Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 11

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  dolina Warty
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Przedstawiono studium przypadku dotyczące badań podłoża gruntowego w obrębie dna doliny rzecznej na przykładzie Uniejowa. Na podstawie wyników wierceń, sondowań dynamicznych i badań laboratoryjnych wydzielono kilkanaście warstw geotechnicznych w gruntach rodzimych i dwa typy gruntów nasypowych. Wykazano skomplikowanie warunków geologiczno-inżynierskich w obszarze doliny wynikające ze zmienności litologii i stanu holoceńskich aluwiów, obecności nasypów oraz znacznych wahań stanów wód powierzchniowych i gruntowych. Uwzględniono wpływ wahań poziomu wód w rzece, w tym wód powodziowych, na zmiany warunków geologiczno-inżynierskich podłoża. Uzyskane wyniki transponowano dla charakterystyki warunków posadowienia obiektów budowlanych na tarasach zalewowych.
EN
A case study concerning ground conditions within river valley bottom has been presented on the example of Uniejów. Drilling, dynamic probing and laboratory work data allow to distinguish over a dozen geotechnical layers within natural ground and two man-made ground types. The complexity of geological and engineering conditions within the valley has been proved resulting from lithological variability of the Holocene alluvia, occurrence of made grounds and also high amplitudes of surface and groundwater levels. Water levels variations in the Warta river, including flood waters, have been taken into account as infl uencing changes of the subsoil geological and engineering conditions. Result obtained have been synthesised to describe conditions for placement building structures on flood terraces.
PL
Wybudowanie zbiornika Jeziorsko zaburzyło kontinuum ekosystemu doliny Warty na znacznej długości, przerywając drożność korytarza ekologicznego. W miejscu dawnej terasy zalewowej powstał duży zbiornik wodny o odmiennych warunkach hydrologicznych, a poniżej zapory uległa zmianie dynamika I przepływów Warty i stany wód. Te ostatnie modyfikuje dodatkowo systemem wybudowanych wraz z Jeziorskiem obwałowań. W dolinie Warty poniżej Jeziorska oraz na samym zbiorniku już w latach 80. odnotowano wyjątkowo cenne walory przyrodnicze. Był to powód utworzenia na Jeziorsku i na osi Warty poniżej zbiornika licznych obszarów chronionych (parki narodowe, parki krajobrazowe, rezerwaty przyrody). Wstąpienie do Unii Europejskiej zobligowało utworzenie na omawianym terenie obszarów chronionych prawem wspólnotowym (ostoje ptasie, ostoje siedliskowe - sieć Natura 2000). Monitoring przyrodniczy (dla ptaków w okresie ponad 40 lat) wskazuje na coraz szybszą, postępującą degradację wymienionych obszarów. Do najważniejszych przyczyn tego zjawiska i zalicza się wybudowanie zbiornika Jeziorsko, zabudowę hydrotechniczną doliny poniżej zapory, oczekiwaną wielofunkcyjność zbiornika oraz być może obserwowane ostatnimi laty zmiany klimatyczne.
EN
Construction of the Jeziorsko Reservoir disturbed the continuum of the Warta River valley ecosystem over a substantial length, disrupting the perviousness of the ecological corridor. In place of the former inundation terrace a large water reservoir characterized with different hydrological conditions was created, which changed the Warta River flows dynamics and water stages downstream of the dam. Water stages are additionally modified by a system of embankments, built together with the Jeziorsko Reservoir. In the Warta River valley downstream of the reservoir, some exceptionally precious natural values were reported already in the eighties. For this reason, numerous protected areas were created in the reservoir and along the Warta River (national parks, landscape parks, nature reserves). Accession to the European Union imposed creation of the areas protected with the EU law (bird mainstays and habitats - Natura 2000 sites). Nature monitoring (for birds, carried out for the period of over 40 years) indicates an accelerating, progressing degradation of the listed areas. Among the reasons for this phenomenon is the construction of the Jeziorsko Reservoir, hydraulic development of the valley downstream of the dam, the expected multi-functionality of the reservoir and, possibly, climate change observed in recent years.
PL
Majątek Rogalin leży 17 km na południe od Poznania. Znane są przede wszystkim magnacka rezydencja i park przypałacowy oraz największe w Europie skupisko starych dębów, ponad 1400 osobników, które od 1991 r. są chronione jako pomniki przyrody. W jego skład wchodzi prawie 200 ha użytków zielonych, tradycyjnie zwanych Łęgami Rogalińskimi, leżących na terasie zalewowej Warty (siedliska potencjalnych lęgów wierzbowego i topolowego); rozległe kompleksy leśne o charakterze zbliżonym do naturalnego (lęg wiązowo-jesionowy i grąd), leśne zbiorowiska zastępcze, głównie z sosną, zlokalizowane na krawędzi doliny i na wysoczyźnie oraz pola uprawne o areale około 400 ha, poprzecinane alejami i zadrzewieniami śródpolnymi, związane z siedliskami gradowymi. Celem pracy była próba odpowiedzi na pytania, w obrębie jakiego typu krajobrazu skupiają się gatunki chronione i zagrożone oraz jakie działania, nie kolidujące z produkcją rolną, sprzyjają utrzymaniu ich stanowisk. Łącznie na terenie Majątku Rogalin zidentyfikowano 19 gatunków specjalnej troski. Najwięcej (15) jest ich na terasie zalewowej. Odnaleziono stanowiska 5 gatunków znajdujących się pod ochroną prawną, w tym 1 objętego ścisłą ochroną. Zagrożonych regionalnie jest 11 gatunków, a w skali kraju 9. W kompleksach leśnych takich taksonów jest 4, a po 2 są zagrożone w skali kraju i regionu. Większość stanowisk jest związana z lasami łęgowymi u podnóża skarpy i na krawędzi doliny. Na obrzeżach pól uprawnych odnaleziono tylko 2 gatunki znajdujące się na Polskiej czerwonej liście i jeden chroniony. Wyniki badań wskazują, że najmniej przekształcone antropogenicznie są siedliska łęgowe, gdzie prowadzona jest ekstensywna gospodarka pratotechniczna, bądź są pozostawione fragmenty lasów i tam właśnie skupia się większość stanowisk gatunków specjalnej troski. Najmniej takich roślin jest związanych z agrocenozami. Przyrodnicze i kulturowe walory, szczególnie rozległej terasy zalewowej w okolicach Rogalina, dostrzeżono już dawno, co znalazło swój wyraz w licznych publikacjach i propozycjach ochrony. Obecnie są to: Rogaliński Park Krajobrazowy, zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Łęgi Rogalińskie”, Obszary Natura 2000 - Rogalińska Dolina Warty PLH 300012 oraz, wraz z Wielkopolskim Parkiem Narodowym, „Obszar Specjalnej Ochrony - Ostoja Rogalińska" (PLB300010). Majątek Rogalin realizuje programy rolnośrodowiskowe, co oznacza, że działalność rolnicza jest podporządkowana celom ochrony przyrody. W odniesieniu do użytków zielonych są narzucone terminy i sposób wykonywania zabiegów pratotechnicznych. Czynna ochrona, utrzymanie tradycyjnego sposobu zagospodarowania, przyczyniają się do zachowania istniejących walorów przyrodniczych.
EN
The Majątek Rogalin is situated 17 miles south of Poznań. The aristocratic residence and palace park as well as the largest cluster of old oaks, more than 1400 specimens, which are protected since 1991 and are natural monuments are the most known. It consist of nearly 200 hectares of grasslands, traditionally called 'Rogalin Łęgi', located on the Warta River floodplain (the habitat of potential flooded riparian forests: Salicetum albae and Populetum albae); wide complexes of forests similar to the natural character (riparian elm-ash and oak-hornbeam forest); forest secondary communities, mainly with pine, located on the edge of valley and on the upland and also fields with the area 400 hectares, with thick net of afforestations, related with oak-hornbeam forest habitat. The aim of the study was to answer to the questions: what type of landscape protected and endangered species focus on and what actions do not conflict with agricultural production contribute to maintaining their positions. In Majątek Rogalin have been found 19 species under special protection, in total. The largest number of species (15) were found within floodplain, dominated by grasslands. Five positions of protected species have been found here, including l under strict protection. There are 11 regionally endangered species, while in the whole country - 9. Also 4 protected taxa have been found in forest complexes: 2 species are endangered in the country and 2 in the region. Mostly positions is related with riparian forests at the foot of slope and on the edge of the valley. On the upland have been found only two location of species and also one described in the Polish Red List on the edge of fields. The results show that the riparian forest habitats with an extensive farming or some left forest fragments are the least anthropogenically transformed and majority of the species under special protection focuses there. The least species were on the fields. Natural and cultural values, especially the extensive floodplain in the Rogalin region, was noticed a long time ago and was reflected in numerous publications and proposals protection. Currently these are: Rogaliński Nature Park, Landscape-Nature Protected Complex of Łęgi Rogalin, Natura 2000 areas - Rogalińska Warta Valley and Special Protection Area: Rogalińska Ostoja with Wielkopolski National Park. The Majątek Rogalin implements environmental programs, which means that agricultural activity is subordinated to the nature conservation. In relation to grasslands are imposed deadlines and manner of pratotechnic practices. Active protection and the maintaining of traditional way of development, contribute to the preservation of existing natural values.
EN
The paper presents results of geotechnical and geological investigation on flood plain of the Warta River, below the Jeziorsko reservoir. It is the section of the river, where the intensive erosion process of the river bed occurs. To stop this process thresholds are built. Their efficiency depends of ground conditions, especially spatial variability of geotechnical parameters. To describe the subsoil cone penetration tests were carried out. Subsequently Authors used statistical techniques to analyze variations of geotechnical parameters. Most of all, k-means method was applied. This well known cluster analysis is one of analysis which makes dividing subsoil into relatively homogeneous layers in different part of the river valley possible. However, Authors observed that in case of river alluvial 20% of variation of parameters values in layer is necessary to accept.
EN
The study presents results of multifaceted floristic and habitat analyses in the Zagórów washland covered by the water management renaturisation programme leading to the assessment of the potential for restoration of utility value in meadow plant communities in areas, where the primary objective is to recreate their nature value. In the spring seasons of 2011-2013 geobotanical studies were conducted in the Zagórów washland along the network of culverts located in flood em-bankments linking the inter-embankment zone with the area behind the embankment in four transects of 77 relevés. Based on their analyses using phytoindication of their moisture content (F) and nitrogen soil content (N) were assessed using indexes according to Ellenberg et al. (1992). Utility value of swards in the identified plant communities was determined based on the structure of fodder groups, fodder value Lwu assessed according to the method proposed by Filipek (1973) and the occurrence of melliferous plants, herbs and energy materials. Renaturisation of water management facilitates not only restoration of nature value of meadow and rush plant communities, but also their utility value, mainly non-fodder. Moisture content and extensive use influences the shares of melliferous species, herbs and energy materials in the vegetation ground cover.
PL
Praca przedstawia wyniki wieloaspektowych badań florystyczno-siedliskowych na polderze Zagórów objętym programem renaturyzacji gospodarki wodnej prowadzących do oceny możliwości przywracania wartości użytkowej zbiorowisk łąkowych na obszarach, gdzie nadrzędnym celem jest odtworzenie ich walorów przyrodniczych. W okresie wiosny 2011-2013 prowadzono badania geobotaniczne na polderze Zagórów, gdzie wzdłuż sieci przepustów zlokalizowanych w wałach przeciwpowodziowych łączących międzywale z zawałem wykonano w czterech transektach 77 zdjęć fitosocjologicznych. Na pod-stawie ich analizy metodą fitoindykacji wskaźnikami Ellenberga i in. (1992) oceniono: uwilgotnienie (F) oraz zawartość azotu w glebie (N). Wartość użytkową runi wyróżnionych zbiorowisk określono na podstawie: struktury grup użytkowych, wskaźnika Lwu ocenionego metodą Filipka (1973) oraz występowania roślin miododajnych, ziół oraz energetycznych. Renaturyzacja gospodarki wodnej pozwala nie tylko przywracać walory przyrodnicze zbiorowisk łąkowo-szuwarowych, ale także ich wartość użytkową, głównie pozapaszową. Uwilgotnienie oraz ekstensywne użytkowanie ma wpływ na udział w pokryciu: gatunków miododajnych, ziół i roślin energetycznych.
PL
Zbiorowiska łąkowe, występujące w dolinach rzecznych, charak-teryzują się dużymi walorami przyrodniczymi, ponieważ dzięki położeniu w zmiennych warunkach wilgotnościowych mogły tam powstawać liczne zbiorowiska - od szuwarowych i torfowiskowych, poprzez łąkowe i zaroślowe, aż po nitrofilne [3, 6]. Tak duże zróżnicowanie zbiorowisk roślinnych jest jednym z podstawowych elementów różnorodności biolo-gicznej dolin rzecznych. Na duże walory florystyczne doliny Warty zwracają uwagę [1,6].Celem niniejszej pracy jest określenie wartości użytkowej i walorów przyrodniczych użytków zielonych zlokalizowanych na tarasie zalewowym doliny Warty.
EN
On the flood plain terrace of the lower valley of Warta river soils belong to mud-muck and mad right. Moisture conditions characterized by the method of phytoindication Oswit (1992), ranged from wet and wet to dry. In highly humid habitat and wet two communities were formed - Glyceria maxima on the mud-muck soil and Phalaris arundinacea in fluvial soil very hard right in the fresh moist habitat - community type on the soil of Poa trivialis mud-muck in the sand and shallow on the right river fluvial soil, in a dry site and periodically humidified - a collection of Poa pratense, and dry site - a community of Festuca rubra with Corynephorus canyesceus. Both communities have reached the very light right. Analyzed communities were classified in terms of value of use - from mediocre to good, and in terms of natural assets - from low to moderately big.
PL
W pracy określono warunki siedliskowe i różnorodność florystyczną szuwarów trawiastych i wielkoturzycowych wykształconych w dolinie Warty oraz zakres zmian, jakim podlegały w ostatnim 40-leciu. Analiza zdjęć fitosocjologicznych - wykonanych metodą Brauna-Blanqueta w dolinie Warty umożliwiła wyróżnienie 5 zbiorowisk szuwarowych o randze zespołów z klasy Phragmitetea. Warunki siedliskowe oceniano metodami fitoindykacji Ellenberga: uwilgotnienie F, odczyn gleby R., zawartość azotu w glebie N i Oświta - uwilgotnienie (liczba wilgotnościowa). Zmienność florystyczną zbiorowisk określono na podstawie struktury fotosocjologicznej, różnorodności biologicznej - z zastosowaniem wskaźnika Shannona-Wienera H', średniej liczby gatunków w zdjęciu fitosocjologicznym oraz wskaźnika waloryzacji przyrodniczej. Zmiany w siedliskach, szczególnie w uwilgotnieniu, spowodowały zmniejszenie ogólnej powierzchni fitocenoz związku Phragmition, wykształconych w formie typowej, oraz zwiększenie powierzchni zbiorowisk związku Magnocaricion, wykształconych przede wszystkim jako fitocenozy o charakterze przejściowym. Stwierdzono w nich mniejszy udział gatunków charakterystycznych dla klasy Phragmitetea, wiekszą średnią liczbę gatunków w zdjęciu fitosocjologicznym oraz większy odsetek roślin synantropijnych. Postępujące zmiany w uwilgotnieniu siedlisk prowadzą także do obniżenia się stopnia naturalności zbiorowisk roślinnych, czego wyrazem są mniejsze wartości wskaźnika waloryzacji przyrodniczej.
EN
The objective of this research project was to determine habitat conditions and floristic diversity of grass and sedge rushes developed in the Warta River valley and to assess the extent of changes the above-mentioned communities underwent in the last 40 years. The analysies of phytosociological releves taken with the Braun-Blanquet method in the Warta River valley allowed for determining 5 rush communities at the rank of associations from the Phragmitetea class. Habitat conditions were estimated with Ellenberg at al. [1992] phytoindication method which includes: moisture F, soil reaction R., soil nitrogen content N. Moisture was estimated with the Oświt's method using moisture numbers. Floristic diversity of the examined communities was determined from phytosociological structure, biological diversity estimed with the Shannon-Wiener index (H'), the mean number of species in a phytosociological releve, phytosociological structure an natural valorisation index. Habitat changes, especially in its moisture content, caused a decrease in the total area of phytocoenoses of the Phragmition alliance developed in a typical form and an increase in areas occupied by communities of the Magnocaricion alliance developed primarily as phytocoenoses of transitory character. They were found to contain lower proportions of species characteristic for the Phragmitetea class, higher mean number of species in a phytosociological releve and a greater proportion of synanthropic plants. Furthermore, systematic changes in habitat moisture content led also to the decline of naturalness of plant communities as was clearly demonstrated by lower values of the natural valorisation index.
PL
W wyniku wieloletnich badań w dolinie Warty, na podstawie większej stałości (S) oraz udziału (D) gatunku wyróżniono w zespole Phalaridetum arundinaceae cztery warianty: z Glyceria maxima, z Carex gracilis z Alopecurus pratensis, z Achillea ptarmica oraz fazę terminalną (schyłkową) z Urtica dioica. Warianty wykazują zróżnicowany skład florystyczny, ale wszystkie są związane syngenetycznie z zespołem mozgowym. Największy wpływ na powstanie i rozwój wariantów ma czynnik antropogeniczny, głównie prace melioracyjne, regularne 3-5-krotne koszenie, zbiór, nawożenie mineralne i organiczne oraz zabiegi pielęgnacyjne. Jednak zaniechanie lub niewłaściwe użytkowanie runi prowadzi do wykształcenia się wariantów o wartości miernej lub niepożądanej, np. fazy terminalnej z Urtica dioica, powstałej wskutek dużych błędów i zaniedbania w użytkowaniu.
EN
As a result of long-term investigations carried out in the Warta River valley, on the basis of greater stability (S) and proportion (D) of the species, the following four variants were distinguished in the Phalaridetum arundinaceae association: with Glyceria maxima, with Carex gracilis with Alopecurus pratensis, with Achillea ptarmica as well as 1 terminal (final) phase with Urtica dioica. The variants exhibit different floristic composition but they are all synergistically associated with the reed grass association. The strongest influence on the formation and development of variants is exerted by the anthropogenic factor, mainly the performed land improvement works, regular 3-5 times cutting, harvesting, and mineral and organic fertilisation as well as cultivation. However, the complete abandonment or improper utilisation of the sward results in the development of variants of lower or undesirable value, e.g. the terminal phase with Urtica dioica which developed following serious mistakes and neglect in utilisation.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań fitosocjologicznych przeprowadzonych w latach 2003-2005, w dolinie Warty na odcinku Santok-Stare Polichno (województwo lubuskie). Zróżnicowany układ siedlisk (obecność wału przeciwpowodziowego) przyczynił się do różnorodności zbiorowisk roślinnych, mimo małej powierzchni terenu. Powierzchniowo dominowały zbiorowiska szuwarowe (13 ha), następne w kolejności były zbiorowiska łąkowe (9 ha), najmniejszą powierzchnię zajmowały zbiorowiska nitrofilne (4 ha). Różnorodny materiał glebowy (znaczna ilość frakcji piaszczystej) użyty do budowy wału przeciwpowodziowego umożliwił rozwój zbiorowisk łąkowych oraz sucholubnych fitocenoz nitrofilnych.
EN
The phytosociological study was carried out in 2003-2005 in the Warta valley on 26 hectares area between villages Santok and Stare Polichno (lubuskie voivodship). Differentiated relief of the investigated area and the presence of river embankment caused habitats differentiation. Rush communities (13 ha) - especially with Phalaris arundinacea, meadows (9 ha) and nitrophilous communities (4 ha) dominated there. Differentiated soil material (significant contribution of sandy fraction) used for building river embankment enhanced the development of plant communities classified as trodden meadow and dry nitrophilous associations.
PL
Zbiorowiska łąkowe naturalnych terenów zalewanych w dolinie Warty z biegiem lat ulegają przeobrażeniom florystycznym spowodowanym obniżeniem poziomu wód zalewowych i mniejszą liczbą zalewów. Celem badań jest ocena zmian różnorodności florystycznej zbiorowisk nadwarciańskich łąk zalewanych. W pracy wykorzystano wyniki wieloletnich badań geobotanicznych prowadzonych na łąkach zalewanych w środkowej części doliny Warty, w okolicach Konina i Rogalina. W ocenie różnorodności uwzględniono wskaźnik Shannona-Wienera, ogólną liczbę gatunków oraz strukturę botaniczną zbiorowisk. Przyczyny zmian florystycznych określono na podstawie liczb wskaźnikowych oceny warunków siedliskowych. Zmiany warunków siedliskowych przyczyniły się do wykształcenia nowych zbiorowisk mających często charakter nieustabilizowany, przejściowy. W runi zbiorowisk z klasy Phragmitetea w okresie 40 lat nastąpiło zwiększenie ogólnej liczby roślin z różnych rodzin botanicznych, jednakże zmniejszył się wśród nich udział gatunków typowych dla tej klasy. Jednocześnie zwiększył się udział gatunków z klasy Molinio-Arrhenatheretea, szczególnie gatunków charakterystycznych dla rzędu Arrhenatheretalia. Tereny zalewowe w dolinie Warty, ze względu na fizjografię terenu i bogactwo gatunkowe, nie tylko pełnią ważną rolę biocenotyczną w zachowaniu różnorodności biologicznej, ale także krajobrazową oraz rekreacyjno-turystyczną.
EN
Meadow communities of natural flooded areas in the Warta River valley have undergone floristic transformations in the course of years due to lower levels of flood waters and smaller numbers of inundations. The purpose of these studies was to assess floristic diversity of flooded meadows situated along the Warta River and to ascertain their landscape value. Performed studies explored the results of a long-term geobotanical survey carried out on flooded meadows situated in the middle part of the Warta River valley in the neighbourhood of Konin and Rogalin. The assessment of diversity involved the Shannon-Wiener index, total number of species and the botanic structure of examined communities. Causes of floristic changes were determined with index numbers of the evaluation of site conditions. Changes in site conditions led to the development of new taxonomic units of frequently unstable, transitory character. The sward of communities from the class Phragmitetea was enriched in the total number of species but the proportion of species characteristic for this class decreased during 40 years. Simultaneously, the proportion of species from the class Molinio-Arrhebatheretea increased, in particular the proportion of species characteristic for the Arrhenatheretalia order. Flooded areas in the Warta River valley, because of their physiography and species richness, are extremely valuable not only due to their biocenotic role in maintaining biodiversity but also because of their exceptional landscape appeal and recreational-touristic function.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.