Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

A decomposition analysis of primary energy consumption and economic transition: the case of Poland

Kaszyński Przemysław

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2023

|

T. 39, z. 4

67--84

EN

Primary energy consumption depends on the size of the economy and its structure, including both industrial and service sectors, characterized by different energy demands. Some of the basic energy and economic indicators that can be used to analyze primary energy consumption include energy intensity, energy productivity and indicators measuring the activity of the economy (gross domestic product or gross value added). In the years 1995-2021, the Polish economy developed at a relatively constant pace, and the value of gross domestic product increased in real terms by almost 290% over the entire analyzed period. However, despite this increase, total primary energy consumption remained at the relatively constant level of around 3,800-4,600 PJ/year. This was caused by, among other factors, an increase in energy productivity on the one hand and a reduction in energy intensity on the other. It should be emphasized that a descriptive analysis of changes in primary energy consumption in Poland in the analyzed period, including changes in selected energy and economic indicators, does not allow the identification and quantification of the impact of all key factors on the total change of the examined value over time. In this context, the main aim of the research presented in this paper is to propose a decomposition model of primary energy consumption in Poland and adapt it to conduct analyses covering the period of economic and energy transition to quantitatively determine the impact of the identified factors on the total change in primary energy consumption in the 1995-2021 period. To perform the described research, decomposition analysis was applied, including a multiplicative and additive approach. A decomposition model was developed based on the formulated decomposition identity. Mathematical formulas of two methods were used to perform the calculations: a generalized Fisher index and the logarithmic mean Divisia index (LMDI). The obtained results indicate that the effects of demand and energy intensity factors had the most significant impact on the primary energy consumption change.

PL

Zużycie energii pierwotnej w danym kraju jest związane z wielkością gospodarki oraz jej strukturą, obejmującą zarówno sektory przemysłowe, jak i usługowe, które charakteryzują się inną intensywnością użytkowania energii. Jednymi z podstawowych wskaźników, które mogą być wykorzystane do analizy zużycia energii pierwotnej, są m.in. wskaźnik energochłonności, produktywności oraz produkt krajowy brutto. W latach 1995-2021 gospodarka Polski rozwijała się w stosunkowo stałym tempie, a wartość produktu krajowego brutto wzrosła realnie o prawie 290% w całym okresie. Jednak pomimo tego wzrostu całkowite zużycie energii pierwotnej pozostawało na względnie stałym poziomie około 3800-4600 PJ/rok. Należy jednak podkreślić, że opisowa analiza zmian zużycia energii pierwotnej w Polsce, uwzględniająca zmiany wybranych wskaźników nie pozwala na identyfikację i ilościowe oszacowanie wpływu wszystkich kluczowych czynników na zmianę badanej wielkości w czasie. W związku z tym głównym celem badań jest zaproponowanie modelu dekompozycji zużycia energii pierwotnej w Polsce i zastosowanie go do przeprowadzenia analiz obejmujących okres transformacji gospodarczej i energetycznej, w celu ilościowego określenia wpływu zidentyfikowanych czynników na zmianę zużycia energii pierwotnej w latach 1995-2021. W celu realizacji opisanych badań wykorzystano analizę dekompozycyjną. Opracowano model dekompozycyjny, bazujący na sformułowanej tożsamości dekompozycyjnej. W celu wykonania obliczeń zastosowano formuły matematyczne dwóch metod: uogólnionej metody indeksu Fishera oraz logarytmicznej średniej indeksu Divisia. Uzyskane wyniki wskazują, że największy wpływ na zmianę zużycia energii pierwotnej w badanym okresie miały dwa efekty, tj. popytowy oraz energochłonności.

2

The hard coal industry in Poland: 1990 to 2020

Skibski Mirosław, Osadnik Karol, Białas Magdalena

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

|

2020

|

R. 58, nr 4

17--25

EN

The article analyses the changes that have been taking place in the hard coal mining sector since 1990, i.e. since the departure from the economy in the central planning system and the transition to market economy. In the article the following periods are specified: the economic transformation and the high dynamics of changes in the mining sector that took place during this period (1990–2002), the process in the mining industry was closed by the mining reform carried out in 2003, the period of stabilisation that took place in the mining industry after the 2003 reform and the image of the mining industry after 2015.

PL

W artykule zanalizowano zmiany zachodzące w górnictwie węgla kamiennego od 1990 roku, tj. od czasu odejścia od gospodarki w systemie centralnego planowania i przejścia do gospodarki rynkowej. W artykule wyszczególniono okresy: transformacji gospodarczej i wysoką dynamikę zmian w sektorze górnictwa, jakie w tym okresie zachodziły (lata 1990–2002), proces ten w górnictwie zamknęła reforma górnictwa przeprowadzona w 2003 roku, okres stabilizacji w górnictwie po reformie 2003 roku oraz obraz górnictwa po roku 2015.

3

Górnictwo węgla kamiennego w Polsce w latach 1990–2020

Skibski Mirosław, Osadnik Karol, Białas Magdalena

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

|

2020

|

R. 58, nr 4

26--34

PL

W artykule zanalizowano zmiany zachodzące w górnictwie węgla kamiennego od 1990 roku, tj. od czasu odejścia od gospodarki w systemie centralnego planowania i przejścia do gospodarki rynkowej. W artykule wyszczególniono okresy: transformacji gospodarczej i wysoką dynamikę zmian w sektorze górnictwa, jakie w tym okresie zachodziły (lata 1990–2002), proces ten w górnictwie zamknęła reforma górnictwa przeprowadzona w 2003 roku, okres stabilizacji w górnictwie po reformie 2003 roku oraz obraz górnictwa po roku 2015.

EN

The article analyses the changes that have been taking place in the hard coal mining sector since 1990, i.e. since the departure from the economy in the central planning system and the transition to market economy. In the article the following periods are specified: the economic transformation and the high dynamics of changes in the mining sector that took place during this period (1990–2002), the process in the mining industry was closed by the mining reform carried out in 2003, the period of stabilisation that took place in the mining industry after the 2003 reform and the image of the mining industry after 2015.