Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 12

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  eksploatacja rud miedzi
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Aktualny poziom zagrożenia tąpaniami w kopalniach LGOM jest konsekwencją towarzyszącej robotom górniczym sejsmiczności górotworu, a większość dotychczas odnotowanych tąpnięć i odprężeń była spowodowana wstrząsami o najwyższych energiach. Z analizy aktywności sejsmicznej odnotowanej w ostatnich latach wynika, że spośród tych kopalń sejsmicznie najbardziej aktywną jest O/ZG Rudna. Artykuł zawiera ocenę kształtowania się sejsmiczności górotworu w O/ZG Rudna w latach 2006–2015 w całym obszarze kopalni oraz jej poszczególnych rejonach. W ramach parametrów sejsmiczności analizą objęto liczbę rejestrowanych zjawisk, łączną wartość emisji energii oraz wskaźnik jednostkowego wydatku energetycznego. Przeanalizowano także zmienność współczynników rozkładu Gutenberga-Richtera oraz odniesiono się do lokalizacji epicentrów ognisk względem frontu eksploatacyjnego, wyodrębniając nisko- (103 ≤ As < 105J) i wysokoenergetyczne (As ≥ 105J) wstrząsy usytuowane przed frontem, w rejonie robót rozcinkowych oraz w zrobach. Z przeprowadzonych rozważań wynika, że zagrożenie wysokoenergetycznymi wstrząsami w kopalni Rudna utrzymuje się na wysokim, porównywalnym w kolejnych latach poziomie, a zróżnicowana aktywność w wydzielonych rejonach może być między innymi funkcją zmiennej wysokości furty eksploatacyjnej oraz miąższości wstrząsogennych warstw węglanowych zalegających w stropie złoża. Analiza rozmieszczenia ognisk wstrząsów względem frontu eksploatacyjnego wskazuje, że niezależnie od wielkości energii sejsmicznej zdecydowanie najwięcej wstrząsów lokalizuje się w strefie robót rozcinkowych. W następnej kolejności wstrząsy niskoenergetyczne lokalizują się w obszarach zrobowych, a wstrząsy wysokoenergetyczne – przed frontem eksploatacji. Tym samym przedstawiona ocena kształtowania się aktywności sejsmicznej w O/ZG Rudna potwierdza związek ilości rejestrowanych wstrząsów oraz wielkości generowanej energii sejsmicznej z określonymi cechami lokalnych uwarunkowań geologiczno-górniczych, w tym elementami stosowanych systemów komorowo-filarowych.
EN
The current rockburst hazard conditions in the copper mines are the consequence of mining-induced seismicity of the rock strata whilst the majority of registered rockbursts have been caused by high-energy seismic events. The analysis of seismic activity in recent years indicates that the region of the Rudna mine is the region of the highest seismic activity. This paper is an attempt at evaluating the seismicity levels in the Rudna mine in the period from 2006-2015, within the entire mine and in its particular sections. Key parameters of seismic activity include the number of registered seismic events, total energy emission levels, and a unit energy factor. The variability of Gutenberg -Richter (GR) parameters are analyzed and the epicenters’ locations are investigated with respect to the stope position. The distinction is made between low-energy (103 ≤ As < 105 J) and high-energy (As ≥ 105J) seismic events ahead of the stope, in the opening-up cross-throughs and in the gob areas. It appears that the risk level of a high-energy event occurrence in the Rudna mine has not changed in recent years and has remained on a high level whilst the differences in seismic activity, in particular mine sections, are attributed to the varied extraction height and varied thickness of rockburst-prone carbonate layers in the roof of the copper ore deposit. The analysis of the epicenters’ locations with respect to the stope reveals that no matter what the seismic energy levels, the largest number of rockbursts are registered in the opening-up cross-through zone. Low-energy tremors are mostly located in the gob areas, high-energy events occur mostly ahead of the stope. Thus, the evaluation of the seismicity conditions in the Rudna mine seems to positively verify the relationship between the number of registered events and the levels of generated seismic energy, taking the local geological and mining conditions and the specificity of the room and pillar mining method into account.
PL
W artykule przedstawiono rezultaty statystycznej oceny kształtowania się aktywności sejsmicznej w polach eksploatacyjnych w rejonie uskoku Rudna Główna, w których wysoki poziom sejsmiczności związany był z oddziaływaniem tego uskoku. Ocenę sejsmiczności górotworu wykonano na podstawie analizy parametrów gęstości liczby wstrząsów i gęstości energii sejsmicznej w różnych etapach eksploatacji o odmiennych kierunkach wybierania względem uskoku, zmiennej wysokości wybrania oraz różnym sposobie likwidacji zrobów. Wyniki tej analizy pozwoliły na określenie wpływu parametrów eksploatacji złoża w rejonie uskoku o dużych zrzutach na wielkość zagrożenia sejsmicznego.
EN
The paper statistically evaluates seismic activity in the copper mining areas of Rudna Glowna fault, which high seismic activity levels are interlinked with the fault's activity. The evaluation is based on the analysis of the density of the tremors number and the seismic energy density in various stages of exploitation, considering various directions of mining, various heights, and various ways of cavities caused by extraction. Results let to define the influence of exploitation in the fault area on the seismic hazard levels.
PL
W artykule przedstawiono propozycję algorytmów obliczeniowych prognozowania wpływów na górotwór i rurę szybową eksploatacji złoża miedzi w filarach ochronnych szybów LGOM z możliwością oceny dokładności. Rozwiązania oparte zostały na teorii wpływów S. Knothego. Przedstawiona metodyka obliczeniowa daje możliwość oceny prawdopodobieństwa przekroczenia dopuszczalnych wartości wskaźników deformacji, oraz wprowadzenia współczynnika bezpieczeństwa. Zaproponowany algorytm obliczeniowy, oparty na metodzie Monte Carlo, nie był dotychczas stosowany w prognozowaniu deformacji górotworu i rury szybowej. Metodykę obliczeń przedstawiono na przykładzie autorskiego projektu eksploatacji w filarach ochronnych szybów LGOM, jednakże przedstawiona metoda oceny dokładności prognozowania ma charakter ogólny. Poprawność wykonanych obliczeń numerycznych zweryfikowano poprzez ich porównanie z wynikami analizy wykorzystującej prawo przenoszenia się błędów średnich. Wyniki porównania potwierdziły poprawność wykonanych obliczeń, a także pozwoliły na analizę wpływu poszczególnych parametrów oraz ich rozkładu na błąd prognozy.
EN
Proposal of computational algorithms of forecasting influence of copper deposit mining in the protective pillars on rock mass and shaft structure of LGOM is presented including accuracy checking. Solution have been based on St. Knothe's influence theory. Presented computational technology allows to evaluate probability of infringement permissible values of deformation indices as well as introduction of safety factor. The proposed computational algorithm, based on Monte Carlo method, has not been so far used in forecasting of rock mass and shaft structure deformation. The computation methodology is presented on the example of authors design of mining in the protective pillars of LGOM shafts, but presented method of forecasting accuracy evaluation has general character. Correctness of carried out numerical calculations has been verified by comparison with the results of analysis using propagation of average errors law. Results of this comparison confirmed correctness of carried out calculations, and also allowed to analyse influence of particular parameters and their distribution onto forecast error.
PL
Wiodącym zagrożeniem w polskim górnictwie rud miedzi jest zagrożenie sejsmiczne. Do istotnych czynników sprzyjających generowaniu wysokoenergetycznych wstrząsów należy znaczne zaangażowanie tektoniczne wybieranego złoża, przejawiające się zwłaszcza występowaniem dyslokacji o dużych zrzutach. Z dotychczasowych doświadczeń wynika, że eksploatacja w pobliżu dużych zaburzeń tektonicznych może powodować wystąpienie związanych z uaktywnianiem się uskoków silnych wysokoenergetycznych wstrząsów oraz niejednokrotnie towarzyszącym im tąpnięć. W artykule przedstawiono zaangażowanie tektoniczne w obrębie obszarów kopalń KGHM Polska Miedź S.A, zwracając uwagę na cechujące się dużymi zrzutami i znacznym zasięgiem strefy uskoków, w rejonach których prowadzono roboty górnicze. Pośród tych systemów uskoków za reprezentatywny uznano uskok Rudnej Głównej, w rejonie którego w większości wybrano już złoże. Charakterystyka przebiegu i sposób prowadzonej eksploatacji oraz analiza zarejestrowanej aktywności sejsmicznej pozwoliła stwierdzić, że kształtowanie się zagrożenia sejsmicznego w rejonach sąsiadujących ze strefą uskokową Rudnej Głównej cechuje się wysokim zagrożeniem wysokoenergetycznymi wstrząsami, stanowiąc tym samym o potencjalnie wysokim zagrożeniu tąpaniami.
EN
Seismic hazard is one of the major risks faced in the Polish copper mining sector. Factors responsible for generating high-energy shocks include the tectonic features of the deposit being mined, manifested mainly by dislocations of considerable thrust. Experience gathered to date shows that mining in the region of major tectonic disturbances might lead to high-energy tremors and often rock bursts, when the faulting activity is enhanced. The study explores the tectonic features in the copper mines of the Polish Copper Holding KGHM Polska Miedź S.A., revealing major thrusts and large extents of the faulty zone in the mining area. The fault zone in Rudna Główna is most characteristic of faults encountered in KGHM Holding mines in the mined- out regions, hence this study uses that example to show the registered seismic activity and explore the potential impacts of mining operations. Development of the seismic hazard in the areas adjacent to the fault zone in Rudna Główna reveals the major risk of high-energy tremors and, potentially, of major rock bursts as well.
PL
Eksploatacja złoża rud miedzi generuje wstrząsy górotworu, w tym wstrząsy bardzo silne, o energiach sejsmicznych nawet rzędu 109J. Wstrząsy te stanowią liczące się zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu zakładów górniczych, a także dla bezpieczeństwa powszechnego. Stałe doskonalenie technologii eksploatacji stwarza szansę ograniczenia liczby wstrząsów Przedstawiona metoda określania (szacowania) prawdopodobnej maksymalnej energii wstrząsów wymaga dalszego doskonalenia, zwłaszcza w zakresie określania wartości poszczególnych współczynników charakteryzujących wpływ kategorii pola eksploatacyjnego na zmianę wartości emitowanej energii sejsmicznej górotworu. Istotny postęp w trafności prognozy uzyskać można w przypadku opracowania teorii prognozowania deformacji poszczególnych warstw skalnych w górotworze uwarstwionym podbieranym eksploatacją złoża.
PL
Na podstawie analizy dotychczasowych doświadczeń oraz wyników modelowania numerycznego przedstawiono zagadnienie zagrożenia tąpaniami i zawałami w przypadkach prowadzenia rozcinki w kierunku zrobów i stref upodatnionych
EN
Bump and roof fall hazard potential is assessed based on the practical observations and numerical (FEM) modeling of mining operations conducted near the already mined-out and/or yielding zones.
PL
W referacie przeprowadzono ocenę kształtowania się aktywności sejsmicznej górotworu towarzyszącej eksploatacji pola G-3/4 w O/ZG Rudna. Wysoki poziom zagrożenia wysokoenergetycznymi wstrząsami i tąpaniami w tym polu wskazuje na wpływ skrępowanych warunków górniczych, wynikających z prowadzenia zamykającej eksploatacji w obustronnym sąsiedztwie zrobów oraz dochodzeniem frontu wybierania do równoległych wyrobisk wielonitkowych.
EN
In the paper there was performed an analysis of the rock mass seismological activity occurring during exploitation in the section G-3/4 of Mine "Rudna". High level of tremor and rock burst hazard in this section is caused by the influence of constraint of mining condition.
PL
W artykule przedstawiono wyniki, opartych o opracowane rozwiązania analityczne, symulacji numerycznych opisujących rozkłady stanu naprężenia w potencjalnie wstrząsogennych warstwach stropowych w zależności od zmiennych parametrów geomechanicznych (rodzaj kontaktu międzywarstwowego, grubość i moduł sprężystości) skał te warstwy tworzących, przy eksploatacji rud miedzi systemami z tzw. Szerokim otwarciem stropu. Wskazano na prawidłowości w rozkładzie stanu naprężenia w różnych fazach rozwoju eksploatacji oraz sformułowano wnioski dotyczące działań zwiększających skuteczność kontroli i ograniczania zagrożenia sejsmicznego.
EN
Presented in the article are the results of numerical simulation procedures, based on the developed analytical solutions, that describe the distribution of stress in a potentially shock-generating roof layers depending on variable geo-mechanical parameters (type of inter-layer contact, thickness and modulus of elasticity) of the rocks constituting the layers affected by a copper mining operation with systems distinguished for a so-called wide exposure of the roof. Indicated have been regular features in the stress distribution system in different phases of the advancing operation and formulated have been the conclusions pertaining to the measures aimed at raising the inspection effective-ness level and at reducing the seismic hazard level.
PL
W artykule przedstawiono nowe kierunki badań i prac wdrożeniowych z zakresu sejsmologii i sejsmometrii do oceny potencjalnego zagrożenia sejsmicznego oraz wpływu wstrząsów na powierzchnię. Do najważniejszych zadań z zakresu metody sejsmologicznej do oceny potencjalnego zagrożenia sejsmicznego zaliczono tomografię pasywną, poprawę lokalizacji składowej pionowej ognisk wstrząsów, prognozowanie parametrów drgań w bliskim polu falowym. W zakresie wpływów wstrząsów na powierzchnię, pilnym zadaniem jest opracowanie nowej górniczej skali dla kwantyfikacji tych oddziaływań. Ważnym elementem badań z zakresu sejsmometrii na terenach górniczych jest również prognoza parametrów drgań powierzchni oraz interakcja drgań na styku podłoże-budynek.
EN
The paper describes new trends in research and implementation within seismology and seismometry for evaluation possible seismic hazard as well as the impact of the bumps on the land surface. The passive tomography, improvement of measuring the "z" ordinate of bumps center and forecasting of the vibration parameters in the close wave field were rated among the most important tasks of evaluation of the seismic hazard. Concerning the impact of bumps on the surface, the most urgent task is working out new mining scale for quantification of such impacts. Additionally the prognosis of the surface vibration parameters and interaction between the subsoil and constructions are very important elements of seismic investigations on the mining areas.
PL
Eksploatacja pokładu rud miedzi spowodowała deformacje w nadległych skałach anhydrytowych. Przedstawiono wyniki modelowania rozkładu odkształceń postaci w nachylonym pokładzie anhydrytu, jako wskaźnika przestrzennego odkształcenia we wnętrzu górotworu.
EN
The copper ore deposit mining resulted in a deformation in the overlaying anhydrite rocks. Presented have been results of the form strain distribution modelling in an inclined anhydrite deposit, as the three-dimensional factor inside the rock mass.
PL
W referacie omówiono historię eksploatacji złoża rud miedzi w polu oddziału G-23/1 O/ZG RUDNA w aspekcie towarzyszących warunków geologiczno-górniczych oraz przedsięwzięcia techniczno-organizacyjne związane z uruchomieniem frontu po ww. zjawisku.
PL
W celu umożliwienia prowadzenia szybkich analiz rozwoju aktywności sejsmicznej w aspekcie postępu robót górniczych powiązano dane dotyczące harmonogramu prowadzenia eksploatacji z danymi o zaistniałych wstrząsach sejsmicznych. W referacie omówiono sposób tworzenia bazy danych przy zastosowaniu standardowego oprogramowania, umożliwiającego przeglądanie stanu zaawansowania robót górniczych w dowolnym rejonie kopalni w powiązaniu z zarejestrowaną aktywnością sejsmiczną.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.