Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 150

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 8 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  explosion
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 8 next fast forward last
EN
Purpose: The structure evolution of amorphous metallic alloys during different kinds of thermal effects is an important problem of disordered systems physics. A precise evolutional model would allow predicting the formation of such a structural state, providing the necessary physical and mechanical alloy properties. Design/methodology/approach: The paper is devoted to the problem of modelling the explosive crystallisation process in metal glasses induced by laser, supplemented by experimental results. Findings: A theoretical model of laser-induced explosive crystallisation in metal glasses is proposed. A pulse laser heating method for the surface processing was developed, making it possible to obtain two-layer structures with an adjustable thickness of the amorphous crystalline layer. Research limitations/implications: The proposed model is assumed to test and optimes for metal glasses of other chemical compositions. Practical implications: A theoretical model of laser-induced explosive crystallisation in metal glasses allows for predicting and controlling structure changes to obtain the desired properties. Originality/value: The investigation of structure changes at rapid heating of amorphous alloys by experimental methods is very limited in obtaining data and their interpretation. For that reason, combining the modelling with experimental measurements is proposed. The results of this work have value for a scientist in material science, physics and engineering, which use nonequilibrium physical processes to obtain new materials, including nanoscale systems.
EN
This article attempts to determine the possibility of identifying an explosion on board an aircraft based on the scattered remains. To reach this goal, a detailed analysis of reports on aviation accidents was performed in the context of the scattering of remains at various crash sites. Moreover, explosions cause an emission of large amounts of hot gases at supersonic speeds, which is the main source of destruction. The destruction is quite characteristic and depends on the material subjected to damage. It allows for the unequivocal identification of an explosion. The performed analysis and conclusions confirmed the thesis set forth in the article that, by means of analyzing the scattered remains after a plane crash, it is possible to determine, with high probability, whether an explosion occurred on board during the flight, which could be the cause of the event. This way of initially determining the causes of accidents would allow for targeting further accident investigation methodology and improving the workflows for teams investigating plane crashes.
3
Content available remote Continuous-state branching processes with migration
EN
Continuous-state branching processes (CSBPs) with immigration (CBIs), stopped on hitting zero, are generalized by allowing the process governing immigration to be any Lévy process without negative jumps. Unlike CBIs, these newly introduced processes do not appear to satisfy any natural affine property on the level of the Laplace transforms of the semigroups. Basic properties of these processes are described. Explicit formulae (on neighborhoods of infinity) for the Laplace transforms of the first passage times downwards and of the explosion time are derived.
4
Content available 3D Finite element model of a blast load in a tunnel
EN
This paper presents a 3D finite element analysis of the effect caused by a blast inside a reinforced concrete tunnel. The simulated explosion was caused by the crash of a heavy vehicle transporting inflammable material (LPG). The finite element technique was used to analyze the structural problems on the tunnel reinforced concrete structure considering the fire action and the subsequent explosion (blast) effect, incorporating appropriate material models. Through FEM software the tunnel behavior was described with regard to structural safety. Indeed, tunnels must be designed to withstand damage factors, so it is desirable that if such an explosion did occur, the tunnel should be able to return to service in safety as soon as possible with minor repairs. Therefore, following the presented analysis, the most important factors influencing the dynamic response and the damage of the structure could be identified. The simulation involved aspects of thermal analysis and structural problems and the tensions in the structure generated by the effect of temperature caused by the fire and by the blast overpressure were analyzed. Following this approach, the most important factors influencing the dynamic response and damage of structure can be identified and appropriate preventive measures can be designated.
5
Content available remote Blast responses of polyurea-coated concrete arches
EN
The effects of polyurea coating on anti-explosion performances of reinforced concrete arches were studied through explosion experiments. Three coating schemes were proposed and investigated, including intrados coating, enclosed coating and fiber-grid/polyurea hybrid coating. The arches exhibit cracking, spalling and crashing failure modes in succession accompanying with reducing the scaled distance. The damage degree of the exploded arch is evaluated quantitatively by the residual load carrying capacity under quasi-static mid-span concentrated loading experiments. It is revealed that polyurea coatings have excellent anti-spalling ability than carbon fiber-reinforced polymer (CFRP) strengthening method and greatly increase the blast-resistance of the concrete arch and enclosed polyurea coating is the most efficient.
PL
Transformator to urządzenie służące do przemieszczania energii elektrycznej pomiędzy obwodami. Ponieważ do jego chłodzenia używa się oleju transformatorowego, który jest substancją łatwopalną, w przypadku awarii może być bardzo niebezpieczny. Odpowiedzią na pytanie, czy istnieje skuteczny sposób na zabezpieczenia transformatora, tak aby nie stwarzał zagrożenia - jest Sergi Transformer Protector – najnowocześniejszy system bezpieczeństwa tego typu na rynku.
EN
A transformer is a device used to move electricity between circuits. As transformer oil, which is a flammable, is used to cool it, it can be very dangerous in the event of a failure. Is there an effective way to protect the transformer so that it does not pose a threat? The answer is Sergi Transformer Protector – the most modern safety system of its kind on the market.
7
Content available remote Trudna akcja ratownicza po eksplozji w Bejrucie
9
Content available remote Experimental decompression testing of an acetylene containing cylinder
EN
The paper presents the possibilities of using a high-speed measuring camera in experimental tests of decompression of acetylene cylinders in a fire environment. Optical measuring technique was used in the tests. One of the main goals of the experiment was to calculate the energy that the fragments of an exploding cylinder would have during a fire that led to the explosion. In addition, the proposed solution was used to present the advantages and difficulties resulting from the use of measuring equipment in the planned experiment. On this basis, the research methodology was developed and verified. The values of the safety zone for the research team were determined, the manner and the rules of fracturing of this type of steel cylinders were determined.
10
Content available remote Badania eksperymentalne dekompresji butli z acetylenem
PL
W artykule przedstawiono możliwości wykorzystania szybkiej kamery pomiarowej w badaniach eksperymentalnych dekompresji butli z acetylenem w środowisku pożarowym. W badaniach wykorzystano optyczną technikę pomiarów. Jednym z głównych celów eksperymentu było obliczenie energii, jaką posiadają odłamki eksplodującej butli podczas pożaru doprowadzającego do eksplozji. Dodatkowo, za pomocą zaproponowanego rozwiązania starano się przedstawić zalety, jak i trudności wynikające z użycia sprzętu pomiarowego w planowanym eksperymencie. Na tej podstawie opracowano i zweryfikowano metodykę badawczą. Wyznaczono wartości strefy bezpieczeństwa dla zespołu badawczego, określono sposób i zasady odłamkowania tego typu butli stalowych.
EN
The paper presents the possibilities of using a high-speed measuring camera in experimental tests of decompression of acetylene cylinders in a fire environment. Optical measuring technique was used in the tests. One of the main goals of the experiment was to calculate the energy that the fragments of an exploding cylinder would have during a fire that led to the explosion. In addition, the proposed solution was used to present the advantages and difficulties resulting from the use of measuring equipment in the planned experiment. On this basis, the research methodology was developed and verified. The values of the safety zone for the research team were determined, the manner and the rules of fracturing of this type of steel cylinders were determined.
11
EN
The article gives the peculiarities of the compaction of the sintered powder blanks at a high impact energy effect by the hot isostatic pressing, intensive plastic deformation twist extrusion and explosion pressing. The ways of increase of the mechanical properties of powder parts are shown. The results of the experimental researches on the explosive compacting from the tested powder blanks after preliminary sintering are given.
PL
W artykule podano specyfikę zagęszczania spiekanych półfabrykatów proszkowych przy silnym wpływie energii uderzenia przez gorące prasowanie izostatyczne, intensywne odkształcenie plastyczne, wytłaczanie skrętne i wytłaczanie eksplozyjne. Pokazano sposoby zwiększania mechanicznych właściwości części proszkowych. Przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych zagęszczania eksplozyjnego badanych półfabrykatów proszkowych po wstępnym spiekaniu.
EN
Coal dust explosions are a lethal threat to anyone working in an underground coal mine. Many coal mining countries including Australia and much of Europe already utilize passive barrier explosion suppressant systems but due to differences in ventilation patterns in the United States, simple passive systems such as the bagged barrier are not as cost effective. Active systems are triggered by properties of an explosion, such as pressure, heat, or light, and release or project a suppressant into the environment to suppress an explosion. To deploy an active system, the best sensor and suppressant release location and spacing must be determined; this must account for total system latency and explosive propagation speed. A 10:1 model of a longwall entry system has been developed to study the pressure wave propagation of coal dust explosions and consequent triggering of different suppressants. The scaled model, with its removable stoppings, allows multiple potential propagation pathways for an explosion to be repeatedly tested, different from typical straight shock tunnel tests. The layout also facilitates the placement of sensors and cameras to fully observe and document the tests. The pressure wave characteristics found at crosscuts and corners will aid in the development of active barrier trigger systems and spacing of suppressant release locations.
PL
Zagadnienie ochrony załóg pojazdów specjalnych jest dość istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa użytkowników - żołnierzy. Pojazdy te są narażone w szczególny sposób na zdarzenie niebezpieczne. Dogłębny opis zachowania się manekinów podczas testów jest dość obszerny, dlatego artykuł posiada charakter przeglądowy. Dodatkowo w artykule przedstawiono ogólny opis warunków przeżywalności załóg pojazdów wojskowych według obowiązujących przepisów NATO (AEP-55). Kryteria przeżywalności, czy to stosowane w wojsku czy przemyśle samochodowym, dobiera się na podstawie szeregu eksperymentów. Ze względu na obowiązujące przepisy poważnie zostały ograniczone eksperymenty na ludziach. W wyjątkowych przypadkach do takich eksperymentów stosuje się zwierzęta przypominające budową człowieka. W pracy przedstawiono opis modelu analitycznego opartego na dostępnej literaturze. Model ten ze względu na ograniczenia jest najmniej dokładny. Dodatkowo został przybliżony prosty model numeryczny manekina implementowanego w systemie MSC Dytran. Na zakończenie przedstawiono wybrane wyniki prac numerycznych autora nad przeżywalnością załóg.
EN
The issue of protection of special vehicle crews is quite important from the point of view of the safety of users -soldiers. These vehicles are exposed in a special way to a dangerous event. An in-depth description of the manikins' behavior during tests is quite extensive, which is why the article has a review character. Additionally, the article presents a general description of the survival conditions of military vehicle crews in accordance with the applicable NATO regulations (AEP-55).Survival criteria, whether used in the army or the automotive industry, are selected based on a series of experiments. Due to the regulations in force, human experiments have been severely limited. In exceptional cases, animals resembling a man-made structure are used for such experiments. The work presents a description of the analytical model based on available literature. This model is the least accurate due to limitations. In addition, a simple numerical model of the dummy imitated in the MSC Dytran system has been approximated. At the end, selected results of the author's numerical work on the survival of the crew were presented.
14
Content available remote Ocena skutków awarii instalacji procesowej z uwzględnieniem efektu domino
PL
Awarie obiektów i instalacji technicznych podczas których dochodzi do uwolnienia substancji niebezpiecznych stanowią zagrożenie zarówno dla nich samych, jak i dla otoczenia. Skala negatywnych skutków takich awarii może być dodatkowo spotęgowana wystąpieniem efektu domino. Zjawisko to jest inicjowane przez zdarzenie pierwotne, którego skutki fizyczne oddziałują na instalację wtórną. Powstaje wówczas łańcuch następujących po sobie niebezpiecznych awarii, których konsekwencje, w zależności od rodzaju uwolnionej substancji, stanowią potencjalne zagrożenie dla ludzi i otoczenia. Analiza danych z przeszłości pokazuje, że najczęstszymi substancjami biorącymi udział w powstaniu tego typu zjawiska są LPG, benzyna oraz olej napędowy. Z kolei wśród najczęstszych zdarzeń pierwotnych prowadzących do powstania efektu domina wymienić należy m.in. pożar strumieniowy, pożar powierzchniowy oraz wybuch. Zagadnienie mechanizmu powstawania zjawiska domino stanowi istotny problem badawczy, uwzględniony w zapisach Dyrektywy Seveso. W analizie ryzyka efekt ten może być wykorzystany do określenia minimalnej bezpiecznej odległości pomiędzy elementami instalacji. W artykule przeanalizowano wybrane aspekty awarii instalacji procesowej z uwzględnieniem efektu domino. Scharakteryzowano wybrane początkowe scenariusze zdarzeń niebezpiecznych w postaci pożaru i wybuchu powodujące kolejne uszkodzenia innych instalacji. Przedstawiono zasięgi stref zagrożenia dla wybranych substancji z uwzględnieniem zmienności wybranych parametrów.
EN
Failures of technical facilities and installations that involve a release of hazardous substances pose a hazard to themselves as well as to the environment. The scale of their negative consequences may be enhanced by the occurrence of the domino effect. The phenomenon is triggered by a primary event the physical effects of which have an impact on another installation. As a result, a chain of dangerous failures occur one by one. Depending on the type of the released substance, their consequences pose a potential hazard to humans and the surroundings. This chain of incidents is referred to as the domino effect. An analysis of data from the past indicates that the most common substances that contribute to the occurrence of such a phenomenon are LPG, petrol and diesel oil. The most frequent primary events that cause the domino effect are jet fires, pool fires and explosions. The mechanism of the domino effect creation constitutes an essential research problem, which is taken into account in the Seveso Directive. In the aspect of risk analyses, the problem can be used to determine the minimal safe distance between process installations. The paper presents an analysis of selected aspects of a process installation failure taking account of the domino effect. The initial hazardous scenarios such as fire and explosion causing further damage to other installations were characterized. The range of hazard zones for selected substances are presented.
15
Content available Wpływ wybranych czynników na wybuchowość pyłów
PL
W artykule, wykorzystując metodę analizy oraz syntezy, przedstawiono wpływ wybranych czynników na wybuchowość pyłów przemysłowych. Opisano pojęcie pyłu oraz podstawowe charakterystyki jego wybuchowości. W sposób syntetyczny przedstawiono rozwój badań wybuchowości pyłów. W części właściwej scharakteryzowano wpływ stężenia pyłu, wielkości cząstek pyłu, jego wilgotności, temperatury, ciśnienia początkowego oraz stężenia tlenu na jego wybuchowość.
EN
This paper presents the influence of the selected factors on dust explosions. The goal is to understand the fundamental aspects of the influence of dust concentration such as particle size distribution, humidity, temperature and oxygen concentration to ignitability and explosiveness properties of dust clouds, better.. The analysis is based on the literature. The dust and dust explosion characteristics were defined.
PL
Wybuchy metanu są jednym z największych zagrożeń w polskim górnictwie węglowym i niestety ciągle przyczyną wielu katastrof. Stały wzrost głębokości eksploatacji węgla w warunkach wysokiej koncentracji wydobycia powoduje zwiększenie metanonośności bezwzględnej i ciśnienia złożowego metanu z wybieranych pokładów. Sytuacja ta przekłada się bezpośrednio na wzrost poziomu zagrożeń wynikających z obecności metanu w podziemnym środowisku pracy. Oczywiste wydaje się zatem podjęcie wzmożonych prac badawczych, które pozwolą na opracowanie odpowiednich rozwiązań wykluczających ryzyko wystąpienia katastrof górniczych, wynikających z zapalenia i/lub wybuchu metanu. Nieodzownym elementem takiego podejścia jest, oprócz rozwoju metod profilaktyki zagrożenia metanowego, bardzo dokładne rozpoznanie mechanizmów samego przebiegu spalania i wybuchu tego gazu. W artykule przedstawiono sposób przeprowadzania i przykładowe wyniki badań wybuchów metanu w chodniku doświadczalnym 400 m Kopalni Doświadczalnej Barbara Głównego Instytutu Górnictwa. Badano dwa różne mechanizmy wydzielania się metanu do wyrobiska górniczego: gwałtowne uwolnienie znacznej objętości metanu i ciągły, stosunkowo wolny wypływ określonej ilości gazu do wyrobiska. Dokonano analizy wpływu sposobu wydzielania się metanu na rozkład stężeń gazu oraz, w zależności od tego rozkładu, na przebieg jego wybuchu lub spalania. Zgromadzone dane charakteryzują zjawiska termodynamiczne, które określają poziom zagrożenia związanego z wybuchem. Przeprowadzone na dużą skalę badania umożliwiły również oszacowanie ryzyka powstania warunków wystarczających do wybuchu pyłu węglowego, zapoczątkowanego wybuchem metanu. Duża skala doświadczeń i zastosowany system ciągłej rejestracji przebiegu wybuchu pozwoliły na identyfikację i wyodrębnienie specyficznych cech propagacji frontu płomienia i fali ciśnienia w podziemnych wyrobiskach górniczych. Po raz pierwszy przebiegi doświadczeń były rejestrowanie za pomocą systemu kamer rozmieszczonych w chodniku doświadczalnym.
EN
Methane explosions are among the greatest hazards in the Polish coal mining industry and unfortunately continue to cause many catastrophes. The constant growth of the depth of coal exploitation in the conditions of the high concentration of mining causes the increase of absolute methane content and methane seam pressure from the mined seams. This situation directly affects the increase in the level of methane hazard in the underground work environment. It is therefore obvious to undertake intensive research that will allow for the development of appropriate solutions that help to exclude the risk of mining catastrophes resulting from the ignition and/or methane explosion. In addition to the development of methane hazard prevention methods, an indispensable element of this approach is a very accurate identification of the mechanisms of the combustion and explosion of this gas. The article presents the method of investigation and examples of results of methane explosions carried out in the 400 m experimental gallery of the Experimental Mine “Barbara” of the Central Mining Institute – the only large scale underground experimental facility in Europe. An analysis has been performed of the influence of the methane release into mining workings on the distribution of the gas concentration and on the course of its explosion or combustion. The data collected characterizes thermodynamic phenomena that form the basis for determining the level of the explosion hazard. Large scale studies have also allowed to assess the risk of conditions that are sufficient for the development of a coal dust explosion initiated by methane explosions. The large scale of the experiments and the system of continuous recording of the course of the experiments allowed the specific characteristics of the methane explosion and burning in underground mining workings to be identified and isolated. For the first time, the course of experiments was recorded via a camera system deployed along the gallery.
PL
W pracy przedstawiono nieopisany w mediach kontekst poszukiwań „złotego pociągu” w odniesieniu do aspektów zagrożeń okolicznej infrastruktury miejskiej w sytuacji ewentualnej przypadkowej eksplozji materiałów wybuchowych. Rozważono uwarunkowania społeczno-historyczno-wojskowe, które skutkowały przyjęciem konkretnych założeń analiz inżynierskich. Zidentyfikowano układy konstrukcyjne okolicznych obiektów budowlanych i określono, jakie skutki dla tych obiektów może wywołać ewentualny wybuch wewnątrz tunelu.
EN
The paper presents the context of search for the „gold train” in relation to the aspects of a threat for the surrounding urban infrastructure in the event of an accidental explosion of explosive materials. This topic so far has not been described in the media. The article examines the socio-historical and military conditions which constituted the basis for specific assumptions of engineering analyses. The paper also identifies constructional systems of surrounding building facilities and determines the effects which a possible explosion inside the tunnel may cause for these facilities.
EN
Results of theoretical modelling of mortar projectile’s fragments propulsion were shown. Taking into account universality of application of the considered ammunition, it seems to be reasonable to conduct simulations of projectile’s fragments propulsion and interaction with the environment. In the conducted investigations, due to dynamic character of the whole phenomena, characterized by extremely high values of strains and strain’s rate, the meshless explicit approach was used (Smoothed Particle Hydrodynamics method implemented in AUTODYN software). This approach minimalized the negative effects of deformation of “classical” Lagrangian mesh. In order to validate a numerical model, the results were compared with the simplified Gurney’s formula, which provides high accuracy of fragment’s velocity for regular shapes of casing. Comparison of the results showed low value of relative discrepancy (lower than 10%) for the cylindrical part of the casing in which detonation was fully developed and resulted in higher values of relative discrepancy of initial velocity for the non – cylindrical region, especially where the detonation was not developed.
PL
W pracy przedstawiono wyniki teoretycznego modelowania napędzania odłamków pocisku moździerzowego. Biorąc pod uwagę powszechność stosowania rozważanego typu amunicji, zasadnym wydaje się przeprowadzenie symulacji numerycznych napędzania odłamków oraz ich oddziaływania z otoczeniem. Mając na uwadze dynamiczny charakter badanego zjawiska, charakteryzującego się dużymi odkształceniami oraz szybkościami odkształceń rozważanych materiałów, symulacje przeprowadzono z wykorzystaniem bezsiatkowej metody SPH, bazującej na jawnym schemacie numerycznym. Obliczenia przeprowadzono z wykorzystaniem środowiska AUTODYN. Wykorzystana metoda wyeliminowała negatywny wpływ deformacji elementów w klasycznym Lagrange’owskim sformułowaniu modelowania ruchu fazy stałej. Walidacja modelu teoretycznego została przeprowadzona w oparciu wyniki uzyskane przy użyciu wzorów Gurney’a dla rozpatrywanego układu. W obszarze „rozwiniętej detonacji”, stwierdzono satysfakcjonującą dla celów inżynierskich rozbieżność pomiędzy wynikami numerycznymi oraz referencyjnymi (na poziomie mniejszym niż 10 %). Większą rozbieżność pomiędzy wynikami uzyskanymi z zastosowaniem obu podejść uzyskano dla obszarów, których geometria charakteryzowała się stożkowym kształtem ładunku wybuchowego oraz w obszarach, w których detonacja nie rozwinęła się w pełni.
PL
W artykule przedstawiono problematykę zagrożeń związanych z występowaniem warstw i obłoków pyłowych w obiektach wielkokubaturowych. Występowanie pyłowych zagrożeń pożarowych i wybuchowych nie jest zjawiskiem rzadkim, zarówno w zakładach wykorzystujących pyły jako surowce, wytwarzających je w procesach obróbki fizycznej ciał stałych, takich jak: cięcie, mielenie, szlifowanie czy skrawanie, jak i w tych, w których pyły stanowią efekt końcowy produkcji. Znajomość podstawowych cech fizykochemicznych występujących wewnątrz hal produkcyjnych pyłów, charakterystyk pożarowo-wybuchowych oraz ich determinantów zwiększa świadomość zagrożeń i wspomaga proces doboru odpowiednich środków bezpieczeństwa.
EN
The purpose of the article isto provide information on the ignitability and explosibility properties of dust layers and clouds. In industries that manufacture, process, generate, or use combustible dusts, the occurrence of fire and explosion hazards is common. The accurate knowledge of fire and explosion hazards of dusts can be used to improve safety in many industrial processes. The basic variables that influence the characteristics of dust ignition and explosion are discussed in general terms without specific reference to particular practical systems.
20
Content available Review of electrostatic hazards in hard coal mining
EN
Electrostatic hazards are considered a category of technical hazards occurring in hard coal mining. These hazards are related to the generation of excess electric charges forming as a result of most technological processes. Products manufactured from plastics that are classified as non-antistatic materials pose the greatest hazard. The article discusses the Polish and European legal regulations concerning the requirements for materials regarding their antistatic properties. It also presents the results of studies conducted at GIG concerning the systematization of the antistatic processing of plastics. Furthermore, the article proves that the procedure of applying antistatic properties to plastics is neither easy nor homogeneous. The introduced antistatic processing systematics (i.e., the identification of various antistatic processing realization methods) is meant to make both the manufacturers and customers aware of the various (often undesired) properties of modified plastics.
PL
Zagrożenia wywołane elektrycznością statyczną są zaliczane do zagrożeń technicznych występujących w górnictwie węgla kamiennego. Zagrożenia te związane są z powstaniem nadmiarowego ładunku elektrycznego, będącego skutkiem większości czynności technologicznych. Największe zagrożenie stanowią wyroby z tworzyw sztucznych, kwalifikowanych jako materiały nieantyelektrostatyczne. Omówiono regulacje europejskiego i polskiego prawa dotyczące wymagań dla materiałów w zakresie ich właściwości antyelektrostatycznych. Przedstawiono wyniki badań prowadzonych w GIG pod kątem usystematyzowania procesu antystatyzacji tworzyw sztucznych. Udowodniono, że proces nadania tworzywu sztucznemu właściwości antyelektrostatycznych nie jest łatwy i jednorodny. Wprowadzona systematyka procesu antystatyzacji, czyli identyfikacja różnych metod realizacji procesu antystatyzacji, ma na celu uświadomienie producentom i odbiorcom istnienia wielu, często niepożądanych, właściwości modyfikowanych tworzyw sztucznych.
first rewind previous Strona / 8 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.