Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Vestiges of Cambro-Ordovician continental accretion in the Carpathian-Balkan orogen: First evidence of the ‘Cenerian’ event in the central Serbo-Macedonian Unit

Spahić Darko, Bojić Zoran, Popović Danica, Gaudenyi Tivadar

Acta Geologica Polonica

|

2021

|

Vol. 71, no. 2

219--247

EN

In the Balkans, the Serbo-Macedonian Unit (SMU), Serbia, is thrust bounded by the composite Tethyan Vardar Zone and the Carpatho-Balkanides. The SMU actually emerges from beneath the Neoalpine Miocene-Pliocene deposits. Both provenance and geodynamic position of the SMU are poorly known and still debated. This paper reviews the data hitherto published and includes some new field data interpretations. The SMU is composed of a Neoproterozoic-Cambrian high-grade (para- and ortho-) gneiss with peraluminous magmatic arc components (560-470 Ma). The SMU is in the contact with Neoproterozoic upper Ordovician-Carboniferous low-grade metasedimentary succession of an accretionary wedge assembly represented by the Supragetic basement. The SMU basement became folded, sheared and metamorphosed around 490-450 Ma. Paleomagnetic data point to high southern latitudes and a peri-Gondwanan position of the SMU at that time, which concurs with glaciomarine evidence recorded from the upper Ordovician sediments at the base of an accretionary wedge succession. Based on the published data and field survey in the Stalać region, we correlate the SMU with the pre-Mesozoic gneiss terrane exposed in the Strona-Ceneri zone of the Alps. This terrane, identified as the Cenerian orogen of the Alaskan subduction type, developed at an active margin of Gondwana during middle Ordovician times. The SMU basement, with augen and migmatitic gneisses and arc-related peraluminous magmatic bodies, developed at this margin as part of the Cenerian belt or its equivalent. Such an orogenic edifice proved transient and in the earliest Silurian the SMU fragments drifted away being bound for Baltica (amalgamated Moesian microplate and Danubian terrane) to which they became accreted in the Carboniferous and included in the southern European branch of the Variscan orogen (Marginal Dacides/Carpatho-Balkanides). Despite consider-able Variscan and Alpine reworking, the pre-Variscan, Cenerian-type crustal assembly along with an inferred boundary between the magmatic arc and the accretionary wedge, accompanied by back-arc/forearc deposits, are still decipherable in the Western Balkan countries.

2

Strefy perspektywiczne występowania niekonwencjonalnych złóż węglowodorów w kambryjskich, ordowickich, sylurskich i karbońskich kompleksach skalnych Polski : integracja wyników badań

Podhalańska T., Waksmundzka M. I., Becker A., Roszkowska-Remin J., Dyrka I., Feldman-Olszewska A., Głuszyński A., Grotek I., Janas M., Karcz P., Nowak G., Pacześna J., Roman M., Sikorska-Jaworowska M., Kuberska M., Kozłowska A., Sobień K.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 12

1008--1021

EN

The paper presents the characteristics of prospective zones identified for the first time within the lower Palaeozoic shale formations occurring in the Baltic-Podlasie-Lublin Basin and within the Carboniferous shale, sandstone, and mixed shale-sandstone complexes (the so-called hybrid complexes) in the basin of south-western Poland. The lateral and vertical ranges of these zones are determined based on specific criteria using the results of various research methods and analyses, i.e.: stratigraphic, sedimentological, mineralogical, petrological and geochemical of organic matter, petrographic and petrophysical, including interpretation of well logs. Archived geological materials and those coming from the boreholes drilled recently in the concession areas were also used. Four prospective zones have been distinguished in the lower Palaeozoic of the so-called shale belt: SP1, SP2, SP3 and SP4. The most prospective area for the occurrence of unconventional hydrocarbon deposits in shale formations is the Baltic region – the Łeba Elevation, where there are all four perspective zones, only partially covering the range of potentially prospective formations. In each of these zones, both liquid and gas hydrocarbons can be expected in this area. Due to the low percentage of organic matter, the lowest hydrocarbon generation potential is attributed to the Lublin region. However, the low values of this parameter are compensated by other parameters, i.e. the considerable thickness and lateral extent of zone SP4 corresponding partly to the Pelplin Formation. In the Carboniferous rocks of south-western Poland, seven prospective zones have been distinguished in four borehole sections. Four of them are “tight” zones in compact sandstones, while the other three zones represent a hybrid type in complexes with mixed lithology. No prospective zones have been defined in complexes with homogeneous shale lithologies. Determination of lateral extents of the identified zones has not been possible due to the scarcity of data on the geological structure and stratigraphy of the Carboniferous succession in the study area

3

Rozpoznanie stref perspektywicznych występowania niekonwencjonalnych złóż węglowodorów w Polsce : nowe wyniki oraz dalsze kierunki badań

Podhalańska T., Waksmundzka M. I., Becker A., Roszkowska-Remin J.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 12

953--962

EN

Studies that have recently been carried out by the Polish Geological Survey aim at, among others, deepening and supplementing the knowledge of unconventional hydrocarbon systems in Poland, including petroleum systems of the lower Palaeozoic in the Polish part of the East European Craton and of the Carboniferous in the South-Western Poland. The article presents the main principles and objectives of the research and the results of the project titled “Identification of prospective zones for unconventional hydrocarbon accumulations in Poland, stageI”,which is the only project that uses a wide range of recently conducted regional geology research and laboratory analyses, integrated with geological information derived from newly drilled boreholes. Geological constraints for the occurrence of unconventional hydrocarbon deposits in the Cambrian, Ordovician Silurian and Carboniferous rocks are presented. What is emphasized is the need to continue the work and to extend it to new research directions aimed at petroleum system modelling (e.g.burial history and analysis of hydrocarbon generation), and the need to refine and clarify some of the results obtained, supplementing them with an analysis of the latest data from newly drilled boreholes.

4

Rozpoznanie petrologiczne i dojrzałość termiczna materii organicznej w utworach kambru, ordowiku i syluru na obszarach bałtyckim oraz podlasko-lubelskim

Grotek I.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 12

1000--1004

EN

The paper provides issues concerning dispersed organic matter in the lower Palaeozoic deposits of the Baltic and Podlasie-Lublin areas: its composition, genetic types, and thermal maturity degree. Organic matter in these rocks is represented by vitrinite-like material showing optical characteristics of vitrinite (bitumen/solid bitumens), phytoclasts and zooclasts (graptolite fragments). The UV light analysis commonly reveals a significant content of macerals from the liptinite group, represented mainly by well-preserved algae and alginite. The concentrations of organic matter varies from trace to 10% (Baltic area), and from trace to 9.20% (Podlasie Lublin area).The degree of thermal maturity of the Cambrian-Silurian deposits corresponds to the “oil and gas window”, with the average values of vitrinite-like reflectance index ranging from 0.52 to 2.03% Ro (Baltic area) and 0.75–2.09% Ro (Podlasie-Lublin area).

5

Petrografia i mineralogia łupków niższego paleozoiku kratonu wschodnioeuropejskiego oraz piaskowców karbonu podłoża monokliny przedsudeckiej

Sikorska-Jaworowska M., Kuberska M., Kozłowska A.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 12

963--967

EN

The study deals with clay-silt shales occurring in the lower Palaeozoic basin at the western slope of the East European Craton, and sandstones known from the Carboniferous Basin of SW Poland (basement of theFore-SudeticHomocline).The clay groundmass of the shales consistslargely of illite, and the silt fraction is made up of quartz with a variable admixture of feldspars. Quartz and carbonate cements are common, while pyrite, kaolinite and phosphate cements are rare. The clay groundmass reveals microporosity in the form of microchannels paralleling illite plates, and visible with in mica packets. Carboniferous sandstones are represented mostly by sublithic or subarkosic wackes and rarely by lithic, sublithic or subarkosic arenites. The pore space between sand grains is completely filled by clayey matrix. Both porosity and permeability are very low in the sandstones.

6

Metodyka wyznaczania zawartości substancji organicznej w utworach niższego paleozoiku i karbonu dla archiwalnych otworów wiertniczych

Gąsior I., Skupio R., Dohnalik M.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 12

987--994

EN

The aim of the study was to present the use of archival welllogs for quantitative determination of organic matter (TOC wt.% ). The study was conducted in the lower Palaeozoic rocks of the Baltic Basin and Podlasie-Lublin Basin as well as in the Carboniferous rocks of the Fore-Sudetic Homocline basement. In many wells, sonic logging has not been run at all or run to a limited extent. In such cases, a neural network method was used to estimate the interval time. Then, continuous analysis was carried out for quantitative determination of organic matter content (TOC) using the CARBOLOG method. Finally, well log interpretation was performed for six wells in the Podlasie-Lublin Basin, five wells in the Baltic Basin, and five wells in the Fore-Sudetic Homocline basement. This article presents examples of results obtained for two wells.

7

Geological and physical-chemical characteristics of Lower Paleozoic deposits of Volhyno-Podillya, Western Ukraine

Kurovets I., Drygant D., Naumko I., Kurovets S., Koltun Y.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 449

119--130

EN

The 340 to 1102 m thick multi-facies sequence was deposited during the Silurian at the Volhyno-Podillya margin of the East European Platform. The open shelf facies bordered from the west by a barrier formed by reefs, bioherms, crinoids, or by banks of detrital sediments (at the boundary of the lagoon and the open sea). Lagoonal deposits are represented by thin intercalations of sedimentary dolomites, sometimes with intercalations of organogenic limestones, marls, argillites, gypsum and anhydrite. Within the open shelf and slope facies, marls, lumpy clayey limestones and argillites are prevailing. A zone of reefal buildups has a rather complicated and insufficiently investigated structure. The exclusively terrigenous deposits of the submerged part of the continental slope form the entire Silurian sequence in the central part of the L’viv Depression and in the Carpathian Foredeep. Open porosity of the Silurian argillites vary from 0.6 to 2.4% and they are almost impermeable (less than 0.001 μm2•10–3). Volume weight ranges between 2.64 and 2.8 g/cm3. Natural radioactivity of rocks varies from 9 to 18 mcR/hr, apparent electric resistance is 20–154 Ohmm, interval time of longitudinal waves spreading is 126–365 μcs/m. TOC content, determined in 21 samples using the thermal analysis, varies from 0.75 to 2.38%. The composition of volatiles of fluid inclusions and closed pores of argillites shows the predominance of methane (up to 100 vol. %). In deeper horizons, carbon dioxide, nitrogen and ethane (a few percent) appear.

PL

Zróżnicowane facjalnie utwory syluru, miąższości od 340 do 1102 m, były deponowane na wołyńsko-podolskiej krawędzi platformy wschodnioeuropejskiej. Bariera budowana przez rafy, biohermy i ławice materiału detrytycznego graniczyła na zachodzie z facjami otwartego szelfu. Na wschód od tej bariery, w lagunie, tworzyły się osady dolomitowe z przeławiceniami organogenicznych wapieni, margli, iłowców, gipsu i anhydrytu. Osady szelfu i skłonu są reprezentowane głównie przez margle i ilaste wapienie gruzełkowe oraz argility. Strefa bariery rafowej ma dość skomplikowaną i jeszcze niedostatecznie rozpoznaną budowę. Osady terygeniczne występują tylko w zanurzonym odcinku skłonu kontynentalnego w centralnej części depresji lwowskiej oraz w podłożu zapadliska przedkarpackiego. Efektywna porowatość argilitów sylurskich wynosi od 0,6 do 2,4% i są one prawie nieprzepuszczalne (mniej niż 0,001 μm2ּ10–3). Gęstość objętościowa waha się pomiędzy 2,64 i 2,8 g/cm3. Promieniotwórczość naturalna skał sięga od 9 do 18 mcR/h, a pozorna oporność właściwa wynosi 20–154 Ohmm, czas interwałowy rozchodzenia się fal podłużnych – 126–365 μcs/m. Zawartość TOC, określona w 21 próbkach z wykorzystaniem analizy termicznej, waha się od 0,75 do 2,38%. Skład substancji lotnych z inkluzji fluidalnych i zamkniętych porów w argilitach wykazuje dominację metanu (do 100% obj.). W głębszych horyzontach pojawiają się dwutlenek węgla, azot i etan (kilka procent).

8

Neoproterozoiczny rozpad superkontynentu Rodinii/Pannotii – zapis w rozwoju basenów osadowych na zachodnim skłonie Baltiki

Poprawa P.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2006

|

T. 186

165--188

PL

W neoproterozoiku wzdłuż zachodniej krawędzi kratonu wschodnioeuropejskiego zachodziły procesy ryftowe, najprawdopodobniej związane z rozpadem prekambryjskiego superkontynentu Rodinii/Pannotii. Proces ten doprowadził do powstania pasywnej krawędzi kontynentalnej Baltiki, która w trakcie paleozoicznych kolizji i/lub ruchów przesuwczych ewoluowała w strefę szwu transeuropejskiego. W czasie równowiekowego, w przybliżeniu, ryftowania wzdłuż zachodniej krawędzi kratonu wschodnioeuropejskiego oraz wzdłuż poprzecznych do niej norweskiej krawędzi kratonu oraz strefy Orsza–Wołyń powstawały węzły potrójne. Datowania izotopowe skał wulkanicznych i piroklastycznych związanych z ryftowaniem, a także ich pośrednie datowania paleomagnetyczne oraz przesłanki z ilościowej analizy krzywych subsydencji zawężają czas synryftowej aktywności magmowej do późnego neoproterozoiku. Późnoneoproterozoiczna ekstensja i dywergencja płyt wzdłuż zachodniej krawędzi Baltiki kontrastuje z, w przybliżeniu równowiekową, konwergencją i kolizją orogeniczną oraz fliszowym wykształceniem facjalnym utworów ediakaru na bloku małopolskim oraz Brunovistulikum. Również historię kambryjskiej subsydencji basenu rozwiniętego na Brunovistulikum, charakteryzującą się intensywnym zdarzeniem tektonicznym we wczesnym kambrze, trudno pogodzić z modelem subsydencji zachodniej Baltiki, o ile założyć paleogeograficzne relacje obu domen zbliżone do obecnych. Przyjęto, iż w ediakarze Baltika oraz Brunovistulikum były od siebie odległe. Akrecja bloku małopolskiego do Baltiki zachodziła, począwszy od kambru, w wyniku skośnej konwergencji. Za przejaw kolizyjnego dołączania bloku małopolskiego do Baltiki uznano fazy wypiętrzania tektonicznego i erozji, mające miejsce w basenie bałtyckim i basenie lubelsko-podlaskim pod koniec środkowego kambru oraz w późnym kambrze. W modelu takim relatywnie duże miąższości górnego kambru w strefie łysogórskiej Gór Świętokrzyskich oraz w strefie Narola można tłumaczyć zjawiskiem fleksuralnego uginania krawędzi Baltiki w czasie kolizji. W odniesieniu do dolno- do środkowokambryjskiego basenu sedymentacyjnego, rozwiniętego w SE części Brunovistulikum, zaproponowano model fleksuralnego basenu przedgórskiego.

EN

During the Neoproterozoic, rift zones developed along the western slope of the East European Craton (EEC), most probably related to break-up of the Precambrian supercontinent Rodinia/Pannotia. Rifting along the SW margin of the EEC was roughly coeval with rifting along its Norwegian margin, as well as along the Orsha-Volyn Aulacogen, resulting in development of the triple junctions. Subsequently, during Cambrian to Middle Ordovician time, the passive continental margins developed along the western slope of newly formed Baltica. In Ediacaran time, the Brunovistulicum terrane was separated from Baltica. Collision of the Małopolska block with Baltica caused the late Cambrian flexural subsidence in the Łysogóry unit of the Holy Cross Mountains and in the Narol zone, as well as tectonic uplift and erosion in the Baltic Basin and the Lublin-Podlasie Basin. The Lower to Middle Cambrian sedimentary basins, developed in the SE part of Brunovistulicum, are tentatively interpreted as a flexural basin formed in a foreland of a suspected Cambrian collision zone.

9

Charakterystyka geochronologiczna obszarów źródłowych dla dolnopaleozoicznych utworów z NW kratonu wschodnioeuropejskiego oraz strefy Koszalin-Chojnice; datowania detrytycznych łyszczyków (K/Ar) i cyrkonów (U/Pb SHRIMP)

Poprawa P., Paszkowski M., Fanning C. M., Pécskay Z., Nawrocki J., Sikorska M.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2006

|

T. 186

149--164

PL

Dla próbki z utworów niższego dolnego kambru, dostarczanych do basenu bałtyckiego z zachodu (otw. Słupsk IG 1, głęb. 4491 m), wyniki punktowych datowań U/Pb SHRIMP ziaren detrytycznych cyrkonów grupują się w zakresie około (1250-) 1350 do około 1800 mln lat, typowym dla podłoża zachodniej Fennoskandii. Pozwala to sugerować, że na początku kambru kraton wschodnioeuropejski (Baltika) sięgał dalej na zachód niż obecna linia Teisseyre’a-Tornquista. Wiek K/Ar otrzymany dla muskowitów z tej samej próbki wynosi 674,2 ±25,4 mln lat, co można wiązać z metamorfizmem zachodzącym na zachodnim skłonie Baltiki, związanym z wczesną fazą ryftowania w czasie rozpadu prekambryjskiego superkontynentu Rodinii/Pannotii. Spektrum wyników punktowych datowań U/Pb ziaren detrytycznych cyrkonów dla próbek z karadockich piaskowców strefy Koszalin-Chojnice (otw. Nowa Karczma 1, głęb. 2761,7 m) oraz ludlowskich piaskowców basenu bałtyckiego (otw. Słupsk IG 1, głęb. 3543,5 m), deponowanych z zachodu, spoza obecnej linii Teisseyre’a-Tornquista, jest zbliżone. Dominują w nich ziarna o wieku wskazującym na pochodzenie z erozji obszaru nawiązującego budową do zachodniej części kratonu wschodnioeuropejskiego. Występują wśród nich grupy ziaren wiekowo odpowiadających orogenezie swekofeńskiej (1756-2050 mln lat), poorogenicznym granitom typu rapakiwi (1485-1510 mln lat) oraz orogenezie swekonorweskiej/grenwilskiej zachodniej Fennoskandii (974-1227 mln lat). Ponadto próbki te zawierają ziarna cyrkonów datowane na 739-805 mln lat oraz 854-856 mln lat. Ziarna o wieku w zakresie 559-623 mln lat mogą pochodzić z erozji podłoża perygondwańskich terranów, prawdopodobnie Awalonii. Stwierdzono także ziarna cyrkonów o wieku U/Pb odpowiadającym zdarzeniom kaledońskim (442-495 mln lat). Wyniki datowań K/Ar detrytycznych muskowitów dla pięciu próbek z osadów sylurskich basenu bałtyckiego oraz jednej z rowu Oslo, dostarczanych z obszaru źródłowego położonego na zachód od obecnej linii Teisseyre’a-Tornquista i Sorgenfreia-Tornquista, mieszczą się we względnie wąskim zakresie wiekowym, odpowiadającym ordowikowi i wczesnemu sylurowi (od 441,7 ±16,9 do 477,7 ±18,2 mln lat). Dla jednej próbki uzyskano natomiast wiek K/Ar łyszczyków wynoszący 546,8 ±20,9 mln lat, odpowiadający późnemu ediakarowi-wczesnemu kambrowi. Basen, w którym były deponowane utwory strefy Koszalin-Chojnice, oraz basen bałtycki były zasilane od zachodu detrytusem pochodzącym z erozji kaledońskiej strefy kolizji, w której zachodził orogeniczny metamorfizm niskiego stopnia, a w skład której wchodziły bloki tektoniczne o odmiennej proweniencji. Oprócz zmetamorfizowanych osadów kaledońskiej pryzmy akrecyjnej w strefę kolizji były zaangażowane: kaledoński, subdukcyjny łuk wyspowy, zachodni brzeg kratonu wschodnioeuropejskiego oraz perygondwańskie terrany i enklawy skorupy o kadomskiej konsolidacji. Strefa Koszalin-Chojnice w ordowickiej paleogeografii była odległa od strefy Rugii.

EN

Sediments supplied during the earlymost Cambrian to the Baltic Basin from the west are characterized by the presence of detrital zircons characterized by U/Pb SHRIMP ages in a range of (1250-) 1350 to 1800 Ma, as well as K/Ar age of detrital muscovite 674.2 ± 25.4 Ma. Detrital zircons supplied to the Koszalin-Chojnice zone and Baltic Basin during the Late Ordovician and Late Silurian, respectively, have U/Pb SHRIMP characteristics similar to each other (clusters of ages: 1756-2050 Ma, 1485-1510 Ma, 974-1227 Ma, 739-805 Ma, 854-856 Ma, 559-623 Ma, 442-495 Ma). A relatively narrow range of K/Ar ages was obtained for five samples from detrital muscovites supplied to the Baltic Basin from the west during the Late Silurian (441.7 ± 16.9 to 477.7 ± 18.2 Ma). One sample revealed K/Ar age of 546.8 ± 20.9 Ma. The Baltic Basin and the Koszalin-Chojnice zone were supplied with detritus from the west by a Caledonian collision zone affected by syncollisional low grade metamorphism and composed of tectonic units of different provenance: a volcanic island arc related to Caledonian subduction, a western margin of the East European Craton and the peri-Gondwanian terranes and enclaves of the Cadomian consolidation crust.

10

Dolny paleozoik Górnego Śląska i zachodniej Małopolski

Buła Z.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2000

|

T. 171

1--89

PL

Na obszarze Górnego Śląska i zachodniej Małopolski utwory prekambryjskie i dolnopaleozoiczne rozpoznano w około 450 nierównomiernie rozmieszczonych otworach wiertniczych. W wyniku dotychczas przeprowadzonych badań, przynależność stratygraficzną skał dolnopaleozoicznych do kambru, ordowiku i syluru określono w 61 otworach. Stratygrafię oparto na oznaczeniach trybolitów (tylko w otworze Goczałkowice IG1), graptolitów oraz konodontów i akritarch. W profilu rozpoznanych utworów dolnopaleozoicznych wyróżniono i zdefiniowano 7 jednostek litostratygraficznych w randze formacji, są to: formacja z Borzęt (fm) (kambr dolny subholmiowy), formacja z Goczałkowic (fm) (kambr dolny poziom Holmia), formacja z Sosnowca (fm) (kambr środkowy), formacja z Bibieli (fm) (ordowik), formacja z Zawiercia (fm) (ordowik-sylur dolny), formacja z Mrzy- głodu(fm) (sylur-wenlok górny, ludlow) i formacja z Łapczycy (fm) (sylur-přidoli). W niektórych jednostkach litostratygraficznych wydzielono i zdefiniowano jednostki niższego rzędu - ogniwa. Do wendu-kambru dolnego zaliczono kompleksy silnie sfałdowanych skał klastycznych o słabych przejawach metamorfizmu regionalnego (facja zlepieńcowa), wykazujących znamiona fyllityzacji, które rozpoznano w ponad 260 otworach usytuowanych między Żarkami, Zawierciem, Krakowem i Bochnią. Pierwsze cztery wymienione wyżej jednostki litostratygraficzne (formacje) tworzą kambryjsko-ordowickie pokrywowe piętro strukturalne bloku górnośląskiego. Kolejne trzy jednostki reprezentują ordowicko-sylurskie pokrywowe piętro stru k- turalne bloku małopolskiego. Utwory tego piętra leżą tektonicznie niezgodnie na silnie sfałdowanych skałach wendyjsko-dolnokambryjskiego piętra strukturalnego w zachodniej części bloku małopolskiego. Bliskie sąsiedztwo utworów prekambryjskich (wendyjskich) i dolnopaleozoicznych o różnym rozwoju sedymentacyjno-diastroficznym, tworzących wspomniane piętra strukturalne bloków górnośląskiego i małopolskiego wskazuje, że bloki te kontaktują wzdłuż wąskiej, około 0,5 km szerokości, strefy tektonicznej Kraków-Lubliniec. Ewolucja tektoniczna tej strefy zachodziła wieloetapowo od prekambru po perm. Znaczącą rolę w jej rozwoju odegrały ruchy przesuwcze. Z ewolucją tektoniczną strefy Kraków-Lubliniec wiąże się rozwój magmatyzmu w krawędziowych częściach bloków górnośląskiego i mało- polskiego. Zalegające po przeciwnych stronach strefy tektonicznej utwory górnopaleozoiczne (dewońsko-karbońskie po namur A dolny włącznie) o podobnym rozwoju litologiczno-facjalnym, różnią się stylem budowy strukturalnej. Po stronie bloku górnośląskiego dominują struktury fałdowo-blokowe, a po stronie bloku małopolskiego - struktury blokowe.