Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wiedza pacjentek i personelu medycznego na temat raka gruczołu piersiowego w określonej grupie wiekowej

Jędrzejewska M., Węckowski B., Jankowski P.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2015

|

Vol. 4, nr 1

18--22

PL

Rak piersi staje się coraz większym problemem społecznym. Obecnie na nowotwór chorują coraz młodsze kobiety, nawet krótko po 30. roku życia. W artykule przedstawiono stan wiedzy pacjentek i personelu medycznego na temat raka gruczołu piersiowego.

EN

Breast cancer becomes a frequent social problem. Nowadays, women suffer from cancer at an increasingly young age, even just after 30 years old. The actual state of knowledge of patients and medical personnel, concerning the carcinoma of the mammary gland, was introduced in the article.

2

Polimery w teleradioterapii

Łukowiak M., Fray M. el, Piątek-Hnat M., Lewocki M.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2015

|

Vol. 4, nr 1

29--32

PL

W artykule przedstawiono przykłady zastosowań materiałów polimerowych do celów klinicznych w teleradioterapii oraz zwrócono uwagę na potrzebę interdyscyplinarnego podejścia i współpracy pomiędzy jednostkami klinicznymi a ośrodkami naukowymi w celu zapewnienia wysokiej jakości realizowanego leczenia.

EN

The examples of polymer materials applications in teleradiotherapy, were introduced in the paper. The necessity of interdisciplinary approach and cooperation between the clinical and research centers, to ensure high quality of treatment, were underlined.

3

Układy dozymetryczne do dwu- i trójwymiarowych pomiarów rozkładów dawek promieniowania jonizującego i UV

Kozicki M.

Zeszyty Naukowe. Rozprawy Naukowe / Politechnika Łódzka

|

2012

|

Z. 417

1-1

PL

W pracy omówiono wyniki badań dotyczących opracowania metody dozymetrycznej do pomiarów rozkładu dawek promieniowania jonizującego i UV w 2D. Omówiono charakterystykę i zastosowanie dozymetrów o podłożu włókienniczym będących głównym elementem tej metody. Ponadto przedstawiono wyniki prac z zakresu trójwymiarowej dozymetrii polimerowej, w tym procesy zachodzące w dozymetrach polimerowych pod wpływem promieniowania jonizującego, modyfikację składów dozymetrów polimerowych o akronimach PABIG, VIP AR (nowe układy: PABIGnx i VIPARnd), aplikację dozymetrów do dozymetrii w radioterapii oraz przygotowanie dedykowanego programu do obliczeń wyników. Celem badań było uzyskanie nowych rozwiązań w postaci układów włókienniczych do mierzenia rozkładów dawek promieniowania w 2D oraz rozwój dozymetrii 3D opartej na układach hydrożelowych. Ze względu na różnicę między badanymi układami, pracę podzielono na dwie części. W rozdziale 1. omówiono wyniki prac nad metodą dozymetryczną 2D opartą na dozymetrze włókienniczym, a w rozdziale 2. wyniki prac dotyczących dozymetrii polimerowej 3D. Każdy rozdział rozpoczyna się od krótkiego wprowadzenia literaturowego oraz omówienia metodyki badań, a kończy się wnioskami. Dyskusję wyników dotyczących metody dozymetrycznej 2D zawarto w rozdziałach 1.4.1-1.4.4. Wykazano, że sole tetrazoliny mogą służyć jako związki do modyfikacji płaskich wyrobów włókienniczych celem wytwarzania układów do pomiarów rozkładów dawki promieniowania wysokoenergetycznego (UV i jonizującego), a czułość próbek i ich zakres pomiarowy zależą od ich składu, w tym stężenia soli tetrazoliny. Niehomogeniczne napromienienie próbek zarówno promieniowaniem UV jak i jonizującym powoduje wyraźne różnice w intensywności zabarwienia a intensywność jest proporcjonalna do zaabsorbowanej dawki. Aplikując odpowiedni algorytm zaproponowano sposób obliczenia rozkładu dawki, np. w postaci profili wzdłuż, w poprzek czy po przekątnej próbki, tym samym wykazując możliwość uzyskania rozkładu dawki na całej płaszczyźnie próbki. Wykazano, że różne tkaniny mogą służyć do wytwarzania dozymetrów, a także stwierdzono, że korzystnym włóknem jest poliamid o splocie płóciennym. Zastosowanie bawełny, mieszanka poliester-bawełna czy poliakrylonitrylu wiąże się z podwyższonym błędem pomiaru lub/i zmniejszoną czułością na napromienienie. Błąd pomiaru, wyższe odchylenie standardowe, wyraźne zaszumienie profili, może wynikać zarówno z rozbudowanej struktury materiału włókienniczego, jak i niehomogeniczność próbki. W przypadku promieniowania jonizującego zwiększenie czułości na dawkę można uzyskać poprzez wyeliminowanie tlenu, który wpływa na procesy radiacyjne, zastosowanie zmiataczy rodników hydroksylowych, zwiększenie stężenia soli tetrazoliny oraz zapewnienie warunków do reakcji tworzenia formazanu w środowisku wodnym o pH alkalicznym. Wykazano, że odpowiednio przygotowane próbki mogą służyć do oceny rozkładu dawki wokół źródła promieniowania stosowanego w radioterapii. Oceniono, że korzystne warunki skanowania próbek za pomocą skanerów biurowych to rozdzielczość <_100 dpi oraz brak wyostrzania obrazu; pomiary próbek są powtarzalne. Ta metoda dozymetryczna jest chroniona patentem RP od grudnia 2010 roku (nr patentu: 208671). Dyskusję wyników na temat dozymetrii 3D zamieszczono w rozdziałach 2.4.1-2.4.7. Wyjaśniono zasadę działania trójwymiarowego dozymetru polimerowego w oparciu o analizę powstawania dużych makrocząsteczek kopolimeru pod wpływem promieniowania jonizującego. Zaprezentowano możliwość mierzenia napromienionych dozymetrów za pomocą skanerów 3D, których działanie oparte jest na zjawisku jądrowego rezonansu magnetycznego protonów wody. Zmiany wielkości tworzących się cząsteczek w dozymetrze wpływają na relaksację protonów z ich otoczenia. Im większy ciężar cząsteczkowy tym szybsza relaksacja. Do ważnych wyników eksperymentów zaliczyć można zmianę składu dozymetrów PABIG i VIPAR, opracowanie fantomów kalibracyjnych specyficznych dla metod kalibracyjnych oraz opracowanie procedur kalibracyjnych, a także przygotowanie programu komputerowego i udaną aplikację dozymetrii w radioterapii. Wykazano, że zmiana składu dozymetrów przekłada się na uproszczenie ich wytwarzania poprzez wyeliminowanie etapu odtleniania. Skrócony został czas wytwarzania dozymetrów. Zwiększono czułość dozymetrów. W przypadku VIPAR uzyskano możliwość pomiaru dawek w zakresie poniżej 10 Gy. Opracowano procedury kalibracyjne oraz przystosowane do nich fantomy na dozymetry, dzięki czemu można obecnie wykonywać kalibrację na kilka sposobów tym samym uzyskując większą wiarygodność wyników. Metody te różnią się sposobem przygotowania oraz czasochłonnością i ilością punktów kalibracyjnych możliwych do uzyskania. W metodach kalibracyjnych stosowane jest napromienienie dozymetrów bezpośrednio za pomocą źródła lub z użyciem systemu planowania leczenia. Opracowano program komputerowy umożliwiający szybkie wykonanie obliczeń kalibracyjnych oraz obliczeń rozkładu dawki i porównania rozkładu dawki w dozymetrze polimerowym z rozkładem dawki zaplanowanym - teoretycznym. Wykazano, że zarówno dozymetry PABIG, VIPAR jak i PABIGnx i VIPARnd mogą służyć do pomiarów rozkładów dawek w 3D oraz weryfikacji teoretycznych rozkładów dawek (planowanych za pomocą systemów planowania leczenia, TPS). Wykazano, że za pomocą dozymetru PABIG możliwe jest mierzenie rozkładu dawki wokół źródła 125I, o małej szybkości dawkowania. Zaproponowano metodę kalibracji nieznanego źródła po kalibracji źródła znanego, wykorzystując do tego celu jeden dozymetr (na podstawie badan z użyciem 125I). Dozymetr PABIG można stosować do pomiarów rozkładów dawek w przypadku napromieniowań z wykorzystaniem urządzenia gamma knife. Wykazano skuteczność tej metody dozymetrycznej do weryfikacji planów teoretycznych napromieniowania mózgu. Zaprezentowano, że dozymetr VIP AR również może być stosowany do pomiarów rozkładów dawek w 3D generowanych przez gamma knife. Wykazano możliwość pomiaru pól o różnych średnicach. Dla obszarów o niskich dawkach zaobserwowano brak zgodności z innymi metodami dozymetrycznymi ze względu na zakres pomiarowy VIP AR (pomiar pow. 10 Gy). Z tego względu sugeruje się stosowanie PABIG, jeśli konieczna jest ocena niższych dawek. Zmodyfikowano dozymetry do składów odpowiadających VIPARnd i PABIGnx, co pozwoliło na uzyskanie układów o większej czułości na dawkę. W przypadku pierwszego uzyskano zwiększenie czułości w obszarze dawek 0,5-10 Gy, co zdecydowanie odróżnia tę kompozycję od VIPAR. Wykazano użyteczność dozymetru PABIGnx do weryfikacji rozkładu dawki wygenerowanego przez TPS. Wykazano, że zmodyfikowany dozymetr VIPARnd może służyć do weryfikacji rozkładów dawki wygenerowanych za pomocą TPS oraz do pomiarów parametrów wiązki generowanej przez unikatowe urządzenie - CyberKnife. Dozymetry polimerowe są chronione na terenie RP od stycznia 2011 roku dwoma patentami (nr patentu: 208875 i 208876).

EN

In this work results on two dosimetric methods are presented. One of them is a new method of ionising and UV dose distribution 2D measurements based on a flat textile dosimeter. Characteristics and application of the dosimeter are discussed. The other method is polymer gel 3D dosimetry. Processes under ionising radiation undergoing in the polymer gel dosimeters, which are detectors in this method, are shown. Besides, a modification of their compositions, applications to radiotherapy dosimetry as well as results on the preparation of unique software for 3D data processing are presented. The aim of this work was to achieve a new system for measurements of radiation dose distributions in 2D as well as to develop 3D dosimetry based on hydrogels. Therefore this work was divided in two parts. Chapter 1 contains information on the 2D dosimetric system based on flat textiles, whereas in Chapter 2 the 3D polymer gel dosimetry is presented. Each Chapter starts with a concise introduction to literature, which is followed by a description of experiments, and ends with conclusions. The results on textile dosimetric system are discussed in Chapters 1.4.1-1.4.4. It is shown that tertazolium salts can serve for modification of flat textiles for the purpose of measurements of radiation dose distribution (ionising radiation and UV). The sensitivity of samples and measurement range depend on composition. Inhomogeneous irradiation of samples causes distinct differences in tinge intensity between regions of different absorbed dose. Different textiles can serve for preparation of dosimeters such as cotton, polyester-cotton blend, and polyacrylonitrile; however, polyamide was show to be the most appropriate one due to high sensitivity of samples to radiation and low uncertainty of measurements. In case of ionising radiation, increase in dose sensitivity was achieved through elimination of deoxygenation, application of hydroxyl scavengers, increased concentration of tetrazolium salt and alkaline pH. Textile dosimeters were shown to be able to measure dose distribution around radiotherapy isotope of 192Ir. Simple scanning method of textile dosimeters was proposed with the aid of PC operated office scanners. The most appropriate scanning parameters include a resolution of <_100 dpi and no other correction of a scan. This dosimetric method has been Polish patent protected since December 2010 (Patent no: 208671). The results on development of 3D polymer gel dosimetry for measurements of radiation dose distributions in radiotherapy are discussed in Chapters 2.4.1.-2.4.7. The way the dosimeters function is explained through the analysis of high-molecular weight products formation under ionising radiation. The method of measurements of the dosimeters is presented and is based on 3D magnetic resonance imaging. Changes in molecular weight of the formed polymer in the dosimeters impact on water protons, which is followed by changes in magnetic resonance relaxation rate of the samples. It was shown that alteration of dosimetric compositions resulted in facilitation of their preparation. The time of the dosimeters preparation was reduced and their sensitivity towards radiation was increased. New calibration procedures and adapted phantoms allow for preparation of a few calibrations, which lead to better understanding of radiation properties of the dosimeters. Unique software for fast computation of dosimetric data and comparison of results with treatment planning system generated plans of irradiation of tumours was prepared. Additionally, it was shown that PABIG, VIPAR as well as PABIGnx and VIPARnd can serve for measurements of 3D radiation dose distribution in radiotherapy and verifications of theoretical doses planned with the aid of treatment planning systems. PABIG dosimeter was shown to be useful for dose distribution measurement around 125I as well as for the gamma knife technique for verification plans of irradiation of brain tumours. VIPAR dosimeter was also useful for gamma knife irradiation characterization. The modified composition of PABIGnx and VIPARnd are of higher sensitivity to radiation. The latter one measures doses below 10 Gy which is opposite to VIPAR composition. The potential of the new compositions was presented through application studies. For instance, VIPARnd was shown to be useful for beam profile characterization generated by CyberKnife. These dosimetric systems have been two Polish patents protected since January 2011 (Patens no: 208875 and 208876).