Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Izocyjanian cykloheksylu. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Skowroń J.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2005

|

Nr 4 (46)

71--82

PL

Izocyjanian cykloheksylu (CHI) jest cieczą bezbarwną lub lekko żółtą o nieprzyjemnym, ostrym zapachu stosowaną jako produkt pośredni do produkcji leków, pestycydów, amin, karbamidów i innych związków karbamylowych. Jako substancja inicjująca proces polimeryzacji CHI jest stosowana przy produkcji poliuretanów oraz mas plastycznych i gumy. Głównymi drogami narażenia na substancję w warunkach pracy zawodowej są układ oddechowy i skóra. Pary CHI działają silnie drażniąco na oczy, drogi oddechowe i skórę. Objawy szkodliwego działania CHI na drogi oddechowe to trudności w oddychaniu, suchy kaszel, duszność i odkrztuszanie krwią. Izocyjanian cykloheksylu w postaci cieczy działa umiarkowanie drażniąco na skórę (obrzęk, zaczerwienienie w miejscu kontaktu) oraz może być przyczyną poważnych uszkodzeń oczu (oparzenie, uszkodzenie rogówki). Podobnie jak inne izocyjaniany związek może mieć działanie uczulające na skórę i drogi oddechowe. Objawy szkodliwego działania CHI mogą wystąpić zaraz po narażeniu lub z opóźnieniem kilkugodzinnym. Większą wrażliwość na toksyczne działanie izocyjanianu cykloheksylu wykazują osoby z przewlekłym nieżytem oskrzelowym, rozedmą płuc czy uczulone na inne izocyjaniany lub diizocyjaniany. W piśmiennictwie nie znaleziono opisu klinicznego zatrucia ostrego izocyjanianem cykloheksylu. Nie ma też danych dotyczących objawów przewlekłych zatruć u ludzi. Izocyjanian cykloheksylu jest związkiem szkodliwym po podaniu drogą dożołądkową. Wartość LD50 po podaniu per os dla szczurów wynosi 560 mg/kg m.c. Główne objawy działania toksycznego CHI u zwierząt w warunkach narażenia inhalacyjnego ostrego to działanie drażniące na układ oddechowy oraz działanie neurotoksyczne. W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono danych dotyczących przewlekłych zatruć zwierząt doświadczalnych CHI. Izocyjanian cykloheksylu należy do związków wysoce reaktywnych chemicznie. W organizmie wchodzi w reakcje z grupami hydroksylowymi, aminowymi, karboksylowymi, sulfhydrylowymi, może też zobojętniać białka wiązaniami kowalencyjnymi. Mechanizm działania toksycznego związku nie został poznany. Zebrane informacje na temat działania toksycznego izocyjanianu cykloheksylu wskazują, że przy ustalaniu wartości NDS należy uwzględnić działanie drażniące i uczulające związku na drogi oddechowe i skórę. Ryzyko toksycznego oddziaływania CHI na układ oddechowy w wyniku powtarzanego narażenia to przewlekłe stany zapalne dróg oddechowych i natychmiastowa i/lub opóźniona reakcja astmatyczna. Nie ma jednak podstaw naukowych do wyliczenia wartości NDS. Z tego względu proponuje się ustalenie wartości NDS izocyjanianu cykloheksylu na poziomie zbliżonym do innych izocyjanianów i wynoszącym 0,04 mg/m3. Wartość normatywu proponuje się także oznakować literami: „I” – substancja o działaniu drażniącym oraz „A” – substancja o działaniu uczulającym. Nie ma podstaw do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) i dopuszczalnego stężenia biologicznego (DSB) izocyjanianu cykloheksylu.

EN

Cyclohexyl isocyanate (CHI) is a colourless to pale yellow liquid. It is a lachrymator. It is used as a chemical intermediate in the production of drugs, pesticides, amines, ureas and other carbamoyl compounds. The vapour phases of cyclohexyl isocyanate are strongly irritating to the eyes, the skin and mucous membranes. Typical symptoms include breathlessness, dry cough, difficulty in breathing and possibly coughing up blood. Like other isocyanates, CHI may cause skin and respiratory sensitization. Symptoms may appear immediately or may be delayed several hours after exposure, depending upon the concentration, and may continue for 3 to 7 days or longer. Permanent lung damage may result. There are currently no reports of these effects in people working with CHI. Cyclohexyl isocyanate is harmful by oral route for laboratory animals. The LD50 for rats is about 560 mg/kg. The vapours of cyclohexyl isocyanate are irritating to the respiratory tract and exert a depressive effect on the central nervous system in animals. Due to the similarity of CHI to other isocyanates, the Expert Group has established 0.04 mg/m3 as a maximum exposure limit (MAC). There are no bases for establishing MAC-STEL and BEI values. According to the irritant and sensitized effect of cyclohexyl isocyanate, the Group has suggested an additional determination with letters I and A.

2

Akrylan metylu. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Soćko R., Czerczak S.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2005

|

Nr 2 (44)

29--49

PL

Akrylan metylu jest bezbarwną, lotną cieczą o ostrym, gryzącym zapachu i powszechnym zastosowaniu w przemyśle chemicznym, włókienniczym, skórzanym, papierniczym, farmaceutycznym i kosmetycznym. Stosowany jest do produkcji tworzyw sztucznych, włókien syntetycznych, gumy syntetycznej, klejów, farb i lakierów. Wykorzystywany jest do impregnacji włókien sztywnikowych, tkanin dekoracyjnych, wykładzin podłogowych i papieru. Akrylan metylu w warunkach przemysłowych wchłania się głównie przez układ oddechowy, ze względu na swoją lotność. W postaci ciekłej wchłania się przez nieuszkodzoną skórę w ilościach mogących spowodować zatrucia. W obowiązującym w Polsce wykazie niebezpiecznych substancji chemicznych akrylan metylu został zaklasyfikowany jako produkt wysoce łatwo palny, szkodliwy, drażniący i uczulający. Akrylan metylu działa drażniąco na oczy, błony śluzowe układu oddechowego i na skórę. U osób przewlekle narażonych stwierdzano również obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, zmiany niektórych parametrów biochemicznych we krwi oraz sporadycznie występujące przypadki uszkodzeń wątroby i nerek, a także przewlekłe zapalenia skóry i uczulenia. W dostępnej literaturze nie ma danych dotyczących wpływu akrylanu metylu na rozrodczość zwierząt doświadczalnych. Nie ma również danych na temat jego działania embriotoksycznego i teratogennego. Na podstawie wyników uzyskanych z badań przeprowadzonych w warunkach in vitro na pro- i eukariotycznych organizmach wykazano, że akrylan metylu ma działanie mutagenne, klastogenne i genotoksyczne. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) zaklasyfikowała akrylan metylu do grupy 3., czyli do związków niemożliwych do zaklasyfikowania jako rakotwórcze dla ludzi. Unia Europejska nie klasyfikuje akrylanu metylu pod względem działania rakotwórczego. Eksperci Amerykańskiej Konferencji Państwowych Higienistów Przemysłowych (ACGIH) zaklasyfikowali akrylan metylu do grupy A4, czyli do związków, które nie są klasyfikowane jako rakotwórcze dla ludzi. W celu ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) akrylanu metylu uwzględniono wyniki z dwuletniego doświadczenia inhalacyjnego przeprowadzonego na szczurach obu płci. Wartość NDS akrylanu metylu wyliczona z wartości LOAEL równej 54 mg/m3 wynosi 14 mg/m3, natomiast zaproponowana wartość NDSCh wynosi 28 mg/m3. Ponieważ związek ten działa uczulająco, drażniąco i wchłania się przez skórę, proponujemy oznaczyć go odpowiednimi literami: „A”, „I” i „Sk”.

EN

Methyl acrylate is a clear, colorless, volatile liquid with a persistent acrid odor. An odor threshold of 4.8 ppb has been reported. Methyl acrylate is used to make acrylic resins and as emulsion and solution polymers for surface coating textiles, paper, and leather. It is also used in the production of acrylic fibers, adhesives, and binders. Methyl acrylate has limited use as a fragrance and flavoring agent. It is used to produce medical and dental prostheses, contact lenses, and other specialty plastics such as latex coatings and floor and fabric finishes. The acute toxicity of methyl acrylate for laboratory animals is moderate by all routes of administration. The subcutaneous LD50 for rabbits is about 1300 mg/kg, and the oral LD50 for rats is about 300 mg/kg. The liquid and vapor phases of methyl acrylate are irritating to the eyes, the skin and mucous membranes. Prolonged worker inhalation exposure to methyl acrylate produced drowsiness, headache, and nausea. Limited data indicate the potential for methyl acrylate to produce skin sensitization. Also exposure to methyl acrylate affected blood pressure and respiration in animals at high concentrations, but there has not been any published evidence to support the existence of an acute intoxication syndrome in humans. Based on a 2-year inhalation study of animals we established 14 mg/m3 as the maximum exposure limit value for methyl acrylate. This value should minimize adverse lacrimation and irritation of the skin and respiratory tract. STEAL value of 28 mg/m3. Because methyl acrylate has been shown to penetrate the skin in amounts sufficient to induce systemic toxicity, the skin notation is considered appropriate. According to the irritant and sensitized effect of methyl acrylate we suggest an additional determination with letters I and A.

3

Piperazyna. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Starek A.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2004

|

Nr 2 (40)

73--82

PL

Piperazyna jest ciałem stałym, krystalicznym, występującym w postaci wolnej zasady lub różnych soli z kwasami nieorganicznymi i organicznymi. Stosowana jest w medycynie i weterynarii jako lek przeciwrobaczy oraz w przemyśle jako inhibitor korozji, przyspieszacz procesu twardnienia polimerów i surowic w syntezie organicznej. W dostępnym piśmiennictwie nie ma danych, dotyczących narażenia na piperazynę. Piperazyna cechuje się małą siłą działania toksycznego. U ludzi wywiera działanie uczulające na skórę i drogi oddechowe. Nie działa genotoksycznie i rakotwórczo. Natomiast w wyniku nitrozowania w kwaśnym soku żołądkowym tworzy N-nitrozopochodne, działające genotoksycznie i rakotwórczo u gryzoni. Za podstawę wartości NDS przyjęto uczulające działanie piperazyny u ludzi zawodowo narażonych na ten związek. Stwierdzono, że narażenie na piperazynę o stężeniu 0,1 mg/m3 nie prowadzi do wystąpienia objawów dychawicy oskrzelowej. W związku z tym zaproponowano wartość NDS, wynoszącą 0,1 mg/m3, oraz wartość NDSCh, wynoszącą 0,3 mg/m3. Propozycja ta jest zgodna z dyrektywą Komisji Europejskiej 2000/39/CE.

EN

Piperazine (CAS Registry No. 110-85-0) is a solid, crystalline substance used mainly as an antihelminthic drug in medicine and veterinary medicine, and also as corrosion inhibitor and polymerization accelerant in industry. Piperazine is a low-toxic chemical. In humans, exposure to piperazine led to both skin sensitization and allergic asthma. No mutagenic and carcinogenic effects have been found in the relevant epidemiologic and experimental studies. On the of human observations in industry, values of 0.1 mg/m3 and 0.3 mg/m3, have been proposed as MAC (TWA) and MAC (STEL) respectively.

4

10-Hydrat heptaoksotetra-boranu sodu – pyły : dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

Miranowicz-Dzierżawska K., Puchalska H.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2000

|

Nr 1 (23)

135--161

PL

lO Hydrat heptaoksotetraboranu sodu (sodowy czteroboran dziesięciowodny - boraks) występuje w postaci twardych, bczwonnych, pryzmatycznych kryształów oraz ziarnistego lub krystalicznego proszku. Stosowany jest przy lutowaniu metali, produkcji szkła borokrzemianowego, polew i emalii ceramicznych. W lecznictwie znalazł zastosowanie jako środek do pędzlowania jamy ustnej, zwłaszcza w przypadku pleśniawek u dzieci. Jest składnikiem farb ognioodpornych, impregnatów drewna, detergentów i środków owadobójczych. W warunkach pracy zawodowej główną drogą narażenia na pyły boraksu jest układ oddechowy. Boraks może sią wchłaniać się do organizmu również przez skórą (zwłaszcza uszkodzoną). W ostrych zatruciach doustnych, a także po wchłonięciu się boraksu przez skórą obserwuje si wymioty, biegunką, zaczerwienienie skóry, jej łuszczenie i tworzenie pęcherzy, żółtaczkę, skąpomocz lub bezmocz, sinicą i śpiączką poprzedzającą zgon. W obrazie klinicznym przewlekłego narażenia ludzi na działanie pyłu boraksu dominują objawy zaburzeń w obrębie układu oddechowego wynikające z jego działania drażniącego oraz objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego. DL50 dla szczurów przy podaniu doustnym wynosi 2660 + 6080 mg/kg. U zwierząt następstwem przewlekłego zatrucia boraksem drogą doustną są zmiany w układzie oddechowym, układzie rozrodczym oraz zmiany skórne Boraks działa cytotoksyczne. Zarówno w postaci oczyszczonej, jak i surowej rudy wykazywał cytotoksyczność dla komórek chomika chińskiego V79, C3H l OT 1/2 komórek myszy i diploidalnych fibroblastów napletka ludzkiego. Proponowana wartość NDS na poziomie 0,5 mg/m3 została wyprowadzona z wartości l mg/m3 ustalonej jako NOAEL dla pyłu boraksu u ludzi w warunkach ekspozycji przewlekłej. Wartość NDSCh ustalono na poziomie 2 mg/m3.

EN

The decahydrate form is white, odourless, and crystalline, slowly soluble in water. Borax is used in the manufacture of glazes and enamels, in cleaning compounds, for artificial ageing of wood, and for soldenng metals. It is also used as a preservative, both alone or with other anti-septics, against wood fungi; for fireproof fabrics and woods; and for preserving leather. A significant toxic property of borax is its acute irritative effect when in contact with the skin and mucous membranes of the eyes, nose, and other sites within the respiratory tract as well as CNS (central ncrvous syslem) dcpression. Taking account of ils irritativc properties, the Expert Group has recommended the value of 0.5 mg/m3, derived from the LOAEL of I mg/m3 (irritant to mucous membranę), as the MAC value, and 2 mg/m3 as MAC-STEL.