Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Comparison of Ichthyofauna composition in two estuarine lakes: Ptasi Raj and Mikoszewskie located in the Natura 2000 site “Ostoja w Ujściu Wisły

Kuczyński T., Pieckiel P.

Biuletyn Instytutu Morskiego w Gdańsku

|

2018

|

Vol. 33, No. 1

119--127

EN

The purpose of the following studies was to get knowledge about the composition of the ichthyofauna of two estuarine lakes: Mikoszewskie and Ptasi Raj in the Natura 2000 area “Ostoja w Ujściu Wisły” (PLH220044), located within the delta estuary created by two channels of the Vistula river: Wisła Śmiała and Przekop Wisły, reaching the Gulf of Gdańsk. Despite the research conducted on the existing flora and fauna in both nature reserves, the ichthyofauna of the lakes has not been studied so far. In order to determine as completely as possible the taxonomic composition and the quantitative structure of ichthyofauna, the different fishing gear was used: fyke nets, NORDIC multimash survey gillnets, minnow traps. In Mikoszewskie lake, there were caught a total of 774 fish representing 17 species. Higher fish number in catches, with a comparable effort applied, were recorded on the Ptasi Raj lake, where a total of 2032 fish representing 16 species were captured. Out of all 26 species found, only 9 of them were found in both water reservoirs. As it transpires from the above data, both lakes, despite seemingly similar location, due to different hydrological conditions, clearly differ in terms of the structure of inhabiting ichthyofauna. Based on the analysis of the results of conducted fish catches, it can be concluded that the ichthyofauna of the Mikoszewskie Lake is characteristic for freshwater habitats, whereas in the waters of the Ptasi Raj lake, fish populations depend on a permanent connection with the estuary waters of the Wisła Śmiała channel.

PL

Celem poniższej pracy było poznanie składu ichtiofauny dwóch jezior Mikoszewskiego i Ptasi Raj znajdujących si w obszarze Natura 2000 „Ostoja w Ujściu Wisły” (PLH220044), położonego w obrębie estuarium utworzonego przez ramiona Wisły, Śmiałej i Przekopu Wisły uchodzące do Zatoki Gdańskiej. Pomimo prowadzonych w tym obszarze badań flory i fauny, ichtiofauna znajdujących się w nich jezior nie była do tej pory poznana. W celu jak najbardziej pełnego określenia składu taksonomicznego oraz struktury ilościowej ichtiofauny zastosowano różne narzędzia połowowe: żaki, wielopanelowe sieci typu NORDIC oraz pułapki narybkowe. W jeziorze Mikoszewskim, odłowiono łącznie 774 ryb reprezentujących 17 gatunków. Wyższe liczebności ryb w połowach, przy porównywalnym nakładzie odnotowano na jeziorze Ptasi Raj, gdzie odłowiono łącznie 2032 ryb reprezentujących 16 gatunków. Ze wszystkich 26 stwierdzonych gatunków tylko 9 z nich występowało w obu zbiornikach. Oba jeziora, pomimo wydawałoby się podobnego położenia, na skutek odmiennych uwarunkowań hydrologicznych, wyraźnie się różnią pod względem struktury zamieszkującej je ichtiofauny. Na podstawie analizy wyników przeprowadzonych połowów można stwierdzić, że ichtiofauna jeziora Mikoszewskie jest charakterystyczna dla siedlisk słodkowodnych, natomiast w poddanym wpływowi wód słonawych jeziorze Ptasi Raj, populacje ryb są zależne od stałego połączenia z wodami estuarium Wisły Śmiałej.

2

The evolution of late Ediacaran riverine-estuarine system in the Lublin-Podlasie slope of the East European Craton, southeastern Poland

Pacześna J.

Polish Geological Institute Special Papers

|

2010

|

Vol. 27

1-96

EN

A model of evolution and destruction of the late Ediacaran riverine-estuarine system that developed in the Podlasie Depression and Lublin-Podlasie slope of the East European Craton is presented based on the identification and definition of facies associations, depositional systems and the framework of high-resolution sequence stratigraphy. Two groups of depositional systems have been identified - alluvial, estuarine, and one open coast system. The alluvial system was initially represented in the northeastern and western synrift depocentres by alluvial fans. Distal parts of the fans were areas of fluvial deposition. Large, sand-bed braided rivers flowed transverse to the sedimentary basin axis. During final stages of the alluvial basin evolution, the levelling of the rift topography and the increase in subsidence rate in the south-east of the basin resulted in the development of anastomosed system rivers. The rivers flowed along the basin axis from north to south. A change in the braided-river flow type from ephemeral during the early stage of the alluvial basin evolution to perennial in the later stages, development of anastomosed system river floodplains and the change in the colour of accumulated fluvial deposits indicate a climate change from arid and desert to more humid and moderate conditions. The late Ediacaran siliciclastic succession of the Lublin basin is a record of the transgressive stage of estuary development. It is manifested by five successive parasequences composing the transgressive systems tract. During the earliest evolutionary stages, the Lublin estuary was a mixed wave-and tide-dominated. In its peak development, as the influence of tides significantly increased, it turned into a macrotidal, hypersynchronous estuary of funnel-shaped geometry. Regression of the Lublin estuary, resulting in its ultimate decline, started along with the highstand development at the Ediacaran/Cambrian transition. The estuary became transformed into a mixed-energy wave-and tide-dominated estuarine system and subsequently into a wave-dominated open coast.

PL

Na podstawie zdefiniowania asocjacji facjalnych i systemów depozycyjnych oraz przedstawienia ram wydzieleń wysokorozdzielczej stratygrafii sekwencji sformułowano model rozwoju i destrukcji późnoediakarskiego systemu fluwialno-estuariowego, rozprzestrzenionego w obniżeniu podlaskim i lubelskim skłonie kratonu wschodnioeuropejskiego. Wyróżniono dwie grupy systemów depozycyjnych - aluwialne i estuariowe oraz system otwartego wybrzeża. System aluwialny był początkowo reprezentowany w północno-wschodnich i zachodnich depocentrach synryftowych przez stożki aluwialne. Dystalne części stożków były obszarami depozycji fluwialnej. Duże, piaskodenne rzeki roztokowe spływały poprzecznie do osi basenu sedymentacyjnego. W końcowych stadiach ewolucji basenu aluwialnego wyrównanie topografii ryftowej i wzrost tempa subsydencji w jego południowo-wschodniej części spowodowały rozwój rzek systemu anastomozującego. Spływały one wzdłuż osi basenu z północy na południe. Zmiana rodzaju przepływu rzek roztokowych z okresowego we wczesnych etapach rozwoju basenu aluwialnego na ciągły w późniejszych stadiach, rozwój równi zalewowych rzek systemu anastomozującego i zmiana koloru osadów akumulowanych przez rzeki świadczą o zmianie klimatu suchego, pustynnego na bardziej wilgotny, umiarkowany. Późnoediakarska sukcesja silikoklastyczna basenu lubelskiego jest zapisem transgresywnego etapu ewolucji estuarium. Jej przebieg odzwierciedla pięć kolejnych parasekwencji budujących transgresywny ciąg systemowy. W najwcześniejszych etapach rozwoju estuarium lubelskie miało charakter mieszany, falowo-pływowy. W fazie maksymalnego rozwoju, w miarę znaczącego wzrostu oddziaływania pływów, było to makropływowe, hypersynchroniczne estuarium o kominowej geometrii. Na przełomie ediakaru i kambru wraz z rozwojem ciągu systemowego wysokiego stanu względnego poziomu morza rozpoczął się regres i stopniowa likwidacja estuarium lubelskiego, które przekształciło się w estuarium o mieszanej energii falowo-pływowej i następnie w otwarte wybrzeże z udziałem falowania.

3

Persistent organic polltants (POPs) in estuarine sediments

Kowalewska G.

Chemia Analityczna

|

2005

|

Vol. 50, No. 4

659-671

EN

Persistent organic pollutants (POPs) attract attention as the main threat to human health and environment. The aim of this overview is to provide information on POPs included in the Stockholm Convention, which entered into force last year. Its consequences to environmental analysis, with special emphasis on the estuary - a unique aquatic environment, are presented. In the light of Convention analysis of POPs in estuarine sediments is one of the greatest challenges to face in environmental analysis. This paper presents the origin of the problem of POPs, the list of determined POPs, concentration levels of POPs in estua- ries in different regions of the world, and current methodologies used to determine POPs in estuarine sediments. Finally, some issues are indicated at which the analysts should focus in future.

PL

Trwałe zanieczyszczenia organiczne (TZO) koncentrują ostatnio na sobie uwagę jako związki stanowiące największe zagrożenie dla człowieka i środowiska naturalnego. Niniejszy artykuł dostarcza informacji nt. Konwencji Sztokholmskiej dotyczącej tych związków, która zaczęła obowiązywać w ubiegłym roku, a w szczególności konsekwencji jej wprowadzenia dla analiz naturalnych próbek środowiskowych. zwłaszcza próbek pochodzących z rejonów ujścia rzek. W świetle Konwencji analiza TZO jest jednym z największych wyzwań, przed jakim stoją chemicy analitycy zajmujący się środowiskiem naturalnym. Praca ta przedstawia genezę problemu TZO, przegląd związków, które są oznaczane . w próbkach środowiskowych, podaje ich stężenia w estuariach różnych rejonów świata, a także wymienia aktualnie stosowane metodyki analityczne. Wskazuje też zagadnienia, którym należałoby w przyszłości poświecić szczególną uwagę.

4

The abiotic conditions of a deltaic lake ecosystem (on the example of the Druzno Lake catchment)

Cieśliński W.

Journal of Water and Land Development

|

2003

|

no. 7

33-47

EN

The water regime, location and origin are the features which make Lake Druzno an example of a unique water reservoir in every aspect. From the hydrographic point of view, it undergoes both natural (gravitational) and forced (polder) drainage. The authors believe that Lake Druzno did not use to be initially part of the Vistula Lagoon, and its origin is related to the formation of an end depression of a glacier lobe. Due to its situation, morphometric features and character of the bed, Lake Druzno is an environment of rich resources of organic life, which emphasises its unique character still more. The history of the development and present hydrological structure of Lake Druzno are crucial for an evaluation of the abiotic conditions influencing the state of the ecosystem.

PL

Jezioro Druzno ze względu na reżim wodny, położenie i genezę stanowi przykład zbiornika wodnego o wielu cechach znamionujących jego unikatowy charakter. Pod względem hydrograficznym jest ono włączone zarówno w naturalny (grawitacyjny) sposób odwadniania, jak i wymuszony - polderowy. Wielu autorów uważa, że jezioro Druzno nie stanowiło początkowo części Zalewu Wiślanego a jego powstanie wiążą z wytworzeniem się depresji końcowej lobu lodowcowego. Z uwagi na położenie, cechy morfometryczne, charakter podłoża - jezioro Druzno stanowi środowisko o bogatych zasobach życia organicznego, co dodatkowo podkreśla jego unikatowy charakter. Historia rozwoju i współczesna struktura hydrologiczna jeziora Druzno mają istotne znaczenie dla oceny abiotycznych uwarunkowań, wpływających na stan ekosystemu. Niniejsza praca ma zatem na celu określenie abiotycznych uwarunkowań ekosystemu, wpływających na reżim hydrologiczny zlewni jeziora Druzno przy uwzględnieniu specyficznych cech tego zbiornika. Pod pojęciem uwarunkowań abiotycznych należy rozumieć uwarunkowania pozabiologiczne, tj. naturalne czynniki środowiska nieorganicznego, które oddziałują na układy biologiczne o różnym poziomie organizacji. Natomiast ekosystem należy traktować jako podstawową jednostkę funkcjonowania w przyrodzie, w której zachodzi obieg materii i energii tzn. przyrodę nieożywioną i żywą wraz z florą i fauną, które są współzależne. Obiekt badań jakim jest jezioro Druzno stanowi szczególny przypadek śródlądowego zbiornika wodnego, którego funkcjonowanie jest konsekwencją istniejących powiązań czynników naturalnych i antropogenicznych. Unikatowy charakter jeziora, poza wskazaną wyżej współzależnością, przejawia się w wielu innych aspektach funkcjonowania, szeroko rozumianego środowiska geograficznego, włączając weń także aspekt kulturowy. Z uwagi na dodatni bilans materii i energii misy jeziornej, ze szczególnym uwzględnieniem materii organicznej, jezioro Druzno i jego najbliższe otoczenie charakteryzuje się wyjątkowym bogactwem fauny i flory zarówno pod względem gatunkowym jak i populacyjnym. Jezioro Druzno stanowi także ważne ogniwo w układzie transportowym, jakim jest Kanał Elbląski. Kanał ten poza funkcją transportową stanowi przykład osiągnięć technicznych podporządkowanych wykorzystaniu systemu wodnego do celów użytkowych. Przedstawione wyżej uwarunkowania podkreślające funkcje jeziora Druzno wskazują, że należy dołożyć wszelkich starań w celu utrzymania istniejącego stanu i zabezpieczenia dalszego funkcjonowania tego unikalnego ze wszech miar systemu hydrograficznego, który dodatkowo przekłada się na inne elementy środowiska.

5

Cechy geologiczne środowisk estuariów i lagun

Osadczuk A.

Zeszyty Naukowe. Marine Sciences / Uniwersytet Szczeciński

|

1999

|

Nr 5

95-133

EN

Estuaries and lagoons are specific geological environments existing on contact of the land and the sea. There are many definitions and classifications of these environments, which depend on point of view of different research disciplines. Such situation causes a lot of disagreements between specialists such domains as hydrology, geology, geomorphology, etc. Author's intention was to compile and compare of various data about these transitional geological environments. Some information were compiled regarding definitions, classifications and such geological features as hydrodynamics, lithodynamics, sedimentary processes and geochemistry of sediments of estuaries and lagoons.

6

Cechy geologiczne środowisk estuariów i lagun

Osadczuk A.

Zeszyty Naukowe. Marine Sciences / Uniwersytet Szczeciński

|

1998

|

Nr 5

95-133

EN

Estuaries and lagoons are specific geological environments existing on contact of the land and the sea. There are many definitions and classifications of these environments, which depend on point of view of different research disciplines. Such situation causes a lot of disagreements between specialists such domains as hydrology, geology, geomorphology, etc. Author's intention was to compile and compare of various data about these transitional geological environments. Some information were compiled regarding definitions, classifications and such geological features as hydrodynamics, lithodynamics, sedimentary, processes and geochemistry of sediments of estuaries and lagoons.