1. the spatial level (usable & ornamented compositions with greenery systems), 2. the urban planning level (the farm village & its parts), and 3. the architectural level (farm buildings and houses). The author presents the condition of these complexes and proposes methods of preserving the residential and farm buildings which follow the trends of modern vernacular architecture. The experiences of Western European countries attest to the fact that modern architecture can creatively develop local architectural forms and techniques.