Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Accessibility study of historic buildings and contemporary heritage - on the example of Kielce’s public utility buildings

Gil-Mastalerczyk Joanna, Gardyńska-Kieliś Ewelina

Structure and Environment

|

2023

|

Vol. 15, no. 3

133--146

EN

Ensuring the accessibility of buildings and spaces is a common contemporary challenge, in particular for historic buildings and spaces as well as the heritage of contemporary culture. It involves all activities aimed at adapting facilities and space to the needs of people with various disabilities, including seniors. The problem of aging societies and increasing life expectancy forces extensive changes both in the approach to architectural and urban design as well as in the practice of making historic buildings accessible through architectural solutions. Particularly in existing public buildings, it becomes very important to pay attention to the specific needs and reduced psychophysical abilities of various groups of architecture recipients due to their age. For this reason, the article analyzes the accessibility of selected examples of historical objects (case studies) functioning in the structures of the modern city of Kielce - for several dozen years. In order to get acquainted with the functioning and architectural solutions of buildings, which are among the most frequented by the general public, in situ research was carried out, the multi-criteria method was used, enabling comparative analyzes and being an effective tool in making a precise assessment. The research was focused on the location of the city of Kielce, taking into account current reports and statistics indicating the largest increase in the number of people over 65 in the Świętokrzyskie Voivodeship. It was found that it is important to revise the approach and generally accepted functional and spatial solutions regarding the accessibility of this type of facilities.

PL

Zapewnienie dostępności budynków i przestrzeni jest powszechnym współczesnym wyzwaniem w szczególności dla obiektów i przestrzeni zabytkowych oraz dziedzictwa kultury współczesnej. Wiąże się ono z wszelkimi działaniami służącymi dostosowaniu obiektów i przestrzeni do potrzeb osób z różnorodnymi niepełnosprawnościami, w tym seniorów. Problem starzejących się społeczeństw i wydłużania się długości życia wymusza szerokie zmiany zarówno w podejściu do projektowania architektoniczno-urbanistycznego, jak i praktyki w zakresie udostępniania zabytkowych obiektów poprzez rozwiązania architektoniczne. Szczególnie w istniejących budynkach użyteczności publicznej bardzo ważne staje się zwrócenie uwagi na specyfikę potrzeb i obniżone, z uwagi na wiek, możliwości psychofizyczne różnych grup odbiorców architektury. Z tego względu w artykule dokonano analizy dostępności wybranych przykładów historycznych obiektów (case studies), funkcjonujących w strukturach współczesnego miasta Kielce - od kilkudziesięciu już lat. W celu zapoznania się z funkcjonowaniem oraz rozwiązaniami architektonicznymi budynków, należących do najczęściej uczęszczanych przez ogół ludzi, przeprowadzono badania in situ, wykorzystano metodę wielokryterialną, umożliwiającą przeprowadzenie analiz porównawczych i stanowiącą skuteczne narzędzie w dokonaniu precyzyjnej oceny. Badania skoncentrowano lokalizacyjnie na obszarze Kielc, mając na uwadze aktualne raporty i statystyki wskazujące na największy przyrost liczby osób powyżej 65 lat w województwie świętokrzyskim. Stwierdzono, że istotna jest rewizja podejścia i ogólnie przyjętych rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych w zakresie dostępności tego typu obiektów.

2

Dobra kultury współczesnej – najmłodsze zabytki

Zierke Piotr

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2021

|

Z. 5

53--59

PL

Ochrona dóbr kultury współczesnej jest w Polsce zjawiskiem stosunkowo nowym. Po szesnastu latach obowiązywania ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym można zaobserwować, że ilość zestawień dóbr kultury współczesnej, a co za tym idzie – i samych chronionych obiektów, jest w dalszym ciągu niewystarczająca. Ten sam problem dotyczy niewielkiej liczby miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które w zamyśle ustawodawcy powinny zawierać wytyczne dotyczące ochrony przedmiotowych budynków. W konsekwencji zabezpieczenie dóbr kultury współczesnej w niektórych regionach jest w dalszym ciągu niedostateczne. W artykule przedstawiono przykłady najmłodszych chronionych obiektów w Polsce i w krajach europejskich. Zaprezentowano także inne niż rejestr zabytków i listy dóbr kultury współczesnej sposoby ochrony wartościowych budynków.

EN

Protection of contemporary cultural properties is a relatively new phenomenon in Poland. After sixteen years of existence of the Act on Spatial Planning and Development, it can be observed that the number of lists of contemporary cultural properties and, as a result, of protected objects themselves is still insufficient. The same problem applies to the small number of local development plans, which are intended by the legislator to provide guidelines for the protection of those buildings. As a result, the protection of contemporary cultural properties in some regions is still unsatisfactory. The article presents examples of the youngest protected objects in Poland and in European countries. Other ways of protecting valuable buildings than the register of monuments and lists of contemporary cultural assets are also presented.

3

Ochrona architektury Krakowa z lat 80. i 90. XX wieku

Motak M.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2017

|

Nr 49

91--101

PL

Przemiany polityczne, gospodarcze i społeczne, które nastąpiły pomiędzy rokiem 1980 a rokiem 2004, znalazły odzwierciedlenie w architekturze polskiej tego okresu, w tym również w Krakowie – będącym jednym z jej głównych ośrodków. Powstały liczne obiekty użyteczności publicznej, mieszkaniowe oraz pełniące inne funkcje. Na ich wizerunku odcisnęły się wpływy późnego modernizmu i postmodernizmu, a w mniejszym stopniu także brutalizmu, minimalizmu, dekonstruktywizmu, architektury high tech i innych kierunków twórczych. Uznanie okazywane niektórym obiektom przez społeczeństwo i specjalistów stało się czynnikiem wskazującym na potrzebę ich ochrony. W artykule omówiono uwarunkowania tej ochrony, aktualny stan prawny i podstawowe definicje. Omówiono dotychczasowe działania, podjęte na rzecz ochrony dzieł architektury współczesnej, na tle wybranych poglądów teoretycznych. Przedstawiono również próby określenia potencjalnego zasobu dzieł oraz wskazania bezpośrednich i pośrednich celów ochrony.

EN

Political, economic and social transformations, which took place between 1980 and 2004, were mirrored in Polish architecture of that period, including one of its leading centre – Krakow. Numerous buildings of public, residential and other functions were built. Their image was influenced by Late Modernism, Post Modernism and, to a smaller extent, Brutalism, Minimal Art, Deconstruction, High Tech, and other styles. The appreciation of some of the buildings expressed by the society and experts have indicated at their protection. The conditions of that protection, its legal status and basic definitions are discussed in the article. The actions initiated in order to protect the works of contemporary architecture are discussed against the background of selected theoretical views. The attempts undertaken to determine the scope of protection and to show its direct and indirect aims are also presented.

4

Ochrona architektonicznych dóbr kultury współczesnej na terenie Pomorza Zachodniego

Kozłowska I., Rek-Lipczyńska A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2017

|

Nr 49

63--78

PL

Polska architektura i urbanistyka 2. połowy XX wieku jako zasób dziedzictwa podlegającego potrzebie ochrony jest zjawiskiem nowym, ale wpisującym się w aktualny nurt działań podejmowanych na rzecz zachowania współczesnych dóbr kultury. W Polsce punktem zwrotnym była ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 2003 r. wprowadzająca pojęcie dobro kultury współczesnej. Praca podejmuje próbę zilustrowania stanu ochrony dziedzictwa architektury i urbanistyki polskiej na terenie województwa zachodniopomorskiego w ciągu ostatniej dekady. Przedstawiona zostanie sytuacja „lokalnych ikon” architektury modernistycznej, jak i zasady ochrony obiektów będących dobrem kultury.

EN

The Polish architecture and urban planning of the 2th half of 20th century as a resource of heritage subject to necessary protection is a new phenomenon that fits into the current world direction of activities aimed at preserving the modern cultural assets. In Poland, the turning point was the Planning and Spatial Development Act of 27 March 2003, which was the first to introduce the concept of the asset of modern culture. Article attempts to illustrate the state of protection of Polish architecture and urban planning in West Pomerania province over the last decade. There were presented the situation of the “local icons” of modernist architecture, and the principle of protection of objects selected to the list of cultural heritage.

5

O przyszłości wczorajszej architektury

Kłopotowski M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2010

|

R. 107, z. 7-A/2

170-174

PL

Czas kształtuje osądy o przeszłości. Przyszłość ocenia teraźniejszość. Dziś ocenia wczoraj. Architektura podlega tym prawidłom. Dziś świat teorii architektury winien zmierzyć się z architekturą dnia wczorajszego - architekturą PRL.

EN

The time is shaping judgements for pasts. The future is judging the present time. Today is judging yesterday. Architecture is a subject to these rules. Today world of the theory of architecture should stand up to the architecture of the yesterday - architecture of the PRL.