Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Importance and challenges for agriculture from High Nature Value Farmlands (HNVf) in Poland in the context of the provision of public goods under the European Green Deal

Zieliński Marek, Jadczyszyn Jan

Ekonomia i Środowisko

|

2022

|

nr 3

194--219

EN

The study aims to identify and characterise the organisational and economic features of agriculture in Poland in areas (communes) with different saturation of agriculture from High Nature Value farmlands (HNVf areas) with exceptionally high natural value. It is also important to determine whether the potential changes in agriculture in communes with a particularly large share of them do not harm the natural environment and limit the possibility of providing society with public goods. The delimitation of the three scenarios of HNVf areas was designated in the country at the request of the Ministry of Agriculture and Rural Development in 2018. HNVf areas of moderate, high, and exceptionally high natural value were designated. To achieve the purpose of the study, data from the Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture (ARMA) for 2016 and 2021 and data from the Polish Farm Accountancy Data Network (FADN) for 2018-2020 was obtained. It was established that in Poland, the share of HNVf areas currently ranges from 12.5 (exceptionally high natural value) to 27.1% (moderate-high nature value) of the total UAA. Compared to other areas, HNVf areas with exceptionally high natural value are characterised by agriculture with a high level of extensive production. Farms from these areas obtain, e.g. lower total costs incurred per 1 ha of UAA, often lower productivity of production factors and lower income per 1 ha of UAA.

PL

Celem opracowania jest wskazanie i ocena cech organizacyjno-ekonomicznych rolnictwa w Polsce z obszarów (gmin) z różnym nasyceniem użytków rolnych High Nature Value farmlands (obszary HNVf) o wyjątkowo dużej cenności przyrodniczej. Istotne jest także ustalenie, czy potencjalne zmiany zachodzące w rolnictwie w gminach ze szczególnie dużym ich udziałem nie szkodzą środowisku przyrodniczemu i nie ograniczają możliwości dostarczania społeczeństwu dóbr publicznych. Delimitację trzech scenariuszy HNVf wyznaczono w kraju na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w 2018 r. Wyznaczono obszary HNVf o umiarkowanej, dużej i wyjątkowo dużej cenności przyrodniczej. Dla zrealizowania celu opracowania wykorzystano dane z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) za 2016 i 2021 r. oraz dane Polskiego Farm Accountancy Data Network (FADN) za lata 2018-2020. Ustalono, że w Polsce udział obszarów HNVf wynosi obecnie od 12,5% (wyjątkowo wysoka wartość przyrodnicza) do 27,1% (umiarkowanie wysoka wartość przyrodnicza) ogólnej powierzchni użytków rolnych. Obszary HNVf o wyjątkowo wysokiej wartości przyrodniczej charakteryzują się rolnictwem o największym nasyceniu produkcją ekstensywną. Gospodarstwa z tych obszarów, na tle gospodarstw pozostałych uzyskują m.in. niższe koszty całkowite ponoszone na 1 ha UR, często niższą produktywność czynników produkcji oraz niższy dochód na 1 ha UR.

2

Zmiany struktury klas bonitacyjnych gruntów rolnych w Polsce w latach 1975-2000

Siuta J., Żukowski B.

Polish Journal for Sustainable Development

|

2018

|

T. 22, cz. 1

89--96

PL

Na podstawie dekretu z dnia 2 lutego 1955 r. o ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 6, poz. 32) Rada Ministrów wydała rozporządzenie z dnia 4 czerwca 1956 r. w sprawie klasyfikacji gruntów (Dz. U. Nr 19, poz. 97). Wskazywano, że gleboznawczą klasyfikacją gruntów obejmuje się grunty rolne oraz grunty pod lasami, a także grunty pod wodozbiorami; a klasyfikację przeprowadza się w sposób jednolity dla całego kraju na zasadach określonych w rozporządzeniu i na podstawie tabeli klas gruntów, stanowiącej załącznik do niniejszego rozporządzenia. W artykule przedstawiono syntezę hektarowego i procentowego udziału klas bonitacyjnych: gruntów ornych, sadów, łąk trwałych i pastwisk trwałych w latach 1975, 1990 i 2000 w Polsce, opracowaną na podstawie danych udostępnionych przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii.

EN

Under the Decree of 2 February 1955 on land and building registration system (Journal of Laws No 6, item 32) the Council of Ministers issued the Ordinance of 4 June 1956 on land typology (Journal of Laws No 19, item 97), specifying as follows: lands to be subject to typology using soil capability classes include farm and forested land as well as land under water catchment systems and the typology is to be done in an uniform manner for the whole country, based on the principles laid down by the Ordinance, and using the Table of soil capability classes given in the attachment to this Ordinance. The article presents a synthesis of the area (hectares) and percent contributions of soil capability classes in Poland, by land use types and voievodeships, including: arable lands, fruit orchards, durable meadows and pastures in the years: 1975, 1990 and 2000, developed on the basis of detailed data provided by the Head Office of Geodesy and Cartography.

3

Przekształcenia gruntowe zachodzące w procesie rozwoju wybranych gmin strefy podmiejskiej Wrocławia

Mastalska-Cetera B., Akińcza M.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2017

|

nr I/2

275--288

PL

Użytki rolne zajmują ponad 60% powierzchni Polski. Ze względu jednak na rozwój gospodarczy kraju oraz zmieniające się potrzeby społeczne coraz częściej następuje ich wyłączanie z rolniczego sposobu użytkowania. Zgodnie z założeniami strategicznymi rozwoju wsi, obszary wiejskie powinny stanowić atrakcyjne miejsce pracy, zamieszkania, wypoczynku oraz prowadzenia działalności rolniczej lub pozarolniczej. Wyłączenie gruntów rolnych z produkcji oznacza zmniejszenie zasobów ziemi, która jest podstawowym środkiem trwałym w produkcji rolniczej, dlatego szczególnie ważne jest racjonalne gospodarowanie ziemią, z uwzględnieniem konieczności ochrony gruntów rolnych. Celem badań jest analiza przekształceń gruntów rolnych, jakie miały miejsce na przestrzeni lat w wybranych gminach województwa dolno-śląskiego. Ze względu na szczególne procesy zachodzące w Polsce w strefach podmiejskich, do analiz wybrano gminy: Wisznia Mała i Kobierzyce bezpośrednio graniczące z Wrocławiem. Zasięg, rodzaj oraz kierunek przekształceń analizowano w oparciu o dostępne zestawienia. Wykorzystano dane: z badań ankietowych „Obszary wiejskie i grunty rolnicze w Polsce” (1988), zestawień ewidencyjnych z „Planu urządzeniowo-rolnego gminy Wisznia Mała” (2004) i „Planu urządzeniowo-rolnego gminy Kobierzyce” (2008) oraz zestawień statystycznych. W badanych gminach na przestrzeni 18 i 20 lat stwierdzono zmiany struktury użytkowania gruntów rolnych. W obu gminach mimo bardzo dobrych warunków glebowych nastąpił znaczny wzrost powierzchni terenów zabudowanych. Największe przekształcenie użytków rolnych na tereny mieszkaniowe zaobserwowano w gminie Kobierzyce, szczególnie w obrębach graniczących z Wrocławiem. Wyłączenia dotyczą również obszarów leśnych, których areał w gminie Kobierzyce znacznie się zmniejszył. Analiza danych dotyczących planowanych przekształceń gruntowych w ramach prowadzonej polityki przestrzennej badanych gmin wskazała na dalszy proces wyłączanie z produkcji rolnej i leśnej nowych powierzchni zarówno w gminie Wisznia Mała jak i Kobierzyce.

EN

Farmlands occupy more than 60% of the area of Poland. However due to the country’s economic development and changing social needs it occurs more frequently their exclusion from the agricultural manner of use. According to the strategic assumptions of the rural development, the rural areas should form an attractive place for work, living, leisure and conducting of agricultural or non-agricultural activities. Exclusion of the agricultural land from production means a reduction of resources of land, which is the basic fixed asset in agricultural production; therefore, it is especially important the rational management of land, taking into account the necessity to protect agricultural land. The aim of the research is to analyze the transformation of agricultural lands, which took place over the years in the selected communes of Lower Silesia. Due to the special processes which are taking place in Poland in suburban areas, selected, the communes selected for the analyses are: Wisznia Mała and Kobierzyce directly bordering Wroclaw. The reach, type and direction of the transformations was analyzed on the basis of available statements. The data were used: “Rural areas and agricultural lands in Poland. Results of inquiry analysis - 1988”,registration statements from “Rural management plan of Wisznia Mała commune” (2004) and “Rural management plan of Kobierzyce commune” (2008) and statistic statements. The changes in the structure of use of agricultural land were stated in investigated communes within the period of 18 and 20 years. In both municipalities, despite very good soil conditions it has occurred a significant increase in the surface of the built-up areas. The biggest transformation of agricultural land into residential areas was observed in Kobierzyce, especially in precincts bordering with Wroclaw. The exclusions also related to forest areas. which acreage in the Kobierzyce commune decreased substantially. The analysis of data concerning the scheduled land transformations within the framework of the conducted policy of spatial policy in the investigated communes has indicated a further process of exclusion of new areas both in the municipality of Wisznia Mała and Kobierzyce from agricultural and forestry production.

4

Wpływ opadów atmosferycznych na ilość i jakość wód migrujących przez profil glebowy w warunkach zróżnicowanego użytkowania runi łąkowej

Twardy S., Kopacz M.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 8

1533--1537

PL

W latach 2001–2015 prowadzono badania relacji opadów do odcieków i ich cech jakościowo-ilościowych w Stacji Badawczej IT-P w Jaworkach (gm. Szczawnica), wykorzystując stację lizymetryczną położoną na wysokości 600 m n.p.m. Obiekty imitowały 7 głównych sposobów zagospodarowania górskich użytków rolnych: od samozadarnienia, przez obszary nie koszone oraz koszone z różną częstością. Badano także tzw. czarny ugór, utrzymywany w sposób ciągły bez szaty roślinnej. W obszarach górskich najkorzystniejsze jest niskonakładowe i ekstensywne użytkowanie runi trawiastej, co ogranicza bezproduktywne wymywanie składników mineralnych z gleby. Najgorszym sposobem jest utrzymywanie czarnych ugorów, gdyż sprzyja to procesom erozji gleb, w tym także erozji chemicznej.

EN

Ppts. and leachates from 1 m thick soil profiles were tested in the southern region of Poland in 2001–2015. The pptn. was 1034.5 mm, and the av. amt. of water flowing out from the tested profiles varied in the range 205–293 mm. Smaller amts. of subsurface outflow were reported for samples from the meadow mown once a year, larger amts. for samples from meadow mown 4 times a year and the highest amts. were for black fallow. Similar relation were obsd. for the NH₄⁺, NO₃⁻ and SO₄²⁻ concns. in the leachates.

5

Problemy gospodarowania środowiskiem na terenach rolniczych dotkniętych klęską powodzi

Piątkowska B.

Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2016

|

Vol. 7, no. 1

47--52

PL

W artykule opisano problemy gospodarowania środowiskiem na terenach rolniczych dotkniętych klęską powodzi w powiecie płockim w Dolinie Iłowsko-Dobrzykowskiej. Przedstawiono przyczyny i skutki powodzi na tym terenie oraz wskazano działania przywracające właściwą jakość środowiska. Przedstawiono wyniki badań w zakresie: jakości wody ze studni przydomowych (liczba bakterii grupy coli, Escherichia coli, enterokoków), jakości powietrza w osuszanych budynkach mieszkalnych (liczba grzybów pleśniowych na podłożu Sabourauda) oraz jakości gleb użytków rolnych (zawartość metali ciężkich oznaczona spektrometrem absorpcji atomowej). Stwierdzono bardzo wysoką liczebność niepożądanych mikroorganizmów w wodzie studziennej i zanieczyszczenie mykologiczne powietrza w pomieszczeniach mieszkalnych, ale brak zagrożenia produkcji rolniczej pod względem zawartości metali ciężkich w glebie.

EN

The paper describes environmental management problems on flooded agricultural areas in IłowskoDobrzykowska Valley in Plock county. Causes and results of flood in this area and points some actions that took place to bring proper environment quality back are presented. Results of wells water tests (amount of coli bacteria, Escherichia coli and Enterococci), air quality (mould on Sabouraud medium) and soil tests from agricultural areas (content of heavy metals indicated using atomic absorption spectrometry) are revealed. The results show very high amount of bacteria in wells water, air in buildings contaminated by mould, and the lack of danger for husbandry from heavy metals in soil. The content of the paper is a part of the monograph titled: „Życie z powodzią w tle – jakość środowiska na terenach popowodziowych" (printing in preparation). Authors popularize the education for the safety of environmental management on flooded areas which is more than only proper evacuation.

6

The winter bird community of rural areas in the proximity of cities : low density and rapid decrease in diversity

Ciach M.

Polish Journal of Ecology

|

2012

|

Vol. 60, nr 1

193-199

EN

The current problem in farmland ecology is the change in the character of rural development in areas neighbouring cities and towns. Progressive urbanization and the predominance of housing estates over agricultural aims led to a change in the bird community. During 2005-2010, a survey of birds wintering within densely populated built-up rural areas was conducted by the line transect method (a total length of 8 km). A total number of 33 species was recorded and the most numerous dominant was the House Sparrow Passer domesticus, which constituted 32.58% of the bird community. The group of dominants and subdominants (which constituted up to 20% of the bird community) included the Yellowhammer Emberiza citrinella and the Rook Corvus frugilegus, and a group of forest and synanthropic species - the Great Tit Parus major, the Blue Tit Cyanistes caeruleus, the Blackbird Turdus merula, and the Collared Dove Streptopelia decaocto. The total density varied in subsequent study years from 57.4 to 87.5 ind. 10 ha[^-1] and was approximately twice lower than in other rural regions studied in Poland. A significant decrease in the wintering birds. diversity index was recorded through the study period. The explanations for this could be in the character of villages in the proximity of builtup city areas. This has rapidly changed in recent years, and nowadays agricultural management in the region is discarded. As a result, farmlands of the region almost entirely lost their agricultural character, notably becoming a residential and recreational backup for cities. The villages neighbouring cities and towns are developed into suburban-like areas, where housing estates predominate over agricultural aims. Future consequences of these changes are far-reaching for farmland biodiversity and ecology. The decrease in species diversity and evolution into urban-like bird communities is the most probable scenario.

7

Aplikacyjne zastosowanie kompostu sokólskiego do ochrony terenów uprawnych wokół mogilnika pestycydowego

Ignatowicz K.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2011

|

Tom 13

1201--1221

PL

Przeprowadzone badania wykazały znaczne zanieczyszczenie pestycydami środowiska otaczającego mogilniki. Na podstawie przeprowadzonych analiz próbek środowiskowych można przypuszczać, że w ciągu minionych lat nastąpiła korozja betonowych ścian mogilnika. Przede wszystkim jednak emisja pestycydów do środowiska następuje z odpadów nagromadzonych w niezaizolowanym dole ziemnym. W próbkach wody i gleby na podstawie analiz chemicznych stwierdzono obecność aktywnych substancji pestycydów chloroorganicznych i fosforoorganicznych. Na podstawie izoterm sorpcji stwierdzono, iż osad mleczarski jak i komposty powstające z odpadów leśnych, osadów komunalnych i wermikompost z powodzeniem można zastosować jako barierę na drodze emisji pestycydów z mogilnika do środowiska. Potwierdzone zostało to badaniami na terenie istniejącego mogilnika. Przeprowadzone przez autora badania nad zastosowaniem sorpcji do ograniczenia emisji pestycydów z mogilników pozwolą na ochronę różnych elementów środowiska, a w efekcie końcowym wód spożywanych przez człowieka jak i roślin uprawianych na polach i w sadach w bezpośrednim sąsiedztwie mogilników.

EN

After liquidation of graveyard consequences of depositing toxic substances will be seen for many years both in soil and water. Therefore, it is necessary to find ways to reduce the migration of pesticides in the environment and implementing new solutions. Therefore, it seemed advisable to carry out studies on the application of sorption process on selected waste materials as a barrier against penetration of pesticides and metals (which are a component of pesticides) into the environment and in order to reduce their migration from existing graveyards and warehouses. Exploratory research was conducted on the premises located in Podlasie region in Folwarki Tylwickie, Ryboły, Majdan, Baciuty, Łapy, Zbójna, Słochy Annopolskie. The major experiment was carried out in Folwarki Tylwickie. It is a open graveyard consisting of three reservoirs made of concrete well circles and isolated with tar paper and asphalt and additional earth pits. The results of investigations show significant contamination with pesticides of environment surrounding the graveyard. On the basis of analysis of environmental samples it may be assumed that in the past years there has been a corrosion of the concrete walls of graveyard. Above all, the emission of pesticides into the environment comes from waste accumulated not sealed earth pit. In samples of water and soil presence of active substances of chloroorganic and phosphoroorganic pesticides was determined on the basis of chemical analysis. Chosen waste materials were tested in order to build barrier for pesticide migration from existing graveyards. Due to preliminary investigations Sokolka compost was selected for farther research. The sorption barrier was designed down by the surface and underground water run-off. The line of the barrier was made around the centre of graveyard, with 0.5 meter of width and 4.0 meters of depth up to the non permeable ground layer. GC analyses have shown presence of pesticides in piezometer before barrier and no pesticides in water outside sorption barrier. The pilot scale researches and analyses must be continued.

8

Do dense and fast growing crops provide foraging habitats for insectovorous birds?

Surmacki A.

Polish Journal of Ecology

|

2005

|

Vol. 53, nr 1

129-133

EN

The foraging behavior of Reed Warbler (Acrocephalus scirpaceus), Sedge Warbler (A. schoenobaenus) and Marsh Warbler (A. palustris) was surveyed on three crop types (spring cereals, winter cereals, and oil seed rape) in western Poland. The foraging intensity was greatest in oil seed rape, while the lowest was in spring cereals. For Sedge Warbler, oil seed rape fields were visited mainly in May, while cereal fields were visited in June and July. The number of foraging visits decreased with increasing distance from a breeding marsh patch. There was no difference in distance traveled to different crop types. There was a significant negative correlation between marsh patch area and foraging intensity for all species combined. This study shows that oil seed rape may be useful as a foraging habitats for some farmland birds during the breeding season.