PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 13

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  faience
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available Naczynia do kuchni i stołowe – dwa nurty w rzemiośle garncarskim w Polsce północno-wschodniej w początkach wczesnego średniowiecza
Wadyl Sławomir
Szkło i Ceramika
|
2023
|
R. 74, nr 1
38--44
PL
Badania nad ceramiką ze starszych faz wczesnego średniowiecza w Polsce północno-wschodniej mają krótką metrykę, co jest jednym z powodów niewystarczającego rozpoznania najbardziej masowej kategorii źródeł archeologicznych. W przedstawionych w literaturze hipotezach wskazywano na kontynuację tradycji garncarskich grupy olsztyńskiej z późnego okresu wędrówek ludów. W materiałach ceramicznych grupy olsztyńskiej wyróżnia się dwie kategorie ceramiki – naczynia kuchenne i naczynia stołowe, które różnią się właściwie wszystkim, począwszy od techniki formowania i kształtów, kończąc na sposobach wykańczania powierzchni i ornamentyce. Obie tradycje garncarskie są kontynuowane w starszym okresie wczesnego średniowiecza w VIII–IX w. Problematyka ceramiki w tej perspektywie nie doczekała się szerszego omówienia. W pewnym zakresie wypełnieniem tej luki jest ogromny zespół ceramiki z grodziska w Pasymiu. Zbiór ceramiki z Pasymia tworzą dwie różne kategorie ceramiki odpowiadające ceramice kuchennej i ceramice stołowej. Naczynia pierwszej grupy stanowią mało zróżnicowany asortyment form – są to zwykle relatywnie wysokie, smukłe, w profilu esowato-jajowate garnki dekorowane w większości przypadków ornamentami w postaci listew plastycznych, odcisków palców i zaszczypywań. Naczynia drugiej grupy charakteryzują się wygładzoną, czasem wypolerowaną, a nawet wyświeconą powierzchnią ścianek. Ich ornamentyka jest znacznie bardziej zróżnicowana. Wiele cech rzemiosła garncarskiego z Pasymia nie ma bliskich analogii, co wskazuje na specyficzny charakter warsztatu garncarskiego tej części Pojezierza Mazurskiego w początkach wczesnego średniowiecza. W świetle przeprowadzonych badań nie ulega wątpliwości, że obie tradycje garncarskie istniały obok siebie w okresie od końca VII w. przynajmniej do IX w.
EN
Research on pottery from the older phases of the early Middle Ages in north-eastern Poland has a short history, which is one of the reasons for the insufficient state of the art of the most massive category of archaeological sources. The hypotheses presented in the literature pointed to the continuation of the pottery traditions of the Olsztyn group from the late Migration Period. In the ceramic materials of the Olsztyn group, there are two categories of pottery - kitchenware and tableware, which differ in every aspect, starting from the technique of forming, forms, ending with methods of surface finishing and decorations. Both pottery traditions are continued in the older phases of the early Middle Ages in the 8th-9th centuries. The issues of pottery from this horizon have not been discussed in detail. To some extent, this gap is filled by a huge collection of pottery from the stronghold at Pasym. The different production techniques recognised in the assemblage served as the basis for dividing the pottery into two groups, referred to as kitchenware and tableware. The vessels of the first group comprises handmade with rather limited assortment of forms, they are usually relatively tall, slender, ovoid pots pots with curved neck, most of them decorated with applied strips, finger impressions and pinched ornament. The vessels of the second group were characterized by a smoothed, sometimes polished and even shiny surface of the walls. Their ornamentation was much more diverse. Many features of pottery production at Pasym have no close analogies, which points to the distinctive character of the ceramic craft in this part of the Masurian Lakeland in the early medieval period. In the light of recent research, there is no doubt that both pottery traditions existed side by side in the period from the end of the 7th century at least to the 9th century.
2
Content available Zarys historii fabryki fajansu w Lubartowie na podstawie terralitów lubartowskich zachowanych w zbiorach muzealnych
Wolska-Pabian Karolina
Szkło i Ceramika
|
2022
|
R. 73, nr 3
47--51
PL
Tekst opowiada o historii działalności wytwórni fajansu w Lubartowie. Fajansarnia została założona przez Henryka Łubieńskiego, wiceprezesa Banku Polskiego, który w 1839 r. nabył dobra lubartowskie. Wraz ze swoim bratankiem Pawłem Łubieńskim założył Fabrykę wyrobów fajansowych, terrolitowych, porcelanowych i glinianych w Lubartowie. Mimo że wytwórnia działała jedynie 10 lat, między rokiem 1840, a 1850, jej działalność była bardzo różnorodna. Wśród zachowanych w zbiorach muzealnych przykładów znajduje się kilkadziesiąt naczyń użytkowych zdobionych prostą rytowaną dekoracją, naczyń szkliwionych z dekoracją reliefową, szkliwionych pokrytych kwiatową dekoracją malarską oraz naczyń terralitowych, czyli pokrytych lakierem na zimno. To właśnie naczynia terralitowe wyróżniały lubartowską wytwórnię spośród innych działających w tym czasie.
EN
The article is about the history and production of the faience factory in Lubartów. The workshop was established by Henryk Łubieński, vice-president of Bank Polski, who purchased the Lubartów estate in 1839. Together with his nephew Paweł Łubieński, he founded the Factory of faience, terrolite, porcelain and clay products in Lubartów. Although the factory has operated for only 10 years, between 1840 and 1850, its production was very diversified. Among the dozens of examples preserved in museum collections, there are several dozen examples of utility vessels decorated with simple engraved decorations, glazed dishes with relief decorations, glazed vessels covered with floral painting decorations, and terralite vessels, i.e. covered with cold varnish. Terralite vessels distinguished the Lubartów factory among others operating at that time.
3
Content available Wytwórnie ceramiki regionu świętokrzyskiego w XIX w. na przykładzie wybranych obiektów ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie
Wolska-Pabian Karolina
Szkło i Ceramika
|
2022
|
R. 73, nr 4
47--51
PL
Artykuł podejmuje temat działalności wytwórni ceramiki szlachetnej w rejonie sandomiersko-kieleckim w XIX w. na tle ówczesnej sytuacji gospodarczej i politycznej. Powstanie Królestwa Polskiego wiązało się z odcięciem od fabryk w okręgu wołyńskim, co było szansą rozwoju dla Staropolskiego Okręgu Przemysłowego. Zainteresowanie zarówno porcelaną, jak i tańszym i łatwiejszym w produkcji fajansem było na tyle duże, że rząd oraz powołany w 1828 r. Bank Polski wspierały tego rodzaju produkcję. Szczególny rozwój nastąpił w latach 1820–1860. Inicjatorami przemysłu ceramicznego w regionie świętokrzyskim byli także Stanisław Staszic i Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki. Autorka omawia historię oraz funkcjonowanie wybranych manufaktur w rejonach Gromadzic, Bodzentyna, Bodzechowa i Rytwian na przykładach obiektów ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie.
EN
The article is about production of the fine ceramic factories in the Sandomierz-Kielce region in 19th century in the context of economic and political situation at that time. The establishment of the Kingdom of Poland was associated with separation of the factories in the Volyn district, and at the same time it was a development opportunity for the Old Polish Industrial District. The interest in porcelain as well as in cheaper and easier to produce faience, was so great, that the government and the established in 1828 Bank of Poland, supported this type of production. A significant development took place in the years 1820–1860. The initiators of the ceramics industry in the Świętokrzyskie region were also Stanisław Staszic and Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki. The author discusses the history and functioning of the selected manufactories from the following regions: Gromadzice, Bodzentyn, Bodzechów and Rytwiany, using examples of objects from the collections of the National Museum in Warsaw.
4
Content available „Warzywna ceramika” z wytwórni w Korcu ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie na tle nurtu trompe l'oeil w sztuce europejskiej
Wolska-Pabian Karolina
Szkło i Ceramika
|
2022
|
R. 73, nr 2
38--42
PL
„Trompe l’oeil” dosłownie oznacza „oszukać oko” i zostało zainspirowane długą historią złudzenia optycznego w sztuce, w tym w sztuce użytkowej, malarstwie, a nawet w projektach architektonicznych. Fascynacja wiernym naśladowaniem natury nasiliła się w XVIII-wiecznej Europie. Pierwsze znane przykłady pochodzą ze słynnej manufaktury porcelany w Miśni, ale trend ten był również szeroko rozpowszechniony w Anglii, Francji i Niderlandach. Sukces trompe l’oeil wynikał z wyjątkowej dbałości o szczegóły. Ceramicy wykorzystywali cechy każdej rośliny lub warzywa, aby stworzyć elementy naczynia, np. uchwyty do naczyń wykonane z wygiętych szparagów lub liści kapusty. W artykule przedstawiono przykłady z polskiej manufaktury w Korcu zachowane w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie.
EN
‘Trompe l’oeil’ literally means to ‘fool the eye’ in French, and has been inspired by a long history of optical illusion in art, including works of silver, stone, paintings and even architectural designs. The fascination with faithful imitation of nature intensified in 18th-century Europe. The first known examples came from the famous porcelain factory in Meissen, but the trend was also widespread in England, France and the Netherlands. The trompe l’oeil’s success was due to exceptional attention to detail. The potters cleverly used the characteristics of each vegetable or plant to create dish handles, such as a crumpled piece of asparagus or cabbage leaves. The article presents examples from the Polish manufacture in Korzec (today Korets, Ukraine) in the collection of the National Museum in Warsaw.
5
Content available remote Surowiec ilasty stosowany w dawnych manufakturach fajansu w okolicy Opola
Wyszomirski Piotr, Gajek Marcin, Szydłak Tadeusz, Zawadzki Tomasz
Materiały Ceramiczne
|
2021
|
T. 73, nr 1
41--56
PL
W drugiej połowie XVIII w. i w pierwszej części XIX w. w okolicy Opola działały manufaktury fajansu w Prószkowie (Proskau) i Tułowicach (Tillowitz). Dostępne źródła historyczne sugerują, że wykorzystywały one surowiec ilasty jasnoszarej barwy, który wydobywano w niedaleko znajdującej się kopalni usytuowanej na gruntach ówczesnej wsi Rutki. Na tym terenie czynny jest obecnie duży kamieniołom bazaltu Rutki. W ostatnich latach – w trakcie prac związanych z rozbudową tego kamieniołomu - stwierdzono występowanie kopaliny ilastej w przypowierzchniowej części nadkładu złoża bazaltu. Kopalina ta reprezentuje dwie odmiany: jasnoszarą i czerwonobrunatną. W pierwszym przypadku jest to mułowiec piaszczysty, w drugim zaś – zwietrzelina bazaltowa. Mułowiec ten ma skład kaolinitowo-illitowy z dużą domieszką kwarcu. Surowiec tego typu – a zwłaszcza po zmniejszeniu zawartości kwarcu na drodze prostej operacji płukania – mógł być z powodzeniem stosowany do produkcji fajansu. Wskazuje na to m.in. jasna barwa kopaliny w stanie surowym i po wypaleniu, a także wyniki oznaczenia podstawowych, ceramicznych parametrów technologicznych. Z kolei zwietrzelina bazaltowa, stanowiąca kopalinę barwy czerwono-brunatnej, zawiera przede wszystkim minerały ilaste grupy smektytu, którym towarzyszą głównie takie minerały nieilaste jak kwarc i fazy żelaziste (wodorotlenki żelaza, hematyt). Znaczna zawartość Fe2O3, przekraczająca 12% mas., jest jedną z przyczyn intensywnie czerwonej barwy tej kopaliny po wypalaniu, a także dużej jej podatności na termiczne zagęszczenie. Wydaje się zatem prawdopodobnym, że tzw. „czarna porcelana śląska” produkowana – obok fajansu – w Tułowicach w latach 1842-1857 była wytwarzana z udziałem występującej w Rutkach zwietrzeliny bazaltowej. Produkt ten – stanowiący rodzaj kamionki – charakteryzował się bowiem czerwonym czerepem, który był pokrywany czarnym szkliwem.
EN
In the second half of the 18th century and in the first half of the 19th century, faience factories had operated in the vicinity of Opole, in Prószków (previous German name: Proskau) and Tułowice (Tillowitz). The available historical sources suggest the usage of light-grey clay as ceramic raw material, which was mined in a nearby pit located on land belonging to then Rutki (Rautke) village. Currently, the large basalt quarry is operating in Rutki area. During the recent geological exploration and assessment works aiming to the expansion of the quarry, the clayey raw material was found in the subsurface part of the basalt overburden. This rock comprises two varieties: light grey, which is a sandy mudstone, and reddish-brown, which is a weathering crust of basalt. The sandy mudstone consists mainly of kaolinite and illite with a significant admixture of quartz. This type of clay raw material could be successfully used to produce the faience especially after reduction of quartz content with simple washing techniques. This is indicated, among others, by light colour of the clay in its raw state and after firing, as well as by the results of determinations of basic, ceramic technological parameters. On the other hand, the reddish-brown weathering crust of basalt contains mainly clay minerals of smectite group, which are accompanied by non-clay minerals: quartz and ferrous phases (Fe-hydroxides, hematite). Considerable Fe2O3 content, exceeding 12 wt.%, is one of the reasons for the intense red colour of this raw material after firing, as well as its high susceptibility to thermal compaction. Therefore, it seems likely that the so-called “Black Silesian Porcelain” produced – apart from faience – in the Tułowice Manufacture, in the years 1842-1857, was made of weathering crust of basalt extracted from the Rutki open pit. This “porcelain”, which is, in fact, a kind of stoneware, showed red body covered with black glaze.
6
Content available remote Lustr w ceramice hiszpańskiej i włoskiej źródła, technika, dekoracja
Świetlicka Ewa Katarzyna
Szkło i Ceramika
|
2020
|
R. 71, nr 1
58--60
7
Content available Styl zakopiański służący „wykwintniejszym potrzebom” – ceramiczne serwisy do kawy i herbaty w ujęciu historycznym
Kostuch Bożena, Czerwiński J., Kostuch B., Śniegocki Ł., Fijałkowska M.
Szkło i Ceramika
|
2019
|
R. 70, nr 3
4--9
PL
Budownictwo i rzemiosło górali z okolic Zakopanego stały się dla Stanisława Witkiewicza (1851–1915) źródłem inspiracji do stworzenia narodowego stylu polskiego, który nazwał „stylem zakopiańskim”. Wierzył, że na Podhalu przetrwała pierwotna sztuka polska, która może stać się źródłem form i ornamentów dla architektów i projektantów. Zaprojektował w stylu zakopiańskim m.in. kilka domów wraz z ich wyposażeniem. Wśród sprzętów i przedmiotów znajdowały się oczywiście także takie, które nie były znane sztuce ludowej i których górale nie używali. Przykładem mogą być serwisy do kawy i herbaty. Wzorem dla form naczyń stał się drewniany czerpak z charakterystyczną rączką służący do nabierania mleka. Pierwsze filiżanki w stylu zakopiańskim zostały pokazane na wystawie w Warszawie w 1896 r. Wkrótce takie naczynia i serwisy zaczęto produkować w kilku fabrykach fajansu. Najznakomitszy przykład porcelanowego zakopiańskiego serwisu został wykonany w Sèvres na początku XX w., z kolei próbę produkcji takiego serwisu w fabryce porcelany w Ćmielowie trudno uznać za udaną. Zastawy w stylu zakopiańskim były na tyle popularne, że znajdowały się w ofercie polskich fabryk fajansu jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym.
EN
The wooden architecture and handicraft of the Highlanders who lived in the area around Zakopane inspired Stanisław Witkiewicz (1851–1915) to create a national Polish style which he called the „Zakopane style”. He belived that the original, primaeval Polish art survived in the Highlands and that it could be the source of the forms and ornamentation for the architects and designers. Witkiewicz designed a couple of houses and their interiors in Zakopane style. Many of the designed objects were not to be found in the folk art and they were never used by the Highlanders. One of them were tea and coffee sets. The shape of the vessels was designed according to the shape of a „czerpak”, the wooden vessel for pouring milk which had a very characteristic handle. Cups in Zakopane style were exhibited in 1896 for the first time, soon afterwards such vessels and sets were produced by a couple of earthenware factories. The most exquisite example of porcelaine set in Zakopane style was done at Sèvres at the beginning of the 20th cent. the one produced at Ćmielów cannot be considered a successful attempt. Faience sets were pretty popular and were still produced in the interwar period.
8
Content available Flizy, płytki, kafelki. Ich krótka historia od starożytnego Elamu po szesnastowieczną Antwerpię
Oczko P., Oczko P., Shiwa A., Marggraf I., Bobela A.
Szkło i Ceramika
|
2018
|
R. 69, nr 2
10--15
PL
W szkicu omówiono pokrótce historię fliz ściennych i podłogowych, zaczynając od czasów starożytnych (Elam, Babilonia, Chiny, Rzym itp.), a kończąc na szesnastowiecznej Antwerpii, w której poczęli się wówczas osiedlać włoscy rzemieślnicy wyspecjalizowani w wytwarzaniu majoliki. Podkreślono również znaczenie tradycji arabskich, kluczowych dla rozwoju ceramiki europejskiej.
EN
The paper discusses briefly the history of wall and floor tiles from their very beginning (various objects from e.g. the Elam civilisation, Babylon, China, Rome etc.) till the 16th century Antwerp, where the Italian craftsmen specialising in the art of majolica settled at that time. Special emphasis has been put on the Arabic heritage, most inspirational for the European ceramic tradition.
9
Content available remote Nocna kultura - 14 maja 2016 r. Muzeum Narodowe, Warszawa
Wilczyński K., Ligier P., Malinowska M.
Szkło i Ceramika
|
2016
|
R. 67, nr 3
47
10
Content available remote Z historii fajansu w Polsce
Jurczyk R. S.
Szkło i Ceramika
|
2010
|
R. 61, nr 1
27-33
11
Content available remote Przemysł ceramiki szlachetnej w latach 1960-1980.
Jurczyk R.S.
Szkło i Ceramika
|
2006
|
R. 57, nr 1
32-35
12
Content available remote Przemysł ceramiki szlachetnej w latach 1945-1960.
Jurczyk R.S.
Szkło i Ceramika
|
2005
|
R. 56, nr 6
30-32
13
Content available remote Ornamenta Fictilia Silesiae. Tysiąclecie ceramiki na Śląsku (cz. III).
Sozańska J.
Szkło i Ceramika
|
2001
|
R. 52, nr 3
37-41
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.