Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Prächtiges haus – festes haus: Notes on the "urban" and "country" architectural modus of the house of Wrocław patricians in the Early Modern Period

Kwaśniewski Artur

Architectus

|

2022

|

Nr 1 (69)

15--26

EN

In contemporary studies of historical architecture, the social sense and context of a work of architecture increasingly often becomes a crucial matter. From this standpoint, it is justified to define the field of study and to analyze phenomena from the perspective of the community that used the given architecture and not following the traditional approach of "architectural theme", or "artistic genesis". The author of this paper explores the phenomenon of residential architecture in the community of Wrocław's patrician class during the early modern period and postulates that the relations between the urban and country patrician houses should be made a subject of study. This paper focuses on the distinctive architectural elements of these residences, as interpreted from the perspective of the messages and meanings they conveyed. The author briefly characterizes the features of urban residences (distinguishing a group of houses that embodied the formula of the "urban palace") and country residences (pointing to the prevalence of the castle formula). The author analyzed the language of forms of the urban and country house and pointed to significant differences stemming from ideological functions that they performed: they were resplendence, artfulness, and innovation on the one hand, while on the other: flaunting a fortress-like appearance, a deliberate austerity, and an accentuation of "oldness". The paper's conclusions include, among others, postulates concerning the future of architectural studies that should be conducted with an awareness of the retrospective program of early modern patrician residences from around Wrocław.

PL

We współczesnych badaniach nad architekturą dawną coraz częściej kwestią pierwszoplanową staje się społeczny sens i kontekst dzieła architektonicznego. W takim ujęciu zasadne jest definiowanie obszaru badań i analizowanie zjawisk z perspektywy środowiska społecznego, które posługiwało się architekturą, a nie według tradycyjnego klucza „tematu architektonicznego”, „genezy artystycznej” itp. Autor artykułu zwraca uwagę na zjawisko architektury rezydencjonalnej w kręgu patrycjatu Wrocławia w okresie wczesnonowożytnym i postuluje, aby przedmiotem badań uczynić relacje zachodzące w sferze architektury między miejskim i wiejskim domem patrycjuszowskim. Treść artykułu stanowią architektoniczne wyróżniki tych siedzib, interpretowane pod kątem komunikowanych treści i znaczeń. Autor w skrótowy sposób charakteryzuje cechy siedzib miejskich (wyróżniając grupę domów realizujących formułę „pałacu miejskiego”) oraz siedzib wiejskich (wskazując na powszechność formuły zamkowej). Analizując język form domu miejskiego i wiejskiego, wskazuje istotne różnice wynikające z funkcji ideowych, jakie każda z siedzib realizowała: z jednej strony wytworność, kunsztowność, nowatorstwo, z drugiej – epatowanie warownością, rozmyślna surowość, akcentowanie „dawności”. W konkluzjach zostały m.in. zawarte postulaty dotyczące przyszłych badań architektonicznych, które powinny być prowadzone ze świadomością retrospektywnego programu podwrocławskich siedzib patrycjuszowskich doby wczesnonowożytnej.

2

Bastion fortifications in Wiązów and Żórawina as an example of less known Silesian implementations by Hans Schneider von Lindau

Śledzik-Kamiński Rafał

Architectus

|

2021

|

Nr 4 (68)

121--128

EN

The article is devoted to early modern fortification builder Hans Schneider von Lindau. The aim of the work was to present a professional career of this fortification builder and his bastion fortifications thanks to the studies of source literature as well as archival iconographic and cartographic materials. The fortifications in two smaller centers, i.e., Wiązów and Żórawina, were researched. In Żórawina, it was possible to determine the hitherto uncertain authorship and to pinpoint the construction time of fortifications, namely for the years 1597–1602. In general, the author of the article claims that the fortifications designed by Hans Schneider von Lindau in smaller centers were as modern as the bastion fortifications he erected in larger towns.

PL

Artykuł jest poświęcony nowożytnemu fortyfikatorowi Hansowi Schneiderowi von Lindau. Celem pracy było przybliżenie – dzięki studiom nad literaturą przedmiotu, archiwalnymi materiałami ikonograficznymi i kartograficznymi – zawodowej kariery tego budowniczego oraz wykonanych przez niego umocnień bastionowych. Badaniom poddano umocnienia w dwóch mniejszych ośrodkach: Wiązowie i Żórawinie. W Żórawinie możliwe było ustalenie niepewnego dotychczas autorstwa i uściślenie czasu budowy fortyfikacji na lata 1597-1602. Uogólniając, autor artykułu pokusił się o stwierdzenie, że projektowane przez Hansa Schneidera von Lindau fortyfikacje w mniejszych ośrodkach były równie nowoczesne jak umocnienia bastionowe wznoszone przez niego w większych miastach.

3

Archaeological research at Grodno Castle in Zagórze Śląskie from 2017 to 2019

Biel Radosław, Konczewska Magdalena, Konczewski Paweł

Architectus

|

2021

|

Nr 4 (68)

21--28

EN

Although Grodno Castle (Kynsburg), located in the southern part of the Wałbrzyskie Mountains, due to its turbulent history has been popular since the 19th century, this fact has never translated into the level of advancement of the scientific studies devoted to it. Until recently, scientific research, especially excavations, was carried out to a very limited extent. The aim of the article is to present and discuss the results of archaeological research conducted in 2017-2019 and its correlation with the knowledge provided to us by written sources. For this purpose, the most important historical events related to the functioning of Grodno Castle are briefly discussed. Then, the results of analyzes of the nature and relative chronology of the stratigraphic layers forming the embankment located on the castle zwinger and lying in the courtyard of the upper castle are presented, along with summarizing the conclusions of the typological, morphological, chronological and comparative analyzes of the archaeological finds discovered during the excavations. As a result of these activities, in the case of the layers forming the embankment located on the zwinger, 6 phases of anthropogenic activity were distinguished, which were related to historical events, and an image of the material culture of the castle inhabitants and the changes taking place in it over more than seven centuries were obtained.

PL

Choć zamek Grodno (Kynsburg), położony w południowej części Gór Wałbrzyskich, wskutek swej burzliwej historii cieszył się popularnością już od XIX w., nigdy nie przełożyła się ona na stopień zaawansowania poświęconych mu studiów naukowych. Jeszcze do niedawna badania naukowe, a szczególnie prace wykopaliskowe prowadzono tam w bardzo ograniczonym stopniu. Celem artykułu jest zaprezentowanie i omówienie wyników badań archeologicznych prowadzonych w latach 2017-2019 i ich korelacja z informacjami ze źródeł pisanych. W tym celu skrótowo omówiono najważniejsze znane wydarzenia historyczne związane z funkcjonowaniem zamku Grodno. Następnie zaprezentowano wyniki analiz charakteru i względnej chronologii nawarstwień stratygraficznych tworzących nasyp zlokalizowany na zamkowym międzymurzu oraz zalegających na dziedzińcu zamku górnego, a także podsumowano wnioski płynące z wykonanych analiz typologicznych, morfologicznych, chronologicznych i porównawczych ruchomego materiału zabytkowego, odkrytego w trakcie badań przeprowadzonych metodą wykopaliskową. W efekcie tych działań, w przypadku nawarstwień tworzących nasyp położony na międzymurzu, wyróżniono sześć faz aktywności antropogenicznej, które powiązano z historycznymi wydarzeniami, a także uzyskano obraz kultury materialnej mieszkańców zamku i zachodzących w niej zmian na przestrzeni przeszło siedmiu wieków.