Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Nakłady na ochronę środowiska w Europie

Ejdys J.

Ekonomia i Środowisko

|

2003

|

nr 1

93--104

PL

Nakłady na ochronę środowiska są przedmiotem badań statystycznych prowadzonych w większości krajów Unii Europejskiej i krajów kandydujących. Obowiązek badania nakładów środowiskowych wynika, z jednej strony, z obowiązku sprawozdawczego, z drugiej natomiast osiągane wyniki są podstawowym miernikiem działalności środowiskowej zapewniającej poprawę stanu środowiska przyrodniczego. Wielkość nakładów inwestycyjnych w Polsce według dziedzin ochrony środowiska jest podstawowym miernikiem dostosowania prawa do wymogów UE. Główną wytyczną gromadzenia informacji o jednostkach gospodarczych w krajach UE jest rozporządzenie Rady UE nr 58/97 z 20 grudnia 1996 roku dotyczące statystki strukturalnej przedsiębiorstw (SBS). Narzędziem wykorzystywanym przez Biuro Statystyczne Unii Europejskiej EUROSTAT oraz OECD do gromadzenia informacji o nakładach środowiskowych (inwestycyjnych i bieżących) jest Kwestionariusz EPER {Environmental Potection Expenditure and Revenues). Jednolite wytyczne dotyczące badania całkowitych nakładów środowiskowych w krajach Unii Europejskiej oraz dostosowywanie posiadanych narzędzi i stosowanych metod oceny przez kraje kandydujące stwarza możliwość porównywania ich wielkości. Całkowite nakłady na ochronę środowiska są we wszystkich analizowanych krajach gromadzone w układzie nakłady inwestycyjne i koszty bieżące działalności, której podstawowym celem jest ochrona środowiska.

EN

Environment protection investments are the main indicator showing the degree of compliance for approximation of EU environmental legislation by Accession Countries. In the paper results of environmental protection expenditures, spending by Poland and other Accession Countries are presented.

2

Metodyka priorytetyzacji celów środowiskowych

Janikowski R.

Ekonomia i Środowisko

|

2003

|

nr 1

25--31

PL

Środki dostępne na realizację celów ekologicznych są ograniczone. Podejmujący decyzję zawsze musi dokonywać uporządkowania celów czy projektowanych przedsięwzięć. Konieczna jest ich hierarchizacja oraz ustalanie priorytetów. Nie może być to priorytetyzacja dokonywana ad hoc, opierająca się tylko i wyłącznie na zdrowym rozsądku podejmujących decyzje. Priorytet definiowany jest jako atrybut różnicujący procesy, obiekty czy cele w ich ubieganiu się o dostęp do zasobów lub jako atrybut różnicujący daną rzecz od innych rzeczy w aspekcie jego użyteczności lub istotności w kontekście przyjętego przez podmiot priorytetyzujący odniesienia. Priorytetyzacja jest to metoda przyznawania atrybutu różnicująca daną rzecz od innych rzeczy konkurujących z nią do tego samego zasobu lub atrybutu różnicującego jego użyteczność, istotność. Planowanie priorytetowe to algorytm planowania, w którym przydział zasobu lub jego części jest dokonywany według priorytetów posiadanych przez cele, procesy czy obiekty. Planowanie priorytetowe może odbywać się z wywłaszczaniem lub bez wywłaszczania z dostępu do zasobu. Priorytetyzacja działań jest jednym z trudniejszych etapów programowania polityki i zarządzania, w tym także polityki i zarządzania ekologicznego. Konieczne jest bowiem nie tylko korzystanie z wielu kryteriów, ale również z wielu perspektyw oglądu, które są charakterystyczne dla poszczególnych uczestników, interesariuszy procesu zarządzania. Ponadto istotne jest także uwzględnianie kryteriów kwalitatywnych, takich jak zdrowie człowieka czy piękno krajobrazu. Wykorzystana powinna zostać cała dostępna informacja, aktualna wiedza o procesach ekologicznych i rozwojowych oraz hierarchia wartości danego społeczeństwa. Takie sformułowanie zagadnienia priorytetyzacji działań wymaga, aby zostały zastosowane odpowiednie narzędzia, umożliwiające stosowanie wielu perspektyw oglądu, wielu kryteriów, wykorzystania każdego typu dostępnej informacji, a także stopniowalności preferencji. Jednocześnie nie mogą być one zbyt wyrafinowane, za bardzo skomplikowane i zrozumiale wyłącznic dla ekspertów. Proces określania priorytetów musi być bowiem transparentny i w pełni zrozumiały dla każdego członka społeczeństwa. Jednocześnie powinien on umożliwiać aktywne uczestnictwo w nim wszystkich interesariuszy.

EN

Resources for the realization of the environmental objectives, goals or tasks are limited. That is why it is necessary to establish priority of objectives. The essence of sustainable development is an equal treatment of social, economic and ecological reasons, which means the necessity to integrate environmental protection issues in policies within particular economy sectors. From the nature of widely accepted imperatives of global environmental management we must used worldwide oriented point of view. In my paper I have proposed prioritisation method of the environmental objectives, targets, goals that fulfil all the necessary conditions. The method used to establish priorities in a hierarchy is known as an analytic hierarchy process. In this method, the decision maker carries out only simple pairwise comparison judgments, which are then used to develop overall priorities for ranking the alternatives.

3

Metodyka badania nakładów inwestycyjnych na ochronę środowiska w Unii Europejskiej i Polsce

Broniewicz E.

Ekonomia i Środowisko

|

2003

|

nr 1

32--44

PL

Informacje o wysokości nakładów na ochronę środowiska, w tym nakładów inwestycyjnych, są bardzo istotne przy ocenie działań podejmowanych na rzecz ochrony środowiska. Mogą być stosowane jako jeden ze wskaźników zrównoważonego rozwoju, podstawą oceny realizacji zasady zanieczyszczający płaci, a także do obliczania wskaźnika PKB z uwzględnieniem nakładów środowiskowych. Badanie nakładów na ochronę środowiska jest obowiązkiem w jednostkach gospodarczych w krajach Unii Europejskiej od połowy lat dziewięćdziesiątych, zgodnie z rozporządzeniem Rady UE nr 58/97 z 20 grudnia 1996 roku dotyczącym strukturalnej statystki przedsiębiorstw (SB.S). Biuro Statystyczne Unii Europejskiej EUROSTAT w 2003 r. zaktualizowało Podręcznik gromadzenia informacji o przemyśle (The Industry Data Collection Handbook). Celem podręcznika jest pomoc w gromadzeniu porównywalnej i dobrej jakości informacji o ochronie środowiska w przedsiębiorstwach. Podstawą definicji nakładów na ochronę środowiska jest Europejski System Gromadzenia Informacji Ekonomicznej o Środowisku (SERIEE)1. Definicje te zostały zweryfikowane podczas minionych kilku lat badań. W 2001 roku opracowano dokument Definicje i -wskazówki dla mierzenia i sprawozdawczości dotyczące nakładów przedsiębiorstw na ochronę środowiska. Zgodnie z tym dokumentem ochrona środowiska jest to działalność, której głównym celem jest gromadzenie, unieszkodliwianie, redukcja, zapobieganie lub eliminacja zanieczyszczeń lub strat środowiskowych, będących rezultatem działalności ludzkiej.

EN

In this paper the methodology of survey of environmental protection investments expenditure in European Union countries was presented. In the aim of best's understanding of problem, there are most of definitions and examples of expenditure qualification. Changes in Classification of Environmental Protection Activities and Expenditure CEPA 2000 were talked. On background of European requirements, the way of environmental protection investments expenditure grasps and survey in Poland was presented.