Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

An aviation accident report data-driven approach to scenario design for a centrifuge-based dynamic flight simulator

Lewkowicz Rafał

Journal of KONBiN

|

2023

|

Vol. 53, iss. 4

161--189

EN

The use of flight simulators in investigating an aviation incident or accident related to human errors has been identified as an important part of a strategy to improve safety. This study aimed to replicate a real flight of the MiG-29 aircraft using a centrifuge-based dynamic flight simulator and to determine the simulator’s accuracy in recreating in-flight aircraft performance. A 60-second recording of the real flight of the MiG-29 aircraft, captured by the flight data recorder, was chosen for replication in the HTC-07 human training centrifuge simulator. To evaluate how accurately the simulator replicates the performance of the aircraft, the linear accelerations and angular velocities acting on a pilot during the real flight were compared with those during the replication of that flight in the simulator. The fit of these parameters was assessed using the root mean square percentage error (RMSPE) and the correlation coefficient (r). The highest replication accuracy was achieved for the vertical component of the linear acceleration (RMSPE=2068; r=0.98), while the worst result was obtained for the longitudinal component (RMSPE=14205; r=0.31). Inaccuracies were much more pronounced for the angular velocity. The roll angular velocity had the lowest replication error (RMSPE=12640). However, its correlation with the recorded velocity during the real flight was very weak (r=-0.02). Despite some inaccuracies in replicating other components of the acceleration and angular velocity vectors, the HTC-07 simulator seems valuable for investigating aviation incidents or accidents related to human factors.

PL

Wykorzystanie symulatorów lotu w badaniach incydentu lub wypadku lotniczego, którego przyczyną mógł być błąd ludzki, zostało uznane za ważną część strategii poprawy bezpieczeństwa lotów. Celem tego badania było odtworzenie rzeczywistego lotu samolotu MiG-29 w dynamicznym symulatorze lotu opartym na wirówce przeciążeniowej oraz ocena, czy symulator ten może dokładnie odtworzyć osiągi samolotu podczas lotu. Do odtworzenia w wirówce przeciążeniowej – symulatorze HTC-07 wybrano 60-sekundowe nagranie rzeczywistego lotu samolotu MiG-29, zarejestrowane przez pokładowy rejestrator danych lotu. W celu oceny, jak dokładnie symulator odtwarza osiągi samolotu porównano przyspieszenia liniowe i prędkości kątowe działające na pilota podczas rzeczywistego lotu z przyspieszeniami działającymi podczas replikacji tego lotu w symulatorze. Dopasowanie tych parametrów oceniono za pomocą średniokwadratowego błędu procentowego (RMSPE) oraz współczynnika korelacji (r). Największą dokładność replikacji osiągnęła składowa pionowa przyspieszenia liniowego (RMSPE = 2068; r = 0,98), podczas gdy najgorszy wynik miała składowa podłużna (RMSPE = 14205; r = 0,31). Niedokładności były znacznie bardziej widoczne w przypadku prędkości kątowej. Prędkość kątowa przechyłu miała najniższy błąd replikacji (RMSPE = 12640), jednak jej korelacja z zarejestrowaną prędkością podczas rzeczywistego lotu była bardzo słaba (r = -0,02). Pomimo niedokładności w odtwarzaniu pozostałych składowych wektorów przyspieszenia i prędkości kątowej, symulator HTC-07 wydaje się cennym narzędziem do badania incydentów lub wypadków lotniczych związanych z czynnikiem ludzkim.

2

Trenażery i symulatory lotnicze - problemy definicyjne

Bogusz Dariusz

Aviation and Security Issues

|

2023

|

No. 1

151--166

PL

W artykule przedstawiono problem definiowania terminów »trenażer« i »symulator lotniczy«. Nowoczesne środki dydaktyczne, jakimi są trenażery i symulatory lotnicze, umożliwiają dobre przyswajanie wiedzy, a także bezpieczeństwo szkolenia lotniczego oraz przygotowanie pilotów wojskowych do wykonywania zadań bojowych. Pomimo wielu opracowań nie istnieje naukowa definicja symulatora i trenażera lotniczego, co jest podstawą rozumienia pojęć w trakcie realizacji badań w dyscyplinie nauk o bezpieczeństwie w obszarze lotnictwa. Powstanie sytuacji problemowej wynikało z zamiennego używania terminów symulator i trenażer lotniczy. Oprócz podziałów i klasyfikacji wynikających ze specyfikacji certyfikowania tych urządzeń przez odpowiednie władze lotnicze (także zaprezentowane w artykule), nie istnieje naukowa definicja trenażera i symulatora lotniczego, a nazwy te używane są zamiennie. Celem artykułu było stworzenie naukowej definicji symulatora i trenażera lotniczego. Zastosowano metody teoretyczne i empiryczne.

EN

The article presents the definition problem related to flight trainers and simulators. Modern teaching aids, such as aircraft trainers and simulators, enable good acquisition of knowledge, as well as the safety of aviation training and the preparation of military pilots to perform combat tasks. Despite many studies, there is no scientific definition of a flight simulator and trainer, which is the basis for understanding the terms during research in the discipline of safety sciences in the field of aviation. The problem situation resulted from the interchangeable use of the terms simulator and flight trainer. Apart from the divisions and classifications resulting from the specifications for certification of these devices by the relevant aviation authorities (also presented in the article), there is no scientific definition of a flight trainer and a flight simulator, and these terms are used interchangeably. The aim of the article is to create a scientific definition of a flight simulator and trainer. Theoretical and empirical methods were used.

3

Pilots' gaze behavior in simulation research

Stempin-Mika Barbara, Galant-Gołębiewska Marta, Maciejewska Marta

Journal of KONBiN

|

2022

|

Vol. 52, iss. 4

1--10

EN

Effective processing of information from the sense of sight affects the efficiency and safety of flight operations. Differences in visual behavior between pilots with varying levels of flight experience during basic flight maneuvers were identified as the research problem. Twenty-six pilots participated in the study and were divided in terms of flight experience. The participants' visual behavior was recorded using a Pupil Invisible eye tracker. The test subjects' task was to take off from Poznań-Ławica airport, climbing to 2000ft and making two turns. The results of the study suggest that performing basic maneuvers develops strategies for scanning the cockpit space. It is advisable to conduct further research taking into account the division of experts into groups with varying numbers of flying hours.

PL

Efektywne przetwarzanie informacji płynących ze zmysłu wzroku wpływa na wydajność oraz bezpieczeństwo operacji lotniczych. Jako problem badawczy określono różnice w zachowaniu wzrokowym pomiędzy pilotami posiadającymi zróżnicowane doświadczenie lotnicze podczas wykonywania podstawowych manewrów lotniczych. W badaniu wzięło udział 26 pilotów, którzy zostali podzielni względem doświadczenia lotniczego. Zachowanie wzrokowe uczestników rejestrowano przy użyciu eye trackera Pupil Invisible. Zadaniem osób badanych był start z lotniska Poznań-Ławica, wznoszenie do 2000ft oraz wykonanie dwóch zakrętów. Wyniki badania sugerują, iż wykonywanie podstawowych manewrów lotniczych wykształca strategie skanowania przestrzeni w kokpicie. Wskazane jest przeprowadzenie dalszych badań uwzględniających podział ekspertów na grupy o zróżnicowanej liczbie godzin nalotu.

4

A hierarchy of finite state machines as a scenario player in interactive training of pilots in flight simulators

Bach Małgorzata, Werner Aleksandra, Mrozik Magda, Cyran Krzysztof A.

International Journal of Applied Mathematics and Computer Science

|

2021

|

Vol. 31, no. 4

713--727

EN

The paper presents the concept of a control unit, i.e., a scenario player, for interactive training pilots in flight simulators. This scenario player is modelled as a hierarchy of finite state machines. Such an approach makes it possible to separate the details of an augmented reality display device which is used in training, from the core module of the system, responsible for contextual organization of the content. Therefore, the first contribution of this paper is the mathematical model of the scenario player as a universal formulation of the self-trained control unit for interactive learning systems, which is applicable in a variety of situations not limited solely to flight simulator related procedures. The second contribution is an experimental verification achieved by extensive simulations of the model, which proves that the proposed approach is capable to properly self-organize details of the context information by tracing preferences of the end users. For that latter purpose, the original algorithm is derived from statistical analysis, including Bayesian inference. The whole approach is illustrated by a real application of training the preflight procedure for the captain of the Boeing 737 aircraft in a flight simulator.

5

Assignation of tiredness indicator based on the pilot’s concentration and speed reaction analysis during the flight

Maciejewska Marta, Galant-Gołębiewska Marta

Journal of KONBiN

|

2020

|

Vol. 50, iss. 3

359--380

EN

In the article, based on the research, the Tiredness Indicator was proposed. The research concerned the pilot's concentration and reaction time to individual stimuli. They were carried out using a flight simulator - CKAS MotionSim 5, located at the Poznan University of Technology. Measurements were made before and during the flight Analysis of the results showed a periodic course of tiredness characteristics, a marked increase in tiredness in the middle of tests and tiredness of only one sense organ confirmed by the results of reaction time and subjective assessment. Based on the conducted research, it can be stated that tiredness reduces the cognitive abilities of the human brain and extends the reaction time to stimuli.

PL

W artykule na podstawie przeprowadzonych badań zaproponowano wskaźnik zmęczenia. Badania dotyczyły koncentracji pilota i czasu reakcji na poszczególne bodźce. Przeprowadzono je za pomocą symulatora lotu - CKAS MotionSim 5, znajdującego się na Politechnice Poznańskiej. Pomiary wykonano przed i podczas lotu. Analiza wyników wykazała okresowy przebieg charakterystyk zmęczenia, wyraźny wzrost zmęczenia w połowie testów oraz zmęczenie tylko jednego narządu zmysłów, potwierdzone wynikami czasu reakcji i oceną subiektywną. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że zmęczenie obniża zdolności poznawcze ludzkiego mózgu i wydłuża czas reakcji na bodźce.

6

Flight Simulators : a Tool for Reducing the Human Factor in Accidents

Nowakowski Henryk, Kułakowski Grzegorz

Zeszyty Naukowe Akademii Sztuki Wojennej

|

2019

|

nr 4(117)

81--92

EN

This article looks at the role of flight training devices in the process of instruction and training pilots. It also examines the impact of pilot training using flight simulators on reducing the human factor in accidents.

7

Flight simulation devices in pilot air training

Nowakowski H., Makarewicz J.

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2018

|

z. 98

111--118

EN

This article deals with issues related to the use of flight simulation devices in pilot training. It also discusses the regulations included in the legislation defining the scope of simulator use in flight training processes for particular aviation ratings. In addition, the methods for using flight simulation devices in pilot training and practical training processes are presented, taking into consideration civil and military aviation applications.

8

Analysis of operating instrument landing system accuracy under simulated conditions

Merkisz J., Galant M., Bieda M.

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2017

|

z. 94

163--173

EN

The instrument landing system (ILS) is the most popular landing aid in the world. It is a distance-angled support system for landing in reduced visibility, while its task is the safe conduct of the aircraft from the prescribed course landing on the approach path. The aim of this study is to analyse the correctness of the ILS in simulated conditions. The study was conducted using a CKAS MotionSim5 flight simulator in the Simulation Research Laboratory of the Institute of Combustion Engines and Transport at Poznan University of Technology. With the advancement of technical equipment, it was possible to check the operation of the system in various weather conditions. Studies have shown that the impact of fog, rain and snow on the correct operation of the system is marginal. Significant influence has been observed, however, during landing in strong winds.

9

Kompleksowy symulator lotu samolotu PZL-130 TC-II Orlik "Vector"

Cwojdziński L.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2017

|

R. 18, nr 12

792--796, CD

PL

Rozwój współczesnego lotnictwa wojskowego, oraz wysokie koszty szkolenia pilotów, użycie coraz bardziej skomplikowanego wyposażenia oraz systemów uzbrojenia samolotem wymaga stosowania symulatorów lotu będących częścią informatycznych systemów wspomagania szkolenia lotniczego. Taki symulator został opracowany i został wyprodukowany przez ETC-PZL Aerospace Industries jako ważny element kompleksowego systemu szkolenia pilotów sił powietrznych, opartego na samolocie PZL-130 TC-II ORLIK. W referacie przedstawiono główne zespoły tego systemu, oraz jego najważniejszy element, czyli symulator lotu. Szczegółowo omówiono jego strukturę, modele matematyczne symulujące środowisko powietrzne i wartości aerodynamiczne a także zastosowane rozwiązania technologiczne. W podsumowaniu rozważań pokazano możliwości współpracy symulatora z innymi podobnymi systemami treningowymi eksploatowanymi w siłach powietrznych. Odniesiono się także do roli symulatorów lotniczych w procesie szkolenia i doskonalenia zawodowego personelu lotniczego, ze szczególnym uwzględnieniem pilota jako operatora statku powietrznego, oraz znaczenia symulatora dla poprawy bezpieczeństwa lotów.

EN

The development of modern military aviation, as well as the high cost of training pilots, the use of increasingly sophisticated equipment and aircraft systems, require the use of flight simulators which are part of computerized flight training systems. This simulator has been developed and produced by ETC-PZL Aerospace Industries as an important component of the comprehensive airforce pilot training system, based on the PZL-130 TC-II ORLIK aircraft. The paper presents the main elements of this system and its most important element, the flight simulator. Its structure, mathematical models simulating air environment and aerodynamic values, as well as applied technological solutions are discussed in detail. The summation of the reflections shows the possibilities of cooperation of the simulator with other similar training systems used in air forces. The role of aviation simulators has also been addressed in the training and on-the-job training of aviation personnel, with particular emphasis on pilot-aircraft operator and the importance of a simulator for improving flight safety.

10

Research on the influence of weather conditions on the pilot’s psychophysical condition

Merkisz J., Galant M., Zalewski M.

Journal of Mechanical and Transport Engineering

|

2016

|

Vol. 68, No. 4

43--53

EN

The dynamic growth of air transport is associated with an increased amount of used aircraft. This involves with the need to conduct research on issues of safety in air transport. The most common cause of aviation accidents is still the human factor. The paper presents a study of attentional control during the simulator training carried out at the Institute of Internal Combustion Engines and Transport at Poznan University of Technology. With the use of a technically advanced flight simulator CKAS MotionSim5 and the bioelectrical brain activity monitoring device MindWave produced by NeuroSky it was possible to determine the effect of deterioration of weather conditions on the concentration of the pilot. Studies have shown that for the majority of respondents a sudden change in weather conditions strongly influenced the level of pilot’s concentration.

PL

Dynamiczny rozwój transportu lotniczego wiąże się ze zwiększoną ilością eksploatowanych statków powietrznych. Powoduje to konieczność prowadzenia badań w kwestii bezpieczeństwa w transporcie lotniczym. Najczęstszą przyczyną wypadków lotniczych jest czynnik ludzki. Postanowiono zatem przeprowadzić analizę poziomu koncentracji pilota podczas treningu symulatorowego. Badania prowadzone były w Laboratorium Badań Symulatorowych Instytutu Silników Spalinowych i Transportu Politechniki Poznańskiej. Dzięki zastosowaniu zaawansowanego technicznie symulatora lotu CKAS MS5 i urządzenia do monitorowania bioelektrycznej aktywności mózgu MindWave produkowanego przez firmę NeuroSky możliwe było określenie wpływu pogorszenia warunków pogodowych na koncentrację pilota. Badania wykazały, że dla większości respondentów nagła zmiana warunków pogodowych silny wpływ na poziom koncentracji pilota oraz na stabilnośc lotu.

11

A ground control station for the UAV flight simulator

Romaniuk S., Gosiewski Z., Ambroziak L.

Acta Mechanica et Automatica

|

2016

|

Vol. 10, no. 1

28--32

EN

In the paper implementation of a ground control station for UAV flight simulator is shown. The ground control station software is in cooperation with flight simulator, displaying various aircraft flight parameters. The software is programmed in C++ language and utilizes the windows forms for implementing graphical content. One of the main aims of the design of the application was to simplify the interface, simultaneously maintaining the functionality and the eligibility. A mission can be planned and monitored using the implemented map control supported by waypoint list.

12

Zastosowanie symulatorów lotniczych jako obiektów ruchomych w lotnictwie wojskowym sił zbrojnych RP

Kulik T., Bogusz D.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych

|

2015

|

Nr 1

103--112

PL

W artykule przedstawiono genezę powstania symulatorów lotniczych jako urządzeń ruchomych. Dokonano podziału symulatorów, jako narzędzi do szkolenia personelu lotniczego oraz przedstawiono ich budowę i zastosowanie. Opisano i scharakteryzowano symulatory lotnicze wykorzystywane w lotnictwie wojskowym Sił Zbrojnych RP.

EN

The article presents the origin of flight simulators used as movable objects. The simulators were divided into categories and described as tools for training personnel. Their structure and applications were also presented. Moreover, the simulators used in military aviation of the Republic of Poland were characterized.

13

Management of trainings with use of flight simulators in compliance with characteristic parameters of equipment

Barszcz P., Wesołowski M., Blacha K.

Prace Naukowe Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

|

2015

|

nr 37

95--117

EN

Flights conditions of combat aircrafts subject to dynamic changes in variable environment, where properly trained and skilled pilots, capable of perceiving stimuli from outside, play key roles in the decision-making process. The study discloses analyses that have been completed on grounds of survey results carried out for a specific population of cadets and pilots that had practiced on flight simulators. The surveys consisted in measurements of the human response time to artificially arranged emergency circumstances with counting of misbehaviour and errors. Then, upon analysis of correlation between skill features demonstrated by pilot candidates (cadets) and trained pilots and with consideration to functions of probability distribution of these features it is possible to estimate expected results that should be achieved by cadets for specific exercises to assess the training system as efficient and suitable to provide intended results when real tasks are assigned to trainees flying eventual aircrafts.

14

Symulatory w procesie szkolenia i doskonalenia lotniczego pilotów oraz personelu naziemnego. Cz.2. Rola lotniczych urządzeń treningowych w szkoleniu i doskonaleniu personelu

Kozuba J., Rurak A.

Logistyka

|

2015

|

nr 6

1441--1451, CD

PL

W artykule autorzy opisują lotnicze urządzenia wspomagające praktyczne szkolenie lotnicze, ze szczególnym uwzględnieniem symulatora lotniczego. Specjalistyczny trening na lotniczych urządzeniach treningowych, wspomagający proces szkolenia lotniczego, jest zasadniczą metodą całościowego oddziaływania na organizm pilota, który kompleksowo rozwija pożądane cechy psychofizyczne szkolonego. Autorzy przedstawili zastosowanie lotniczych urządzeń treningowych w szkoleniu i doskonaleniu lotniczym oraz wykazano rolę treningu symulacyjnego pod kątem bezpieczeństwa lotów. W dalszej części wykazano rolę symulatorów lotniczych w szkoleniu i doskonaleniu personelu lotniczego. Wykazano, że wykorzystanie lotniczych urządzeń symulacyjnych jest bezcenne, a ich zastosowanie w lotnictwie będzie miało coraz szerszy zakres.

EN

In the article, the authors describe various devices aiding the practical aviation training, in particular the flight simulator. The training on aviation devices used to support the process of aviation training, constitutes a fundamental method of a complete conditioning of pilot’s body, comprehensively developing the desired psycho-somatic characteristics of the trainee. Authors described application of the aviation training devices in flight training and skill development, as well as emphasized the significance of simulation training for flight safety. Further, the role of flight simulators in training and skill improvement of aviation personnel is discussed. The paper concludes that the use of flight simulation devices is invaluable and their application in aviation is likely to expand.

15

Wykorzystanie symulatora badawczego PZL SW-4 do badania pilotów w sytuacji stresu psychicznego

Kopyt A., Piotrowski M., Biernacki M.

Prace Instytutu Lotnictwa

|

2014

|

Nr 3 (236) September 2014

26--34

PL

W artykule opisano eksperyment, w którym podjęto analizę wpływu stresu psychicznego na jakość pilotażu śmigłowcem, przez szkolonych pilotów. W badaniu udział wzięła dwudziestoosobowa grupa podchorążych z WSOSP z Dęblina. Otwarta architektura symulatora pozwoliła na uzupełnienie istniejącego wirtualnego środowiska o dodatkowy element – slalom. Piloci wykonywali trzy przeloty slalomem w różniących się od siebie warunkach pracy. Oprogramowanie sterujące pracą symulatora umożliwiło szczegółową rejestrację parametrów lotu. Analiza zebranych parametrów lotu, pozwoliła na ocenę jakości wykonywania zadania pilotażowego względem przyjętych kryteriów lotu. Do oceny stresu psychicznego oddziaływującego na pilotów, została wykorzystana ankieta NASA TaskLoadIndeX (NASA TLX). Równolegle podczas eksperymentu, prowadzona była rejestracja sygnałów: EKG oraz impedancji skóry pilotów. Ocena zmian wartości rejestrowanych sygnałów HR oraz impedancji skóry uzupełniają wyniki z ankiet. W artykule opisano eksperyment, procedurę, metodologię pomiaru oraz wstępne rezultaty.

EN

In this paper the study on mental stress impact on the pilot efficiency is presented. In the following experiment 20 pilots form WSOSP Dęblin have been involved. Open architecture of the flight simulator allowed to upgrade virtual environment with additional element – slalom, necessary to conduct experiment. Subjects had to repeat slalom trial three times, each time the work conditions were different. The simulator software allowed to register flight parameters during the experiment. The analysis of collected flight parameters was used to assess the flight efficiency of the task. Pilot’s mental stress level was measured with NASA Task Load IndeX (NASA TLX) survey. During the flights the ECG and skin impedance were measured. The analysis of the changes in HR signals and the skin impedance complete the TLX surveys. In the paper the study, methodology and some pre-results are presented.

16

Aspekty wykorzystania symulatora lotniczego FNPT do szkolenia pilotów cywilnych

Merkisz J., Markowski J., Galant M., Karpiński D.

Logistyka

|

2014

|

nr 3

4274--4279

PL

Szkolenie symulatorowe jest praktycznym i bezpiecznym, sprawdzonym w liniach lotniczych na całym świecie, sposobem zdobywania doświadczenia lotniczego oraz szkoleń wznawiających. Pozwala nie tylko zaoszczędzić czas szkolenia, ale również zredukować koszty oraz negatywny wpływ szkolenia na środowisko, a przede wszystkim ryzyko wystąpienia zdarzeń niepożądanych. W niniejszym artykule omówiono możliwości wykorzystania symulatora lotu FNPT II do szkolenia pilotów lotnictwa cywilnego. Omówiono prawne możliwości i ograniczenia wykorzystania symulatorów do szkoleń na poszczególne stopnie licencji. Wymieniono europejskie przepisy regulujące certyfikacją urządzeń do szkolenia lotniczego (symulatorów) oraz licencjonowanie personelu lotniczego Przedstawiono główne wymagania konstrukcyjne stawiane tego typu symulatorom. Poddano analizie aspekty ekonomiczne – obniżenie kosztów oraz czasu szkolenia jak również psychologiczne – możliwość trenowania reakcji na występowanie stanów awaryjnych.

EN

The training simulator is a practical and safe , proven in the airlines around the world , a way of gaining experience and training resuming air . This allows not only save training time , but also reduce costs and the negative impact of training on the environment, and above all, the risk of adverse events. This article discusses the possibility of using a flight simulator FNPT II to train pilots of civil aviation. Discusses the legal possibilities and limitations of the use of simulators for training for different levels of licenses. Mentioned European rules governing the certification of aviation training devices ( simulators ) and flight crew licensing presents the main design requirements placed on these types of simulations. Analyzed the economic aspects - reducing costs and training time as well as psychological - the opportunity to train reaction to the presence of faults.

17

Analiza systemów ruchu wykorzystywanych w symulatorach samochodowych i lotniczych

Borawski Ł., Grzeszczyk R., Lijewski P.

Logistyka

|

2014

|

nr 6

2192--2197

PL

Artykuł przedstawia zestawienie oraz analizę systemów ruchu wykorzystywanych w symulatorach lotu oraz jazdy. Symulatory dzielą się głównie ze względu na zastosowanie: na symulatory szkoleniowe oraz symulatory rozrywkowe. Rozwój dziedziny symulatorów treningowych został podyktowany przez rozwój technologiczny ubiegłych dekad oraz poprzez kalkulacje ekonomiczne. Badania pokazują, że wykorzystanie w symulatorach systemu ruchu pozwala na polepszenie wiarygodności symulacji oraz poprawia rezultaty szkoleniowe. W artykule zestawiono kilka typów konfiguracji sprzętowych wykorzystywanych w symulatorach lotu oraz jazdy. Przedstawione systemy ruchu należą do zakresu od 2 do 13 stopni swobody. Liczba wykorzystanych stopni swobody podyktowana jest wieloma aspektami, np.: przeznaczeniem symulatora, posiadanym budżetem, istniejącą legislacją. Dla każdej z analizowanych konfiguracji przedstawiono istniejące zastosowanie. Zestawione aplikacje systemów ruchu zawierają symulatory jazdy, lotnicze, testowe oraz platformy do użytku rozrywkowego.

EN

This article shows a survey and analysis of motion systems being used in flight and drive simulators. These simulators generally are divided, depending on their application, into two groups: training and entertainment simulators. Development in the field of training simulators has appeared thanks to the recent technological advancements and due the economic benefits of using such. Research shows, that utilization of motion platforms in training simulators allows improvement of their fidelity and enhance training results. Several types of motion configurations used in flight and drive simulators have been showed in this article. The motion systems described are in the range for 2 to 13 degrees of freedom. Number of utilized degrees of freedom is determined by numerous aspects e.g.: application of the simulator, the funds held by the investor, the applying legislation. For each of the analyzed configurations and existing application has been shown. The applications range from drive, flight and research simulators to entertainment motion platforms.

18

Research of the reliability of an air combat manoeuvere – nosedive of a jet powered aircraft

Lewitowicz J., Rutkowski S.

Journal of KONBiN

|

2014

|

No. 3 (31)

13--22

EN

This paper considered a problem of: the reliability of performance of a nosedive of a jet powered aircraft in the context of the ability of pilots trained on a simulator to reliably accomplish a combat mission. For research purposes, the manoeuvre of attack of a target with the nosedive, which is most commonly used by the pilots performing flights on different types of modern aircrafts, and the basic manoeuvre during aircrew training, both basic and advanced were assumed. The research was conducted on a flight simulator.

PL

W pracy rozpatrzono problem: niezawodności wykonania lotu nurkowego samolotu odrzutowego w kontekście zdolność pilotów szkolonych na symulatorze do niezawodnego wykonania misji bojowej. Do celów badawczych przyjęto manewr atakowania celu z lotu nurkowego, który to manewr jest najczęściej stosowany przez pilotów wykonujących loty na różnych typach współczesnych samolotów oraz podstawowym manewrem podczas szkolenia lotniczego, zarówno podstawowego jak również zaawansowanego. Badania przeprowadzono na symulatorze lotu.

19

Flight simulators – from electromechanical analogue computers to modern laboratory of flying

Zazula A, Myszor D., Antemijczuk O., Cyran K., A.

Advances in Science and Technology. Research Journal

|

2013

|

Vol. 7, nr 17

51--55

EN

This article presents discussion about flight simulators starting from training simulators, applied in military and civil training tasks, up to the domestic simulators. Article describes history of development of flight simulation equipment. At the end of this paper new unit of Silesian University of Technology – Virtual Flight Laboratory – is presented.

20

Simulators for pilot assisting module of advanced light aircraft concept

Chudy P., Rzucidło P.

Archive of Mechanical Engineering

|

2011

|

Vol. LVIII, nr 3

275-289

EN

This paper presents the results of Pilot Assisting Module research performed on two light aircraft flight simulators developed in parallel at Brno University of Technology, Czech Republic, and Rzeszow University of Technology, Poland. The first simulator was designed as an open platform for the verification and validation of the advanced pilot/aircraft interface systems and inherited its appearance from the cockpit section of the Evektor SportStar. The second flight simulator, the XM-15, has been built around the cockpit of a unique agriculture jet Belfegor. It introduced a system architecture that supports scientific simulations of various aircraft types and configurations, making it suitable for conceptual testing of Pilot Assisting Module. The XM-15 was initially designed to support research on advanced flight control systems, but due to its continuing modernization it evolved into a hardware-in-the-loop test-bed for electromechanical actuators and autopilot CAN based controller blocks. Pilot-in-the-loop experiments of proposed Pilot Assisting Module revealed favorable operational scenarios, under which the proposed system reduces the cockpit workload during single pilot operations.

PL

W ostatnich latach małe samoloty ogólnego przeznaczenia zyskują na coraz większej popularności jako środki transportu osobowego. Szybki postęp w dziedzinie lekkich i ultralekkich konstrukcji lotniczych prowadzi m.in. do redukcji kosztów ich wytwarzania oraz eksploatacji. Czynniki te, w połączeniu z dynamicznym rozwojem sieci lokalnych portów lotniczych i lądowisk sprawiają, że małe lotnictwo staje się dostępne nie tylko dla wąskiej grupy entuzjastów, lecz również dla osób pragnących wykorzystać je jako środek transportu alternatywny dla kolei, czy też pojazdów samochodowych. Niestety, małe samoloty o napędzie tłokowym postrzegane są z reguły jako niezbyt wygodny środek lokomocji, szczególnie w stosunku do samolotów liniowych lub odrzutowych samolotów dyspozycyjnych. Główny problem związany jest jednak z wykonywaniem operacji lotniczych w załodze jednoosobowej, w dodatku przez pilotów amatorów. Zastosowanie pośredniego układu sterowania samolotem (ang. fly-by-wire) może w znacznej mierze ułatwić proces pilotowania i zredukować niektóre błędy powodowane czynnikiem ludzkim. Wprowadzenie złożonych systemów sterowania do prostej konstrukcji lotniczej prowadzi jednak do wielu problemów, zarówno natury technicznej (problem niezawodności złożonego systemu elektromechanicznego) jak i ekonomicznej. Mając na uwadze zalety oraz wady układów sterowania, zarówno klasycznych jak i klasy fly-by-X, autorzy pracy zdecydowali się na realizację systemu sterowania, który z jednej strony ułatwi pracę pilota, a z drugiej strony nie będzie wymagał rezygnacji z mechanicznego połączenia sterownicy/orczyków i płaszczyzn sterowych. Proponowane rozwiązanie bazuje na zmodyfikowanym układzie autopilota, który aktywnie wspiera pilota m.in. w sytuacjach stresowych związanych z utratą orientacji, zagubieniem i niektórymi usterkami urządzeń pokładowych. Zastosowana koncepcja algorytmów sterowania bazująca na metodzie Total-X umożliwia również redukcję emisji hałasu i zużycia paliwa. Bezpośrednie przejście z etapu testów laboratoryjnych do prób w locie jest ryzykowne i kosztowne. Z tego też względu autorzy pracy postanowili wykonać testy na symulatorze lotu, włączając pilota w pętlę sterowania. Modyfikacja dostępnego, profesjonalnego symulatora lotu nie była możliwa ze względów formalnych (wyłączenie urządzenia z procesu szkolenia i czasowa utrata certyfikacji). Możliwym i znacznie korzystniejszym rozwiązaniem okazała się budowa eksperymentalnych symulatorów lotu, zorientowanych na klasę samolotów lekkich i ultralekkich. W pracy przedstawiono dwa eksperymentalne symulatory lotu, które powstały w Politechnice Rzeszowskiej i Politechnice Brneńskiej. Symulatory powstały w kooperacji, aczkolwiek różnią się od siebie zasadniczo. Pierwsze z urządzeń (zaprojektowane i zbudowane w Politechnice Brneńskiej, Wydział Technologii Informacyjnych) bazuje na kokpicie popularnego samolotu lekkiego Evektor SportStar. Symulator zaprojektowany i wykonany w Politechnice Rzeszowskiej na Wydziale Budowy Maszyn i Lotnictwa wykorzystuje kabinę samolotu M-15. Symulatory posiadają modułową konstrukcję i umożliwiają testowanie m.in. elektromechanicznych układów wykonawczych, paneli kontrolnych i sterownic wyposażonych w standardowe interfejsy komunikacyjne.