Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Oznaczanie zanieczyszczeń pierwiastkowych w wyrobach ceramicznych wytwarzanych z dodatkiem różnych odpadów poprodukcyjnych

Liczbińska Aleksandra Anna, Cieślik Bartłomiej Michał

Analityka : nauka i praktyka

|

2023

|

nr 2

22-25

PL

Niektóre odpady zawierające związki toksyczne mogą zostać immobilizowane w nierozpuszczalnej matrycy materiału poprzez zamieszanie odpadów z materiałami stanowiącymi podstawowe surowce w produkcji.

2

Maritime safety in the approach of L. von Bertalanffy’s general system theory

Zięcina Marcin, Sokołowski Wojciech, Ficoń Krzysztof

Systemy Logistyczne Wojsk

|

2022

|

Vol. 57, no. 2

101--126

EN

The paper presents an original concept of maritime safety modeling using the tool apparatus of L. von Bertalanffy’s general systems theory. In the introduction, the methodological assumptions of the general systems theory were formulated, which was used to build a formalized model of the maritime security system, including all the basic structures of the system topology, i.e. separated components, basic relations between these elements and the specification of the system environment. Using the tool apparatus of the general systems theory by L. von Bertalanffy in the modeled Maritime Security System, the basic elements of the system approach were distinguished, i.e. the concept of a set, structural elements, system relations, external environment and system inputs and outputs. The main research thesis is that maritime security, which is a kind of open system, can be interpreted on the basis of general systems theory, which provides effective research tools for a broader look at the application side of maritime safety. The basis of this thesis is the assumption that maritime security can be interpreted as a praxeological system of action that functions in a specific holistic environment, constantly exchanging information, energy and matter with it, thanks to which the entropy (disorder) of the system remains in a certain (safe) equilibrium. Finally, a brief analysis of the controversy surrounding a universal systems approach with regard to application in the social sciences and humanities was conducted.

PL

W artykule przedstawiono autorską koncepcję modelowania bezpieczeństwa morskiego z wykorzystaniem aparatury ogólnej teorii systemów L. von Bertalanffy’ego. We wstępie sformułowano założenia metodologiczne ogólnej teorii systemów, które posłużyły do zbudowania sformalizowanego modelu systemu bezpieczeństwa morskiego, uwzględniającego wszystkie podstawowe struktury topologii systemu, tj. specyfikację środowiska systemowego. Wykorzystując aparat narzędziowy ogólnej teorii systemów L. von Bertalanffy’ego w modelowanym Systemie Bezpieczeństwa Morskiego wyróżniono podstawowe elementy podejścia systemowego, tj. pojęcie zbioru, elementy strukturalne, relacje systemowe, otoczenie zewnętrzne i wejścia systemowe oraz wyjścia. Główną tezą badawczą jest to, że bezpieczeństwo morskie, które jest swego rodzaju systemem otwartym, może być interpretowane w oparciu o ogólną teorię systemów, która dostarcza skutecznych narzędzi badawczych dla szerszego spojrzenia na aplikacyjną stronę bezpieczeństwa morskiego. Podstawą tej tezy jest założenie, iż bezpieczeństwo morskie można interpretować jako prakseologiczny system działania funkcjonujący w określonym holistycznym środowisku, stale wymieniający z nim informacje, energię i materię, dzięki czemu entropia (nieporządek) systemu pozostaje w pewnej (bezpiecznej) równowadze. Na koniec dokonano krótkiej analizy kontrowersji wokół uniwersalnego podejścia systemowego w odniesieniu do zastosowań w naukach społecznych i humanistycznych.

3

Fajerwerki, gra świateł - chemia, fizyka oraz sztuka

Warszewska M.

Analit

|

2018

|

Nr 5

30

PL

Legenda głosi, że fajerwerki wynalazł pewien kucharz, który przypadkowo wsypał saletrę potasową do ognia, co dało niezwykły płomień. Nieco później chiński mnich stworzył pierwsze wybuchające petardy, wypełniając prochem strzelniczym pędy bambusa. Najważniejszym ich elementem był głośny wybuch, ponieważ miał na celu odstraszać złe duchy w sylwestrową noc. Początkowo podstawowymi kolorami fajerwerków był pomarańcz wybuchającego prochu strzelniczego i biel sproszkowanych metali. Dzięki rozwojowi nauki, dziś możemy oglądać piękne fajerwerki o skomplikowanych barwach, które tworzą niebanalne efekty wizualne i dźwiękowe. Różnorodność barw wynika z występujących w petardach pierwiastków. Fajerwerki błyskowe zawierają magnezem, a hukowe i świszczące – duże ilości nadchloranów oraz soli sodu i potasu. Pirotechnicy są twórcami sztuki, gdyż potrafią przedstawić na niebie prawdziwą tęczę kolorów, dzięki wyliczonemu co do ułamka sekundy scenariusza.

EN

The legend says that the fireworks were invented by a chef who accidentally poured potassium nitrate into the fire, which gave an unusual flame. Later, the Chinese monk created the first exploding firecrackers, filling bamboo shoots with gunpowder. The most important element was a loud explosion, which was supposed to deter evil spirits on New Year's Eve. Initially, the primary colorsof the fireworks were orange and white.Thanks to the development of science, today we can see beautiful fireworks with complex colors which create original visual and sound effects. The variety of colorsis the result of the elements found in firecrackers. Flashing fireworks contain magnesium, high-speed bursting and wheezing - large amounts of perchlorates and sodium and potassium salts. Pyrotechnics are the creators of art, because they can represent a real rainbow of colors in the sky, having a calculated screenplay.

4

Zmiany zanieczyszczenia chemicznego i mikrobiologicznego na nasionach bobiku uprawianego wokół składowiska odpadów komunalnych

Frączek K., Ropek D., Bulski K.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2017

|

T. 17, z. 3

29--40

PL

Celem niniejszej pracy była analiza składu pierwiastkowego zanieczyszczeń chemicznych i mikrobiologicznych występujących na nasionach bobiku uprawianego w bezpośrednim otoczeniu składowiska odpadów komunalnych. Skład pierwiastkowy zanieczyszczeń chemicznych na powierzchni badanych nasion oraz w glebie analizowano metodą EDS za pomocą mikroskopu elektronowego NOVA NANO SEM s 300. Analizy mikrobiologiczne przeprowadzono metodą seryjnych rozcieńczeń. Wyniki przeprowadzonych analiz wykazały na powierzchni nasion bobiku uprawianego na obszarze i w bezpośrednim otoczeniu składowiska komunalnego obecność zarówno makro- i mikroelementów, jak i pierwiastków z grupy metali ciężkich, a także występowanie bakterii i grzybów. Wykazano, że usytuowanie poletka względem składowiska miało istotny wpływ na stwierdzone na powierzchni nasion bobiku zanieczyszczenia chemiczne i mikrobiologiczne.

EN

The aim of the work was to evaluate the effect of municipal solid waste landfill on the chemical and microbiological contaminants present on seeds surface of horse bean grown in its vicinity. Elemental composition of chemical contaminants on the seeds surface and in the soil was analyzed with the electron microscopy NOVA NANO SEM s 300 with EDS technique. Microbiological analyzes were performed by serial dilutions. Conducted analyses revealed presence of macro and trace elements, including heavy metals, as well as the presence of bacteria and fungi on the surface of faba bean seeds grown in the area of landfill and in its immediate vicinity. It has been shown that the localization of plot to the landfill had a significant effect on chemical and microbiological contaminants identified on the seed surface of horse bean.

5

Mleko i produkty mleczne źródłem składników biologicznie czynnych

Brodziak A., Król J., Barłowska J.

Przemysł Spożywczy

|

2017

|

T. 71, nr 10

8--13

PL

Konsumenci coraz częściej zwracają uwagę na właściwości prozdrowotne żywności, w tym produktów mlecznych. Szczególna wartość tych wyrobów wynika zwłaszcza z zawartości swoistych składników mleka, takich jak białka serwatkowe, nienasycone kwasy tłuszczowe, wapń czy witamina B2. Wykazują one wielokierunkowe oddziaływanie na organizm człowieka, ograniczając ryzyko wystąpienia wielu chorób cywilizacyjnych. Związki te naturalnie występują w mleku w niewielkich ilościach, dlatego – z uwagi na ich korzystne właściwości – coraz częściej stosuje się je do wzbogacania innowacyjnych produktów mlecznych oraz innych kategorii artykułów spożywczych. Wobec tak licznych właściwości prozdrowotnych składników mleka, zgodnie z oczekiwaniami współczesnych konsumentów, którzy poszukują produktów mających korzystny wpływ na ich zdrowie, należy promować mleko i produkty mleczne jako elementy właściwego stylu życia, zapewniającego dobre zdrowie i samopoczucie.

EN

Consumers increasingly pay attention to the health-promoting properties of food, including dairy products. The particular value of these products especially results from the content of specific milk components such as whey proteins, unsaturated fatty acids, calcium or vitamin B2. These components show multi-directional effects on the human body, reducing the risk of many civilization diseases. They naturally occur in milk in small amounts, and therefore, due to their beneficial properties, are increasingly used for the enrichment of innovative dairy products as well as other categories of foodstuffs. In view of the numerous health benefits of milk components, milk and dairy products should be promoted as a part of a healthy lifestyle, ensuring health and well-being. This is the way to meet the demands of contemporary consumers who are looking for products that have a positive effect on their health.

6

Wpływ metody przygotowania próbek na oznaczanie zawartości pierwiastków w olejach silnikowych

Faber J., Brodzik K.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2017

|

R. 18, nr 6

644--651, CD

PL

W artykule omówiono właściwości i zakres badań olejów silnikowych. Omówiono źródła pochodzenia pierwiastków w olejach oraz przedstawiono znormalizowane metody oznaczania zawartości pierwiastków. Przywołane metody różnią się zakresem oznaczanych pierwiastków i zakresem oznaczanych stężeń. Omówiono sposób przygotowania próbki do pomiaru metodą spektrometrii emisyjnej z plazmą indukcyjnie sprzężoną (ICP-OES). Metodę ICP-OES wykorzystano do badania zawartości pierwiastków w świeżych i eksploatowanych olejach silnikowych. Porównano wyniki uzyskane dla próbek olejów poddanych mineralizacji na mokro w zamkniętym systemie wspomaganym mikrofalami oraz dla próbek po rozcieńczeniu rozpuszczalnikiem organicznym. Przedstawiono elementy walidacji metody badawczej oraz wyniki badania zawartości 21 pierwiastków (Al, B, Ba, Ca, Cr, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Mo, Na, Ni, P, Pb, S, Si, Sn, Ti, V i Zn) w olejach silnikowych.

EN

In present paper properties of engine oils and range of oil analysis are discussed. Sources of elements in oil and normalized test methods of elements determination are presented. Mentioned methods differ in the range of determined elements and range of their concentrations. The method of sample preparation to subsequent analysis by inductively coupled plasma optical emission spectrometry (ICP-OES) is described. ICP-OES method was used to analysis of elements contents in fresh and used engine oils. The results obtained for samples after wet mineralization in closed microwaveassisted system and for samples diluted with organic solvent are compared. Test method validation and results of analysis of 21 elements (Al, B, Ba, Ca, Cr, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Mo, Na, Ni, P, Pb, S, Si, Sn, Ti, V and Zn) in engine oils are presented.

7

Zastosowanie LA ICP MS do ilościowego zobrazowania rozmieszczenia in vivo pierwiastków w tkankach roślin grochu

Hanć A., Barałkiewicz D., Piechalak A., Tomaszewska B.

Analityka : nauka i praktyka

|

2016

|

nr 1

13--16

PL

Do wyzwań stawianych LA ICP MS w analityce chemicznej, poza określeniem in vivo rozmieszczenia pierwiastków w próbkach roślin czy też poznaniem ich szlaków migracyjnych, należy oznaczenie zawartości pierwiastków toksycznych i pierwiastków fizjologicznych w tkankach roślin.

8

Pomiary odkształceń (naprężeń) elementów nośnych koła pędnego górniczego urządzenia wyciągowego

Wolny S., Badura S.

Transport Przemysłowy i Maszyny Robocze

|

2015

|

Nr 3

55--58

PL

Urządzenia wyciągowe w kopalniach są budowane i stosowane od wielu lat. Są one jednak tematem ciągłych badań, których celem jest poznanie czynników umożliwiających poprawę ich właściwości eksploatacyjnych. Koło pędne maszyny wyciągowej stanowi skomplikowany element konstrukcji, w skład którego wchodzą m.in. płyty, powłoki, tarcze, przepony, elementy żeber promieniowych i obwodowych rozmieszczonych w zależności od rodzaju konstrukcji. Celem podjętej analizy wytrzymałościowej koła pędnego urządzenia wyciągowego było uzyskanie pełnej informacji o stanie naprężeń, jaki powstaje w jego elementach składowych pod wpływem obciążeń eksploatacyjnych, i znajomość ekstremalnych wartości składowych stanu naprężenia w elemencie, co jest podstawą do oceny jego wytrzymałości oraz dopuszczalnego okresu eksploatacji. Autorzy postanowili zatem wykonać pomiary stanu naprężenia na obiekcie rzeczywistym, w warunkach normalnej eksploatacji.

EN

Hoisting installations in mines have been constructed and operated for many years, yet they still merit a rigorous research to identify all factors that would enable us to improve their performance parameters. A Koepe pulley in a winding system is a complex structural component, made of plates, shells, discs, membranes, radial or circumferential fin elements varying in their actual layout, depending on the design. The strength analysis of a Koepe pulley in a hoisting system is carried out to get a better insight into the state of stress experienced by pulley components under the operational loads and to find the extreme values of the stress components, which underlies the fatigue endurance and life assessments. Authors decided thus taken on a real object strain (stress) measurements, under the typical operating conditions.

9

Zastosowanie spektrometrii absorpcji atomowej w analizie pierwiastkowej próbek klinicznych (krwi)

Długaszek M.

Prace Instytutu Elektrotechniki

|

2014

|

Z. 266

29--37

PL

Spektrometria absorpcji atomowej (AAS) jest instrumentalną metodą analityczną pozwalającą na oznaczanie śladowych ilości pierwiastków w próbkach o różnym charakterze, także klinicznych. Metoda ta należy do optycznych metod spektroskopowych i bada oddziaływanie promieniowania z zakresu UV i VIS na atomy. W metodzie tej wykorzystywane jest zjawisko absorpcji atomowej. W pracy zbadano i opisano korelacje między ilością pierwiastków w surowicy krwi i krwinkach czerwonych. Zawartość pierwiastków oznaczono stosując płomieniową i bezpłomieniową spektrometrię absorpcji atomowej. Analizę korelacji wykonano w odniesieniu do takich pierwiastków, jak wapń (Ca), magnez (Mg), cynk (Zn), miedź (Cu), żelazo (Fe), glin (Al), ołów (Pb), kadm (Cd) i chrom (Cr).

EN

Atomic absorption spectrometry (AAS) is an instrumental analytical method dedicated for the determination of trace amounts of elements in samples of different nature, including clinical trials. It belongs to the optical spectroscopic methods and examines the impact of UV and VIS radiation on atoms. This method utilizes an atomic absorption phenomenon. In the study, correlations between the number of elements in the blood serum and red blood cells are described. The content of elements was determined using the flame and flameless atomic absorption spectrometry. The correlation analysis was performed with respect to such elements as calcium (Ca), magnesium (Mg), zinc (Zn), copper (Cu), iron (Fe), aluminium (Al), lead (Pb), cadmium (Cd), and chromium (Cr).

10

Long-time effect of hard coal ash on the content of some elements in soil

Wyszkowski M., Chełstowski A., Ciećko Z., Szostek R.

Journal of Ecological Engineering

|

2014

|

Vol. 15, nr 1

55-60

EN

The aim of the study was to determine the long-time effect of meliorating doses of hard coal ash (0, 100, 200, 400, 600 and 800 t ha-1) on the content of some elements in soil with the application of different organic substances: manure, straw and bark. Nineteen years after the application of ash there was still an increase in the total content of all elements in soil. Its magnitude depended on soil horizon and it was highest in the humus horizon. The increase in the content of nutrients was, in general, proportional to the applied doses of ash. In the surface layer of soil, the increase was particularly high for sodium and subsequently for calcium, magnesium, sulphur, potassium and phosphorus, arranged in the order of decreasing values. The content of elements in deeper soil layers was significantly lower than in the 0–25 cm zone. A gradual reduction in the content, together with the increase in depth, was recorded only for magnesium and sulphur. The lowest concentration of phosphorus and calcium was detected in the 51–75 cm layer, while in the case of potassium it was in the 26–50 cm zone. The substances introduced into the soil in order to reduce the impact of ash generated by hard coal combustion did not exert any significant impact on the content of elements 19 years following their application.

11

Wpływ mineralno-organicznych preparatów paszowych na zawartość pierwiastków w surowcu jajczarskim

Bubel F., Dobrzański Z., Kowalska-Góralska M., Opaliński S., Trziszka T.

Przemysł Chemiczny

|

2013

|

T. 92, nr 6

962--965

12

Estimation of undesirable events in operation of bulk carriers

Monieta J.

Journal of KONES

|

2013

|

Vol. 20, No. 2

291--297

EN

This paper describes the introduced results of researches of undesirable events at one shipowner for a period of twelve years. The study included mostly merchant vessels bulk carriers and their significant objects. The ships were decomposed on functional systems and elements also divided them into of the navigation and machinery part. There was carried out a quantitative and economics analysis. In the economic analysis have been exchange rates accounted. Attempted classification of the causes of the event and its participation in material losses incurred. These events are also a threat to human life and health as well as the natural environment. One showed on methods and means of diagnostics as manner of limitation their sizes and results. The results should be useful in the design of diagnostic experiments to select the objects that should be subject monitored. The larges losses of adverse events were initiated in the functional systems: navigation, main drive and cargo. The most often adverse events are collisions. The most expensive vessel objects in the engine room proved to be reciprocating internal combustion engines for main propulsion and auxiliary. The investigations were conducted for all types of reciprocating internal combustion engines mounted on the test vessels. Combustion engines were operated under different external and internal conditions and were feed distillate and residual fuel oils.

13

Zastosowanie spektrometrii absorpcji atomowej w monitoringu środowiska na przykładzie porównawczej analizy zawartości pierwiastków w tkankach lisa rudego

Długaszek M., Kopczyński K.

Prace Instytutu Elektrotechniki

|

2012

|

Z. 255

19-28

PL

Podejmowane są działania pozwalające w sposób nieinwazyjny monitorować środowisko z wykorzystaniem organizmów żywych. Celem prezentowanej pracy była porównawcza ocena zawartości pierwiastków w tkance mięśniowej i sierści lisa rudego oraz analiza korelacji między nimi. Skład pierwiastkowy tkanek badany był z zastosowaniem spektrometrii absorpcji atomowej AAS. Średnie stężenie pierwiastków w tkance mięsnej/sierści było następujące (žg/g): Ca - 81/758, Mg - 225/87, Zn - 23.7/129, Cu - 1.54/6, Fe - 36.6/31, Mn - 0.19/4.4, Pb - 0.12/0.3, Cd - 0.005/0.02, Al - 0.83/1.45, Cr - 0.34/0.42, Ni - 0.14/0.33. Stwierdzono, iż wiek i masa ciała wpływają na poziom Mn, Al i Fe. Statystycznie istotna korelacja między ilością Mn w tkance mięśniowej i w sierści może świadczyć o tym, iż sierść lisa może być dobrym wskaźnikiem zawartości tego pierwiastka w jego organizmie.

EN

Works are being undertaken to monitor the environ-ment with the use of living organisms in non-invasively way. The aim of this study was a comparative evaluation of elements content in muscle tissue and hair of red fox and the analysis of correlation between them. Elemental composition of tissues has been tested using atomic absorption spectrometry (AAS) method. The average concentrations of elements in the meat tissue/hair were as follows: Ca - 81/758, Mg - 225/87, Zn - 23.7/129, Cu - 1.54/6, Fe - 36.6/31, Mn - 0.19/4.4, Pb - 0.12/0.3, Cd - 0.005/0.02, Al - 0.83/1.45, Cr - 0.34/0.42 and Ni - 0.14/0.33 (žg/g). It was found that age and body weight influence on the level of Mn, Al, and Fe. A statistically significant correlation between the Mn amount in the muscle and hair may indicate that red fox hair can be a good indicator of the content of this element in his body.

14

Application of atomic absorption spectrometry in the elements and heavy metals determination in biological media - human hair

Długaszek M., Kaszczuk M., Mularczyk-Oliwa M.

Prace Instytutu Elektrotechniki

|

2012

|

Z. 255

345-355

EN

Hair analysis is used in assessment of the body mineral status, and environmental or occupational exposures. This study was undertaken to compare the elements concentrations [calcium (Ca), magnesium (Mg), zinc (Zn), copper (Cu), iron (Fe), lead (Pb), and cadmium (Cd)] in hair from 995 persons taken in the years 2007-2010. The measurements were performed by atomic absorption spectrometry (AAS). The average values for concentrations were as follows (in ?g/g): Ca - 414, Mg - 19, Zn - 160, Cu - 13, Fe - 10, Pb - 1.0, Cd - 0.07. The contents of Ca, Mg, Zn, Cu were statistically higher in the hair of females in comparison with males and the concentrations of Pb and Cd were lower. Significant correlations were found to exist between age of volunteers and the amounts of Ca, Mg, Zn, Fe and Pb. Both in case of correlations between age and elements contents and the correlating metals pairs, the variations between females and males hair were stated.

PL

Włosy, krew i mocz są wykorzystywane w ocenie stanu pierwiastkowego organizmu oraz środowiskowej i zawodowej na nie ekspozycji. Niniejsza praca została podjęta w celu określenia zawartości pierwiastków i metali ciężkich we włosach kobiet i mężczyzn (995 osób). Włosy pobierano w latach 2007-2010. Oznaczono zawartość takich pierwiastków, jak: Ca, Mg, Zn, Cu, Fe, Pb i Cd. Średnie stężenie pierwiastków (?g/g) w badanych próbkach włosów było następujące: Ca - 414, Mg - 19, Zn - 160, Cu - 13, Fe - 10, Pb - 1.0, Cd - 0.07. W badaniach zastosowano metodę spektrometrii absorpcji atomowej. Stwierdzono istotne różnice w zawartości pierwiastków we włosach kobiet i mężczyzn, a także znamienne korelacje między zawartością pierwiastków i wiekiem badanych osób.

15

Eksploatacyjne badania napędów zwrotnicowych

Mikulski J., Młyńczak J.

Problemy Kolejnictwa

|

2011

|

Z. 153

45-58

PL

Napęd zwrotnicowy jest ważnym elementem wśród urządzeń sterowania ruchem kolejowym. Ma on bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo przewożonych osób i towarów. Jego współpraca z rozjazdem kolejowym jest najważniejszym z elementów w procesie sterowania ruchem. Również diagnostyka napędu zwrotnicowego i jego współpracy z rozjazdem jest procesem ważnym. Niestety, proces diagnostyki i analizy stanu układu napęd zwrotnicowy - rozjazd nie jest stawiany na takim poziomie, na jakim powinno się go stawiać. Mogłoby się wydawać, że rozwój techniki powinien powodować poprawę procesu diagnostycznego i analizy stanu urządzeń. Niestety, tak nie jest. Brakuje precyzyjnej definicji sił występujących w układzie napęd zwrotnicowy - rozjazd oraz dokładnych wytycznych interpretacji wyników pomiarów. Również brak jasno zdefiniowanych czasookresów przeglądów. Czasookresy są przyjmowane bez uzasadnienia popartego badaniami. W artykule przedstawiono założenia zmian czasookresu pomiarowego w napędach zwrotnicowych typu EEA-5.

EN

Point mechanism is an important component of the safety installation. It has direct effect on the safety of passengers and freight. Its interaction with the point switch is the most important of all the elements of the train driving process. Also, point mechanism diagnostics and point mechanism interaction with the point switch is of significant importance. Unfortunately, appropriate importance is not attached to the process of diagnostics and analysis of the point mechanism - point switch system. One might expect that the technological progress should result in the improvement of the diagnostic process and the analysis of equipment condition. This is not the case. There is no accurate definition of the forces acting within the point mechanism - point switch system, neither precise guideline how to interpret the measurement results. Moreover, there are no clearly defined service intervals. Service intervals are assumed without any justification based on tests. The paper presents the guidelines for changing measurement intervals for the Type EEA-5 Point Mechanisms.

16

Concentrations of PM2.5, PM2.5-10 and PM-related elements at two heights in an urban background area in Zabrze (Poland)

Rogula-Kozłowska W., Błaszczak B., Klejnowski K.

Archives of Environmental Protection

|

2011

|

Vol. 37, no. 2

31-47

EN

Concentrations and elemental composition of fine (PM2.5) and coarse (PM2.5-10) ambient particles, at two sampling points located at the same urban background sites, were investigated. The points were 20 m distant from each other and at various heights (2 and 6 m) above the ground. A dichotomous sampler, equipped with a virtual impactor, and a cascade impactor were used to sample the dust. An X-ray fluorescence spectrometer was used in the elemental analyses. The investigations revealed heterogeneity of the spatial distribution and the elemental composition of suspended dust at the investigated urban background site. Coarse dust, whose concentration at 2.0 m above the ground was affected by secondary emission from roads, soil and other local low-level sources in some periods, appeared more heterogeneous.

PL

Celem pracy było zbadanie stężeń i składu pierwiastkowego pyłu drobnego (PM2,5) i grubego (PM2,5-10) w dwóch punktach wybranych w obszarze tła miejskiego w Zabrzu. Punkty były w zlokalizowane w odległości 20 m od siebie na różnych wysokościach (2 i 6 m). Do pobierania próbek pyłu wykorzystano dwukanałowy pobornik z impaktorem wirtualnym i impaktor kaskadowy. Badania składu pierwiastkowego przeprowadzono wykorzystując spektrometr fluorescencji rentgenowskiej. Badania wykazały heterogeniczność w rozkładzie przestrzennym i składzie pierwiastkowym pyłu zawieszonego w punkcie tła miejskiego. Wniosek ten dotyczy przede wszystkim frakcji cząstek grubych, których, jak wykazano w pracy, imisję w pewnych okresach, na wysokości 2 m, kształtuje wtórna emisja pyłu drogowego, glebowego i inne lokalne "niskopoziomowe" źródła pyłu.

17

Content of Selected Elements in the Leaves Growing in an Urban Agglomeration

Malinowska K.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 10

1263-1268

EN

In the study the content of K, Ca, Mg and Na in the leaves of Acer platanoides L., growing in the agglomeration of Gdynia and Gdansk, was shown and the mean ion equivalent ratios between these elements were determined. The obtained results showed large differentiation in the amount of the elements in the leaves of maple growing on particular sites in the urban environment. Correlation relationships between the concentration of heavy metals in the leaves of maple show a significant influence, particularly in the case of of Cd and Pb, on the content of determined elements in the assimilation apparatus. The results of the studies on the trees also showed changes in mutual ion ratios of the elements in the leaves.

PL

W pracy przedstawiono zawartość K, Ca, Mg i Na w liściach Acer platanoides L., rosnącego w aglomeracji miejskiej Gdyni i Gdańska oraz określono średnie równoważnikowe proporcje jonowe między tymi pierwiastkami. Uzyskane wyniki wykazały duże zróżnicowanie w zawartości oznaczanych pierwiastków w liściach klonu rosnącego na poszczególnych stanowiskach w środowisku miejskim. Zależności korelacyjne między koncentracją metali ciężkich w liściach klonu wskazują na znaczący wpływ szczególnie Cd i Pb na zawartość oznaczanych pierwiastków w aparacie asymilacyjnym. U badanych drzew uzyskane wyniki wykazały również zmiany we wzajemnych proporcjach jonowych pierwiastków w liściach.

18

Sequential multi-element determination of hydride-forming elements (As, Bi, Cd, In, Pb, Se, Te, Tl) by high-resolution continuum source atom trapping-flame atomic absorption spectrometry

Matusiewicz H., Krawczyk M.

Chemia Analityczna

|

2009

|

Vol. 54, No. 5

949-973

EN

Analytical potential of hydride generation - slotted quartz tube atomizer (HG-STAT) coupled to high-resolution continuum source flame atomic absorption spectrometry (HR—CS FAAS) in determination of hydride-forming elements has been evaluated. Rapid and accurate analyses could be performed applying continuous vapor generation. Concentration limits ol'detection (LOD, 3σblank, peak height) were 25, 10,5,80, 10, 10,20 and 40 ngmL-1 forAs,Bi,Cd, In, Pb, Se, Te and Tl, respectively. The method offered relatively good precision (RSD ranged from 6 to 11%) for liquid and slurry samples. Reference materials and real samples were analyzed. Accuracy of the method was verified by analyzing certified reference materials (SRM 1633a, SRM 897, SRM 2710, IAEA/W-4, GBW 07302. LUTS-1, TORT-1. DOLT-2, BCS-CRM 346, PACS-1) using aqueous standard calibration technique (solutions, slurries). The measured contents of the elements in reference materials were in satisfactory agreement with the certified values. The hyphenated technique (HO HR-CS STAT—FAAS) was applied for determination of hydride - forming elements in sewage, coal fly ash, sediment and alloys.

PL

Opracowano metodę oznaczania wybranych pierwiastków tworzących lotne wodorki. Podczas przeprowadzonych badań zastosowano generowanie wodorków, nasadkę szczelinową (HG—STAT) oraz wysokorozdzielczy absorpcyjny spektrometr z ciągłym źródłem promieniowania (HR-CS FAAS). Zastosowanie trybu ciągłego generowania wodorków pozwoliło na przeprowadzenie szybkiej i dokładnej analizy. Stężeniowe granice wykrywalności, zdefiniowane jako trzykrotna wartość odchylenia standardowego ślepej próby, wynosiły 25, 10, 5, 80, 10, 10, 20 i 40 ng mL-1

19

Dialog społeczny jako narzędzie rozwiązywania konfliktów w obszarze bezpieczeństwa - mediacje i negocjacje społeczne. cz. II

Majczak E.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2007

|

Nr 1

135--156

PL

W artykule omówiono jeden ze sposobów realizacji ochrony ludności w tym bezpieczeństwa powszechnego tj. efektywne zarządzanie kryzysowe. Zidentyfikowano obszary zastosowania dialogu społeczny w procesie zarządzania kryzysowego.

EN

The article describes one of the civil defense realization mode which includes public safety. It is ensured by effective crisis management. There are identified areas in crisis management process where social dialogue should be used.

20

Właściwości mechaniczne i korozyjne stopu AlZn5Mg1 po modyfikacji pierwiastkami stopowymi

Jurczak W.

Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej

|

2006

|

R. 47 nr 3 (166)

21-32

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań właściwości mechanicznych i wytrzymałości na zmęczenie stopu AlZn5Mg2CrZr jako modyfikacji AlZn5Mg1 pierwiastkami stopowymi typu Cr, Zr, Ti. Odporność zmęczeniową wyznaczono, poddając badane stopy obrotowo-giętemu zginaniu w powietrzu i w 3% wodnym roztworze NaCl po różnych obróbkach cieplnych. Badania wytrzymałości zmęczeniowej i zmęczeniowo-korozyjnej tych stopów przeprowadzono dla wybranego zakresu cykli naprężeń zmęczeniowych (c.n.). Pozwoliło to na dobór odpowiednich materiałów konstrukcyjnych na lekkie spawane konstrukcje okrętowe podlegające cyklicznie zmiennym obciążeniom eksploatacyjnym. Badania wykazały, że parametry obróbki cieplnej decydują o wytrzymałości zmęczeniowej w powietrzu i wodzie morskiej. Modyfikacja struktury Cr i Zr stopu AlZn5Mg1 spowodowała, że wykazał on lepszą odporność korozyjno-zmęczeniową przy zastosowaniu odpowiednich parametrów obróbki cieplnej.

EN

The article presents the results of investigations into mechanical properties and fatigue strength of rotary-flexural bending in the air medium and in 3% NaCl water solution of Al-Zn-Mg alloys samples in various stages of heat treatment. The trials were conducted for selected range of corrosion fatigue strength of tested alloys, which in turn, permitted selecting appropriate materials for light vessel structures affected by high changing loads in see water. The research indicated that heat treatment parameters decide about fatigue strength of examined materials in air and sea water. Modification of Cr and Zr structures of AlZn5Mg1alloy resulted in higher corrosion- -fatigue resistance of the alloy when appropriate heat treatment parameters were applied.