Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The study of the fertilising power of urban sludge from the Dar Gueddari Wastewater Treatment Plant : Case of maize (Zea mays)

Griou Hajar, Njimat Smail, El Fettahi Fouad, Ait Lhaj Lhcen Samira, Aboulouafa Mohammed, Ibn Ahmed Said

Journal of Water and Land Development

|

2023

|

no. 56

37--44

EN

The objective of this study is to recover sludge from the Dar Gueddari sewage treatment plant and use it in the cultivation of corn in the open field on clay soil. To do this, four doses were tested against two types of controls: a control without addition of sludge and another with the addition of nitrogen-based fertilisers (200 kg N, 100 kg P and 100 kg K). The short-term effects indicated that the application of the sludge had a beneficial effect on the fertilising qualities of the soil and therefore on the crop yield. The monitoring of the agronomic parameters of the maize plant showed that the growths and the yields varied according to doses of the sludge. In grain yield, the difference between plot E4 and E0 was around 3.3 Mg∙ha-1. In addition, the plots treated with large sludge doses experienced improvements in total nitrogen and organic matter. During the second season, the results obtained showed decrease in nutrients (nitrogen and phosphorus). It emerged from the C:N ratio which was <8. This indicated a good mineralisation of the organic matter (OM) which was average of 2.48 ±0.04% and 2.5 ±0.01%, respectively in the E4 and E5 treatments. In addition, the amounts of N, P and Ca in dry matter (DM) increased with increasing the dose of sludge. During the 2017 season, the highest values were detected in plot E5 with averages of 1.6% in N and 0.53% in P.

2

Case Study on the Use of Sewage Sludge for the Reclamation of Mining Sites Contaminated with Heavy Metals

Petryk Agnieszka

Journal of Ecological Engineering

|

2023

|

Vol. 24, nr 9

171--182

EN

The aim of the study was to determine the heavy metal content of soils after sewage sludge application and to calculate the costs associated with fertilising the soil with sewage sludge, which have not been analysed in the available literature so far. The soil for the pot experiments came from villages where the soil was contaminated with heavy metals. Sewage sludge was proposed as a material for the reclamation of land degraded by the mining industry in the aforementioned settlements, and its effect on improving the physical and chemical properties of the soil after application was demonstrated. The cost of applying three doses of municipal sludge to restore areas damaged (degraded) by human activity was estimated. The calculation was carried out on the basis of KNR (National Contractors Estimator) No. 2–21 Tereny Zieleni (Green Areas) and the current prices from Sekocendbud Bulletin 5/2023 (2145), 1st quarter 2023. The cost of fertilising with stabilised sewage sludge for category II land is relatively low. The cost difference between the lowest sludge application of 50 Mg•ha-1 and the highest of 200 Mg•ha-1 is 85%. Therefore, it is cost-effective to apply the highest possible sludge dose per unit area. The study used sewage sludge that was suitable for natural purposes, including agricultural use, and that met the requirements [Journal of Laws 2015, item 257]. In Karniowice, no contamination of the soil with copper, cadmium, zinc and lead was found, although the content of these metals clearly increased after sludge application at the aforementioned sludge doses. The application of sludge, even in multiple doses, had no influence on exceeding the permissible concentration for these metals according to the Regulation of the Minister of the Environment of 2015, which allowed the area to be classified as uncontaminated after sludge application. In Lgota, soil contamination standards were exceeded for cadmium, lead and zinc after sludge application. In the case of copper after sludge application, the results were in line with the regulation.

3

Composting of stabilized municipal sewage sludge with residues from agri-food processing in Poland

Krasowska Małgorzata, Kowczyk-Sadowy Małgorzata, Obidziński Sławomir

Ekonomia i Środowisko

|

2022

|

nr 4

103--116

EN

Stabilized municipal sewage sludge and selected waste from agri-food processing can be used for agricultural purposes, which is part of the circular economy. Therefore, chosen residues were tested for the possibility of using them for fertilisation purposes. They were then subjected to the process of composting in a bioreactor with artificial aeration. The compost mixtures were prepared to take into account their contents of, among others, carbon, nitrogen, phosphorus, and water; in the case of sewage sludge, the contents of biological contaminants and heavy metals were also determined. Based on the conducted studies, it has been found that organic waste from agri-food processing and stabilised municipal sewage sludge can be used in the composting process. At the same time, the obtained compost is characterised by good fertilising properties. Considering the physicochemical properties of the obtained compost, it was found that it can be a precious fertiliser used as a soil additive.

PL

Ustabilizowane komunalne osady ściekowe oraz wybrane odpady z przetwórstwa rolno-spożywczego mogą być wykorzystywane w celach rolniczych, co wpisuje się w zagadnienia gospodarki o obiegu zamkniętym. W związku z tym wybrane pozostałości zbadano pod kątem możliwości wykorzystania ich na cele nawozowe. Następnie poddano je procesowi kompostowania w bioreaktorze, ze sztucznym napowietrzaniem. Mieszanki kompostowe sporządzono biorąc pod uwagę zawartość w nich między innymi węgla, azotu, fosforu oraz wody, a w przypadku osadu ściekowego określono także zanieczyszczenia biologiczne i zawartość metali ciężkich. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że odpady organiczne z przetwórstwa rolno-spożywczego oraz ustabilizowane komunalne osady ściekowe mogą być wykorzystane w procesie kompostowania, a otrzymany kompost charakteryzował się dobrymi właściwościami nawozowymi. Biorąc pod uwagę właściwości fizykochemiczne otrzymanego kompostu stwierdzono, że może on stanowić bardzo cenny nawóz wykorzystywany jako dodatek do gleby.

4

Use of pellets from agricultural biogas plants in fertilisation of oxytrees in Podlasie, Poland

Skibko Zbigniew, Romaniuk Wacław, Borusiewicz Andrzej, Porwisiak Henryk, Lisowski Janusz

Journal of Water and Land Development

|

2021

|

no. 51

124--128

EN

Agricultural biogas plants are not only a place for processing waste resulting from animal husbandry, but also for generating electricity and heat as well as organic fertiliser. In a four-year experiment, pellets were used as organic fertiliser in the establishment of an experiment with fast-growing oxytrees. The study aimed to investigate the growth and stem thickness increment, overwintering in the first and subsequent years of cultivation under the conditions of north-eastern Poland. The dried digestate and the pellets made from it were characterised by a high content of macroelements (N – 1,95%, P2O5 – 1,1%, K2O – 1,3%). The applied pellet from an agricultural biogas plant under oxytree seedlings due to its slow decomposition had a good effect on the growth of oxytrees in the second and third years. The average growth of oxytrees in the second year was 209.7 cm, and in the third year, 246.8 cm. The growth of oxytrees fertilised with pellets made from the digestate of an agricultural biogas plant was 13% higher than that of trees growing on the control strip.

5

Effects of the Application of a Mineral-and-Organic Fertiliser Produced from Brown Coal on the Occurrence and Infectious Potential of Entomopathogenic Fungi in Soil

Majchrowska-Safaryan A., Tkaczuk C., Symanowicz B.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 3

140--148

EN

This study compared the species composition and rate of entomopathogenic fungi occurrence in cultivable soil following the application of a mineral-and-organic fertiliser produced from brown coal. The material for testing consisted of soil samples collected in the second year of the experiment on two dates in 2015 (spring and autumn). The experiment was carried out on the following plots: control plot (no fertilisation); a plot fertilised with mineral fertilisers NPK presowing + N60 for top dressing; a plot fertilised with NPK presowing + manure; a plot fertilised with a fertiliser produced from brown coal at a dose of 1 t/ha NPK presowing + N20 for top dressing; and a plot fertilised with a fertiliser produced from brown coal at a dose of 5 t/ha NPK presowing + N40 for top dressing. Entomopathogenic fungi were isolated from soil of particular fertilisation experiment plots using insect traps (Galleria mellonella larvae) as well as a selective medium. Three species of entomopathogenic fungi, i.e. Beauveria bassiana, Metarhizium anisopliae s.l. and Isaria fumosorosea, were isolated using two methods, from the soil samples collected from particular fertilisation experiment plots on two dates, i.e. spring and autumn. Fungus M. anisopliae s.l. proved to be the predominant species in the tested soil samples. The addition of the mineral-and-organic fertiliser, produced based on brown coal, to the soil at both applied doses contributed to an increase in the number of infectious units (CFUs) of entomopathogenic fungi formed in relation to the control plot.

6

The effect of mineral fertilisation on economic and biological value of permanent meadow on peat-muck soil

Kamiński J., Barszczewski J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 3

211--217

EN

The aim of this study was to analyse the effect of different ways of mineral fertilisation (0, K, PK, NPK) on yielding, botanical composition and utility value of sward and biological values of twice mown meadows on peat-muck soil. The paper contains final results of 50-year-long cycle of studies in experiment established in 1957 in Experimental Station in Biebrza. Water conditions of soil underwent marked changes during the experiment, periods with deep soil drainage prevailed. In the years 1997-2001 capillary irrigation was applied and in the years 2001-2010 drainage was moderate. A lack of fertilisation in many years caused very strong meadow degradation leading to the disappearance of the turf. Hay yields were only about 1.0 t·ha-1. Fertilisation with potassium only slightly increased yields to 3.0 t·ha-1 at poor quality of the sward, facilitating the development of floristically rich communities with biologically valuable species characteristic for semi-natural wet, fresh and some bog meadows. Fertilisation with phosphorus and potassium (PK) increased the productive potential and good utility value of the sward. At deep soil drainage Bromus inermis Leyss was the dominant. Capillary irrigation increased the share of Poa pratensis L. s. str., Phalaris arundinacea L., Phleum pratense L. and Alopecurus pratensis L. NPK fertilisation did not significantly increase yields compared with PK fertilisation that enhanced mineralisation of organic matter.

PL

Badano wpływ różnych sposobów nawożenia mineralnego (0, K, PK, NPK) na plonowanie, skład botaniczny i wartość użytkową runi oraz walory przyrodnicze łąk 2-kośnych na glebie torfowe-murszowej. Praca zawiera wyniki kończące 50-letni cykl badań na doświadczeniu agrotechnicznym, założonym w 1957 roku w Zakładzie Doświadczalnym w Biebrzy. Warunki wodne gleb w trakcie realizacji doświadczenia ulegały znacznym zmianom, przeważały okresy z głębokim odwodnieniem gleb, w latach 1997-2001 stosowano nawodnienia podsiąkowe poprzez piętrzenie wody w pobliskim kanale, a w latach 2002-2010 odwodnienie było umiarkowane. Brak nawożenia w ciągu wielu lat powodował bardzo silną degradację łąki, prowadzącą aż do zanikania darni. Plony siana wynosiły zaledwie około 1,0 t·ha-1. Nawożenie potasem (K) w niewielkim stopniu zwiększało wydajność użytku (3,0 t·ha-1) przy miernej wartości użytkowej runi. Sprzyjało natomiast kształtowaniu bogatych florystycznie zbiorowisk, z udziałem cenniejszych przyrodniczo gatunków, charakterystycznych dla półnaturalnych łąk zmienno wilgotnych i świeżych oraz niektórych bagiennych. Natomiast fosforem i potasem (PK) decydowało o dużym potencjale produkcyjnym łąk (plony siana wynosiły 6-9 t·ha-1) oraz dobrej wartości użytkowej runi. Nawożenie to sprzyjało też bogactwu gatunkowemu i dominacji w runi wartościowych gospodarczo traw. Przy głębokim odwodnieniu gleb dominowała stokłosa bezostna (Bromus inermis Leyss.), a w latach po wprowadzeniu nawodnień podsiąkowych zwiększył się udział wiechliny łąkowej (Poa pratensis L.), mozgi trzcinowatej (Phalaris arundinacea L.), tymotki łąkowej (Phleum pratense L.) i wyczyńca łąkowego (Alopecurus pratensis L.). Dodatek azotu nawozowego (NPK) nie powodował istotnych zwyżek plonów w porównaniu do obiektu PK w większości sezonów, ze względu na wzmożoną mineralizację substancji organicznej gleb. Nawożenie azotem sprzyjało jednak zachwaszczaniu runi nitrofilnymi gatunkami zielnymi, co nieznacznie zmniejszało walory przyrodnicze takich łąk.

7

Renovation of variably fertilised dry meadows and its economic effect

Mendra M., Barszczewski J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2015

|

Vol. 60, nr 4

36--40

EN

Studies were carried out in a long-term experiment at different fertilisation. The aim was to assess the effects of renovation in terms of yielding, botanical composition and the content of proteins and soluble carbohydrates in meadow sward at different fertilisation. Five experimental plots were fertilised with mineral fertilisers at a rate of 60, 120, 180, 180bis and 240 kg N·ha-1, respectively and two plots were fertilised with both mineral fertilisers and cattle liquid manure at a combined rate of 180 and 240 kg N·ha-1 (plots G1 and G2, respectively). Phosphorus and potassium were applied in doses proportional to N fertilisation. In plot N-180bis fertilisation with phosphorus was abandoned since 1997. Distinctly worsening botanical composition of the sward with a great share of low grasses (>60% in most plots), a lack of legume plants and a substantial weeding (from 14 to 28%) by stubborn weeds, particularly on plots of higher fertilisation, indicated the need for renovation. The renovation by direct undersowing with a special turf-processing machine was made in spring 2012. In subsequent years a distinct domination of tall grasses and decreased weeding was observed. The yield significantly increased in 2013 compared with that in 2011 was noted on plots N-180, N-240 and G2. In 2014 the yield was larger on all plots regardless of fertiliser doses. Total protein content in sward was optimum in 2011 and markedly decreased after undersowing. Decreased protein content resulted from the elimination of dandelion and other protein-rich dicotyledons from the sward and from the increased share of grasses (mainly oat-grass) in 2014. Nevertheless, total protein yield was higher in 2013 and 2014 than in 2011.

PL

Badania przeprowadzono na wieloletnim doświadczeniu ścisłym w warunkach zróżnicowanego nawożenia. Celem pracy jest ocena skutków renowacji w zakresie plonowania, składu botanicznego runi łąkowej oraz zawartości w niej białka i cukrów rozpuszczalnych na tle zróżnicowanego nawożenia. Badania przeprowadzono na następujących obiektach nawożonych mineralnie stosując 60, 120, 180, 180bis i 240 kg N·ha-1 oraz dwa naturalno-mineralnie na poziomie G1-180 i G2-240, tj. kg N·ha-1 nawożonych gnojówką bydlęcą. Fosfor i potas uzupełniono w odpowiednich proporcjach w zależności od poziomu nawożenia azotem. Na obiekcie (N-180bis), od 1997 r. zaniechano nawożenia fosforem. Wyraźnie pogarszający się skład botaniczny runi, z dużym udziałem traw niskich przekraczający na większości obiektów 60%, braku roślin motylkowatych (bobowatych) oraz znacznym zachwaszczeniu od 14 do 28% z udziałem uporczywych chwastów szczególnie na obiektach o wyższych poziomach nawożenia, wskazywały na potrzebę przeprowadzenia renowacji. Renowacje metodą podsiewu bezpośredniego agregatem pasmowo gryzującym darń przeprowadzono wiosną 2012 r. W kolejnych latach po tym zabiegu notowano wyraźną dominację traw wysokich oraz wyraźne zmniejszenie zachwaszczenia. Istotny wzrost plonów w 2013 r. w porównaniu do 2011 r. odnotowano na obiektach N-180, N-240 oraz G2, a w 2014 r. na wszystkich obiektach, niezależnie od poziomu nawożenia. Zawartości białka ogólnego w runi w 2011 r. były optymalne, po podsiewie uległy one wyraźnemu zmniejszeniu. Zmniejszenie zawartości białka spowodowało wyeliminowanie z runi mniszka pospolitego i innych roślin dwuliściennych o dużej jego zawartości, natomiast w 2014 r. wzrostem udziału traw a głównie rajgrasu wyniosłego. Mimo to całkowity plon białka był wyższy w 2013 oraz 2014 r. w porównaniu do roku 2011.

8

Rozpraszanie składników nawozowych z żywności traktowanej jako odpad

Sapek A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2013

|

T. 13, z. 1

129--142

PL

Środki spożywcze wytworzone w rolnictwie są tylko częściowo konsumowane przez człowieka. Raport Komisji Europejskiej przyjmuje, że łącznie w handlu i gospodarstwach domowych krajów Unii Europejskiej ok. 11% masy towarowej żywności przeznaczonej do spożycia ulega zmarnowaniu i jako odpad jest wyrzucana. Inne źródła podają, że udział wyrzucanej żywności jest jeszcze większy i wynosi do 50% gotowych wytworów z rolnictwa. Do wyprodukowania żywności, która jest następnie wyrzucana, potrzebne są dodatkowo odpowiednie ilości wody, energii i materiałów. Aby wyprodukować w 27 państwach Unii Europejskiej w 2010 r. ok. 30% marnowanej żywności niezbędne było nawożenie mineralne odpowiadające w przybliżeniu w mln t ·r- ¹: 3,2 N, 0,47 P i 1,1 K. Odpady wyrzucone na wysypisko śmieci lub do kanalizacji rozkładają się, co wiąże się z uwalnianiem azotu i fosforu, które ulegają rozproszeniu do środowiska.

EN

Foodstuff produced in agriculture is only partly consumed by humans. A report of European Commission (DG ENV) stated that about 11% of food designed for human consumption is wasted in retail and household and thrown away to dumping places or to sewerage. Other sources estimate food losses at up to 50% of trade mass. To produce food which is then wasted in 30%, adequate amount of water, energy and materials should be used. For this purpose, 3.2 million t N, 0.47 million t P and 1.1 million t K in fertilizers were applied in 27 member countries of the EU in the year 2010. Food waste thrown to dumping places or sewerage decompose and release nitrogen and phosphorus that are dispersed in the environment.

9

Gospodarka cynkiem na łące trwałej grądowej w warunkach zróżnicowanego nawożenia

Barszczewski J., Ducka M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2013

|

T. 13, z. 1

5--14

PL

Badania były prowadzone w latach 2006-2009 w Zakładzie Doświadczalnym ITP w Falentach, na doświadczeniu łanowym, o powierzchni łanów ok. 0,3 ha, w warunkach grądu właściwego na czarnej ziemi zdegradowanej o składzie granulometrycznym gliny lekkiej pylastej, gdzie był zróżnicowany odczyn gleby. Porównywano wpływ nawożenia mineralnego oraz organicznego (obornik i gnojówka) - dwa poziomy nawożenia azotem 60 (I) i 90 (II) kg·ha-¹ na plonowanie, zasobność gleby w cynk i jego zawartość w runi łąkowej. W pierwszym roku badań, na wszystkich łanach doświadczenia, stwierdzono kwaśny odczyn górnych warstw gleby. Po trzech latach badań na obiektach nawożonych mineralnie i obornikiem (oba poziomy) notowano dalsze zmniejszanie się pH gleby. Nawożenie gnojówką miało stabilizujący wpływ na odczyn gleby. Najmniejsze roczne plony suchej masy runi łąkowej uzyskiwano z obiektów nawożonych obornikiem (oba poziomy nawożenia azotem). Największe roczne plony suchej masy uzyskiwano na obiekcie nawożonym mineralnie w dawce 90 kg N·ha-¹ (NPK/II) oraz nawożonymi gnojówką na tym samym poziomie (G/II). Zasobność badanych gleb w cynk kształtowała się na średnim i wysokim poziomie. Na podstawie przeprowadzonych badań nie stwierdzono jednoznacznej zależności między odczynem gleby a jej zasobnością w cynk. Niezależnie od początkowego odczynu i poziomu zasobności gleby w analizowany składnik, stosowane nawożenie, zarówno mineralne, jak i organiczne, powodowało wyraźne jej zmniejszenie. Największe niedobory cynku w runi łąkowej najczęściej objawiały się w pierwszym pokosie, co mogło wynikać z dużego plonowania oraz efektu rozcieńczania. Wśród stosowanych sposobów nawożenia, mimo zmniejszającej się zasobności cynku w glebie, stwierdzono wyraźną poprawę jego niedoborowych zawartości w runi na obiektach nawożonych obornikiem.

EN

Studies were carried out in the years 2006-2009 in Experimental Farm ITP in Falenty in a plot (c. 0.3 ha) experiment set up on black degraded earth of a grain size structure of light dusty loam. The effect of soil pH and mineral or organic (manure and liquid manure) fertilisation at two rates of 60 (I) and 90 (II) kg N·ha-¹ on yielding and the content of zinc in soil and meadow sward was analysed. Acidic pH of the upper soil layers was found in the first study year in all experimental plots. After three years of this study, soil pH decreased at both levels of fertilisation with mineral N and manure (M). Fertilisation with liquid manure (LM) stabilised soil pH. The smallest annual dry matter Fields of meadow sward were obtained at two rates of fertilisation with manure. The highest yields were obtained in the object fertilised with mineral fertilisers at a rate of 90 kg N·ha-¹ (NPK/II) and in those fertilised with liquid manure at the same rate (LM/II). Zinc content in studied soils was at medium and high level. Obtained results did not show clear relationship between pH of the soil and its richness in zinc. Regardless of initial pH and zinc content in the soil, applied fertilisation resulted in the reduction of zinc content. The biggest deficiency of zinc in the sward usually manifested itself in the first cut, which could be due to the large yield and the effect of dilution. Fertilisation with manure resulted in a marked improvement in the zinc content of meadow sward.

10

Wpływ nawożenia popiołami z biomasy na plon i pobranie składników przez kukurydzę zwyczajną

Meller E., Bilenda E.

Polityka Energetyczna

|

2013

|

T. 16, z. 3

339--345

PL

Polska jako członek Unii Europejskiej jest zobowiązana do wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Ze względu na to, że w energetyce coraz częściej jako paliwo stosowana jest biomasa, wzrasta zainteresowanie popiołami, które powstają po jej spaleniu. Doświadczenie przeprowadzono w 2012 roku koło Stargardu Szczecińskiego na glebie lekkiej. Przedmiotem badań były popioły powstające w wyniku spalania mieszaniny zrębków drzewnych, wierzby energetycznej, kukurydzy i słomy w Elektrociepłowni Czechnica. W pracy oceniono plon, skład chemiczny oraz pobranie makroskładników przez kukurydzę zwyczajną (Zea mays L.). Doświadczenie obejmowało cztery bloki, stanowiące kolejne powtórzenia, w każdym z nich uwzględniono po pięć obiektów; cztery obiekty odpowiadały poszczególnym dawkom popiołów (A - 15,0 Mg-ha-1, B - 30,0 Mg-ha-1,C-60Mg-ha-1, D - 120 Mg-ha-1), pozostały obiekt to kontrola K - nawożenie mineralne NPK. Zastosowany popiół z biomasy, jako substytut nawożenia mineralnego NPK, pod względem plonotwórczym jest skuteczniejszy od tradycyjnego nawożenia mineralnego. W stosunku do obiektu kontrolnego (K) plon w obiektach nawożonych popiołami był nieco wyższy. Zebrane z doświadczenia ziarno kukurydzy było bogate w fosfor, magnez oraz potas, a ubogie w wapń i sód. Pobranie makroskładników (K, P) było największe w obiektach C nawożonych dawką popiołów 60 Mg-ha-1. Powrót popiołów z biomasy do gleby, a zwłaszcza do tej, z której został zebrany plon przeznaczony na cele energetyczne jest zgodny ze zrównoważonym rozwojem i stanowi dobry sposób ich zagospodarowania.

EN

Poland, as a member state of the European Union, is obliged to make use of renewable energy sources. Due to the fact that biomass has increasingly beenusedas a source offuel, there is a growing interest in the ash residues from its combustion. Studies were conducted on light soil near Stargard Szczeciński in 2012. The subject of the examination was ash generated from the combustion of wood chips, energy willow, maize, and straw in the electrical power and heating plant in Czechnica. This analysis assessed flint maize (Zea mays L) yield, chemical composition, and macroelement uptake. The experiment included 5 blocks con¬stituting successive replications and 5 objects in each block, with 4 objects corresponding to particular ash doses (A - 15,0 Mg-ha-1, B - 30,0 Mg-ha-1,C-60Mg-ha-1, D - 120 Mg-ha-1) and the remaining object a control K-NPK mineral fertilisation. Biomass ash application as a substitute for conventional NPK mineral fertilisation proved to be more effective with respect to yield improvement. In comparison with the control object (K), the yield in the objects fertilised with ash was slightly higher. Harvested maize grain was rich in phosphorus, magnesium, and potassium, but poor in calcium and sodium. The uptake of macroelements (K, P) was found to be the greatest in the C objects fertilsed with 60 Mg-ha-1. Returning biomass ash to the soil, especially from where the crop was harvested for energy purposes, is consistent with sustainable development and provides a further benefit of its utilization.

11

Wpływ nawożenia i deszczowania na plnowanie runi łąkowej oraz masę korzeni

Mendra M., Barszczewski J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2012

|

T. 12, z. 3

149-159

PL

Badania prowadzono latach 2008-2010 na łące trwałej położonej na glebie mineralnej, zaliczanej do czarnej ziemi zdegradowanej. Prowadzono trzykośny system użytkowania. Celem pracy było rozpoznanie wpływu nawożenia oraz uwilgotnienia gleby na plonowanie runi łąkowej oraz masę korzeni zlokalizowanych w górnych warstwach gleby łąki. Wilgotność na obiektach deszczowanych utrzymywano na poziomie 60-100% PPW, stosując deszczowanie. W każdym pokosie określano plony runi, a jesienią w 2008 i 2010 r. biomasę korzeni. Próbki gleby o objętości 0,5 dm³ do oznaczania masy korzeniowej pobierano z górnych warstw profilu glebowego 0-10 i 10-20 cm, i po wypłukaniu oraz wysuszeniu ważono. Masę korzeniową oraz plony runi łąkowej poddano ocenie statystycznej. Zwiększenie dawki azotu powyżej 60 kg·ha-¹ powodowało istotny wzrost plonowania runi łąkowej. Nawodnienie nie zawsze dawało wyraźny efekt w postaci wzrostu plonowania, co było związane z wysoką sumą opadów atmosferycznych, które w 2010 r. spowodowały wyższe plony na niektórych obiektach bez nawodnień w stosunku do obiektów nawadnianych. Nie stwierdzono wyraźnego wpływu nawożenia na masę korzeni. Ilość masy korzeniowej w warstwie gleby 0-10 cm z obiektów nienawadnianych była większa w porównaniu z obiektami nawadnianymi, a w warstwie 10-20 cm obserwowano tendencję odwrotną.

EN

The study was carried out in the years 2008-2010 on permanent grassland situated on mineral soil classified as degraded black soil. The vegetation was cut three times a year (season). The aim of the study was to recognise the impact of fertilisation and soil moisture on the yield of meadow sward plants and root mass in the upper soil layer. Soil moisture was maintained at a level of 60-100 of field water capacity by sprinkler irrigation. Yields of the sward were measured in each swath and root mass was determined in autumn 2008 and 2010. Soil samples of 0.5 dm³ volume were collected from the top layer of soil profiles (0-10 and 10-20 cm) to examine the root mass. Samples were rinsed, dried and weighed. Root mass and yields of meadow sward were subjected to statistical analysis. Increase of N dose above 60 kg·ha-¹ significantly increased sward yield. Irrigation had no clear effect on yield. This was a result of unusually high precipitation in 2010 that increased the yields in some not irrigated experimental fields. The influence of fertilisation on root mass was not found. Root mass in the 0-10 cm layer from not irrigated fields was larger than that in irrigated fields. In the 10-20 cm soil layer the opposite trend was observed.

12

Responses of old-field vegetation to spatially homogenous or heterogenous fertilisation: implications for resources utilization and restoration

Du F., Xu X., Zhang X., Shao M., Hu L., Shan L.

Polish Journal of Ecology

|

2012

|

Vol. 60, nr 1

133-144

EN

A vailability and heterogeneity of resources have a strong influence on community biomass and diversity, which provided a valuable opportunity to evaluate the responses of vegetation on fertilization, to test whether fertilisation can accelerate vegetation restoration in infertile lands. In loess hilly region of China, most newly abandoned infertile lands often undergo heavy soil erosion. It is urgent to promote the restoration of these types of lands. As availability and heterogeneity of soil nutrients have a strong influence on plant community, we conducted a fertilisation experiment with three-factor treatments, to test whether fertilisation can promote the biomass and species richness of an Artemisia scoparia-dominated old field community. The three factors were: spatial patterns (homogeneity and heterogeneity), levels (low, medium and high), and scales (three levels with small, intermediate, and large patches) of fertiliser application. Above- and below-ground biomass and species richness were recorded. The responses of the plant community to the three factors were evaluated and compared with those of the control (no fertilisation). The results show that: (1) The application of fertiliser in either homogeneous or heterogeneous pattern significantly increased the above-ground and below-ground biomass of the plant community as compared with the control. (2) In heterogeneous conditions, the above-ground biomass in nutrient-rich patches was significantly greater than the expected value of 50%. Under intermediate and large scales of the low level and all scales of the medium and high levels, the proportion of 0.15 cm below-ground biomass was also significantly greater than 50%. (3) Both homogeneous and heterogeneous fertilisation greatly increased community richness as compared to the control. Fertilisation, particularly heterogeneous fertilisation, can effectively increase community biomass and diversity. Under patchy habitat, it seems that the responses of vegetation to heterogeneous fertilisation are related to the patches scale and the contrast among patches, nutrient usage efficiency, edge effects on plant and soil, and plant competition are responsible for the responses. The results also suggest that heterogeneous fertilisation should be applied widely in infertile old fields to accelerate secondary succession.

13

Methane emission from peat-muck soil in the Biebrza River valley in relation to ground water level and fertilisation

Turbiak J.

Journal of Water and Land Development

|

2012

|

no. 17 [VII-XII]

77-82

EN

The paper presents results of a two-year study on methane emission carried out in lysimetric station situated on Kuwasy peatland in the Biebrza River valley. The aim of this study was to estimate the amount of methane emission from peat-muck soil in relation to ground water level and fertilisation. Methane emission was determined with the chamber method using photo-acoustic probe. Methane emission significantly depended on the ground water level. The largest CH4 emission was found at full saturation of soil with water. With the decrease of ground water table the emission of methane decreased. Mineral fertilisation increased CH4 emission. At ground water table depth of 50 cm, CH4 emission from fertilised variant was by 42.3% bigger than from non-fertilised variant. Peat-muck soils overgrown by meadows in the Biebrza River valley were found to be an important source of methane emission. In the vegetation period at ground water table depths of 0, 25, 50 and 75 cm methane emission was 502, 361, 198, 141 kg·ha–1·(210 d)–1, respectively.

PL

W pracy przedstawiono wyniki dwuletnich badań emisji CH4, prowadzonych na stacji lizymetrycznej zlokalizowanej na torfowisku Kuwasy w dolinie Biebrzy. Celem badań było określenie wielkości emisji metanu z gleby torfowo-murszowej w zależności od poziomu wody gruntowej i nawożenia. Emisję metanu oznaczano metodą komorową za pomocą miernika fotoakustycznnego. Emisja metanu była istotnie zależna od poziomu wody gruntowej. Największą emisję CH4 stwierdzono w warunkach pełnego wysycenia profilu glebowego wodą. Wraz z obniżeniem poziomu wody gruntowej wielkość emisji CH4 malała. Nawożenie mineralne powodowało zwiększenie emisji CH4. W warunkach poziomu wody gruntowej utrzymywanego na głębokości 50 cm emisja CH4 w wariancie nawożonym była o 42,3% większa niż w wariancie bez nawożenia mineralnego. Stwierdzono także, że użytkowane łąkowo gleby torfowo-murszowe w dolinie Biebrzy były znaczącym źródłem emisji metanu. W okresie wegetacyjnym w warunkach poziomu wody gruntowej 0, 25, 50 i 75 cm emisja metanu wynosiła odpowiednio 502, 361, 198, 141 kg·ha–1·(210 dni)–1.

14

Zmiany w pobraniu fosforu i jego zawartości w roślinności na przykładzie 20-letniego doświadczenia łąkowego w Falentach

Sapek A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

T. 11, z. 2

151-163

PL

Przeprowadzono doświadczenie łąkowe nad wpływem 20-letniego nawożenia trwałych użytków zielonych stałymi dawkami fosforu na pobranie tego składnika przez roślinność i jego w niej zawartość. Doświadczenie prowadzono w warunkach optymalnego uwilgotnienia i napowietrzenia gleby, które uzyskano przez odcięcie podsiąku kapilarnego, a niedobór wody uzupełniano nawodnieniem deszczownianym. Plon suchej masy był decydującym czynnikiem o pobraniu fosforu, lecz nie o zawartości tego składnika w roślinach. Plon wyraźnie malał w pierwszych 12 latach doświadczenia, by w następnych utrzymywać się na wyrównanym poziomie. Pobrane ilości fosforu w pierwszych 7 latach doświadczenia odpowiadały 100± 10% ilości zastosowanej z nawozami. W końcowej fazie doświadczenia pobranie to odpowiadało tylko od 40 do 60% ilości zastosowanej, z wyjątkiem obiektu o najniższym poziomie nawożenia azotem (N-120). Pobranie fosforu na obiektach częściowo nawożonych gnojówką było zawsze mniejsze niż nawożonych mineralnie. W pierwszych 5 latach po zaniechaniu nawożenia fosforem obserwowano tylko niewielkie zmniejszenie plonów oraz zawartości tego składnika w roślinności w porównaniu z obiektem nawożonym fosforem. Istotne różnice (gdy p ‹ 0,10) stwierdzano dopiero po 8 latach od zaniechania nawożenia. Wyniki otrzymane na przykładzie łąki średnio zasobnej w fosfor potwierdzają przypuszczenie, że w celu ochrony środowiska można czasowo ograniczyć lub zaniechać nawożenia fosforem trwałych użytków zielonych bez narażania się na istotne zmniejszenie korzyści ekonomicznych. Wymagałoby to jednak potwierdzenia w większej liczbie doświadczeń nad nawożeniem łąk fosforem, które jednak nie są obecnie szerzej podejmowane.

EN

A field experiment was conducted on the effect of long-term phosphorus fertilisation of permanent meadow on phosphorus uptake and content in sward. The experiment was performed with controlled water and air content in soil obtained by detaching capillary rising and supplementing water deficits by sprinkler irrigation. Dry matter yield was the main factor controlling phosphorus uptake but not its content in sward. The yield was decreasing during the first 12 years of experiment, but in the next seasons was more stable. The phosphorus uptake with crops was equal to 100± 10% its quantity applied with fertiliser. At the end of experiment this uptake was only 40 to 60% of phosphorus from fertilisers, with the exception of object least fertilised with nitrogen. Phosphorus uptake was smaller in objects fertilised with liquid manure than in objects treated with mineral fertilisers. Only a slight decrease of yield and of phosphorus content in sward was observed during the first 5 years after abandonment of phosphorus fertilisation as compared with the fertilised object. Significant (p ‹ 0.10) differences were observed not earlier than 8 years after abandonment of fertilisation. Results from a meadow moderately rich in phosphorus confirm the assumption that for environmental protection it is possible to mitigate or temporally abandon P fertilisation without a risk of substantial economic losses. This, however, should be confirmed in more experiments of meadow fertilisation with phosphorus which are at present not undertaken.

15

Wymywanie mineralnych form azotu z gleby lekkiej nawożonej corocznie kompostem z osadów ściekowych i nawozami mineralnymi

Czyżyk F., Pulikowski K., Strzelczyk M., Pawęska K.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

T. 11, z. 4

95-105

PL

W pracy przedstawiono ocenę odpływu mineralnych form azotu z gleby lekkiej na podstawie wyników 6-letnich badań z jej corocznym nawożeniem kompostem z osadu ściekowego oraz równorzędnymi dawkami azotu w nawozach mineralnych. Badania prowadzono w lizymetrach wypełnionych piaskiem gliniastym, zawierającym średnio 14% części ziemistych. W badaniach zastosowano dwa warianty nawożenia kompostem (K1 - 10 i K2 - 15 g N·m-²) oraz dwa warianty nawożenia mineralnego (NPK) z równorzędnymi dawkami azotu w postaci saletry amonowej, z uzupełnieniem PK w postaci superfosfatu i soli potasowej. Wyniki badań wykazały zwiększanie się stężenia N-NO3 w odciekach z gleby, wraz ze zwiększaniem dawek nawozów. Wystąpiło też zdecydowane zwiększanie się tego stężenia wraz z upływem lat stosowania nawozów. Stężenie azotanów w odciekach z gleby nawożonej saletrą było w przybliżeniu dwukrotnie większe niż w wariantach z nawożeniem równorzędnymi dawkami azotu w kompoście. Zawartości N-NH4 w odciekach były większe w przypadku nawożenia kompostem niż stosowania nawozów mineralnych. Łączne ilości mineralnych form azotu odprowadzone w odciekach z gleby wyniosły 12% ogólnej ilości azotu dostarczonej do gleby w wariantach z nawożeniem kompostem i 20-27% w wariantach z nawożeniem mineralnym.

EN

Presented in the paper is the assessment of the outflow of mineral forms of nitrogen from a light soil, based on 6-year studies on its every year fertilisation with compost from sewage sludge along with equivalent doses of nitrogen in mineral fertilizers. The tests were conducted in lysimeters filled with clayey sand containing 14% of earthy particles on average. The tests comprised two variants of compost fertilization (K1 - 10 g N·m-² and K2 - 15 g N·m-²) and two variants of NPK with equivalent doses of nitrogen in the form of ammonium nitrate supplemented with PK in the form of superphosphate and potash salt. The results showed an increase of N-NO3 in the effluents from soil with the rise of fertiliser's doses. Concentrations of N-NO3 increased with the time of fertiliser application. Concentrations of nitrates in outflows from soil fertilised with saltpetre were approximately two-times higher than in variants fertilised with respective doses of nitrogen in compost. N-NH4 concentration in outflows was higher in the case of fertilisation with compost than with mineral fertilizers. Total amounts of mineral forms of nitrogen discharged in outflows amounted 12% of total nitrogen applied to the soil in variants with compost fertilisation and 20-27% in variants with mineral fertilisation.

16

Assessing the factors limiting the Rosa gallica L. shrub occurrence in Romanian grasslands (case study)

Sarateanu V., Moisuc A., Laies D. G.

Journal of Water and Land Development

|

2011

|

no. 15

91-98

EN

The purpose of this work is to show how are influencing different fertilisation types and years of utilisation on the occurrence of the species Rosa gallica L. (French rose) in the analysed grassland. Other aspects analysed here are its interrelation with different parameters of the vegetation as botanical composition, biodiversity and pastoral value. The vegetation data were collected using the linear point-quadrate method. The analysed permanent grassland has a relatively constant contribution of the species R. gallica L. in the vegetation sward. The grassland where it was developed this study was dominated by Festuca valesiaca Schleich. ex Gaudin and Filipendula vulgaris Moench., other species with important contributions being Achillea millefolium L., Plantago lanceolata L. and R. gallica L. The fertilisation and harvesting of the biomass hasn't influenced the contribution of R. gallica L. during the six years of researches.

PL

Celem przedstawionej pracy było wykazanie, w jaki sposób nawożenie i czas użytkowania wpływają na występowanie Rosa gallica L. na badanych użytkach zielonych. Badano także wpływ innych czynników, jak: skład botaniczny, różnorodność gatunkowa i wartość pastewna. Dane o roślinności zbierano metodą punktowo-kwadratową. Udział R. gallica L. w runi badanego trwałego użytku zielonego był w miarę stały. Dominującymi gatunkami były tam Festuca valesiaca Schleich. ex Gaudin i Filipendula vulgaris Moench., a znaczny udział w runi miały także Achillea millefolium L., Plantago lanceolata L. i R. gallica L. Nawożenie i zbiór biomasy nie wpływały na występowanie R. gallica L. w czasie 6 lat badań.

17

Influence of Long-Term Sprinkling Irrigation and Nitrogen Fertilisation on Soil Nitrogen Content of a Cereal Crop Rotation

Czekała J.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 4

507-513

EN

The paper presents results of investigations on the proportion contents of different nitrogen forms in the soil in conditions of a long-term cereal crop rotation. The experimental factors included sprinkling irrigation and nitrogen applied at various doses. It was found, among others, that the sprinkling irrigation failed to influence the content of the examined nitrogen forms in contrast to the nitrogen impact whose effect was statistically significant. A synergistic influence of both factors became apparent only in the case of the content of easily-hydrolysable nitrogen (N-EH).

PL

Przedstawiono wyniki dotyczące zawartooeci udziału różnych form azotu w glebie ukształtowane w warunkach wieloletniej uprawy w płodozmianie zbożowym. Czynnikami dooewiadczenia było deszczowanie i azot stosowany w różnych dawkach. Stwierdzono między innymi, że deszczowanie nie miało wpływu na zawartooeć badanych form N, w odróżnieniu od działania azotu, którego działanie było statystycznie istotne. Współdziałanie obu czynników ujawniło się tylko w kształtowaniu zawartooeci azotu łatwo hydrolizującego.

18

Wpływ uwilgotnienia i nawożenia gleby na zawartość makroelementów w resztkach pożniwnych pszenicy jarej

Martyniak L., Burzyńska I., Kolasiński J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 1

89-97

PL

W pracy przedstawiono zawartość N, P, K, Ca i Mg w resztkach pożniwnych pszenicy jarej w warunkach różnego uwilgotnienia gleby i zróżnicowanego nawożenia NPK. Podstawę opracowania stanowiły wyniki badań doświadczeń wazonowych, przeprowadzonych w hali wegetacyjnej IMUZ Falenty w latach 1983-1985. Wykorzystano do tego część wyników, dotyczących analizy chemicznej ścierni i korzeni, dotychczas niepublikowanych. Stwierdzono, że uwilgotnienie gleby wpływało istotnie na kumulację azotu, fosforu i potasu w korzeniach roślin oraz wapnia w ścierni. Nawożenie mineralne NPK istotnie zwiększało zawartość w ścierni wszystkich badanych makroelementów z wyjątkiem azotu, a nie miało większego wpływu na kumulację tych składników w korzeniach pszenicy jarej. Na podstawie analizy wariancji wykazano istotny wpływ odmian na kumulację azotu, potasu i wapnia w ścierni i korzeniach, magnezu w ścierni oraz fosforu w korzeniach pszenicy jarej.

EN

The content of N, P, K, Ca and Mg in stubble of spring wheat grown at different soil moisture and NPK fertilisation is presented in this paper. The study was based on results of pot experiments carried out in a green house of the IMUZ Falenty in the years 1983-1985. Unpublished results of chemical analyses of stubble and roots were used in this study. Soil moisture significantly affected accumulation of nitrogen, phosphorus and potassium in plant roots and of calcium in stubble. Mineral NPK fertilisation significantly increased the content of all analysed macro-elements (except nitrogen) in stubble but showed insignificant effect on accumulation of these components in roots of spring wheat. Analysis of variance showed a significant effect of plant variety on accumulation of N, P and Ca in stubble and roots, on Mg accumulation in stubble and P in roots of spring wheat.

19

Renowacja łąk trwałych położonych na glebach torfowo-murszowych

Łyszczarz R., Dembek R., Suś R., Zimmer-Grajewska M., Kornacki P.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 4

129-148

PL

Badania dotyczące renowacji metodą siewu bezpośredniego i podsiewu prowadzono w latach 2004-2008 na trwałych łąkach Rolniczego Zakładu Doświadczalnego w Minikowie, należącego do Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy. W renowacji wykorzystano dwa typy siewników do siewu bezpośredniego - holenderski Vredo oraz niemiecki Köckerling Herbamat. Okazały się one całkowicie zawodne w realizacji tego zamierzenia. Skuteczna okazała się natomiast metoda podsiewu wielogatunkową mieszanką traw i bobowatych, po uprzednim osłabieniu starej darni herbicydem Roundup, a następnie broną talerzową. Najbardziej dynamicznym gatunkiem spośród traw okazała się kupkówka pospolita (Dactylis glomerata L.), a z bobowatych koniczyna białoróżowa (Trifolium hybridum L.). Istotnym zagrożeniem nowych zasiewów był intensywny rozwój chwastów dwuliściennych, skutecznie wyeliminowanych dwukrotnym koszeniem pielęgnacyjnym. Największą efektywność plonotwórczą w warunkach największego udziału koniczyny w runi, stwierdzono pod wpływem nawożenia fosforem i potasem. Szczególnie niekorzystne, ze względu na degradację runi, okazało się nawożenie największą dawką azotu (120 kg N·ha-¹), łącznie z fosforem i potasem. Zaniechanie nawożenia spowodowało w trzyletnim okresie istotną degradację runi, objawiającą się 17,5- procentowym udziałem śmiałka darniowego (Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv.), znacznym udziałem chwastów dwuliściennych oraz kostrzewy czerwonej (Festuca rubra L. s.str.) i plonowaniem porównywalnym z przyległymi łąkami, nienawożonymi przez 20 lat.

EN

Research on renovation with the method of direct and sod-seeding was carried out between 2004 and 2008 on perennial meadows of the Agricultural Experiment Station at Minikowo, of the University of Technology and Life Sciences in Bydgoszcz. The renovation involved two seed drill types for direct drilling: the Dutch one, Vredo, and the German one, Köckerling Herbamat, which turned out to be completely unreliable in executing that task, while the sod-seeding method with many-species sowing mixture of grasses and legume plants, following the weakening of the old sod with Roundup herbicide and then with disc harrow, was effective. The most dynamic species of all the cultivable grasses was orchard grass (Dactylis glomerata L.), and one of the legume plants - the Swedish clover (Trifolium hybridum L.). An essential threat for new crops was an intensive dicotyledonous weed development, effectively eliminated with the double cultivation cutting. The highest yielding effectiveness, with the greatest share of clover in the sward, was found to result from fertilisation with phosphorus and potassium. Especially unfavourable, due to the botanic degradation, was fertilisation with the highest nitrogen dose (120 N·ha-¹), combined with phosphorus and potassium. Giving up fertilisation over three years resulted in a significant sward degradation expressed in a 17.5% share of tufted hairgrass (Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv.), a considerable share of dicotyledonous weeds and red fescue (Festuca rubra L.) and yielding comparable to adjacent meadows which had not been fertilised for 20 years.

20

Mikroelementy w roślinności łąkowej nawożonej azotem w wieloleciu przed i po jednorazowym zastosowaniu mikronawozów na tle następczego wpływu wapnowania. Część II. Zmiany pobrania manganu, cynku i miedzi z plonem

Sapek B.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 4

205-224

PL

Oceniono pobranie Mn, Zn i Cu z plonem roślinności oraz jego zmiany na doświadczeniach łąkowych w ponad 20-letnim okresie badań, w warunkach braku nawożenia gleby tymi mikroelementami oraz po jednorazowym zastosowaniu mikronawozu. Zagadnienie rozważono na tle nawożenia azotem i następczego wpływu wapnowania w aspekcie wyboru i sposobu stosowania mikronawozów na użytki zielone, uwzględniającego jednocześnie potrzebę ochrony gleby i uzyskania dobrej jakości paszy łąkowej. Pobranie badanych mikroelementów z plonem roślinności przed zastosowaniem mikronawozów było dość stabilne w ramach wydzielonych obiektów nawozowych. Proces reacydyfikacji gleby z obiektów uprzednio wapnowanych sprzyjał zwiększeniu pobrania manganu wraz z upływem lat. Jednorazowe nawożenie gleby mikroelementami w ilości: 50 kg Mn·ha-¹, 30 kg Zn·ha-¹ i 10 kg Cu·ha-¹ z reguły zwiększyło ich pobranie, lecz działanie to było stosunkowo krótkotrwałe i zależało od zawartości badanych mikroelementów w roślinności oraz od właściwości gleby, zwłaszcza zasobności w materię organiczną. Wynikało też z różnic we właściwościach chemicznych pierwiastków. Pobranie mikroelementów zmniejszało się w wyniku następczego wpływu wapnowania gleby. Natomiast stosowanie większej dawki azotu skutkowało jego zwiększeniem, głównie z powodu wzrostu plonu roślinności. Rozważono sposoby uzupełniania niedoborów omawianych mikroelementów poprzez nawożenie gleby oraz dolistne dokarmianie roślinności. Z ich porównania wynika, iż należałoby preferować nawożenie dolistne. Jednak, w warunkach znacznego niedoboru któregoś z nich w glebie, proponowane w nawożeniu dolistnym dawki mogą być niewystarczające do uzyskania pożądanej jakości paszy łąkowej. Właściwe gospodarowanie glebowymi zasobami mikroelementów wymaga zachowania pH optymalnego dla gleby łąkowej.

EN

The uptake of Mn, Zn and Cu by plant yield and its changes in meadow experiments during 20-years of study was estimated under conditions of no fertilisation with micronutrients and under the effect of single micronutrient application. The problem was considered in relation to nitrogen fertilisation and the secondary effect of liming in view of the way of micronutrient application on grassland that would simultaneously provide soil protection and good quality of meadow fodder. Before microelements application, their uptake by plant yield was rather stable in distinguished fertilisation objects. The re-acidification of soil from the objects previously limed enhanced Mn uptake with time. The single soil fertilisation with microelements at a rate of: 50 kg Mn·ha-¹, 30 kg Zn·ha-¹ and 10 kg Cu·ha-¹ generally increased their uptake, but this effect was relatively of short duration and depended on soil properties, particularly on organic matter supply. It depended also on the analysed microelement. The uptake of microelements decreased in the secondary effect of soil liming. On the other hand, the uptake increased with increasing doses of nitrogen, mainly as an effect of larger plant yield. Supplementing microelement deficiency through soil fertilisation versus foliar nutrition of plants was also considered. Foliar application appeared to be the preferred one. However, under high deficiency of any microelement in the soil, proposed doses applied in foliar fertilisation would be too low to obtain the desired quality of meadow fodder. Proper management of microelement resources in soil requires maintenance of pH optimal for meadow soils.