Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Lower Carboniferous solitary rugose corals from the Flett Formation of the Liard Basin, northwestern Canada vs. European and Asian Rugosa of the same geological age

Chwieduk Edward

Acta Geologica Polonica

|

2022

|

Vol. 72, no. 1

33--88

EN

The paper focuses on the taxonomic description of the lower Carboniferous (uppermost Tournaisian to middle Viséan) solitary rugose corals from bedded limestone and shale units in the Flett Formation in the Jackfish Gap (eastern Liard Range), northwestern Canada. The corals described herein include 12 species representing the genera Ankhelasma Sando, 1961, Bradyphyllum Grabau, 1928, Caninophyllum Lewis, 1929, Cyathaxonia Michelin, 1847, Ekvasophyllum Parks, 1951, EnniskilleniaKabakovich in Soshkina et al., 1962, Vesiculophyllum Easton, 1944 and Zaphrentites Hudson, 1941. Two of these species are new (Ankhelasma canadense sp. nov. and Ekvasophyllum variabilis sp. nov.) and 6 taxa are described in open nomenclature. The distribution and relative abundance of solitary Rugosa in Europe and the Liard Basin confirm the geographical proximity of those areas and the open marine communication between them during the early Carboniferous. It therefore represents an important contribution to the determination of the time of isolation of the western Laurussia shelf fauna from that of southeastern Laurussia, as well as the time of the possible emergence of species from southeastern Laurussia into the western Laurussia seas. Of particular importance here are cosmopolitan taxa and the timing of their disappearance from the fossil record.

2

Tournaisian and Viséan Lophophyllum of Gorskiy (1932) from the Kirghiz Steppe and a possible ancestor of a new Bashkirian rugose coral genus from the Donets Basin (Ukraine)

Fedorowski J.

Geologos

|

2017

|

Vol. 23, No. 3

215--221

EN

All specimens assigned by Gorskiy (1932) to the genus Lophophyllum Milne Edwards and Haime, 1850 are revised, redescribed and reillustrated. The corallite identified by him as a second, specifically indeterminate species of Lophophyllum is here questionably included in Amygdalophyllum Dun and Benson, 1920. For the reminding specimens two new, unnamed genera are suggested. ”Lophophyllum” subtortuosum Gorskiy, 1932 belongs to a new, non-dissepimented genus of an unknown family. A possible relationship between gen. nov. 1, sp. nov. 1 and the new Bashkirian genus from the Donets Basin (Ukraine) is proposed.

3

Piaskowce dolnego karbonu strefy wielkopolsko-śląskiej jako utwory perspektywiczne pod względem poszukiwań złóż gazu zamkniętego (badania wstępne)

Kozłowska A., Kuberska M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2015

|

nr 464

49--59

PL

Piaskowce dolnego karbonu strefy wielkopolsko-śląskiej to waki, rzadziej arenity, głównie sublityczne, lityczne i subarkozowe. Ich porowatość całkowita wynosi najczęściej 1–2%, a ich przepuszczalność jest bardzo niska. W skałach tych zaobserwowano ślady działania następujących procesów diagenetycznych: kompakcji, cementacji, a także zastępowania, przeobrażania i rozpuszczania składników. Piaskowce najbardziej perspektywiczne pod względem obecności gazu zamkniętego znajdują się w południowej i południowo-zachodniej części strefy wielkopolsko-śląskiej. Strop utworów karbonu w tych rejonach występuje przeważnie na głębokości do 3 km.

EN

The Lower Carboniferous sandstones of the Wielkopolska-Silesia zone are represented mainly by sublithic, lithic and subarkosic wackes and less frequent arenites. They are characterized by total porosity of mostly 1–2% and very low permeability. The effects of diagenetic processes such as compaction, cementation, replacement, alteration and dissolution have been distinguished in the investigated rocks. The most prospective tight gas sandstones occur in the south and south-western parts of the Wielkopolska-Silesia zone. The top of the Lower Carboniferous rocks does not exceed a depth of 3 km in these regions.

4

Some observations on Denaea fournieri (Chondrichthyes, Symmoriiformes) from the Lower Carboniferous of Belgium

Maisey J.

Acta Geologica Polonica

|

2008

|

Vol. 58, no. 2

185-190

EN

Preliminary observations are presented concerning endoskeletal morphology in the Lower Carboniferous symmoriiform shark Denaea fournieri, and some problems in the original description are highlighted. D. fournieri almost certainly possessed a tropibasic braincase and its cranial morphology agrees in most respects with that observed in other symmoriiforms, although it had an extremely narrow ethmoidal region and may have lacked supraorbital cartilages. Its pectoral fins were probably similar to those of other symmoriiforms, and the radialbearing margin of its metapterygium most closely resembles that of falcatids and Stethacanthulus. Using Cladoselache as an outgroup, several apomorphic characters are identified in symmoriiform pectoral fins.

5

Początek późnopaleozoicznego zlodowacenia Gondwany i jego zapis w polskich sukcesjach karbońskich

Skompski S.

Przegląd Geologiczny

|

2003

|

Vol. 51, nr 8

658-662

PL

Z porównania metod bezpośredniego i pośredniego datowania karbońskiego początku zlodowacenia Gondwany wynika, że najpewniejszym wskaźnikiem tego zdarzenia jest pojawienie się na południowym szelfie Laurussii specyficznego typu kontrolowanej glacieustatycznie sedymentacji cyklicznej. Spośród licznych obszarów tego szelfu z dobrze rozpoznanym zapisem sedymentacji względnie stabilne tektonicznie były obszary basenu lubelskiego i basenu Illinois (w przeciwieństwie np. do obszaru brytyjsko-belgijskiego i dnieprowsko-donieckiego). Analiza cykliczności w tych dwóch obszarach wskazuje, że początek zlodowacenia miał miejsce w brygancie (późny wizen). Wcześniejsza sedymentacja krótkookresowych cyklotemów (o przeciętnym okresie 100 000 lat), które pojawiły się w asbie, była prawdopodobnie wywołana przyczynami natury tektonicznej.

EN

Two specimens of Oslo rhomb porphyries find on the Wolin Island beach between Międzyzdroje and Grodno are extraordinary finds among the entire population of Scandinavian indicator erratics within glacial sediments in northern Poland. Only around 20 localities of erratics from Oslo have been noted in that part of Poland so far (Schulz, 1973). Unfortunately, the stratigraphy of the Wolin erratics is not known, because they have been found on the stony abrasion shelf at the foot of a cliff. The cliff itself consists of two separate till layers. The petrographical analysis of the lower bed of gray glacial till where rhomb porphyries had been found, point to distinctly north-western direction of an ice sheet advance (50 % of the entire population of erratics from sample 3 derive from western mother regions in the southern Baltic bottom). The analysed indicator erratics form the lower Wolin till represent the south-eastern Sweden and western part of the bottom of Baltic depression. The ice-sheet, approaching from the north, has transgressed on these outcrops before reaching the mother regions of Cretaceous limestones, which are located in the direct vicinity of the Wolin Island. The ample content of western erratics in sampled sediments of the Wolin cliff as well as the Oslo rhomb porphyries are of high interest. Have they come in icebergs (Benn & Evans, 1998, see Donner, 1995) or maybe their presence in glacial sediments should be connected with the Lagerlund's ice dome (1987, 1995)7 Schulz (2003) suggests a ship transport (as ballast stones). The planned detailed petrographical analysis on the Scandinavian erratics of the Wolin cliff should clarify the issue.

6

Litostratygrafia, środowiska sedymentacji i zarys diagenezy węglanów dewonu i karbonu w rejonie Rajbrotu i Tarnawy (wyniesienie podkarpackie)

Narkiewicz M.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2001

|

T. 174

9--32

PL

Badania oparte na ograniczonym materiale rdzeniowym i pomiarach geofizyki otworowej pozwoliły na wyróżnienie w rejonie Rajbrotu i Tarnawy sześciu nieformalnych jednostek litostratygraficznych w utworach węglananowych dewonu i dolnego karbonu. Spośród wyróżnionych jednostek co najmniej jedna, złożona z ciemnych marglistych wapieni spikulowych z krzemieniami, reprezentuje szeroko rozprzestrzeniony poziom korelacyjny. Jest on związany ze zdarzeniem transgresywnym rejestrowanym w górnym turneju rejonu Krzeszowic. Najbardziej kompletny profil badanej serii węglanowej o miąższości około 1100 m występuje w otworze Rajbrot 2. W profilu otworu Tarnawa 1 erozja poprzedzająca sedymentację klastyków karbońskich (kulm) usunęła około 150-metrową warstwę utworów węglanowych. Implikuje to silną lokalną zmienność zjawisk wypiętrzania i erozji w późnej części wczesnego karbonu. Sedymentacja badanych utworów odbywała się na ogół w ramach systemów depozycyjnych platformy i rampy węglanowej, a jedynie okresowo w warunkach głębszego szelfu z depozycją ilasto-wapienną. Korelacja blisko siebie położonych profili ujawnia silną oboczną zmienność procesów późnej, mezogenetycznej dolomityzacji, która najprawdopodobniej nastąpiła przed migracją bituminów, poprzedzającą z kolei fazę intensywnej cementacji kalcytowej.

EN

Present investigations of the Middle Devonian to Lower Carboniferous carbonates were based on a limited core material and wireline log data. They allowed to distinguish six informal lithostratigraphic units in the substrate of the Western Carpathians between Rajbrot and Tarnawa (Figs. 1, 2). These are, in ascending order: -marly dolostones and limestones with bioturbation (DWMB), -limestones, dolomicrites and dolosparites (WDD), -nodular and grained limestones (WGZ), -marly horizon (PM), -grained limestones (WZ). -upper limestones and marls (WMG). The marly horizon (PM) represents a widespread correlative level related to the late Tournaisian transgressive event recorded also in the Krzeszowice area west of Cracow (Paszkowski, 1995). The most complete section comprising ca. 1100 metres of carbonates was found in the Rajbrot 2 well. In the closely located Tarnawa 1 section the erosion pre-dating sedimentation of the Carboniferous clastics (culm) removed ca. 150 metres of carbonates. This observation implies a strong local variability of a magnitude of uplift and erosion by the end of the Early Carboniferous. The facies interpretation of investigated carbonates was based both on macroscopic description of cores and on thin-section studies (see Plates I-V). Sedimentation was taking place generally within the framework of a tropical carbonate platform to ramp systems, and only temporally in deeper shelf environments with a clayey and carbonate deposition. Correlation of closely situated sections reveals a strong lateral variability of late (mesogenetic) dolomitization processes, which most probably occurred prior to a hydrocarbon migration. The latter, in turn, predated a phase of enhanced post-tectonic calcite cementation. Dolomitization was an ascending process, screened by marly levels.

7

Biostratygrafia klastycznych utworów karbonu na podstawie miospor w profilu otworu Tarnawa 1

Trzepierczyńska A.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2001

|

T. 174

67--80

PL

W badawczo-poszukiwawczym otworze Tarnawa 1, zlokalizowanym około 25 km na wschód od Myślenic, przeprowadzono badania sporowe utworów klastycznych karbonu w interwale głębokości 4407,0 –4585,0 m. Dotyczyły one wyłącznie osadów płonych. Stwierdzono w nich asocjacje o typie mieszanym, skomponowane z taksonów charakterystycznych zarówno dla górnowizeńskich, jak i dolnonamurskich zespołów sporowych, w większości reprezentujących mikroflorę typową dla zony sporowej NC (nitidus-carnosus), odpowiadającej najwyższej części brytyjskiego piętra brigant (= zona goniatytowa P2) i piętru pendlej (= zona goniatytowa E1) w schemacie Claytona i in. (1977). Istotny udział w spektrum stanowiły również taksony zon sporowych asbu: TC (tessellatus-clavata) i NM (nigra–marginatus) — Perotrillites tessellatus, Raistrika nigra, Triquitrites marginatus oraz brigantu: VF (vetustus–fracta) — Potoniespores aff. delicatus Playford, cf. Potoniespores delicatus sensu Playford, Tripartites distinctus i Murospora cf. partenopia. Najmłodsze oznaczone gatunki sporomorf sugerują jednak arnsberski wiek asocjacji, poprzez związek z zoną sporową TK (triangulus–knoxi) (Clayton i in., 1977).

EN

Deep, test-exploratory borehole Tarnawa 1 from the hydrocarbons penetrating zone is situated 25 km east of Myślenice, between Wianiowa IG 1 borehole in the West and Rajbrot 2 in the East (Carpathians, Poland). Coal-bearing clastic sediments of the Lower Carboniferous have been ascertained there only on lithological and geophysical data (Daran et al., 1997) and originally biostratigraphically unconfirmed. Mixed spore associations have been distinguished in the depth interval between 4585,00 m and 4407,00 m. Composed principally of Brigantian and Pendlcian taxa they also contained species characteristic for Asbian-Brigantian standard spore zones: TC (tessellatus-clavata) represented by Perolrillites tessellatus (Staplin) Neville, Potoniesporcs aff. delicalns Playford, Poloniespores delicatus sensu Playford, NM (nigra-marginatus) characterized by Ra-istrickia nigra Love, Triquitrites marginatus Hoffmeister, Staplin, Molloy, Tripartitcs distinctus Williams and VF (vetustus-fracla), as well as the elements of microflora typical for the Lower Namurian: Punctatisporites sinuatus (Artüz) Neves, cf. Crassispora kosankei? (Potonié et Kremp) Smith et Butterworth, cf. Florinites sp.?, Mooreisporites fustis Neves, Moreisporites trigallenis Neves (G. Clayton ct al., 1977; R. Neves, 1958, 1961). Index taxa: Bellispores nitidus (Horst) Sullivan and Reticulatisporites carnosus (Knox) Neves made possible their correlation with Brigantian-Pendleian standard spore zone NC (nitidus-carnosus) of the unified palynostratigraphic scheme of the Carboniferous for the Western Europe, whereas the abundance of Mooreisporites spp. might have suggested their correlation with younger Amsbergian spore zone TK (trianguhis-knoxi) (G. Clayton et al., 1977).