Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Monitoring małych rzek wyżynnych na przykładzie potoku Łękawka (gmina Bestwina, województwo śląskie)

Salachna Anna, Widuch Dominika

Polish Journal of Materials and Environmental Engineering

|

2023

|

Vol. 5 (25)

41--49

EN

The paper presents the assessment of the water condition of the Łękawka stream according Water Framework Directive, carried out on the basis of research on benthic macroinverte-brates and the analysis of data on other indicators used in the monitoring of waters. Sampling of macroinvertebrates, taxonomic identification and calculation of the MMI_PL index were car-ried out in accordance with the Multi-Habitat Sampling (MHS) method according to the EU standard EN16150:2012, used in Poland for the monitoring of surface waters. Field studies were carried out in September 2022. From each site, 20 quantitative samples were taken from various fractions of the substrate present in the bottom, using a Surber net. Data on other biological indicators, physicochemical and hydrobiological parameters and chemical status were obtained from the resources of the State Environmental Monitoring, concerning the re-sults of monitoring of rivers and dam reservoirs in Poland in 2016-2021. Studies of the inver-tebrate macrofauna of the Łękawka stream showed the occurrence of only nine families, dom-inated by taxa with a wide range of ecological tolerance. The final assessment of the ecological status of the Łękawka water body, according to the RDW guidelines, based on the results of monitoring studies, showed a bad ecological status (class V) of the ecosystem. The key influence on this assessment, in accordance with the principle "the worst decides" was the value of the Polish Multimetric Ecological Quality Index MMI_PL, confirmed by the results of the hydromorphological index (HIR). The chemical status of the examined water body, de-termined on the basis of the results of monitoring priority substances in the field of water policy (a group of 45 indicators) and other pollutants (eight indicators), showed a "below good" class. Finally, on the basis of a comparison of the ecological and chemical status, the bad condition of the Łękawka stream was confirmed. The obtained results indicate a significant disruption in the functioning of the water ecosystem as well as a violation of the hydrological regime and morphological conditions of the streambed. It means that the achievement of the environmen-tal goal set by the Water Framework Directive is very seriously threatened. Therefore, it is nec-essary to urgently regulate activities in the field of water and sewage management in the catch-ment area, regarding water intake and discharge of municipal and industrial sewage.

2

Epipelic Diatoms to Determine Ecological Status Based on Diatom Index in Mangrove Ecosystem of Morosari Village, Indonesia

Hasrini Dian Aghnaita, Soeprobowati Tri Retnaningsih, Jumari Jumari

Journal of Ecological Engineering

|

2023

|

Vol. 24, nr 11

30--43

EN

The mangrove ecosystem of Morosari Village, located in Sayung District, Demak Regency, Central Java, Indonesia, frequent experienced water pollution problems such as tidal flooding, abrasion and pollution due to anthropogenic activities. These problems can lead to further deterioration of water quality. This study aims to use epipelic diatoms to determine the ecological status of waters based on the diatom index in the coastal waters of Morosari Village, Central Java, Indonesia. Sampling was conducted at 3 sampling locations in July-December 2022. Samples from three stations were analyzed based on the diatom index using OMNIDIA software version 6.1.5 and RStudio Software for water quality. Four diatom water quality indices (IBD, IPS, IDG, and TDI index) were obtained percentage value of more than 70% of diatom species. The results of the analysis showed varied ecological status and water quality. Station 1 ranges from 10.9 to 5.2 which is categorized meso-eutrophic to eutrophic in terms of diatom species that dominate Fallacia pygmaea and Nitzschia clausii, Station 2 ranges from 14.3 to 6.9 which is categorized mesotrophic to eutrophic in terms of species Diatoma vulgaris and Thalassiosira pseudonana, and Station 3 ranges from 13.9 to 3.5 with diatom species dominating Cocconeis placentula and Nitzschia palea.

3

Seasonal carbonate system vis-à-vis pH and Salinity in selected tropical estuaries: Implications on polychaete diversity and composition towards predicting ecological health

Sarathy Palanivel Partha, Bharathidasan Veeraiyan, Murugesan Perumal, Selvaraj Palanichamy, Punniyamoorthy Rengasamy

Oceanologia

|

2022

|

No. 64 (2)

346--362

EN

Salinity and pH play a fundamental role in structuring spatial patterns of physical properties, biota, and biogeochemical processes in the estuarine ecosystem. In this study, the influence of salinity-pH gradient and carbonate system on polychaete diversity in Ennore, Uppanar, Vellar, and Kaduvaiyar estuaries was investigated. Water and sediment samples were collected from September 2017 to August 2018. Univariate and multivariate statistical analyses were employed to define ecological status. Temperature, salinity, pH, and partial pressure of carbon-di-oxide varied between 21 and 30°C; 29 and 39 ppt; 7.4 and 8.3; and 89.216 and 1702.558 µatm, respectively. PCA and CCA results revealed that DO, chlorophyll, carbonate species, and sediment TOC have a higher influence on polychaete community structure. Forty-two species such as Ancistrosyllis parva, Cossura coasta, Eunice pennata, Euclymene annandalei, Lumbrineris albidentata, Capitella capitata, Prionospio cirrifera, P. pinnata, P. cirrobranchiata, and Notomastus sp. were found dominantly in all estuaries. Shannon index values ranged between 1.619 (UE-1) and 3.376 (VE-2). Based on these findings, high levels of carbonate species and low pH have a greater impact on polychaete diversity and richness values. The results of the AMBI Index revealed that stations UE-1, UE-2, UE-3 in Uppanar, EC-1, EC-2 in Ennore indicate “moderately disturbed”, while other stations are under the “slightly disturbed” category. This trend was quite evident in M-AMBI as well.

4

Wody powierzchniowe Polski i ich jakość

Kiersnowska Zofia, Michałkiewicz Michał, Kruszelnicka Izabela, Ginter-Kramarczyk Dobrochna, Lemiech-Mirowska Ewelina

Technologia Wody

|

2020

|

Nr 5 (73)

39--43

PL

W artykule omówiono elementy sieci wodnej Polski na podstawie danych nowego rocznika „Ochrona środowiska 2019” wydanego przez Główny Urząd Statystyczny. Około 88% powierzchni Polski leży w dorzeczu dwóch największych polskich rzek: Wisły i Odry. Ważną rolę w gromadzeniu wód powierzchniowych odgrywają jeziora, wśród których większość zlokalizowanych w Polsce to zbiorniki polodowcowe. Elementem sieci wodnej są również kanały łączące istniejące naturalne drogi wodne oraz sztuczne zbiorniki wodne pełniące głównie funkcje retencyjne i przeciwpowodziowe. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska prowadzi badania monitoringowe wód powierzchniowych w oparciu o wyznaczone jednolite części wód powierzchniowych (jcwp), które stanowią podstawową jednostkę gospodarowania wodami. Stan jednolitych części wód rzek i jezior ocenia się jako dobry lub zły, analizując wyniki klasyfikacji ich stanu ekologicznego lub potencjału ekologicznego.

EN

The article discusses the elements of the water network in Poland on the basis of data from a new yearbook “Environment 2019” published by Statistics Poland. About 88% of Poland’s territory lies in the basin of the two largest Polish rivers: the Vistula and the Oder. An important role in the accumulation of surface waters is played by lakes, most of which are post-glacial reservoirs located in Poland. The water network also includes canals connecting the existing natural waterways and artificial water reservoirs that mainly perform retention and flood protection functions. The Chief Inspectorate of Environmental Protection conducts surface water monitoring studies based on designated surface water bodies, which are the basic unit of water management. The status of river and lake water bodies is assessed as good or bad by analyzing the results of classifying their ecological status or ecological potential.

5

Shaping changes in the ecological status of watercourses within barrages with hydropower schemes : literature review

Tomczyk Paweł, Wiatkowski Mirosław

Archives of Environmental Protection

|

2020

|

Vol. 46, no. 4

78--94

EN

Hydropower use of watercourses has tangible consequences for the environment, society and economy. Based on a literature review and their own research, the authors present current data on changes in the ecological status of waters within run-of-river and reservoir hydropower plants, i.e. changes in biological elements (benthic macroinvertebrates, plankton, ichthyofauna, macrophytes), as well as hydromorphological and physicochemical changes. Previous researchers have noted that the impact of hydropower use of rivers on ecological status of those rivers is extensive, consisting of, among others, changes in species structure and populations of macrophytes, benthic macroinvertebrates, plankton and ichthyofauna (positive as well as negative changes), algal blooms due to increased turbidity, constrained migration of water organisms, changes in temperature within hydroelectric power plants, the phenomenon of supersaturation, eutrophication, changes in hydrological conditions (e.g., increased amplitudes of diurnal water levels and their consequent annual reduction), and increased erosion below the damming and deposition of bottom sediments on the damming barriers. In addition to such changes in ecological status, hydropower use also has a visible impact on socio-economic conditions (e.g., living standards of the population) and the environment (e.g., quality of bottom sediments and biodiversity). The article offers an assessment of the impact of hydropower use of rivers on ecological status (biological, hydromorphological, physicochemical elements and hydrological conditions of such rivers), society, economy and environment; it also proposes a research scheme to assess the impact of hydropower structures.

6

Assessment of the Ecological Status and the Need for Renovation of Drainage Ditches in the Strumień Junikowski Catchment

Kocięcka Joanna, Liberacki Daniel, Stachowski Piotr, Korytowski Mariusz, Kupiec Jerzy Mirosław

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2019

|

Tom 21, cz. 2

1473--1488

EN

Drainage systems are responsible for maintaining adequate soil moisture levels and alleviating negative consequences of excess water coming from the spring thaw as well as torrential rains. In the face of the climate change and pervasive extreme weather conditions, the importance of these ameliorative measures will be increasing. It is imperative to ensure appropriate functioning of these drainage systems. To be effective they need to be adequately operated and maintained, with maintenance measures performed appropriately and with required frequency. Basic ditch conservation procedures include mowing to remove vegetation overgrowth and cleanout to remove sediment. A significant problem in Poland results from an insufficient number of renovation and conservation operations performed on drainage systems, their gradual deterioration and depreciation. As a result, it is crucial to assess the need for renovation and modernisation of drainage ditches. It needs to be remembered that these operations interfere with the environment and may cause some unfavourable ecological changes. In view of the above, the authors of this publication conducted a thorough evaluation of both the required renovation of the investigated drainage ditch system and its current ecological status. The study area comprised the Strumień Junikowski catchment with the main outlet, i.e. Strumień Junikowski, its tributaries (the Skórzynka, Ławica, Plewianka, Ceglanka) as the main collection ditches and field ditches. During the field inspection the existing drainage structures were inventoried, with their technical condition assessed according to Kaca and Interewicz (1991). In this paper the characteristics of habitats found in the drainage area of the watercourse are presented along with the bioindicator analysis performed using the Macrophyte River Assessment Method. Based on the MIR index the ecological status of the stream was assessed and classified in accordance with the Water Framework Directive. The results demonstrate a significant variation of the ecological state of Strumień Junikowski over its entire course. The condition of the drainage structures in the drainage area varies. In the main watercourse of Strumień Junikowski the inspected culverts are in a good condition in contrast to the ones located on the tributaries. Vegetation overgrowth and sediment deposition in the ditches are major problems of the drainage area. This is caused by a lack of effective and systematic maintenance and renovation of the watercourses. The Strumień Junikowski drainage area is further being developed, which is associated with a rapid and increased discharge of rainwater and snowmelt. Thus it is necessary to maintain drainage ditches to ensure their optimal condition, which is essential to decrease the risk of flooding in the urban areas adjacent to the watercourse.

PL

Systemy melioracyjne odpowiadają za zapewnienie prawidłowego uwilgotnienia gleb oraz niwelowanie negatywnych skutków nadmiaru wód pochodzących z roztopów oraz deszczy nawalnych. W obliczu zmian klimatycznych oraz coraz częstszego występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych rola urządzeń melioracyjnych będzie wzrastać. Niezwykle ważne jest zatem zapewnienie prawidłowego funkcjonowania tych systemów. Warunkiem skutecznego działania urządzeń wodnomelioracyjnych jest ich właściwa eksploatacja, a także konserwacja, prowadzona w odpowiednim zakresie oraz z określoną częstością robót. W Polsce dużym problemem jest niewystarczająca ilość przeprowadzanych renowacji i konserwacji urządzeń melioracyjnych oraz ich stopniowe starzenie się i dekapitalizacja. Dlatego też niezwykle ważne jest dokonanie oceny potrzeb renowacji i modernizacji rowów melioracyjnych. Należy pamiętać przy tym, że zabiegi te istotnie ingerują w środowisko i mogą przyczynić się do niekorzystnych zmian ekologicznych. Autorzy niniejszej publikacji przeprowadzili kompleksową ocenę zarówno potrzeb renowacji systemu rowów odwadniających jak i jego aktualnego stanu ekologicznego.Obiekt badań stanowiła zlewnia Strumienia Junikowskiego z rowem pierwszego rzędu – Strumieniem Junikowskim (główny odbiornik), rowami drugiego rzędu – dopływy Strumienia Junikowskiego (Skórzynka, Ławica, Plewianka, Ceglanka) oraz rowami trzeciego rzędu. Podczas wizji terenowej zinwentaryzowano istniejące budowle wodnomelioracyjne oraz oceniono ich stan techniczny według metody Kacy i Interewicza (1991). W pracy przedstawiono również charakterystykę siedlisk występujących w obrębie cieku oraz wykonano badania bioindykacyjne z wykorzystaniem Makrofitowej Metody Oceny Rzek (MMOR). Na podstawie otrzymanego wskaźnika MIR (Makrofitowego Indeksu Rzecznego) sklasyfikowano stan ekologiczny wód strumienia wg wytycznych Ramowej Dyrektywy Wodnej. Otrzymane wyniki badań wskazują na duże zróżnicowanie stanu ekologicznego Strumienia Junikowskiego na całej jego długości. Stan budowli melioracyjnych w zlewni również nie jest jednolity. W obrębie głównego cieku – Strumienia Junikowskiego, zinwentaryzowane przepusty są w dobrym stanie w przeciwieństwie do tych znajdujących się na jego dopływach. Dużym problemem zlewni jest też wzrastające zarastanie oraz zamulenie rowów. Przyczyną tego stanu jest brak wystarczającej i systematycznej konserwacji i renowacji cieków. Zlewnia Strumienia Junikowskiego cały czas jest poddawana dalszej zabudowie, co wiąże się nagłym i zwiększonym odpływem wód opadowych i roztopowych. Z tego powodu zachowanie rowów odwadniających w optymalnym stanie jest bardzo ważne i ma ogromny wpływ na zmniejszenie ryzyka podtapiania terenów zurbanizowanych przyległych do cieku.

7

Niepewność oceny stanu ekologicznego wód powierzchniowych

Loga M.

Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Inżynieria Środowiska

|

2019

|

z. 80

4--183

PL

Przedmiotem niniejszej pracy są - wyprowadzona z elementarnych przyczyn, niepewność oceny stanu ekologicznego wód powierzchniowych oraz konsekwencje, jakie niepewność ta może powodować w ochronie wód. Bezpośrednią motywacją był zamiar wypełnienia brakującego ilościowego opisu niepewności ocen jednolitych części wód (JCWP) wymaganego przez Ramową Dyrektywę Wodną (RDW). W pracy określono, czym jest „niepewność oceny stanu ekologicznego" oraz wyznaczono ryzyko ekonomiczne decyzji wodnogospodarczych, w których ocena stanu ekologicznego wód powierzchniowych odgrywa podstawową rolę. Fałszywa ocena o dobrym stanie JĆWP, gdy jej prawdziwy stan jest niższy, może doprowadzić do zaniechania podjęcia działań naprawczych w zlewni tej JCWP, a w konsekwencji do kar za nieosiągnięcie celów środowiskowych. Ocena fałszywie zaniżona do oceny poniżej stanu dobrego, gdy prawdziwy stan JCWP jest wyższy, może spowodować decyzję o wdrożeniu kosztownych działań naprawczych, podczas gdy w rzeczywistości są one niepotrzebne. Miarami niepewności zastosowanymi w pracy są: precyzja względna i prawdopodobieństwo błędnej klasyfikacji (ang. Probability of Misclassification - PoM). Jedną z przyczyn trudności obliczania PoM są krótkie ciągi monitoringowych pomiarów elementów biologicznych zgromadzone dotychczas w systemie Państwowego Monitoringu Środowiska. Jako rozwiązanie tego problemu w pracy zastosowano metodę szacowania błędów wskaźników biologicznych opartą na modelach Monte Carlo (MC) symulujących zaburzenia losowe ich wielkości pomiarowych, takich jak liczebność organizmów czy wymiary ich komórek. Liczebność monitoringowych pomiarów wskaźników fizykochemicznych zgromadzonych w systemie PMŚ była wystarczająca do określenia obu miar niepewności. Wprowadzone i zastosowane zostało uogólnione podejście hierarchiczne polegające na tym, że na każdym kolejnym etapie oceny, w wyniku stosowania zasady „One-Out-All-Out", nie tylko wskazywany jest decydujący wskaźnik z każdej grupy elementów jakości wód, ale także wartości prawdopodobieństwa błędnej oceny są „dziedziczonymi" wartościami PoM wskaźników decydujących. Ostatecznie, niepewność oceny stanu ekologicznego to wartość PoM wskaźnika, który decyduje o wynikowej ocenie stanu ekologicznego. Analiza wartości PoM, wykonana dla rzek wielu województw, wykazała szereg błędnych ocen stanu ekologicznego, a ponadto, że ryzyko decyzji wodnogospodarczych podejmowanych w zakresie ochrony wód może być znaczne. W końcowej części pracy analizowane jest ryzyko decyzji związanych z działaniami naprawczymi w zlewni rz. Baryczy. Połączenie bayesowskiej metody podejmowania decyzji z modelem SWAT, symulującym stężenia elementów fizykochemicznych w sieci rzecznej, umożliwiło wyznaczenie macierzy decyzyjnej oraz wskazanie optymalnych decyzji.

EN

The subject of this work is the uncertainty of ecological status of surface waters derived from elementary causes and the consequences this uncertainty may entail in water protection. The direct motivation of the work is to fill a shortage of quantitative description of the uncertainty in assessments of water bodies’ (WB) ecological status required by the Water Framework Directive. In the work, the uncertainly of the assessed ecological status is defined and economic risks of water management decisions described, especially those in which the assessment of the ecological status of surface waters plays a fundamental role. A false positive assessment of the good status of WB, when its true status is lower than good, may lead to resignation from corrective measures in the catchment of this WB and consequently to penalties for not meeting environmental objectives. A false negative assessment may result in undertaking costly remediation measures, while in reality they are unnecessary. Two measures of uncertainty are used here: standardized precision and the probability of misclassification classification (PoM). One of the difficulties in estimating PoM are too short series of observations of biological elements collected so far by Stale Environment Monitoring system (SEM). As the remedy, in this study the method of estimating errors of biological indicators based on Monte Carlo (MC) models is applied. Randomly generated distortions of measured quantities such as number of organisms or dimensions of their cells arc used to simulate measurement errors. Number of monitoring measurements of physicochemical elements collected in the SEM system is sufficient to determine both uncertainty measures. In the study generalized hierarchical approach has been introduced and applied. It is based on the concept that at every stage of state assessment through a usage of the One-Out-All-Out" principle not only “decisive indicators", are pointed out from groups of elements but also values of probability of misclassification are inherited" after these decisive indicators. In result, the uncertainly of ecological state is specified as the value of PoM corresponding to the indicator, which decides upon ultimate assessment of ecological state. Analysis of PoM values performed for rivers in many voivodeships revealed number of erroneous assessments of ecological state made in the past and additionally, that a risk of water protection decisions based on uncertain data may be appreciable. In the final part of the work the risk related to corrective measures in the catchment of the Barycz river is analysed. Joint use of Bayesian method of decision making and the SWAT model for simulating physical-chemical elements in the river network, enabled to set the decision matrix and indicate optimal decisions.

8

The Influence of the City of Przemyśl on the Quality of Water in the San River

Kaleta Jadwiga, Puszkarewicz Alicja, Papciak Dorota

Journal of Ecological Engineering

|

2019

|

Vol. 20, nr 1

76--83

EN

The purpose of this paper was to assess the influence of the city of Przemyśl on the quality of water in the San River. The water analysis carried out by the Voivodeship Environmental Protection Inspector in Rzeszów as part of the operational monitoring in 2014 and in 2017 was used in the study. The concentrations of selected physicochemical indicators determined in two measurement and control points located above and below the city of Przemyśl were taken into account. For each water quality indicator, the minimum and maximum values were determined and the arithmetic averages from the research period were calculated. In addition, the regularly performed indicators were subjected to a detailed statistical analysis. Box plot graphs show the extreme values, the median and the interquartile range. Water quality has been assigned to the appropriate class and category of surface waters. Selected specific pollutants and priority substances in the river water were also analysed. Only the concentration of benzo(a) pyrene at the measuring points did not comply with the environmental quality standards. It was found that the city of Przemyśl has a small influence on the quality of water in the San River. Although there was a deterioration of water quality at the measurement and control point below the city, its class and category did not change.

9

Monitoring obszarów chronionych Dolnej Wisły

Szatten D. A., Czerebiej Z.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 1

19--24

PL

Celem badań było określenie ilościowej i jakościowej oceny stanu wód na obszarach chronionych dolnego odcinka Wisły. Badania obejmowały analizę sieci monitoringu wód powierzchniowych płynących w zlewni Dolnej Wisły w cyklu wodnym 2010-2015. Podmiot badań stanowiła Dolna Wisła na odcinku od Zbiornika Włocławskiego (km 675) do ujścia rzeki do Zatoki Gdańskiej (km 941). Do najważniejszych rezultatów przeprowadzonych badań zaliczyć można: analizę kompletności sieci monitoringu wód Dolnej Wisły w świetle obowiązujących aktów prawa krajowego i europejskiego oraz dokonanie kwantyfikacji osiągniętych ocen stanu / potencjału ekologicznego oraz stanu chemicznego. Wyniki mają służyć racjonalnemu gospodarowaniu wodami w dorzeczu, rozpoznaniu presji ze strony gospodarki komunalnej, przemysłu, rolnictwa oraz presji hydromorfologicznej. Zakres (ilościowy i jakościowy) sieci monitoringowej wód powierzchniowych Dolnej Wisły jest wystarczający do określenia ich stanu, zgodnie z aktualnymi wymaganiami prawa.

EN

The main aim of the research was to determine the quantitative and qualitative assessment of the condition of surface waters in the protected areas of the Lower Vistula River. The research included the analysis of the surface water monitoring network in the Lower Vistula catchment area in the water management cycle 2010-2015. The research subject was Lower Vistula on the section from the Wloclawek Reservoir (km 675) to the estuary of the river to the Gdańsk Bay (km 941). The most important results of the conducted research include: the analysis of the completeness of the Lower Vistula water monitoring network in the light of the existing Polish and European laws and the quantification of achieved assessments of ecological status / potential and chemical status. The results can be used for the rational management of basin’s water, recognizing the pressure from the municipal utilities, industry, agriculture and the hydromorphological pressure. The range (quantitative and qualitative) of the surface water monitoring network of the Lower Vistula is sufficient to determine their state, in accordance with the current requirements of the law.

10

Quality of rivers: comparison of hydro-morphological, physical-chemical and biological methods

Gorzel M., Kornijów R., Buczyńska E.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2018

|

Vol. 25, nr 1

101--122

EN

The study was performed in five fourth-order tributaries of the Bystrzyca Lubelska River (Eastern Poland, Lublin Upland), differing in the degree of river-bed transformation and level of pollution. Hydro-morphological methods (descriptive method by Ilnicki and Lewandowski - IL, and index method by Oglecki and Pawlat - OP) and biological indices based on the composition of zoobenthos (Diversity - D, and index based on proportions between the density of Oligochaeta and Chironomidae - O/Ch) permitted distinguishing of four classes, from II to V. The distinguishing of only two quality classes (III and IV) was possible by means of physical-chemical methods and by benthic index BMWP_PL. Those two methods seem to show the lowest sensitivity to the spatial variability of the environment quality. The BMWP_PL index was the least sensitive to year-to-year environmental changes, and O/Ch was the most sensitive. Relatively high conformity was obtained between hydro-morphological assessments performed by means of the OP and IL methods. Results obtained by means of these tools weakly corresponded with the physical-chemical assessments. The latter assessments were the most similar to those obtained by means of the BMWP_PL (degree of similarity = 57%) and D (47%) indices, and considerably less in the case of O/Ch (36%). The BMWP_PL and D indices better corresponded with the results of the hydro-morphological assessment performed by means of the IL method than with those performed by means of the OP method while D index showed a reverse pattern. The O/CH index proved useful for the assessment of the degree of organic pollution of the river’s water, but not the sediments.

11

Analysis of the Ecological Status of Surface Waters in the Region of the Lublin Conurbation

Grzywna A., Sender J., Bronowicka-Mielniczuk U.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2017

|

Tom 19

439--450

EN

The paper presents the results of surveys into the ecological status of rivers in the region of Lublin. Biological and chemical elements were analysed between 2012-2014. Analyses were carried out at the following 8 checkpoints on the rivers. The following chemical and biological indicators were determined in water samples. The obtained results were processed by statistical methods including determining the differentiation of water quality indicators as regards the checkpoint (measuring site) and the year of measurement. To this end, methods of descriptive statistics were used, including box-plots. The data was analysed using Statistica software. The analysed river waters were characterised by very low content of ammonia nitrogen below 0.4 mg N-NH4/l, total nitrogen below 5 mg N·dm-3 and conductivity below 600 uS/cm. These values are characteristic of class I water purity. The content of Kjeldahl nitrogen within the range of 1-2 mg N·dm-3, phosphates within the range 0.2-0.4 mg PO4dm-3, nitrate nitrogen 2-5 mg N-NO3·dm-3 and phosphorus 0.2-0.4 mg P·dm-3 makes the analysed waters eligible for purity class II. Sometimes the content of phosphates in the region of Lublin exceeds the limit value for class II – 0.4 mg PO4·dm-3. BOD5 in lake Zalew Zemborzycki continuously exceeded the limit value for class II – 6 mg O2·dm-3. The results were considerably worse for biological indicators. For MIR the index was 37-41, which made the waters eligible for purity class II. At some checkpoints located within the limits of Lublin city the value of the index lower than 37 made the water eligible for purity class III. For IO the index most often ranged from 0.3 to 0.4, which corresponds to class III water purity. A decrease in the index below 0.3 in Ciemięga and Czechówka rivers made the water eligible for purity class IV. The main reason for the poor ecological status of water was a high content of phosphates and a low diatom index. The largest variability in the value of the index was characteristic of the analysed watercourses for nitrate nitrogen and ammonia nitrogen and oxygen level. The watercourses are not very wide (1-3 m) and not very deep (0.2-1.0 m), they have a low flow and their beds are modified (profiled bed, concrete slabs). Watercourses located outside the city are characterised by moderate ecological potential (quality class III), whereas watercourses in Lublin are characterised by insufficient ecological potential (quality class IV). Anova analysis showed a significant variability in values between checkpoints, which is not applicable to MIR only. In most cases, no significant variability in the values of indicators was recorded between years at respective checkpoints, which is not applicable to phosphates and total phosphorus.

PL

W pracy przedstawiono wyniki prowadzonych badań stanu ekologicznego rzek w rejonie Lublina. Analizie poddano elementy biologiczne i chemiczne za lata 2012-14. Do analizy wytypowano 8 punktów kontrolnych na rzekach. W próbkach wody oznaczano wskaźniki chemiczne oraz elementy biologiczne. Na podstawie uzyskanych wyników badań przeprowadzono analizy statystyczne, które obejmowały określenie zróżnicowania wskaźników jakości wody ze względu na stanowisko oraz rok pomiarów. Wykorzystano w tym celu metody statystyki opisowej z wizualizacją w postaci wykresów pudełkowych. Analiza danych przeprowadzona została w programie Statisica. Badane wody rzeczne charakteryzowały się bardzo niską zawartością azotu amonowego poniżej 0,4 mg N-NH4/l, azotu ogólnego poniżej 5 mg N·dm-3 oraz przewodnością poniżej 600 uS/cm. Są to wartości charakterystyczne dla I klasy czystości wody. Zawartość azotu Kjeldahla w zakresie 1-2 mg N·dm-3, fosforanów w zakresie 0,2-0,4 mg PO4·dm-3, azotu azotanowego 2-5 mg N-NO3·dm-3 i fosforu 0,2-0,4 mg P·dm-3 klasyfikuje badane wody do II klasy czystości. W rejonie miasta Lublin niekiedy zawartość fosforanów przekracza wartość graniczną dla II klasy. W przypadku wielkości BZT5 w Zalewie Zemborzyckim stale była przekroczona wartość graniczna dla II klasy. Znacznie gorsze wyniki otrzymano w przypadku wskaźników biologicznych. W przypadku MIR wartość indeksu wynosiła 37-41, co pozwalało na zaliczenie wód do II klasy czystości. W niektórych punktach położonych w granicach Lublina wartość indeksu wynosząca poniżej 37 powodowała zaliczenie wody do III klasy czystości. W przypadku IO wartość indeksu mieściła się najczęściej w zakresie 0,3-0,4 co odpowiada III klasie czystości wody. Spadek tego indeksu poniżej wartości 0,3 w rzekach Ciemięga i Czechówka powodował zaliczenie wody do IV klasy czystości. Główną przyczyną złego stanu ekologicznego wody była wysoka zawartość fosforanów oraz niski indeks okrzemkowy. Największą zmiennością wartości wskaźnika charakteryzowały się badane cieki w przypadku azotu azotanowego i amonowego oraz natlenienia. Cieki charakteryzuje niewielka szerokość (1-3 m) oraz głębokość (0,2-1,0 m), mały przepływ wody, jak również modyfikacje koryta (koryto profilowane, płyty betonowe). Cieki zlokalizowane poza miastem charakteryzują się umiarkowanym potencjałem ekologicznym (III klasa jakości), zaś cieki na terenie Lublina charakteryzują się niedostatecznym potencjałem ekologicznym (IV klasa jakości). Analiza Anova wykazała istotną zmienność wartości wskaźników między badanymi stanowiskami, co nie dotyczy tylko MIR. W większości przypadków nie stwierdzono istotnej zmienności wartości wskaźników między latami w poszczególnych stanowiskach, co nie dotyczy fosforanów i fosforu ogólnego.

12

Biological characteristics of spawning population of vendace (Coregonus albula L.) from Lake Chłop (Międzyrzecz District)

Golski J., Runowski S., Grzelak M., Andrzejewski W., Mazurkiewicz J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

117--123

EN

Results presented in this study were collected within the framework of a project aiming at the determination of potential for vendace colonisation and production in lakes of western Poland and as such they are a continuation of previously published studies. The objective of studies carried out in 2011 was to investigate the most important biological traits of the population of the vendace from Lake Chłop lying in the Lubuskie Lakeland and to compare the results to the literature data, including those from the previously described Lake Śremskie. To achieve the objective of the research the following parameters were studied: sex structure, growth rate, fish condition, fertility as well as biometric and meristic traits of the studied vendance. At the same time, the most important physicochemical water indices were determined to provide a characteristic of the environmental conditions. The status of water was classified as moderate, with the deterioration of the water status caused by the low oxygen saturation of the hypolimnion and high contents of chlorophyll a. The vendace from the investigated water body may be classified to the fish group of very good growth rate and condition, only slightly inferior to the vendace from Lake Śremskie. In the third year of life this species reaches on average the total length of 22.0 cm, while Fulton’s index of fish condition ranged from 0.68 to 1.10 with a mean value of 0.82. We need to stress here markedly lower fecundity of the vendace population from Lake Chłop in comparison to the population from Lake Śremskie. Considering the quantitative traits, the fish population of Lake Chłop differs non-significantly regarding the body depth in the populations with a good growth rate described by Bernatowicz. The meristic traits of the studied population do not significantly deviate from the values reported by other researchers, except for filtration processes.

PL

Przedstawione w pracy wyniki zgromadzono w ramach projektu, mającego na celu rozpoznanie możliwości bytowania i produkcji sielawy w jeziorach zachodniej Polski, są zatem kontynuacją opublikowanych wcześniej badań. Celem przeprowadzonych w 2011 roku badań było poznanie najważniejszych parametrów biologicznych populacji sielawy z jeziora Chłop, leżącego na Pojezierzu Lubuskim oraz porównanie uzyskanych wyników do danych literaturowych, w tym do wyników z opisywanego wcześniej jeziora Śremskiego. Aby zrealizować cel badań określono strukturę płci, wiek, tempo wzrostu, kondycję, płodność, a także cechy populacyjne (mierzalne i policzalne) badanych sielaw. Równocześnie oznaczono najważ- niejsze wskaźniki fizykochemiczne oraz biologiczne wody, pozwalające scharakteryzować warunki środowiskowe. Stan ekologiczny wód jeziora uznano jako umiarkowany, parametrami zaniżającymi ocenę były niskie nasycenie hypolimnionu tlenem oraz wysoka zawartość chlorofilu a. Sielawa z badanego zbiornika należy do grupy o bardzo dobrym wzroście i kondycji, nieznacznie tylko ustępując sielawie z jeziora Śremskiego. W trzecim roku życia osiąga średnio 22,0 cm długości całkowitej, wartość wskaźnika kondycji Fultona dla całej próby wahała się od 0,68 do 1,1, przy średniej 0,82. Uwagę zwraca znacznie niższa płodność sielawy z jeziora Chłop, w stosunku do populacji z jeziora Śremskiego. Pod względem cech mierzalnych badana populacja nieznacznie różni się pod względem wygrzbiecenia od innych populacji o bardzo dobrym wzroście, opisanych przez Bernatowicza. Cechy policzalne badanej populacji nie odstają od wartości podanych przez innych badaczy, z wyjątkiem liczby wyrostków filtracyjnych.

13

Biological characteristics of spawning population of vendace (Coregonus albula L.) from Lake Śremskie (Międzychód District)

Runowski S., Golski J., Grzelak M., Andrzejewski W., Mazurkiewicz J., Murawski M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 4

136--142

EN

The objective of studies carried out in 2011 was to investigate the most important biological traits of the spawning population of the vendace from Lake Lake Śremskie lying in the Międzychód-Sieraków Lakeland and to compare the results to the literature data. The biological material was obtained in the autumn, immediately before spawning. To achieve the objective of the research the following features were studied: sex structure, growth rate, fish condition, fertility as well as biometric and meristic traits of the studied vendance. At the same time, the most important physico-chemical water indices were determined to provide a characteristic of the environmental conditions. On the basis of physical and chemical indicators the status of water was classified as good. The vendace from the investigated water body may be classified to the group of very good growth rate (significantly above the average), reaching in the third year of life on average the total length of 22.4 cm. Fulton’s index of fish condition ranged from 0.78 to 1.25 with a mean value of 0.89. The mean absolute fertility was 12714 eggs, while relative fertility was 11994 eggs per 100 g of body mass. Considering the quantitative traits, the fish population of Lake Śremskie differs non-significantly regarding the greatest and the smallest body height from the populations with a good growth rate described by Bernatowicz. The meristic traits of the studied population do not significantly deviate from the values reported by other researchers, except for filtration processes.

PL

Celem przeprowadzonych w 2011 roku badań było poznanie najważniejszych parametrów biologicznych populacji sielawy z jeziora Śremskiego, leżącego na pojezierzu Międzychodzko-Sierakowskim oraz porównanie uzyskanych wyników do danych literaturowych. Materiał biologiczny pozyskano w okresie jesiennym, tuż przed rozpoczęciem tarła. Aby zrealizować cel badań określono strukturę płci, wiek, tempo wzrostu, kondycję, płodność, a także cechy populacyjne (mierzalne i policzalne) badanych sielaw. Równocześnie oznaczono najważniejsze wskaźniki fizykochemiczne wody, pozwalające scharakteryzować warunki środowiskowe jeziora. Na podstawie wskaźników fizykochemicznych stan wód zbiornika uznano jako dobry. Sielawa z badanego zbiornika należy do grupy o bardzo dobrym wzroście (znacznie powyżej średniej krajowej), osiągając w trzecim roku życia średnio 22,4 cm długości całkowitej. Wartość wskaźnika kondycji Fultona wahała się od 0,78 do 1,25, przy średniej 0,89. Średnia płodność absolutna wyniosła 12714 szt. jaj, natomiast płodność względna 11994 szt. jaj na 100 g masy ciała. Biorąc pod uwagę cechy mierzalne populacja śremska nieznacznie różni się pod względem wysokości ciała od innych populacji o dobrym wzroście, opisanych przez Bernatowicza. Cechy policzalne badanej populacji nie odstają od wartości podanych przez innych badaczy, z wyjątkiem liczby wyrostków filtracyjnych.

14

Analysis of ecological status of surface waters in the Bystrzyca river Lublin

Grzywna A., Jóźwiakowski K., Gizińska-Górna M., Marzec M., Mazur A., Obroślak R.

Journal of Ecological Engineering

|

2016

|

Vol. 17, nr 5

203--207

EN

The quality of surface water in watercourses in the region of Lublin agglomeration was studied in 2012–2014. Biological and chemical indicators of the study for various sampling sites were detected and the resulting values of the indicators were processed statistically. Rivers characterized by small size and the flow and modification of the riverbed. The resulting low values of macrophyte river index and infusorial index pointed to a poor quality of surface waters. Chemical indicators of the quality of surface waters reached low values, only BOD and phosphates reached high values. The river is located outside the city and it is characterized by moderate potential ecological (III quality class), and the river within Lublin is insufficiently potential ecological (IV quality class). Statistical analysis showed high variability index values between the studied positions.

15

Seasonal changes in phytoplankton and bioindices in the southern part of Lake Jeziorak (NE Poland)

Dembowska E. A., Józefowicz S.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2015

|

Vol. 44, No. 1

1--10

EN

The structure of phytoplankton communities of Lake Jeziorak was presented for the first time. The objective of our research was qualitative and quantitative analysis and bioindices of phytoplankton during and outside the tourist season. Analysis of phytoplankton assemblages were performed in 2011-2012. A total of 96 taxa were identified in Lake Jeziorak, mainly: Cyanobacteria - 20, Bacillariophyceae - 49, and Chlorophyta − 19. Biomass of the phytoplankton varied from 10 mg l−1 in October to 29 mg l−1 in May. In the whole research period, Cyanobacteria dominated and represented up to 68% of the total biomass. The cyanobacterial blooms were constantly observed. Biomass in the summer period was composed of filamentous Aphanizomenon gracile, Limnothrix redekei, Planktothrix agardhii and Pseudanabaena limnetica. Outside the holiday season, i.e. in autumn and spring, filamentous Cyanobacteria accompanied cryptomonads in phytoplankton. The species composition, the biomass of phytoplankton, and TSI indicate the hypertrophic conditions of the lake. Phytoplankton in Lake Jeziorak was in a state of equilibrium for almost the entire study period. S1 was a dominant group and its abundance and biomass did not change by more than 10%. There was no significant direct effect of the seasonal tourism impact on the development of phytoplankton in Lake Jeziorak

16

Cyanobacterial bloom intensity in the ecologically relevant state of lakes : an approach to Water Framework Directive implementation

Napiórkowska-Krzebietke A.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2015

|

Vol. 44, No. 1

97--108

EN

This study focused on the determination of the cyanobacteria development in terms of the probabilistic recognition of the bloom intensity level in the ecologically relevant state of lakes. Assuming the possibility of using once-a-year sampling frequency, the ecological status or potential was assessed based on the modified Polish phytoplankton-based method (PMPLMOD) in 23 Masurian lakes. The summer cyanobacteria biomass reached 52.3 mg l-1. The biomass did not exceed the WHO-defined low risk threshold of 2 mg l-1, and was usually observed in lakes with at least good ecological status/potential. This threshold may be sufficient to propose it as a good/moderate cyanobacterial bloom intensity threshold. The average values of 3.3, 9.9 and 22.4 mg l-1 were recorded in the lakes with a moderate, poor and bad ecological status/ potential, respectively. The WHO-defined moderate risk threshold of 10 mg l-1 was exceeded only in lakes with a poor or bad ecological status/potential. The structure of cyanobacteria assemblages changed along with the deterioration of the ecological status/ potential and a decrease in Chroococcales biomass and an increase in Oscillatoriales and Nostocales biomass. Nevertheless, Planktolyngbya limnetica, Pseudanabaena limnetica and Aphanizomenon gracile had a significant presence in the total cyanobacterial biomass in all surveyed lakes.

17

The effect of anthropogenic change in the structure of diatoms and water quality of the Żołynianka and Jagielnia streams

Peszek Ł., Noga T., Stanek-Tarkowska J., Pajączek A., Kochman-Kędziora N., Pieniążek M.

Journal of Ecological Engineering

|

2015

|

Vol. 16, nr 2

33--51

EN

The studies on bentic diatoms were conducted in 2009–2011 at eight samplings sites over the Żołynianka stream and its tributary, the Jagielnia. 427 diatom taxa were recorded in total. Achnanthidium minutissimum var. minutissimum, Aulacoseira ambigua, Fragilaria capucina var. capucina, Gomphonema parvlum, Navicula gregaria, Nitzschia palea and Planothidium lanceolatum were dominant taxa in both watercourses. Chemical analysis of water showed high chemical status of water at most of sampling sites. The results of diatomaceous analysis conducted with OMNIDIA software revealed moderate and poor condition of water. The best water quality was recorded in the Jagielnia stream (good or moderate status). The values of the analyzed indices showed the worst water quality on the Żołynianka at site four, showing bad ecological status. TDI index deviated the most from the other two indices (IPS and GDI), always indicating poorer water quality.

18

Ecological assessment of the San River water quality on the area of the San Valley Landscape Park

Noga T., Stanek-Tarkowska J, Pajączek A, Kochman N, Peszek Ł.

Journal of Ecological Engineering

|

2014

|

Vol. 15, nr 4

12--22

EN

Water of the San River was characterized by good and high ecological status and high diatom richness. During four studied seasons at two sites 353 diatom taxa were identified in total, from which the most numerous were Achnathidium pyrenaicum (Hust.) Kobayasi and Achnanthidium minutissimum (Kütz.) Czarnecki var. minutis-simum. Water of the San River, was characterized by high and good water quality (II and I class) in all seasons and at both studied sites.

19

Równowaga hydrodynamiczna ważnym parametrem kształtującym stan ekologiczny cieków karpackich

Strużyński A., Bartnik W., Kulesza K., Czoch K.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2013

|

Tom 15, cz. 3

2591--2610

EN

According to the Water Framework Directive human activities should lead to an improvement or at least stabilizing of water ecosystems. Due to the adaptive nature of living species, reference conditions specified under the WFD for mountain river should be tested after reaching of proper hydromorphological parameters. The hydrodynamical balance of mountain river channel is reflected by it's plan view as well as by vertical and cross-sectional layouts. Mountain river in natural conditions produce a clearly defined riffle and pool system and can create a variety of channels with bars. Fluvial processes occurring in mountain rivers differ much from those that occur in lowland rivers. Beds of mountain rivers and streams, due to the water flow in high bed relative roughness conditions, are sensitive to changes in the bed material composition, size and shape. In these circumstances, bedforms are not created. While low and medium flows, there is no sediment transport, and only minor grain hide, sorting and armoring processes form the top of the bed. Granulometric curve changes depend on variations in several parameters. During the process of creating or removing the armored layer, the variation of fractions describing bed stability and water flow conditions exist. In a changing regime of watercourses functioning with the rough bottom, the standard deviation of the curve correctly reflects the bed material sorting processes. Armored bottom exists for it's values less than 1.6, and in the natural conditions the value does not fall below 1.3. In this case, fine material is almost completely removed from the bottom of the cover. Below the reaches of river sources, which are the steepest sections of mountain streams, riverbeds mostly achieve hydrodynamic balance and this is the optimal condition for the development of the aquatic ecosystem. When the incised channel, with armored bottom in alluvial river is found, it often shows a limited supply of bed material. Many factors can affect the change of the river channel so the stable morphological state occurs after some time, and after many oscillations around the optimal condition. It is a period of a few to tens of years. In any case, one can determine the state and intensity of fluvial processes. This paper presents a proposal for the implementation of the hydrodynamic balance to assess their ecological status as one of the first and basic. The assessment of the alluvial rivers hydrodynamic balance is shown on the example of the Skawa river (section above the mouth of Bystrzanka stream). Hydrodynamic balance of the channel was based on the analysis of interdependencies between riverbed bandwidth, the channel lateral and vertical layout and bed stability for the characteristic flows of the water: (Q75%, Q50% Q25%, Q10% and Q1%, bankfull an dominant flows). Bed stability analysis presented in the paper was performed using the computer program ARMOUR. Calculations were performed by comparing the critical Shields stresses characterizing all fractions of bed material to the bed shear stresses of the flowing water. On the basis of analysis of the riverbed in this section it was classified as natural.

20

Zależność między klasyfikacją rzek opartą na makrofitach a jakością fizyczno-chemiczną wody na przykładzie rzek województwa wielkopolskiego

Pietruczuk K., Szoszkiewicz K.

Ochrona Środowiska

|

2012

|

Vol. 34, nr 1

41-46

PL

W województwie wielkopolskim w latach 2007-2009 przebadano 153 stanowiska na rzekach, które sklasyfikowano w 5-klasowym systemie stanu ekologicznego. Klasyfikacja opierała się na Makrofitowym Indeksie Rzecznym (MIR). Wartości indeksu makrofitowego porównano następnie z wynikami analiz fizyczno-chemicznych wody w rzekach należących do różnych typów. W analizie statystycznej wykorzystano następujące wartości wskaźników hydrochemicznych: średnie roczne, średnie w sezonie wegetacyjnym (VI-IX), maksymalne i minimalne oraz kwartyle. Badania wykazały istotne powiązania pomiędzy indeksem makrofitowym a zawartością pierwiastków biogennych w wodzie oraz BZT5, węglem organicznym, przewodnością właściwą oraz chlorofilem a w rzekach typu piaszczystego i kamienisto-żwirowego. Najwyższe wartości korelacji wskaźnika makrofitowego wykazano w odniesieniu do BZT5, chlorofilu a, węgla organicznego i azotu Kjeldahla, przy czym wskaźnik ten najsilniej odzwierciedlał średnie wartości roczne i w podobny sposób średnie z okresu wegetacji oraz najwyższe wartości w roku.

EN

In the time span of 2007-2009, assessments were carried out for 153 monitoring stations located along the rivers of Wielkopolska, which were classified according to the 5-class system of ecological status. Their classification was based on the Macrophyte Index for Rivers (MIR). The MIR values were then compared with the results obtained from physico-chemical analysis of water samples taken at different types of rivers. Statistical analysis included the following hydrochemical parameters: annual averages, growth season averages (June-September), annual maximum and minimum values and quartiles. The study revealed a significant relation between the macrophyte index and nutrient content of the water, as well as BOD5, organic carbon, conductivity and chlorophyll a in sandy rivers and stone-and-gravel rivers. The highest correlation values of the macrophyte index were observed with BOD5, chlorophyll a, organic carbon and Kjeldahl nitrogen. The macrophyte index most accurately reflects annual average values and, in a very similar way, the average values of the growth season and the highest values in a year.