Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 14

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  fale sejsmiczne
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Parametrem określającym spadek amplitudy fali w górotworze, na drodze o znanej długości jest współczynnik tłumienia amplitudy fal sejsmicznych. Wartość przybliżona tego współczynnika jest lokalną cechą pokładu węgla w badanym obszarze. W artykule przedstawiono eksperyment badawczy w jednej z kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW), wykorzystujący dwa sposoby wyznaczenia wartości tłumienia na wybiegu ściany wydobywczej, przy pomocy aparatury sejsmoakustycznej. Nietypowa geometria wyrobiska, polegająca na gwałtownym zwiększeniu się frontu eksploatacji z 200 do 300 metrów, wymusiła dla oceny stanu zagrożenia metodą sejsmoakustyczną określenia efektywnej wartości tłumienia. Celem badań było wyznaczenie współczynnika tłumienia z zastosowaniem schematu pomiarowego metody sejsmoakustycznej w oparciu o model pola emisji Kornowskiego i Kurzeji (2009). Zestawiono wyniki współczynnika tłumienia w dwóch etapach eksploatacji o podobnych warunkach naprężeniowych, lecz przy znacząco różnych długościach frontu. Ponadto porównano wartości współczynników tłumienia z wynikami eksperymentu pomiarowego, wykazując ich zbieżność.
EN
The parameter that determines the decrease in wave amplitude of the rock mass along the path of a known length is the attenuation coefficient of seismic wave amplitude. The approximate value of this coefficient is the local feature of the coal seam in the study area. The article presents a research experiment in one of the Upper Silesian Coal Basin (USCB) mines, using two methods of determining the value of attenuation coeffcient at the longwall face by means of seismoacoustic equipment. The atypical geometry of the longwal, consisting in a rapid increase in the exploitation front lenght from 200 to 300 meters, made it necessary to determine the effective value of attenuation coeffcient for the assessment of the rock burst hazard using the seismoacoustic method. The aim of the study was to determine the attenuation coefficient using the seismoacoustic method based on the emission field model (Kurzeja, Kornowski 2009). The values of AC measured in two operation stages were compared, i.e. under similar stress conditions but with significantly different front length. Besides, the attenuation coefficient values were compared with the results of the causal experiment, showing their coincidence.
EN
Recently, negative effects of the blasting operations and quantification of the seismic safety are regarded as very important technical problem in quarries. The impact of blasting operations is accompanied by both positive and negative seismic effects. For example, vibrations generated by explosion create very positive effect − when help to break the rocks, but, on the other hand, also result in negative effect − when affect constructions and natural environment in the vicinity of a blasting works site. If the vibrations are large enough, then the nearby objects could be damaged or destroyed. This article highlights the results of the blasting operation monitoring in limestone Lopušné Pažite quarry on Slovakia, which based on the rule that the negative effects depend on their range and strength. This method is applied in all quarries in Slovakia, which are close to settlements.
PL
Współcześnie, niepożądane skutki prac strzałowych oraz ilościowa ocena bezpieczeństwa sejsmicznego są szczególnie ważnym tematem badawczym w górnictwie odkrywkowym. Prowadzeniu prac strzałowych towarzyszą zarówno pożądane, jak i niekorzystne efekty sejsmiczne, np. drgania generowane wybuchem powodują z jednej strony efekt pożądany, czyli pozwalają na kruszenie skał, jednak z drugiej strony zagrażają konstrukcjom i środowisku naturalnemu w otoczeniu miejsca prowadzenia prac strzałowych. Jeżeli drgania są wystarczająco silne, wtedy konstrukcja pobliskich obiektów może zostać uszkodzona, lub obiekty te mogą ulec całkowitemu zniszczeniu. W pracy przedstawiono wyniki monitoringu prac strzałowych wykonanych w kopalni odkrywkowej wapienia w Lopušné Pažite (Słowacja), które bazują na zasadzie, że skala oddziaływania efektów niepożądanych zależy od zasięgu ich oddziaływania i siły. Zaprezentowana metoda jest stosowana we wszystkich kamieniołomach na Słowacji, w pobliżu których znajdują się obszary zamieszkane.
PL
Wykonywanie robót strzałowych w górotworze generuje drgania, które - rozprzestrzeniając się w postaci fal sejsmicznych - wpływają na stan jego struktury. Wpływ ten może być istotny i użyteczny, szczególnie w przypadku zwalczania technikami strzelniczymi zagrożenia sejsmicznego i zagrożenia tąpaniami. Parametry drgań, decydujące o skuteczności takich strzelań, można dobierać poprzez rodzaj i wielkość ładunku materiału wybuchowego oraz szereg innych parametrów, także przez wykorzystanie efektów interferencji fal i nakładania się amplitud drgań. W artykule omówiono praktyczne aspekty uzyskiwania efektu nakładania się drgań wywoływanych robotami strzałowymi, które były testowane w trakcie badań w jednej z kopalń rud miedzi.
EN
Performing of shot-firing works in the rock mass generates vibrations, which - propagating in the form of seismic waves - affect the condition of the rock mass's structure. This effect can be important and useful, especially for combating of seismic and rockburts hazards with shot-firing techniques. Vibrations parameters, determining the effectiveness of such shot-firing works can be selected by type and the size of an explosive charge and a number of other parameters, including taking advantage of the effects of wave's interference and overlapping of vibrations amplitudes. The article discusses the practical aspects of obtaining of overlapping effect of vibrations induced by shot-firing works that have been tested in the course of studies in one of the copper ore mines.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań doświadczalnych związanych z pomiarem prędkości fali ścinającej przeprowadzonych na piasku "Skarpa". Badania wykonano w aparacie trójosiowego ściskania wyposażonym w elementy typu bender. Omówiono metodę wyznaczania właściwości sprężystych gruntu na podstawie pomiaru prędkości fali sejsmicznej oraz przeanalizowano różne sposoby interpretacji wyników w celu wyznaczenia rzeczywistego czasu przejścia fali przez próbkę gruntu. Wyznaczono zależności prędkości fali ścinającej oraz wartości modułów ścinania w funkcji zagęszczenia i średniego ciśnienia efektywnego.
EN
The results of measurements of shear wave velocity of "Skarpa" sand in triaxial apparatus are presented. The method of determination of elastic response of non-cohesive soils by seismic waves is described. Various test interpretation procedures and its influence on the results are discussed. The relations between shear wave velocity and shear moduli, soil density and mean effective stress are determined and anlysed.
EN
One of the main problems of hydrocarbon prospecting within the Carpathian Foredeep is identification of non-commercial objects that exhibit anomalous image on seismic sections.Within gas saturated layers, apart from acoustic impedance variations, seismic energy attenuation also changes which results in shadow zone under the reservoir. The lack of measurements which show variation of petrophysical parameters (velocity, density, attenuation) in relation to gas saturation as well as coexistent dependence of seismic image on a number of parameters resulted in development of non-commercial gas reservoir identification criteria on the basis of seismic modeling. The purpose of seismic modeling was evaluation of changes in seismic image caused by attenuation that is related to gas saturation degree. Theoretical wavefield was calculated for seismogeological model constructed for TO152005 profile within Łukowa gas reservoir. Wide range of performed modeling, with an assumption that attenuation is a function of gas saturation, emphasize low attenuation impact of fully gas saturated layers and high impact of partially saturated layers which changes both amplitude and frequency of theoretical wavefield within gas reservoirs. Above criterion could be a basis for identification of partially saturated reservoir layers, however, industrial application of the criterion requires more intensive research on dependence of seismic energy attenuation on gas saturation.
PL
Roboty strzelnicze powodują powstawanie fal powietrznych i sejsmicznych, które rozprzestrzeniając się wokół miejsca detonacji ładunków MW, mogą być uciążliwe dla mieszkańców i wpływać szkodliwie na budynki okolicznych miejscowości. W artykule przedstawiono problem oceny intensywności drgań, przypadki typowych uszkodzeń budynków, ich rozpoznawanie, a także zakres uciążliwości dla ludzi. Zwrócono też uwagę na konieczność posiadania nie tylko odpowiedniej wiedzy, ale także i praktyki w procesie oceny szkodliwości.
EN
Quarry blasts are relatively well-confined blasts intended to fragment and move rock. However, they do produce some ground vibrations and air-blast as wasted energy. Questions frequently arise about blast vibration effects and specifically about whether vibrations can or could have caused cracking and other damage in homes. The answer depend primarily on vibration levels and frequencies and to a lesser degree on site - and structure - specific factors.
PL
W pracy przedstawiono założenia metodyczne profilowania tłumienia fali sejsmicznej w pokładzie węgla w strefie przyociosowej wyrobisk chodnikowych. Podkreślono, że tłumienie może być interesującym parametrem uzupełniającym pomiar refrakcyjnej prędkości fali w pokładzie węgla. Wskazano na przydatność zmian współczynnika tłumienia ze względu na jego dużą wrażliwość na zmiany stanu naprężenia i deformacji w pokładzie węglowym w porównaniu do prędkości fali typu P. W pracy przedstawiono przykład profilowania zmian współczynnika tłumienia i prędkości refrakcyjnej fali sejsmicznej typu P w pokładzie węgla 713/2 w KWK "Marcel". Wyniki profilowania posłużyły do określenia zasięgu i wielkości anomalnych stref naprężeń w eksploatowanym pokładzie oraz oceny charakteru strefy spękań w ociosie wyrobiska.
EN
In the paper methodology of profiling of seismic wave attenuation in hard coal seam in sidewall zone of drifts has been presented. It h been underlined, that the seismic attenuation can be interesting parameter supported the interpretation of refracted P-wave veloci Usefulness of attenuation coefficient is resulted from its great sensitiveness for stress and deformation changes in coal seam comparii to P-wave velocity. In the paper, an example of profiling of attenuation coefficient and P-wave velocity in coal seam 713/2 in "Marcel" coal mine has be< described. Profiling results were used for determining the range of stress anomalies in coal seam and to estimate the character of fracti zone in the sidewalls of excavations.
PL
Rozpoznanie własności przypowierzchniowych warstw nakładu jest ważnym zagadnieniem wykorzystywanym m. in. w badaniach geotechnicznych czy badaniach związanych z ochroną powierzchni. Szczególnie istotna jest informacja o rozkładzie prędkości fal sejsmicznych w tych warstwach. Jest to podstawowy parametr przy określaniu wzmocnień amplitud drgań przy przechodzeniu fali sprężystej przez utwory czwartorzędowe. W artykule przedstawione zostały podstawy teoretyczne oraz przykładowe wyniki badań warstw nakładu metodą analizy fal powierzchniowych (MASW).
EN
The examination and classification of the near surface zone is a very important problem in geotechnical surveys and surface protection technologies. It seems to be particularly essential to find out the information about seismic wave velocity profile in these zones. Such information is used for example to define local amplification. Theoretical bases of the MASW (Multichannel Amplitude Seismic Waves) method were described in this article as well as the results of near surface zone investigation in the region of Katowice-Ligota with the application of this method.
PL
Przedstawiono rozpoznanie stanu podłoża gruntowego obwałowań przeciwpowodziowych na terenie os. Mogiła-Lesisko w Krakowie. Analizowano zmiany prędkości refrakcyjnej i bezpośredniej fali sejsmicznej typu P oraz zmiany współczynnika tłumienia tych fal w strefie aeracji. Dla potrzeb oceny stanu podłoża wykorzystano wyniki badań geologiczno-inżynierskich. W wyniku kompleksowej analizy danych wyznaczono odcinki charakteryzujące się szczególnym osłabieniem.
EN
Recognition of the state of river Vistula embankment soil basement in Cracow - Mogila has been presented. Refracted and directed P - wave changes and attenuation coefficient changes in aeration zone have been analyzed. For the purposes of the estimation of the soil basement state some results of geological engineering recognition have been involved. As a result of complex data analysis some sections of river embankments have been determined as the most weakest zones.
PL
Obszar LGOM charakteryzuje się wysoką aktywnością sejsmiczną, która stwarza zagrożenie dla podziemnych wyrobisk jak również jest powodem dyskomfortu dla mieszkańców tego obszaru. Artykuł przedstawia zagadnienie przestrzennego obrazowania radiacji źródła sejsmicznego w strefie dalekiej dla mechanizmu podwójnej pary sił z równoczesnym uwzględnieniem amplifikacji drgań obszaru LGOM. Jest to bardzo ważny problem w przypadku prognozy lub oceny wpływu drgań sejsmicznych na obiekty budowlane, gdyż wstrząsy górnicze z tych samych rejonów o zbliżonych odległościach epicentralnych oraz energiach mogą mieć bardzo różne amplitudy przyspieszeń drgań gruntu na tych samych stanowiskach sejsmometrycznych.
EN
The Legnica-Głogów Copper Ore Mining district (LGOM) in characterised by the high seismicity that may endanger underground excavations and create discomfort and uneasiness among the population. The paper presents the problem of 3D images of the far-field seismic energy radiation for the double couple source mechanism. This problem is of major importance, as far as the prediction and assessment of the interaction of ground motions with residential and industrial buildings are concerned, because mine tremors from the areas of similar epicentral distances and of similar energies considerably differ in ground motion acceleration amplitudes. The results of the study show that the amplification effect alone cannot be said explanation of the phenomenon of such a variation in ground motion amplitudes. There it occurs yet another factor, namely the seismic wave radiation.
PL
W artykule omówiono wybrane metody wyznaczania współczynnika dobroci Q opisującego sposób tłumienia fali sejsmicznej. Przedstawiono wyniki obliczeń tego współczynnika na podstawie zapisów badań sejsmicznych przeprowadzonych w Bóbrce. Wskazano na zalety i ograniczenia metod obliczania współczynnika Q.
EN
The chosen methods for determining quality factor Q describing seismic wave attenuation have been presented. The results of Q factor calculations on the seismic measurements conducted in the Carpathian Flysch formations in the Bobrka quarry have been discussed. Advantages and limitations of Q factor calculations have been indicated.
PL
W artykule przedstawiono krótką analizę propagacji fal sejsmicznych w prostych ośrodkach anizotropowych, gdzie izotropia jest zachowana jedynie w kierunku poziomym — ośrodki VTI. Na wstępie omówiono podstawowe pojęcia związane z opisem matematycznym ośrodków anizotropowych. Ponieważ dyskusję ograniczono do ośrodków słabo anizotropowych wprowadzono parametry Thomsena. Przedstawiono ponadto wyniki modelowań numerycznych propagacji fal rejestrowanych czujnikami trójskładowymi w ośrodku anizotropowym wraz z dyskusją zjawiska rozszczepienia fali poprzecznej i krzyżowania się frontów falowych.
EN
The analysis of the seismic waves in simplified anisotropic medium with vertical transverse isotropy (VTI medium) is discussed in the presented paper. At first the basic ideas of seismic anisotropy are presented. Because in the discussion the assumption about weak anisotropy is used the Thomsen parameters for VTI medium are introduced. The results of numerical modeling of three component recordings are presented with discussion devoted on the shear wave splitting and wavefront cusps.
PL
Propagujące fale sejsmiczne powszechnie ulegają zjawisku konwersji na granicach rozdziału ośrodka skalnego. Ilość energii fali podlegającej temu procesowi zależna jest od kąta padania promienia sejsmicznego oraz anizotropii danego ośrodka. Proces ten dotyczy zarówno fal podłużnych, jak i poprzecznych. W efekcie, w jednokomponentowych pomiarach PPS, pomimo źródła emitującego jedynie fale podłużne, rejestrowane są również przemienne fale poprzeczne. W trakcie przetwarzania danych stanowią one trudne do usunięcia zakłócenia koherentne. Rejestracja pełnego pola falowego, przy użyciu sondy trójkomponentowej, stwarza dużo większe możliwości. W tym przypadku możliwy jest dokładniejszy rozdział pól falowych, a fale poprzeczne i przemienne dodatkowo mogą nieść nowe informacje, wspomagające interpretację fal podłużnych. Metoda polaryzacyjna, oparta na rotacji zarejestrowanych komponentów, jest skuteczną techniką rozdziału trój-komponentowego pola falowego. Nie bez znaczenia jest również fakt, że nie wymaga ona pomiaru azymutu sondy w trakcie pomiaru.
EN
The energy of the converted waves depends on the incidence angle of a seismic ray and on the anisotropy of the medium. The process affects both longitudinal and shear waves. As a result, in 1-component VSP surveys, converted shear waves are recorded, even if a compressional wave source is used. During further data processing the converted waves are treated as difficult-to-suppress coherent noise. Recording the complete seismic wavefield, using a 3-component tool, offers more possibilities. In this case, more precise separation of wavefields is available, and converted shear waves additionally may provide some new information, enhancing interpretation of P waves. An effective way of separation 3-component wavefields is the polarization method, based on the rotation of recorded components. Not without significance is also the fact that it does not require azimuth measurement of the tool during data acquisition.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.