Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wdrażanie "Programu rolnośrodowiskowego" II edycji na użytkach zielonych w powiecie Grajewo

Kamiński J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2012

|

T. 12, z. 3

77-91

PL

W pracy oceniono funkcjonowanie pakietów przyrodniczych "Programu rolnośrodowiskowego" II edycji na użytkach zielonych w części doliny Biebrzy na terenie powiatu Grajewo. W latach 2008-2011 działaniami rolnośrodowiskowymi objęto 2 427 ha trwałych użytków zielonych. Na przeważającej części tych użytków (83,4%) wdrażano pakiet 3. "Ekstensywna gospodarka na łąkach i pastwiskach". Mniejszy udział przypadał na pakiety, służące ochronie zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych - poza obszarami Natura 2000 (pakiet 4.), na obszarach Natura 2000 (pakiet 5.). Z pakietów tych najczęściej realizowano wariant 1. "Ochrona siedlisk lęgowych ptaków", rzadziej warianty siedliskowe: "Półnaturalne łąki wilgotne", "Szuwary wielkoturzycowe", "Mechowiska" i "Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe". Ustalono, że wybierając określony pakiet lub wariant, rolnicy kierowali się głównie względami praktycznymi, takimi jak: złożoność procedur, możliwości dostosowania użytkowania do określonych wymogów, dostęp do ekspertów przyrodniczych oraz wysokość dopłat za działalność rolnośrodowiskową. Stan siedlisk łąkowych, objętych działalnością rolnośrodowiskową w ramach wariantów siedliskowych pakietów 4. i 5., był dość zróżnicowany i zależny głównie od historii użytkowania łąk w okresie poprzedzającym przystąpienie do Programu oraz warunków wilgotnościowych. Zróżnicowany był zwłaszcza udział niepożądanych w runi gatunków inwazyjnych, do których zaliczono nitrofilne ziołorośla, charakterystyczne dla klasy Artemisietea, trzcinę pospolitą (Phragmites Australis (Cav.) Trin. ex Steud.), siewki oraz podrosty drzew i krzewów. Fitocenozy bagienne, zaliczone do wariantu "Mechowiska" oraz szuwary wielkoturzycowe wykazały większą naturalną odporność na wkraczanie roślinności inwazyjnej niż zbiorowiska typowo łąkowe, zaliczone do wariantu "Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe" i "Półnaturalne łąki wilgotne".

EN

Functioning of biological packages of the II edition of "Agro-environmental programme" on grasslands in part of the Biebrza River valley in the Grajewo county was assessed in the paper. Agroenvironmental activities involved 2 427 ha of permanent grasslands in the years 2008-2011. On prevailing (83.4%) part of these grasslands package 3: "Extensive management of meadows and pastures" was implemented. Smaller share fell to packages devoted to the protection of endangered Bird species and natural habitats both outside (package 4) and in (package 5) the areas of Natura 2000. From among these packages the most frequently realised was variant 1 "Protection of breeding grounds of birds", less frequently were realised the habitat variants: "Semi-natural wet meadows", "Tal--sedge rushes" "Sphagnum bogs" and "Molinia meadows". It was found that when selecting a given package or variant, farmers were mainly guided by practical reasons such as: complexity of procedures, possibility of adaptation of land use to definite requirements, access to biology experts and the amount of subsidies to agro-environmental activity. The status of meadow habitats involved in agro-environmental activity within habitat variants of packages 4 and 5 was quite differentiated and depended mainly on the history of land use before the access to the programme and on moisture conditions. Particularly differentiated was the share of undesired invasive species like nitrophilous herbs of the class Artemisietea, the common reed (Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steud.), seedlings and young trees and shrubs. Bog communities classified to the variant "Sphagnum bogs" and tall-sedge rushes showed a higher natural resistance to invasive vegetation than typically meadow communities classified to variants "Molinion meadows" and "Semi-natural wet meadows".

2

Wykorzystanie programu rolnośrodowiskowego w ochronie różnorodności botanicznej łąk w pierwszych latach jego realizacji na przykładzie powiatu Grajewo

Kamiński J., Konert A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2009

|

T. 9, z. 2

83-95

PL

Oceniono funkcjonowanie pakietów przyrodniczych "Krajowego programu rolnośrodowiskowego" I edycji w ochronie bioróżnorodności łąk w części doliny Biebrzy na terenie powiatu Grajewo. W latach 2004-2006 działaniami rolnośrodowiskowymi objęto 280 ha półnaturalnych użytków zielonych. Na powierzchni 7,3 ha realizowano pakiet "Utrzymanie pastwisk ekstensywnych" (P02), a na pozostałej części użytków, na 272,7 ha - pakiet "Utrzymanie łąk ekstensywnych” (P01), realizowany w 3 wariantach. W skład pakietu wchodziły łąki jednokośne - bagienne i trzęślicowe oraz łąki dwukośne - wilgotne kaczeńcowe. Zdecydowana większość łąk spełniała podstawowy wymóg programu, gdyż należała do typu zbiorowisk rekomendowanych do "Krajowego programu rolnośrodowiskowego" [KOTOWSKI, 2004]. Większość łąk wcześniej użytkowano ekstensywnie ze zbiorem jednego lub dwóch pokosów, bez nawożenia. Łąki jednokośne, zarówno bagienne związku Magnocaricion i Caricion nigrae, jak i trzęślicowe związku Molinion, miały duże walory przyrodnicze, odpowiadające wyższym rangą klasom waloryzacyjnym (VII, VIII). W ich runi nie występowały gatunki inwazyjne o charakterze nitrofilnych ziołorośli, natomiast siewki drzew i krzewów pojawiały się bardzo sporadycznie. Łąki dwukośne w zależności od warunków siedliskowych i stosowanych wcześniej zasad pratotechniki różniły się znacznie pod względem florystycznym i walorów przyrodniczych. W zbiorowiskach wcześniej długotrwale nieużytkowanych stwierdzono większy udział gatunków inwazyjnych o charakterze nitrofilnych ziołorośli oraz roślin drzewiasto-krzewiastych. Mniejsze walory przyrodnicze od pozostałych miały jednak łąki kaczeńcowe wykaszane corocznie, występujące w sąsiedztwie szuwarów wielkoturzycowych na terenach okresowo zalewanych.

EN

Functioning of biological packages of the National Agro-environmental Programme in the I edition was evaluated in view of protection of meadow biodiversity in part of the Biebrza River valley within Grajewo County. In the years 2004-2006 agro-environmental activities involved 280 ha of semi-natural grasslands. A package "Maintaining extensive pastures" (P02) was realised on 7.3 ha; the remaining 272.7 ha were involved in a package "Maintaining extensive meadows" (P01) realised in 3 variants. The package involved once-cut bog and Molinia meadows and two-cut wet Caltha meadows. Most meadows met basic requirement of the programme since they belonged to the type of communities recommended to the National Agro-environmental Programme [KOTOWSKI, 2004]. They were used extensively with one or two cuts without fertilisation. One-cut meadows both the bog ones of the alliance Magnocaricion and Caricion nigrae and those of the alliance Molinion showed high natural values respective to high quality classes (VII and VIII). There were no invasive species like nitrophilous herbs and the seedling of trees and shrubs appeared only sporadically in meadow sward. Two-cut meadows, depending on habitat conditions and earlier management, largely differed in floristic composition and natural values. In long abandoned meadow communities there were more invasive species like nitrophilous herbs and tree and shrub species. Caltha meadows cut every year and present in the vicinity of periodically flooded tall sedge rushes had lower natural values.

3

System pomiaru głównych składników bilansu cieplnego łąki bagiennej w dolinie dolnej Biebrzy

Kleniewska M., Gołaszewski D., Majewski G., Siedlecki P.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2009

|

Vol. 18, No. 1

32--41

PL

Dolina Biebrzy jest jednym z najcenniejszych obszarów wodno-błotnych w Polsce, miejscem występowania rzadkich, często zagrożonych gatunków roślin i zwierząt. Szczególnym miejscem jest dolina dolnej Biebrzy - uważana za najbardziej naturalny obszar, z zachowanymi siedliskami bagiennymi - torfowiska biebrzańskie w przeciwieństwie do podobnych obszarów na naszym kontynencie zostały osuszone tu tylko na niewielkim odcinku. Ważnym elementem ochrony tych obszarów jest poznanie bilansu wodnego, który przez proces parowania związany jest z bilansem cieplnym powierzchni czynnej. W ten sposób badania nad bilansem cieplnym pozwolą na wykorzystanie danych np. w badaniach modelowych uwzględniających ewapotranspirację. W pracy zaprezentowano metodykę rozpoczętych właśnie badań bilansu cieplnego powierzchni ekosystemów łąkowych w dolinie dolnej Biebrzy. Automatyczny system pomiarowy zaprojektowany i wykonany w Zakładzie Meteorologii i Klimatologii SGGW wyposażony został w następujące czujniki: saldometr - pomiar salda promieniowania, płytki glebowe - pomiary gęstości strumienia ciepła glebowego, anemometr ultradźwiękowy - pozwalający na bezpośrednie pomiary gęstości strumienia ciepła jawnego przy zastosowaniu metody kowariancji wirów. Dodatkowo system został wyposażony w dwa elektroniczne termohigrometry, które pozwalają na oszacowanie wielkości strumienia ciepła utajonego z wykorzystaniem metody stosunku Bowena.

EN

The Biebrza River valley is the most valuable wetland’s complex in Poland. The biodiversity of endangered plants and animals observed in this region is outstanding. The lower river valley is considered as one of the most natural wetland area in Europe since, only small reach of this valley was drained. The conservation of this valuable object depends also on maintaining of high soil moisture, therefore the knowledge about the water balance dynamic of this ecosystem seems to be crucial. The evaporation process is a common element of both water and heat cycles thus wetland surface heat balance studies will be helpful for modeling of local hydrological conditions. The paper presents the methodology of grassland ecosystem heat balance structure research which have just started at the Biebrza River valley. The automatic measurement system was developed at the Division of Meteorology and Climatology, and it is consisted of net radiometer - net radiation measurement, heat flux plates - soil heat flux density measurement, 3D sonic anemometer used for direct measurement of sensible heat fl ux (eddy covariance approach). Two thermohygrometers were installed additionally, which allow to estimate the latent heat flux density using the Bowen ratio method.

4

Rozpoznanie budowy geologicznej dla hydrogeologicznego modelu zasilania torfowiska rezerwatu Czerwone Bagno

Falkowski T., Złotoszewska-Niedziałek H.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2008

|

nr 431, Hydrogeologia

35-40

PL

Głównym celem badań prowadzonych w rejonie rezerwatu Czerwone Bagno było ustalenie budowy geologicznej dla hydrogeologicznego modelu zasilania wodą występujących tam torfowisk. Model będzie wykorzystany w takim kreowaniu gospodarki wodnej obszaru, aby stabilizować aktualny stan cennych pod względem przyrodniczym siedlisk hydrogenicznych. Kluczowe znaczenie dla zasilania torfowisk ma na badanym terenie charakter przypowierzchniowego poziomu wodonośnego, w tym także obecność w jego obrębie ciągów form wydmowych blokujących przepływ w stropowej części strumienia.

EN

The main purpose of the research conducted in the area of Czerwone Bagno Reserve was to determine the geological structure of the area for a hydrogeological model of water supply of the peat bogs. This model will be used to manage the water balance of the area in such a way that the current state of environmentally valuable hydrogenic habitats is stabilized. The properties of the near surface water-bearing layer are of primary importance for water supply of the peat bogs. The presence of rows of dune forms, in the layer blocking the flow of the upper part of the stream, is one of those properties.

5

Przewodność wodna przy stanie pełnego nasycenia w charakterystycznych profilach gleb torfowo-murszowych z doliny Biebrzy

Gnatowski T., Oleszczuk R., Szatyłowicz J., Brandyk T.

Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Nr 12

268-269

6

Gospodarowanie wodą w glebach torfowo-murszowych metodą regulowanego odpływu w dolinie Biebrzy

Łabędzki L., Kasperska-Wołowicz W., Kaca E.

Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Nr 12

209-210