The subject of the research presented in this paper were financial results of mining industry enterprises (PKD 5 – Polish Classification of Activity – “Mining of coal and lignite”) in 2007–2019. The research was conducted using relative and absolute financial measures, forming an extensive and coherent set of features characterizing their financial condition. The purpose was to measure and evaluate the efficiency of examined enterprises operation, considered as an attribute of development as well as factors describing and determining it. This evaluation was made against the background of ongoing restructuring processes taking into account their potential effects. The article presents the course of the process of adapting Polish hard coal mining to market economy conditions after 1989. The process can be conventionally divided into several periods. The scope and intensity of changes in the mining industry followed the subsequent government programs for mining industry restructuring. The lignite mining has not implemented any specific restructuring programs. The remedy processes were mainly related to organizational and ownership changes. In relation to operation efficiency and value creation three turning points in the development path of enterprises were highlighted – 2011, 2015 and 2017, while the period of strong deterioration of results occurred in 2011–2015. It was proved that restructuring processes did not affect the operating return on sales. However, there was a strong relation between changes in economic conditions on the coal market (prices) and the accumulation rate.
PL
Przedmiotem badań przedstawionych w artykule były wyniki finansowe przedsiębiorstw wydobywczych (PKD 5 „Górnictwo i wydobywanie węgla kamiennego i brunatnego”) za lata 2007–2019. Badania przeprowadzono z zastosowaniem względnych i bezwzględnych miar finansowych, stanowiących rozległy i spójny zbiór cech charakteryzujących ich kondycję finansową. Celem był natomiast pomiar i ocena efektywności funkcjonowania badanych przedsiębiorstw, uznawana za atrybut rozwoju oraz czynniki ją opisujące i kształtujące. O cena ta prowadzona była na tle przebiegających procesów restrukturyzacyjnych z uwzględnieniem ich potencjalnych efektów. W artykule przedstawiono przebieg procesu dostosowywania polskiego górnictwa węgla kamiennego do warunków gospodarki rynkowej od 1989 roku. Wyróżniono kilka okresów restrukturyzacji, a zakres i intensywność zmian w górnictwie postępowała w ślad za kolejnymi rządowymi programami restrukturyzacji górnictwa. W przypadku górnictwa węgla brunatnego nie zostały wdrożone żadne szczególne programy restrukturyzacyjne. Procesy naprawcze dotyczyły przede wszystkim zmian organizacyjnych i własnościowych. W zakresie efektywności działania i kreacji wartości wyróżniono punkty zwrotne ścieżki rozwoju przedsiębiorstw – lata 2011, 2015 i 2017, a okres silnego pogorszenia osiągniętych wyników wystąpił w latach 2011–2015. Wykazano, że procesy restrukturyzacyjne nie miały wpływu na rentowność operacyjną sprzedaży. Natomiast w wyraźny sposób uwidocznił się związek między zmianami koniunktury na rynku.
Przedmiotem zainteresowania w artykule jest ocena stopnia bezpieczeństwa finansowego przedsiębiorstw transportu lądowego, w tym kolejowego i drogowego transportu towarów, w latach 2007–2016. W warstwie teorio-poznawczej uwaga koncentrowana jest na problematyce kryzysu przedsiębiorstwa, jego rodzajach, przyczynach wystąpienia oraz na identyfikacji i kwantyfikacji symptomów pogarszającej się sytuacji finansowej. Celem dociekań w warstwie empirycznej jest określenie cech badanej zbiorowości przedsiębiorstw pod względem warunków, potencjału i efektywności prowadzonej działalności oraz dokonanie pomiaru i oceny ich stopnia bezpieczeństwa finansowego. Analizie poddano także występujące współzależności wartości miary stopnia bezpieczeństwa finansowego i odsetka sądowych postępowań upadłościowych.
EN
The paper presents the assessment of the financial security of land transport companies, including railway and road transport, in 2007–2016. In its theoretical and cognitive dimension, the paper focuses on corporate crises, types and causes of crises, as well as on the identification and quantification of the symptoms of deteriorating financial conditions. The empirical part of the paper aims to identify the characteristics of the analysed group of companies from the perspective of the conditions, potential and effectiveness of their business activities, and to measure and assess the degree of their financial security. Also, the author analyses correlations between financial security indicators and the percentage of court insolvency cases.
Celem artykułu jest analiza i ocena wpływu outsourcingu logistycznego na proces doskonalenia efektywności współczesnych przedsiębiorstw na podstawie wybranych produkcyjnych, handlowych i usługowych firm. W pierwszej części scharakteryzowano outsourcing logistyczny oraz opisano paradygmat efektywności w zakresie systemu logistycznego przedsiębiorstwa. W drugiej części zaprezentowano metodykę badań i dokonano skrótowej charakterystyki badanej populacji. Podjęto próbę analizy i oceny wpływu outsourcingu logistycznego na proces doskonalenia efektywności badanych przedsiębiorstw.
EN
The aim of the article is to analyse and evaluate the influence of logistics outsourcing on the process of improving the effectiveness of contemporary enterprises on the basis of the selected manufacturing, trade and service companies. The first part characterizes outsourcing of logistics processes and describes the paradigm of effectiveness in terms of the logistics system of an enterprise. The second part presents methodology of the research and a brief characteristic of the examined population. An attempt to analyse and evaluate the influence of logistics outsourcing on the process of improving the effectiveness of the surveyed enterprises has been made.
W artykule przedstawiono koncepcję zarządzania produkcją odchudzoną Lean Manufacturing oraz zdefiniowano kategorie marnotrawstwa wg Taichii Ohno. W dalszej części artykułu opisano działania z zakresu Lean Manufacturing, które zostały wdrożone w kopalniach, celem eliminacji strat. Najważniejszym problemem są wysokie koszty wydobycia, zapasów i pracy, dlatego też w pierwszej kolejności kierownictwo kopalni powinno opracować program szkoleń rozwijających świadomość Lean Manufacturing wśród pracowników kopalni.
EN
This paper presents a concept of Lean Manufacturing management and defines the Taiichi Ohno’s Categories of Waste (the 7Ws). Further in this paper the activities of Lean Manufacturing implemented in mines to reduce losses were described. The most important issue is high cost of exploitation, inventory and labor so the first step which should be undertaken by the management of mine is to prepare a training program which developes awareness of Lean Manufacturing among the employees of the mine.
Celem artykułu jest ustalenie wpływu otoczenia przedsiębiorstwa na wybrane aspekty funkcjonowania małych i średnich przedsiębiorstw (MSP). W szczególności analizowany jest wpływ zmienności popytu, zmienności otoczenia technologicznego i nasilenia konkurencji na innowacyjność, wykorzystanie technologii informacyjnych i efektywność funkcjonowania MSP. Analiza zależności między badanymi zjawiskami bazuje na danych empirycznych zebranych z 109 śląskich MSP.
EN
The objective of this paper is determining the effect of environment on small and medium-sized enterprises (SMEs). Particularly, the paper is focused on the effects of environmental factors (market turbulence, technological turbulence and competitive intensity) on innovativeness, information technology (IT) capability and firm performance. The research is based on data from 109 Silesian SMEs.
Celem artykułu jest wykazanie, iż przedsiębiorstwa w celu podwyższania efektywności poszukują źródeł kapitału na dogodnych warunkach i po stosunkowo niskim koszcie. W krajach rozwiniętych gospodarczo źródło takie stanowi emisja obligacji korporacyjnych. W niniejszym artykule, na podstawie rozważań teoretycznych oraz na przykładzie spółki Admiral Boats SA, wskazano, iż emisja obligacji na rynku Catalyst może warunkowość wyższą efektywność polskich przedsiębiorstw.
EN
The purpose of this article assumes that firms in order to increase the efficiency, seeking sources of capital on favorable terms and at relatively low cost. In developed economies such source is the issue of corporate bonds. In this paper, based on theoretical considerations and case study of Admiral Boats SA, we notice that the issue of bonds on the Catalyst market may conditionality better effectiveness of Polish companies.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Motywowanie do pracy polega na wytworzeniu pewnego układu sił, które skłonią pracownika do zachowania się w wymagany przez pracodawcę sposób. Jest to więc proces świadomego i celowego oddziaływania na pracowników poprzez dostarczanie środków i możliwości spełnienia ich oczekiwań w taki sposób, aby obie strony (pracodawca i pracownik) odniosły korzyści. Celem wdrożenia funduszu motywacyjnego w analizowanym przedsiębiorstwie jest zwiększenie wydajności pracy. Autorzy przeanalizowali wyniki finansowe przedsiębiorstwa z lat 2001÷2012 i zastanawiają się, czy motywacja finansowa jest słuszna z punktu widzenia ekonomicznego?
EN
Motivation to work consists in the creation of some system of forces, which will induce the worker to behave in a manner required by the employer. Thus this is a process of conscious and advisable influence on the workers through providing them with means and possibilities of fulfilment of their expectations in such a way that both parties (the employer and the worker) would benefit from the process. The aim or implementation of the motivation fund in the analysed enterprise is the increase of work productivity The authors have analyzed the financial results of the enterprise related to the years 2001-2012 and reflect, if financial motivation is proper from the economic point of view ?
W artykule zaprezentowano zagadnienia związane z doskonaleniem procesu świadczenia usług w przedsiębiorstwie. Przedstawiono znaczenie jakości w procesie świadczenia usług i poruszono kwestie związane z instrumentami jej doskonalenia. Przybliżono również proces wdrażanie koncepcji 5S w przedsiębiorstwie. Wskazano korzyści jakie uzyskało przedsiębiorstwo z funkcjonowania w oparciu o tę filozoę. Rezultatem tak wprowadzonych zmian było obniżenie: kosztów dodatkowych operacji kontrolnych realizowanych przez przedsiębiorstwo, czasu wykonania operacji, w tym czasu między operacyjnego oraz kosztów transportu specjalnego. Zmianie ulęgła również wielkość obciążeń finansowych nakładanych na przedsiębiorstwo związane z dodatkowymi kontrolami u odbiorcy finalnego.
EN
This article presents issues related to improvement of performance (services) process in the enterprise. The meaning of quality in the provision of services Was presented and the issues related to the instruments for its improvement Was mentioned. Also, the process of implementing the 5S concept in the enterprise Was brought closer. The benefits gained from the company’s functioning on the basis of this philosophy Were pointed out. The result of the changes initiated in such a Way Was reduction of: costs of additional control operations of the enterprise, execution time of the operations, including the interoperational time and costs of special transport. Another change involved the amount of the financial burden imposed on the company connected to additional checks at the final consumer.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Background: The concept of integrating the theory of constraints tools in reorganizing management system in a mechanical engineering company was presented in this article. The main aim of the concept is to enable the enterprise to satisfy the customers' expectations at reasonable costs, which allows for making a profit and creating an agile enterprise in the long run. Methods: Due to the individual character of the production process and service process in analyzed company, the described concept using theory of constraints project management (CCPM) and manufacturing (DBR) tools. The authors use performance levels conception to build an integration tool focused on the interaction and collaboration between different departments. The integration tool has been developed and verified in Polish manufacturing company. Results: In described model a tool compatible with CCPM operates on the level of the customer service process. Shop floor is controlled based on the DBR method. The authors hold that the integration of between TOC tools is of key importance. The integration of TOC tools dedicated to managing customer service and shop floor scheduling and controlling requires developing a mechanism for repeated transmitting the information between them. This mechanism has been developed. Conclusions: The conducted research showed that the developed tool integrating CCPM and DBR had a positive impact on the enterprise performance. It enables improving the company performance in meeting target group requirements by focusing on enhancing the efficiency of processes running in the company and tasks processed at particular work stations. The described model has been successfully implemented in one of the Polish mechanical engineering companies.
PL
Wstęp: Artykuł prezentuje koncepcję integracji narzędzi teorii ograniczeń wykorzystaną do reorganizacji funkcjonowania przedsiębiorstwa z branży budowy maszyn. Głównym celem prezentowanej koncepcji jest umożliwienie przedsiębiorstwu zaspakajania potrzeb klientów po racjonalnych kosztach, co ma w konsekwencji doprowadzić do zwiększenia zysków a w perspektywie długofalowej do zbudowania zwinnej organizacji. Metody: Ze względu na jednostkowy charakter procesów produkcji oraz obsługi klienta opisana koncepcja wykorzystuje znane z teorii ograniczeń narzędzia: łańcuch krytyczny oraz werbel-bufor-lina. Autorzy wykorzystali również poziomy efektywności organizacji do zbudowania narzędzia w celu integracji poszczególnych działów przedsiębiorstwa. Zaprezentowany model został opracowany i z sukcesem wdrożony w jednej z polskich firm z branży budowy maszyn. Wyniki: W opracowanym modelu narzędzie CCPM funkcjonuje w obszarze obsługi klienta natomiast narzędzie DBR odpowiada za kontrolę sterowania produkcją. Integracja obu narzędzi wymagała również stworzenia mechanizmu przepływu informacji pomiędzy nimi. Wnioski: Przeprowadzone badania pokazały, że stworzone narzędzie integrujące CCPM oraz DBR miało pozytywny wpływ na efektywność jednego z polskich przedsiębiorstw z branży budowy maszyn. Pozwoliło na poprawę spełniania wymagań klienta poprzez wzrost efektywności procesów funkcjonujących w przedsiębiorstwie oraz zadań realizowanych na pojedynczym stanowisku roboczym.
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Obecnie obserwuje się dynamiczny rozwój przedsiębiorstw branży TSL świadczących szeroki zakres usług logistycznych. Z tego względu dużą rolę odgrywa identyfikacja i analiza czynników kształtujących przewagę konkurencyjną. W artykule omówiono siły kształtujące konkurencję, potencjał strategiczny oraz przewagę konkurencyjną w branży TSL. Przedstawiono wstępną koncepcję budowy modelu biznesowego ukierunkowanego na konkurencyjność i efektywność przedsiębiorstwa logistycznego.
EN
Dynamic development is observed presently sector enterprises TSL. Therefore, identification plays big role and analysis of factor forming competitive advantage. It discuss power in article forming competition, strategic potential and competitive advantage with reference to sector TSL. It present preliminary concept of business model assessing competitiveness and effectiveness of logistic enterprises.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł podejmuje istotne dla konkurencyjności oraz rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw (dalej: MSP) zagadnienia: upebomocnienie pracowników, innowacyjność i efektywność funkcjonowania przedsiębiorstwa. Na podstawie analizy literatury stwierdzono, że upełnomocnienie pracowników jest powiązane z innowacyjnością i efektywnością funkcjonowania, jednak należałoby jeszcze przeprowadzić kompleksowe badania empiryczne na ten temat wśród polskich MSP.
EN
The paper presents important for competitiveness and growth of small and medium-sized enteprises (SMEs) issues: employee empowerment, innovativeness and firm performance. Based on the literature review it was found that employee empowerment is related to innovativeness and firm performance. However there is need to conduct complex investigation of polish SMEs in this field.
Przedmiotem niniejszego artykułu jest ocena efektywności polskich przedsiębiorstw energetycznych w warunkach postępującej transformacji z wykorzystaniem taksonomicznego miernika rozwoju społeczno-gospodarczego. Wyniki przeprowadzonych analiz wykazały, że efektywność poszczególnych przedsiębiorstw sektora energetycznego miała różny stopień natężenia. Wszystkie przedsiębiorstwa podejmowały w badanym okresie wiele działań restrukturyzacyjnych i przekształceń własnościowych, lecz ich skuteczność była zróżnicowana; efekty działań przedsiębiorstw były nieadekwatne do poniesionych nakładów oraz wymagań rynkowych.
EN
The main goal of this paper is the evaluation of the effectiveness of Polish energy companies in the circumstances of transformation with the usage of taxonomic indicator of socio-economical development. The results of analysis shows that the effectiveness of individual companies from the energy sector had different level of intensity. All companies have undertaken many activities of restructuring and property transformation but their efficiency was differentiated; the results of their activities were inadequate to the carried cost and to the market.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Wykorzystywanie koncepcji marketingu partnerskiego ma dziś pozytywne odbicie w finansowych wynikach firm, wpływa bowiem na lojalność klientów oraz przychylność otoczenia. Są branże, gdzie integracja przedsiębiorstw jest szczególnie polecana i może dotyczyć niemal wszystkich przekrojów ich dzialałności, poczynając od: relacji pracowników, funkcji, procesów biznesowych, systemów informatycznych, strategii produktowych, na łańcuchu dostaw kończąc. Najwyższe poziomy integracji między przedsiębiorstwami to partnerstwo i alians strategiczny. Przedsiębiorstwo powinno dążyc do zawarcia aliansu strategicznego tylko z wybranymi podmiotami rynku (podniesie to bezpieczeństwo jego funkcjonowania w niepewnym otoczeniu). Wszystkie relacje rynkowe przedsiębiorstwa powinny podlegać zarzadząniu. Zarządzanie relacjami poprawia skuteczność i efektywność dzialałności (marketingowej, produkcyjnej, badawczo-rozwojowej, logistyczne itd.).
EN
Applying the concept of 'marketing partnership' has a positive financial impact on a company statements by generating customer loyalty and creating the right image of company. In certain branches the integration between particular companies are especially recommended and the level of integration can effect all activities of the business; starting from relationship between workers, function and business process, information systems, product strategy, ending with purchasing chain. The most important integration level between companies is partnership andstrategic alliances. Company should aim make strategic alliances with specifically chosen organization within the market place which increase the safety of functioning company in unceratin environments. All company interaction in the market need of activities (in the field marketing, production, research and development, logistic, etc.).
W tekście ukazano możliwości wykorzystania rachunku kosztów jakości w ocenie efektywności przedsiębiorstwa. Zwrócono uwagę na istotę kosztów jakości i przesłanki ich pomiaru w przedsiębiorstwie orazj przedstawiono schemat postępowania w ocenie kosztów jakości.
EN
The Article presents possibilities of using quality costs measurement in the assessment of company's efficiency. It has been pointed out on essence of quality costs and circumstances their measurement in the company and there has been presented procedures in the quality costs assessment.
Finansowanie każdej działalności gospodarczej wymaga poniesienia określonych kosztów, których poziom uzależniony jest od struktury oraz kosztów poszczególnych źródeł finansowania. Bez wątpienia, poziom tych kosztów jest istotnym czynnikiem wpływającym na wyniki ekonomiczne każdego przedsiębiorstwa. Artykuł niniejszy przedstawia ekonomiczne związki zachodzące pomiędzy strukturą finansowania przedsiębiorstwa a jego wynikami ekonomicznymi. Składa się ze wstępu, trzech części oraz spisu literatury. Pierwsza część artykułu została poświęcona omówieniu pojęcia ekonomicznej efektywności oraz jej podstawowych miar wykorzystanych do analizy empirycznej. W drugiej części zostały przestawione główne relacje zachodzące pomiędzy strukturą finansowania oraz zyskownością przedsiębiorstwa. Natomiast w trzeciej części artykułu została przeprowadzona analiza empiryczna mająca na celu przedstawienie wpływu struktury finansowania na wyniki ekonomiczne 44 polskich przedsiębiorstw w latach 2003-2004. Do analizy wykorzystano współczynniki korelacji Spearmana oraz Pearsona.
EN
The business financing requirements include the costs, which level depends on the structure and individual acquisition costs. Undoubtedly, the level of acquisition costs is an essential factor influencing financial results of economic operations. This paper presents economic connections between the financing structure of business enterprise and its accounting results. This is consists of an introduction and three descriptive sections. The first section aims at explaining a concept of economic efficiency and its basic measures used in empirical analysis. The second section focuses on main relations between the business financing and profitability of company. The third and final section presents empirical results covering data from 44 Polish enterprises. In research have been used the Spearman and Pearson factors.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Zysk stanowi jedno z najważniejszych pojęć w naukach ekonomicznych. Rozpatrywany jest jako kategoria, cel działania oraz sposób pomiaru efektywności przedsiębiorstwa. Problem jednak w tym, iż w odmienny sposób zysk traktowany jest przez rachunkowość i przez ekonomię. Celem niniejszego artykułu jest prześledzenie, jak rozbieżność w ujęciu rachunkowości i ekonomii jest odzwierciedlona przy podejściu do zysku jako celu oraz jako sposobu pomiaru efektywności przedsiębiorstwa.
EN
A profit is one of the most important conception in economics. It is considered as a category, a goal and a way of measurement efficiency of business. But the problem is that profit is treated in different way by accountancy and economics. The aim of this article is presentation how this divergence is reflected in treatment of profit as category and way of measurement efficiency.
The ratio analysis is an efficient and expeditious method of having insight into functioning and economic transactions of the company. However, it must be supplemented with other analytic tools. The most significant restriction of the ratio analysis is the fact that it focuses on the past of the company. Still, when supported with the analysis of the environment, the ratio analysis can successfully enable one to predict the conditions of the enterprise's functioning in the future. The enterprise ought to be concerned with a broad range of the standard, economic ratios in order to gain not only a clear picture of its own assessment, but also to be familiar with the view about the company its partners may express.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Zmiany dokonane w organizacji w obszarze zatrudnienia mogą doprowadzić do uelastycznienia przedsiębiorstwa i zwiększają jego zdolność do konkurowania na rynkach. Najlepszą drogą do wzrostu efektywności funkcjonowania organizacji, obejmującą zmiany w zatrudnieniu, jest wdrożenie modelu elastycznego zatrudnienia. Model ten w uniwersalny sposób prezentuje, jak dzieląc pracowników na grupy, uzyskać równowagę między poziomem kosztów i efektywnym funkcjonowaniem organizacji. Dzięki temu wiele organizacji może zoptymalizować strukturę zatrudnienia i wzmocnić swoją pozycję na rynku.
EN
Changes made in organization in the area of employment, may lead to elasticity of enterprise and increase its ability to competition on the markets. The best way to increasing of effectiveness organization functioning comprising changes in employment, is to implement model of elastic employment. This model presents in universal way, how to obtain balance between cost level and effective organization functioning, by separating employees into groups. By this means, many organizations may optimize employment structure and strengthen their position on the market.
Artykuł przedstawia model budowy efektywności przedsiębiorstwa w sferze procesów logistycznych, jego praktyczne zastosowanie w procesie modernizacji wybranego podsystemu logistycznego przedsiębiorstwa produkcyjnego oraz oczekiwany zakres korzyści.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.