Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  doliny kopalne
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
W artykule omówiono możliwości zastosowania badań geofizycznych – elektrooporowych – w zagadnieniach hydrogeologicznych dotyczących rozpoznania struktur hydrogeologicznych dolin kopalnych. Przedstawiono sposób organizacji badań terenowych oraz interpretację sondowań elektrooporowych, na przykładach struktur dolin kopalnych z rejonu Wielkopolski. Zaprezentowano wyniki modelowania geoelektrycznego i ich wizualizację, za pomocą dostępnych metod interpretacji, przy wyznaczaniu zasięgów i granic poziomów wodonośnych dla lokalizacji otworów pod ujęcia wody podziemnej. Wyniki interpretacji sondowań geoelektrycznych wykazują przestrzenną zmienność oporności utworów w obrębie czwartorzędu na terenie Wielkopolski, co należy uwzględniać przy wykonywaniu tych badań. W obszarze południowej Wielkopolski (rejon Bartoszewic i rejon m. Sowiny) oporności zawodnionych utworów piaszczysto-żwirowych struktur starszego plejstocenu (46–80 Wm) wykazują niewielkie różnice od utworów gliniasto-mułkowych (18–47 Wm). Natomiast w Wielkopolsce północnej (rejon Adolfowo–Konstantynowo–Zacharzyn) obserwuje się większe zróżnicowanie – zawodnione utwory piaszczysto-żwirowe wykazują opory rzędu 79–1838 Wm, a gliniasto-mułkowe – 40–205 Wm.
EN
The article discusses the possibility of the use of geophysical – resistivity research in hydrogeology concerning the recognition of the hydrogeological structures of buried valleys. Further, the organization of fieldworks and the interpretation of electroresistance penetrations were presented on the examples of hydrogeological structures of buried valleys in the Wielkopolska region. The article presents the results of geoelectrical modeling and their visualization obtained by means of the available methods of interpretation in determining the ranges and boundaries of aquifers for the location of boreholes for groundwater capture. The results of the interpretation of geoelectrical soundings show dimensional variation of resistance deposit within the Quaternary in the Wielkopolska region. In southern Wielkopolska (region of Bartoszewice and region of Sowiny) the resistance of watered sandy – gravel deposits of the older Pleistocene (46–80 Wm) show little difference from till-mud deposits (18–47 Wm). However, in northern Wielkopolska (region of Adolfowo–Konstantynowo–Zacharzyn) these deposits are more diverse, with the resistance for watered sandy-gravel deposits from 79 to 1838 Wm and till-mud deposits from 40 to 205 Wm.
PL
W pracy przedstawiono rekonstrukcję przebiegu staroplejstoceńskich dolin kopalnych Sudetów Zachodnich, odzwierciedlającą w większości przypadków obraz ówczesnej sieci rzecznej. Glacjał elstery był głównym okresem zlodowacenia Sudetów Zachodnich, a doliny rzeczne stanowiły główne drogi wnikania ekspandującego lądolodu północnego. W trakcie zlodowacenia elstery doszło do powstania tzw. systemu sudeckich uskoków czwartorzędowych - skomplikowanego zespołu dyslokacji neotektonicznych. Zaznacza się on w przebiegu profilów podłużnych dolin kopalnych i zrzuca ku północy dna tych dolin o 30-35 m, przy odmiennym wykształceniu utworów staroplejstoceńskich po obu stronach wspomnianego systemu dyslokacyjnego. W trakcie (i po) wycofywania się lądolodu elstery doszło do licznych zmian przebiegu koryt rzek. Te zmienione przebiegi koryt, z uwagi na maksymalny zasięg zlodowacenia elstery, w południowej i środkowej części obszaru badań są zbliżone do przebiegu koryt rzek współczesnych. Młodsze zlodowacenie - odry - wniknęło jedynie lobami, wykorzystującymi doliny ówczesnych rzek, w peryferyjne partie Sudetów, powodując po recesji zmiany przepływów rzecznych w północnej części obszaru badań. Zachodzące w młodszym plejstocenie intensywne procesy erozyjne doprowadziły w wielu miejscach dolin głównych współczesnych rzek zachodniosudeckich do pogłębienia struktur kopalnych i usunięcia utworów starszego czwartorzędu. Czwartorzędowe doliny kopalne południowo-zachodniej części Dolnego Śląska stanowią dostępne, wartościowe i zasobne źródło zaopatrzenia w wody podziemne wysokiej jakości, wymagające ochrony. Ze względu na swą specyfikę (wąskie, linijne rozprzestrzenienie struktur kopalnych) oraz z uwagi na fakt, że na długich odcinkach tych struktur brak jest rozpoznania warunków hydrogeologicznych, niezbędne byłoby przeprowadzenie dodatkowych, regionalnych prac hydrogeologicznych.
EN
In the paper presented the reconstruction of the early Pleistocene buried valleys pattern have been shown. In most cases, it reflects former river networks. The Elsterian was the main glaciation period in the Western Sudetes and the river valleys were the main route of the Northern Ice Sheet expansion. During the Elsterian, the so-called system of Sudetic Quaternary faults has been created. It is a very complicated association of neotectonic dislocations. This can be traced along the axes of longitudinal profiles of the buried valleys and throws bottoms of valleys down (about 30-35 m) northwards. Early Pleistocene deposits are different in that both sides of the dislocation system described above. During (and after) regression of Elstera Glaciation there had been many changes in river courses. Because of the maximum range of Elstera Glaciation these changed channel courses are similar to present routes of rivers in the south and middle part of the research area. The late Odra Glaciation found its way in the form of lobes into former river valleys in the peripheral areas of Sudetes, causing changes in river flow in the N part of the area. The intensive erosion processes during the late Pleistocene period caused deepening of buried structures and the removal of the Quaternary deposits in many places in the present main valleys of the Western Sudetes rivers. The Quaternary buried valleys of the SW part of Lower Silesia are an accessible, valuable and abundant source of high quality groundwater and they should to be placed under protection. Due to the unique narrow, linear shape of the buried structures and lack of hydrogeological data in many places, it seems very important to undertake additional regional hydrogeological research works.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.