Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Inwentaryzacja fotograficzna drewnianego starego domu wiejskiego w Miniewiczach w gminie Zabłudów

Ładny Marcin, Szewczyk Jarosław

Architecturae et Artibus

|

2019

|

Vol. 11, no. 4

23--37

PL

Przedstawiono wybór ujęć fotograficznych około 85-letniego drewnianego domu wiejskiego w Miniewiczach w gminie Zabłudów. Dom wybrano pod kątem jego reliktowości w kategoriach konstrukcji, rozplanowania i wyposażenia. Zaprezentowana dokumentacja, uzupełniona tu opisem krytycznym, stanowi osiągnięcie poznawcze, odzwierciedla bowiem zamiar utrwalenia wiedzy o wiejskich tradycjach budowlano-zdobniczych północno-wschodniej Polski, w szczególności Białostocczyzny. Przedstawiony w opisie i na ilustracjach dom reprezentuje kategorię obiektów architektonicznych szybko ustępujących z miejscowego krajobrazu i niemalże już zanikłych poza regionem, co także uzasadnia jego opis naukowy.

EN

Exemplary photo images of an 85-year old timber house in Miniewicze, Zabłudow Commune, Białystok region (Białystok voivodeship), N-E Poland, are presented with extended commentary, in order to document the construction, layout, furniture and adornment of the house, as relics of indigenous vernacular aesthetics and architecture of the region. Such vernacular „architectural culture”, whilst becoming obsolete in terms of contemporary construction and aesthetics, has also become rarity out of the region and is rapidly vanishing even here, in N-E Poland.

2

Tradycyjne wiejskie domy w Haćkach na Białostocczyźnie : stan w 2015 roku, na wybranych przykładach

Krzywińska A., Kułaczewska-Biełach M., Szewczyk J.

Architecturae et Artibus

|

2016

|

Vol. 8, no. 3

82--93

PL

Cel pracy: Uzyskanie i zapis graficzny aktualnych informacji o wernakularnej architekturze Białostocczyzny, mianowicie o wnętrzach drewnianych domów wiejskich na pograniczu etnicznym polsko-białoruskim, w gminie Bielsk Podlaski, na przykładzie wsi Haćki. Metoda i wyniki: Interpretacja szczegółowych rysunków inwentaryzacyjnych dwóch wiejskich domów w Haćkach na Białostocczyźnie, wykonanych w grudniu 2015 roku na podstawie wcześniejszych prac terenowych przeprowadzanych w okresie od października do grudnia 2015 roku (wybrano i zaprezentowano 10 rysunków, w tym rzuty, przekroje i rysunki elewacji, przy czym rzuty i przekroje zawierają szczegółowe informacje o umeblowaniu i wyposażeniu wnętrz tych domów). Rysunki opracowano na prawach materiałów źródłowych, na potrzeby późniejszych analiz naukowych i działań konserwatorskich. Dopełnieniem materiałów rysunkowych jest dokumentacja fotograficzna (tu zaprezentowana w wyborze) i informacje pozyskane podczas wywiadów z mieszkańcami wsi. Wnioski: Zarejestrowano nawarstwianie się zmian (w rozplanowaniu, umeblowaniu i wyposażeniu) z różnych okresów oraz kontynuację ludowych wzorców kształtowania przestrzeni mieszkalnej (kompozycyjna i funkcjonalna rola pieca, amfiladowość wnętrza, rola kąta obrzędowego, czyli pokucia itp.).

EN

The general aim at the base of the work is to recognize vernacular architecture in Polish-Byelorussian ethnic borderland in the region of Białystok, on example of Haćki village in Bielsk Podlacki commune, 50 km south of Białystok, N-E Poland. The specific objective (research task) is to record graphical information about vernacular home interiors, as the source for further reasoning or conservation. Methods and results: Inventory drawings of two vernacular country cottages in Haćki, Białystok region, N-E Poland, have been made in December, 2015, after the field surveys in Haćki in October, November and December 2015. The set of drawings included plans, sections and façades; in this paper 10 drawings are presented. The drawings include all the information about layout, furniture and adornments of the houses. The relevant photographs and interviews with locals are also provided and taken into account. Conclusions: The houses are “chronicles of changes”, as we have observed the accumulation of changes of spatial layouts and furnishing of vernacular homes for the decades. Besides, the old vernacular traditions of residential space arrangement are still in use in such houses.

3

Dom wiejski we wsi gminnej Rossosz we wspomnieniach mieszkańców (komunikat naukowy)

Bujnik M.

Architecturae et Artibus

|

2015

|

Vol. 7, no. 1

5--9

PL

W pracy zaprezentowano informacje o ludowej kulturze budowlanej we wsi Rossosz. Na podstawie wspomnień mieszkańców (Romana i Eugenii Bujnik) opisano zwyczaje i tradycje związane z użytkowaniem nieistniejącego już stuletniego domu w tej wsi. Potwierdzono, że forma i konstrukcja tego obiektu nawiązywały do dawnych tradycji budowlanych na terenie Lubelszczyzny i południowego Podlasia. Zarejestrowano kilka oryginalnych (w tym również nie znanych dotąd i nie potwierdzonych w literaturze) zwyczajów związanych z użytkowaniem domu.

EN

The short research paper refers to vernacular building culture in Rossosz. The relevant lore sphere has been also studied, according to the memories and reminiscences of Roman Bujnik and Eugenia Bujnik, who used to inhabit an old house in that village (the house ceased to exist a few years ago). It is concluded, that the construction and forms of that house were rooted in the local building traditions; similarly, the lore was also relevant to the local traditions of home inhabiting. Nevertheless, a few unique vernacular traditions have been also revealed.

4

Fenomen domu wiejskiego na Podlasiu (z badań we wsi Olendy w gminie Rudka w 2014 roku)

Biernacka A., Garwolińska N., Szewczyk J

Architecturae et Artibus

|

2014

|

Vol. 6, no. 4

5--26

PL

W 2014 roku zrealizowano kolejną sesję badań terenowych we wsiach Białostocczyzny. W pracy zaprezentowano wyniki pomiarów i rysunków inwentaryzacyjnych pięciu domów we wsi Olendy w gminie Rudka, z próbą ich oceny i interpretacji. Celem tak przedsięwziętych i zaprezentowanych tu badań jest także ocena specyfiki przestrzeni architektonicznej badanej wsi Olendy – w tym ocena wartości architektury rodzimej, wernakularnej, wyrosłej z tradycji i zakorzenionej w miejscu i czasie, a także ocena specyfiki wnętrza domu. Okazuje się bowiem, że olendzkie domy akumulują od ponad półwiecza rozmaite estetyki i wzorce komponowania wnętrz, co owocuje niezwykłym konglomeratem architektonicznym, jakim jest współczesne wnętrze tradycyjnego olendzkiego domu; także strychulcowa konstrukcja i rozbudowane systemy piecowo- -kominowe dopełniają wrażenia ich swoistej „egzotyki”.

EN

Field surveys were performed in a number of villages in the region of Bialystok, N-E Poland in 2014. The results are presented and analyzed, with the research focus on five houses in Olendy village, Rudka commune. Their drawings and selected photographs are included, as well. The objective is to assess the uniqueness of their architecture and interiors in terms of vernacular architectural heritage and traditions. The houses in Olendy have been accumulating various aesthetic patterns since the last 50 to 70 years, resulting with an unusual and curious medley of architectural aesthetics of their interiors. Moreover, their obsolete wattle-and-daub construction of walls, as well as their huge stoves, supplement that medley, resulting with a feeling of an „exotics” of these specific vernacular houses.

5

Wpływ czynników fiskalnych na tradycyjne formy architektoniczno-budowlane. Na przykładzie podlaskich urządzeń piecowo-kominowych

Szewczyk J.

Architecturae et Artibus

|

2012

|

Vol. 4, no. 2

38-45

PL

Na podstawie literatury przedmiotu (w tym piśmiennictwa dziewiętnastowiecznego) poddano krytycznej analizie tezę, iż tak zwane podymne (dawny podatek pobierany od domów lub częściej od kominów, zwany inaczej kominowym i obowiązujący z licznymi modyfikacjami od 1629 roku, choć dawniej różnie interpretowany) stanowiło jedną z przyczyn powszechności specyficznych systemów grzewczych (tj. wielopiecowych, lecz zarazem jednokominowych) we wschodniopodlaskich domach wiejskich, a być może także istotny czynnik sprzyjający zachowaniu się lokalnie aż do początku xx wieku bezkominowych systemów piecowych w tzw. wnętrzach kurnych (dymnych). uzyskano informacje potwierdzające tezę, choć nie wykluczono pewnych wątpliwości interpretacyjnych. wyniki analiz uogólniono, potwierdzając generalną zależność architektury i budownictwa od czynników fiskalnych, co zilustrowano również innymi przykładami.

EN

Based on the old literature survey, the author has examined the hypothesis that the specific taxes which were called podymne had determined the historic development of old vernacular stove systems in residential building in the podlasie region (north-eastern poland), thus resulting in their local uniqueness. Podymne was first mentioned in 1626 and then interpreted in various ways, and became one of the causes of the local prevalence of stove-based heating systems without chimneys. the author verifies this conviction and follows its consequences, thus looking for the general dependencies between taxes and architecture in their historic evolutionary development.

6

Drewniane budownictwo wiejskie północnej Rosji

Sołtysik A.

Przestrzeń i Forma

|

2011

|

nr 15

465-474

PL

Drewno było od wieków podstawowym materiałem budowlanym w Polsce, Rosji czy Skandynawii. Surowiec ten dominował w architekturze wiejskiej. Na obszarze Rosji północnej zachowało się wiele drewnianych wsi z budynkami z XIX i początku XX wieku. Są one nie tylko przykładem tradycyjnego budownictwa drewnianego, ale również skarbnicą wiedzy dotyczącą zwyczajów, kultury i historii narodu rosyjskiego. Ze względu na to, że układ wsi jak i same budynki nie zmieniły się od ponad stu lat, badania dotyczące architektury tego regionu są szczególnie interesujące.

EN

Since ancient times timber was basic building material in Poland, Russia or in Scandinavia. It was especially important in rural architecture. In Northern Russia there are preserved many wooden villages with buildings from 19th and from the beginning of 20th century. They are not only an example of traditional wooden architecture, but also the treasury of knowledge about customs, culture and history of Russian people. Due to the fact that urban plan of villages and the buildings itself did not change from more than one hundred years, architectural researches in this region are so exciting.

7

Dom wiejski w górach - idea w kontekście krajobrazowym

Bielawka S.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2010

|

Z. 22

19-28

PL

Wobec współczesnych dynamicznych przekształceń gospodarczych, socjologicznych, przestrzennych i krajobrazowych warto zwrócić uwagę na zmieniającą się rolę i charakter domu wiejskiego. Zmiany szczególnie widoczne w przestrzeni górskich wsi karpackich obrazują ogólną tendencję. Współczesny dom w górach pod względem architektonicznym, funkcjonalnym czy konstrukcyjnym zrywa całkowicie z historycznym kształtem miejscowej architektury, jest jej udziwnionym zaprzeczeniem, jest nieprzystosowany do miejscowych warunków kultu-rowo-środowiskowych. Pokazanie procesów zachodzących w przestrzeni wsi górskich obszaru łemkowskiego stanowi podstawę do przedstawienia przez autora propozycji generalnych założeń ochrony i rekultywacji krajobrazu przyrodniczo-kulturowego oraz architektury górskich wsi południowej Polski.

EN

In consideration of the dynamic economic transformations, as well as social, spatial and landscape ones, which take place today, it is important to pay attention to a changing role and nature of a country house. Changes, which are first of all seen in the area of the Carpathian Mountain villages, can be used as an example showing a general trend. The modern mountain house, in respect of its architecture, functional design, or construction, breaks completely with a historic shape of a local architecture, is its peculiar negation, not adapted to the local - cultural and environmental conditions. Showing the processes occurring in the area of the mountain villages in the Lemkos area is a base for the author to present the general assumptions of a landscape protection and a recultivation of both: a natural - cultural landscape and an architecture of the mountain villages in the South Poland.

8

Specyfika mieszkalnego domu wiejskiego i jej wpływ na kształtowanie energooszczędnej bryły budynku

Górecka M.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2004

|

Vol. 13, No. 2

138--145

EN

In this article I show an influence of specification of a detached house in formation of saving of power mass building. This problem has been analysed the example of the characteristic farmer's house in the farm which reflects country life and cultural aspect of villages. I have paid attention that the best formation of mass building can be realized by minimal surface of outside barrier, moreove , they are efficiently protected from negative influence of atmospheric factors and aerodynamic form which is at the same time conducive to warmth profits from insolation.