Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Niekontrolowany dodatek rudy darniowej jako przyczyna przebarwień powierzchni kostki brukowej i betonowych elementów elewacyjnych

Jasiczak Józef

Materiały Budowlane

|

2023

|

nr 11

51--53

2

Blachy cynkowe w pokryciach dachowych oraz elewacjach

Klatt Ryszard

Materiały Budowlane

|

2023

|

nr 7

53--55

3

Badania możliwości powtórnego wykorzystania surowców odpadowych powstających w trakcie produkcji świec

Antosz Artur, Ptak Stefan

Nafta-Gaz

|

2022

|

R. 78, nr 10

760--775

PL

W artykule omówiono dostępne surowce do komponowania mas palnych do produkcji świec, poczynając od różnego rodzaju wosków przez oleje roślinne po utwardzone oleje roślinne, oraz przedstawiono badania nad odbarwianiem i odwanianiem odpadowych mas palnych metodą rafinacji adsorpcyjnej ziemią odbarwiającą i węglem aktywnym. W procesach tych wykorzystywana jest zdolność glin naturalnych, glinokrzemianów syntetycznych, żelu glinowego, węgla aktywnego i innych substancji do adsorbowania na swojej powierzchni niektórych składników i zanieczyszczeń. Procesy rafinacji adsorpcyjnej ziemią bielącą i węglem aktywnym przeprowadzono dla wszystkich badanych surowców. Zrealizowano pięć procesów rafinacji adsorpcyjnej przy różnych parametrach temperaturowych przebiegu rafinacji z różnymi ilościami dozowania sorbentów. Procesy rafinacji ziemią bielącą prowadzono w dwóch stopniach. Następnie próbki oczyszczanych mas palnych zostały poddane ocenie wizualnej, zapachowej oraz zostały oznaczone wybrane podstawowe właściwości fizykochemiczne charakteryzujące masy palne do produkcji świec. Najlepsze efekty uzyskano w przypadku procesu rafinacji numer V, podczas którego zastosowano dozowanie ziemi bielącej na poziomie 4% (m/m) i 2% (m/m) węgla aktywnego, w temperaturze 130°C. W wyniku procesu o powyższych parametrach otrzymano po pierwszym stopniu biały kolor w próbce pomarańczowej i bardzo jasnożółty w próbce zielonej. Próbka koloru czerwonego zmieniła kolor na pasteloworóżowy. Po drugim stopniu rafinacji próbka pomarańczowa była śnieżnobiała, a próbka zielona została odbarwiona do koloru białego. Próbki pomarańczowa i zielona miały bardzo słaby zapach, natomiast próbka czerwona wykazywała zapach na poziomie słabym. Proces rafinacji adsorpcyjnej oprócz działania odbarwiającego pozwalał również na znaczne pozbycie się substancji zapachowych obecnych w badanych próbkach. Najtrudniejsza do odbarwienia okazała się próbka o kolorze czerwonym, z równie trudnym do usunięcia aromatem kwiatów róży. Przeprowadzone badania pozwoliły na potwierdzenie bardzo dużego potencjału do odbarwiania i odwaniania odpadowych mas palnych metodą rafinacji adsorpcyjnej ziemią odbarwiającą i węglem aktywnym.

EN

The paper discusses available raw materials for composition of combustible masses for candle production starting from various kinds of waxes through vegetable oils to hardened vegetable oils, and presents research into decolorization and dehydration of waste combustible masses by adsorption refining with decolorizing earth and activated carbon. These processes use the ability of natural clays, synthetic aluminosilicates, aluminum gel, activated carbon and other substances to adsorb certain components and contaminants on their surface. The adsorption refining processes with bleaching earth and activated carbon have been performed for all the raw materials studied. Five adsorption refining processes were carried out under different temperature parameters of refining with different dosage amounts of sorbents. The bleaching earth refining processes were carried out in two stages. Then, the samples of the purified combustible masses were subjected to visual and olfactory evaluation and selected basic physicochemical properties characterizing the combustible masses for candle production were determined. The best results were obtained for refining process number V during which the dosage of bleaching earth was applied at the level of 4% (m/m) and 2% (m/m) of activated carbon, at the temperature of 130°C. The process with the above parameters resulted in a white color in the orange sample after the first step and a very light yellow color in the green sample. The red sample turned pastel pink. After the second refining step, the orange sample was snow white and the green sample was discolored to white. The orange and green sample had a very faint odor, while the red sample showed a faint odor. The adsorption refining process, in addition to the decolorization effect, also allowed the odorants present in the test samples to be significantly removed. Red color sample turned out to be the most difficult to decolorize with rose flower aroma equally difficult to remove. The conducted tests allowed us to confirm the very high potential for decolorization and deodorization of waste combustible masses by adsorption refining with decolorizing earth and activated carbon.

4

Wizualne zmiany na elewacjach wentylowanych z okładzinami włóknisto-cementowymi

Kopyłow Ołeksij, Schabowicz Krzysztof

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 12

6--9

PL

Podczas eksploatacji elewacji wentylowanych z okładzinami z płyt włóknisto-cementowych często uwidoczniają się zmiany w postaci przebarwień i w wielu przypadkach towarzyszą im deformacje okładzin. Czy zmiany te mają charakter wyłącznie estetyczny i czy wpływają na właściwości użytkowe systemu elewacyjnego? Przeprowadzone badania laboratoryjne dają podstawy do stwierdzenia, że wraz ze zmianami wizualnymi zachodzą zmiany strukturalne oraz wytrzymałościowe w okładzinach, które mogą mieć istotny wpływ na właściwości techniczno-użytkowe systemów elewacyjnych, w tym bezpieczeństwa użytkowania.

EN

During the exploitation on fiber-cement cladings of ventilated facades systems sometimes are visible changes in the form of discoloration. Discoloration is often accompanied by deformation of the cladding. Are these changes aesthetic and do they also have an impact on the performance properties of the façade system? The laboratory tests give grounds to state that along with the visual changes, structural and strength changes in the claddings occur which changes may have a significant impact on the technical and operational properties of facade systems, including the safety of use.

5

Odbarwianie roztworów zawierających Acid Green 16 za pomocą odczynnika Fentona z nadwęglanem sodu

Pieczykolan B., Płonka I., Barbusiński K., Jędrys M., Lesik M.

Proceedings of ECOpole

|

2017

|

Vol. 11, No. 1

241--248

PL

W badaniach zastosowano dwie modyfikacje odczynnika Fentona z nadwęglanem sodu (jako alternatywnym źródłem H2O2) przy zastosowaniu różnego rodzaju źródła Fe2+: FeSO4·7H2O oraz wiórków stalowych. Efektywność oczyszczania roztworów oceniano na podstawie analizy stężenia barwnika Acid Green 16 (zieleń kwasowa czysta V). W trakcie badań ustalano wpływ poszczególnych parametrów zmodyfikowanego procesu Fentona (wartości pH, dawki nadwęglanu sodu, zawartości jonów żelaza pochodzących z FeSO4 oraz z wiórków stalowych, czasu reakcji przy modyfikacji z siarczanem żelaza oraz czasu kontaktu przy modyfikacji z wiórkami stalowymi) na efektywność odbarwiania. Ponadto w przypadku układu z wiórkami stalowymi określano wpływ tzw. „dodatkowego czasu reakcji”, którym jest czas, po jakim alkalizowano próbki przefiltrowanych roztworów przez złoże wypełnione wiórkami. Wynosił on „0” (filtraty alkalizowano od razu po przefiltrowaniu), 10, 20 i 30 minut. Przeprowadzone badania wykazały, że obie modyfikacje odczynnika Fentona umożliwiły efektywne odbarwienie ścieków. W przypadku układu z zastosowaniem nadwęglanu sodu i siarczanu żelaza(II) najlepsze efekty otrzymano przy dawce nadwęglanu sodu = 350 mg/dm3, stosunku Fe2+ / nadwęglanu sodu = 0,4, czasie reakcji = 15 minut oraz pH = 3. W przypadku systemu z wiórkami stalowymi wymagana dawka nadwęglanu sodu do skutecznego usunięcia barwy wynosiła 600 mg/dm3 przy czasie kontaktu z wiórkami = 39,6 sekund i dodatkowym czasie reakcji = 0 minut (roztwory alkalizowane bezpośrednio po przefiltrowaniu), pH = 2 oraz wiórków o masie = 0,5 g.

EN

During the study two modifications Fenton reagent with sodium percarbonate (as an alternative source of H2O2) were used. There were using different kinds of sources of Fe2+ : FeSO4 and steel swarf. The efficiency of wastewater treatment was determined on the basis of the dye Acid Green 16 concentration. During the tests the influence of the individual parameters of modified Fenton process on the effectiveness of discoloration was examined (value of initial pH, dose of sodium percarbonate, the quantity of iron ions originating from FeSO4 or steel swarf, the reaction time - for modification sodium percarbonate-FeSO4 and so-called: additional reaction time for modification sodium percarbonate-steel swarf). The additional reaction time is the time after which the samples (of dye solution) filtered through the bed (filled with steel swarf) were alkalized. That time was equaled to "0" (filtrate was alkalized immediately after the filtration) 10, 20 and 30 minutes. The study showed that both modifications of Fenton reagent enabled effectively discolor the solutions. For a system with the sodium percarbonate and iron sulfate(II), the best results were obtained with a dose of sodium percarbonate = 350 mg/dm3, the ratio of Fe2+ / sodium percarbonate = 0.4, reaction time = 15 min, and pH = 3. In the case of systems with steel swarf, higher dose of sodium percarbonate was required to efficiently remove the color (600 mg/dm3), a contact time with swarf of 39.6 seconds, and additional reaction time = 0 minutes (solutions alkalized immediately after filtration), pH = 2, and quantity of swarf = 0.5 g.

6

Odbarwianie roztworów zawierających Acid Green 16 za pomocą odczynnika Fentona z nadtlenkiem wapnia

Płonka I., Pieczykolan B., Barbusiński K., Magiera A., Kocot A.

Proceedings of ECOpole

|

2017

|

Vol. 11, No. 1

249--258

PL

Barwniki należą do organicznych związków chemicznych i są zbudowane z pochodnych aromatycznych benzenu, naftalenu, antracenu i związków heterocyklicznych posiadających luźno związane z cząsteczką elektrony π. Kolor zawdzięczają występowaniu podstawników, np. chromoforów. Barwnik Acid Green 16 wykorzystywany jest do celów przemysłowych. Posiada zastosowanie do barwienia drewna, jedwabiu naturalnego, wełny i skóry, a także w środkach wykorzystywanych w gospodarstwie domowym. Barwniki występujące w ściekach przemysłowych sprawiają wiele problemów ze względu na swoją toksyczność, niską podatność na biodegradację oraz intensywny kolor. Dlatego tego typu ścieki są oczyszczane z wykorzystaniem metod pogłębionego utleniania chemicznego (Advanced Oxidation Processes - AOPs), w których generowane są rodniki hydroksylowe - OH•, charakteryzujące się bardzo wysoką reaktywnością w stosunku do większości zanieczyszczeń organicznych. Przeprowadzono badania nad odbarwianiem roztworu zawierającego barwnik Acid Green 16, stosując modyfikację klasycznej reakcji Fentona. W badaniach wykorzystano alternatywne źródło nadtlenku wodoru, jakim jest nadtlenek wapnia - Ixper® 75C. Dodatkowo proces był wspomagany promieniowaniem UV przy użyciu nisko- i średniociśnieniowej lampy UV. Efektywność odbarwiania oceniano na podstawie analizy stężenia barwnika Acid Green 16. W trakcie badań ustalano wpływ poszczególnych parametrów procesu: dawki nadtlenku wapnia, wartości pH, stosunku Fe2+ / Ixper® oraz czasu naświetlania. Uzyskane wyniki badań wykazały, że proces modyfikacji odczynnika Fentona umożliwił efektywne odbarwienie roztworu. W przypadku zastosowania lampy niskociśnieniowej najlepsze efekty odbarwienia otrzymano dla dawki nadtlenku wapnia wynoszącej 250 mg Ixper® 75C /dm3, stosunku Fe2+ / Ixper® wynoszącego 0,4, przy czasie naświetlania 10 minut oraz odczynie pH = 3. Wówczas w roztworze barwę zredukowano w 98,5% do poziomu 1,50 mg/dm3. Z kolei dla lampy średniociśnieniowej i najkorzystniejszych parametrów prowadzenia procesu odbarwiania obniżono stężenie barwnika w roztworze do 0,80 mg/dm3 dla dawki Ixper® 75C wynoszącej 200 mg/dm3 i uzyskano redukcję w 99,2% (stosunek Fe2+/ Ixper® = 0,4, czas naświetlania t = 10 min, pH = 2).

EN

Dyes are organic chemicals and are made up of aromatic derivatives of benzene, naphthalene, anthracene and heterocyclic compounds having π electrons which are loosely bounded with a molecule. Dyes owe their color from occurring substituents eg. chromophores. Acid Green 16 dye is used for industrial purposes. It is intended for coloring wood, natural silk, wool and leather, as well as the means used in the household. Dyes occurring in industrial wastewater cause a lot of problems due to its toxicity, low biodegradability and intense color. For this reason, this type of wastewater is treated using the methods of advanced chemical oxidation (Advanced Oxidation Processes - AOPs) in which hydroxyl radicals are generated - OH• having a very high reactivity of most of organic contaminants. Studies have been performed in order to discolor wastewater containing Acid Green 16 using a modification of the classical Fenton reaction. During the study an alternative source of hydrogen peroxide was used (calcium peroxide, which is - Ixper® 75C). Additionally, the process was assisted by UV radiation using medium and low pressure UV lamp. The efficiency of wastewater treatment was assessed by analyzing the concentration of the dye Acid Green 16. During the tests the influence of individual parameters of the process on the discoloration effectiveness was determined: the dose of calcium peroxide, pH, ratio Fe2+ / Ixper® 75C and the irradiation time. The results obtained showed that the modifications of Fenton reagent enabled effective discoloration of wastewater. In the case of the process by the low-pressure lamp the best results of discoloration obtained with a dose of calcium peroxide - Ixper® 75C 250 mg/dm3, ratio Fe2+ / Ixper® 75C equaled to 0.4, a irradiation time of 10 minutes and pH = 3. Then, the treated the concentration of Acid Green 16 in wastewater was reduced in 98.5% (up to 1.50 mg/dm3). While in the case of the medium-pressure lamp dye concentration was reduced in 99.2% (up to 0.80 mg/dm3). It was obtained when the following parameters were used: the dose of calcium peroxide of 200 mg/dm3, the ratio of Fe2+/Ixper® 75C = 0.4, t = 10 min, pH = 2.

7

Discoloration of dye wastewater by modified UV-Fenton process with sodium percarbonate

Pieczykolan B., Płonka I., Barbusiński K.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2016

|

Vol. 9, no. 4

135--140

EN

A modified Fenton process using sodium percarbonate (SP), as an alternative source of H2O2, and UV radiation was investigated to discoloration of dye wastewater containing Acid Green 16 (concentration 100 mg/dm3). This acid dye is characterized by the harmful effect on aquatic organisms and it may cause adverse effects in the aquatic environment. The experiments were carried out in two systems, in which two lamps were used as a UV radiation source: low pressure (system I) and medium pressure (system II). The effect of SP dosage (100-400 mg/dm3 – system I; and 100-250 mg/dm3 – system II), Fe2+/SP ratio (from 0.2 to 0.4), reaction pH (3 and 4) and reaction time (from 10 to 30 min) on colour removal efficiency was examined. The modified Fenton process was found to be very efficient for discoloration of simulated wastewater. For a system with a low pressure UV lamp the optimal doses of SP and Fe2+/SP ratio were 400 mg/dm3 and 0.2, respectively at pH 3 and 20 minutes reaction time. For a system with a medium pressure UV lamp the optimal doses of SP and Fe2+/SP ratio were 200 mg/dm3 and 0.33, respectively at pH 3 and 20 minutes reaction time. In both cases, at described conditions total visual discoloration was achieved. Better results of colour removal (concentration of Acid Green 16 was in the range of 0.64-0.96 mg/dm3) were achieved when the initial pH value equalled 3.0 than at initial pH value of 4.0 (concentration of Acid Green 16 was in the range of 0.80-6.87 mg/dm3).

PL

W procesie odbarwiania ścieków zawierających barwnik Acid Green 16 (o stężeniu 100 mg/dm3) zastosowano zmodyfikowany proces Fentona z nadwęglanem sodu, jako alternatywnym źródłem nadtlenku wodoru, wspomagany promieniowaniem UV. Barwnik ten zaliczany do grupy barwników kwasowych charakteryzuje się szkodliwym działaniem na organizmy wodne, a także może wywoływać niekorzystne zmiany w tym środowisku. Badania prowadzono w dwóch układach wyposażonych w lampy UV: niskociśnieniową (system I) i średniociśnieniową (system II). Podczas badań zastosowano dawki nadwęglanu sodu w zakresie (100-400 mg/dm3 – układ I oraz 100-250 mg/dm3 – układ II), wartości stosunku Fe2+/nadwęglan (od 0.2 do 0.4), pH reakcji (3 i 4), a także czas naświetlania (od 10 do 30 min). Zmodyfikowany proces Fentona okazał się bardzo skuteczny w odbarwianiu badanych ścieków. Dla układu I z lampą niskociśnieniową najkorzystniejsza dawka nadwęglanu sodu oraz stosunek Fe2+/nadwęglan wynosiły odpowiednio 400 mg/dm3 i 0.2, przy pH=3 i czasie naświetlania 20 minut. Dla układu II (lampa średniociśnieniowa) najkorzystniejsza dawka nadwęglanu sodu wynosiła 200 mg/dm3 i stosunek Fe2+/nadwęglan 0.33, przy pH=3 i czasie naświetlania 20 minut. W obu przypadkach dla tych parametrów uzyskano wizualne odbarwienie ścieków. Lepsze efekty odbarwienia uzyskano dla pH=3 w porównaniu z pH=4 (stężenie barwnika odpowiednio 0.64-0.96 mg/dm3 i 0.80-6.87 mg/dm3).

8

Identyfikacja zjawiska powstawania przebarwień na powłoce niskoemisyjnej szkła stosowanego w szybach zespolonych i jego eliminacja

Pabian S., Rybicka-Łada J., Mucha A.

Szkło i Ceramika

|

2015

|

R. 66, nr 3

18--21

PL

W artykule przeanalizowano różnego rodzaju szyby zespolone, które wcześniej stanowiły część elewacji budynków. W pierwszym etapie skupiono się na poznaniu charakteru wady. Sprawdzono, jaki wpływ na odbarwienia mają warunki klimatyczne, procesy fizyczne (mostki termiczne w szybach zespolonych) oraz czy ten rodzaj wady ma charakter trwały. Badania porównawcze składu chemicznego kawałków szkła z wadą na powłoce oraz kawałków szkła bez wady, pozwoliły na identyfikację pierwiastków powodujących odbarwienie na powłoce niskoemisyjnej. W kolejnych etapach pracy przeprowadzono badania różnych komponentów szyb zespolonych, które mogą przyczyniać się do powstawania odbarwienia. Dzięki temu zidentyfikowano elementy, które w większym lub mniejszym stopniu są odpowiedzialne za to zjawisko. W celu znalezienia sposobu na minimalizację lub całkowitą eliminację efektu odbarwienia, przeprowadzano badania szyb zespolonych o różnych konstrukcjach. W zależności od konstrukcji szyby zespolonej, oszacowano większe lub mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia wady.

EN

The article analyses different types of insulated glass units, which had been previously for some time a part of the facade of buildings. The first stage focuses on understanding the nature of the defect. There was checked influence of climatic conditions and physical processes (thermal bridges in IGU) on discoloration, and whether this type of defect is permanent. Comparative studies of the chemical composition of glass pieces with defect on the coating, and pieces of glass without the defects, have allowed the identification of elements causing discoloration on the Low-E coating. Subsequently in the next stages of work research of various components of IGU which may contribute to the formation of discoloration were carried out. As a result components responsible for this phenomenon were identified. In order to find a way to minimize or entirely eliminate discoloration effect research of different types of IGU were carried out. Depending on the IGU construction probabilities of defect occurrence were estimated.

9

Co o trudnościach w odbarwianiu fleksodruku wiedzieliśmy, lecz jeszcze nie pisaliśmy. Cz. 1

Wandelt P.

Przegląd Papierniczy

|

2013

|

R. 69, nr 6

371--374

PL

W poprzednim artykule (5/2013), opisując ogromne trudności, jakie sprawiają w odbarwianiu makulatury niektóre farby i inne materiały drukarskie, skupiłem się na atramentach, tuszach i tonerach stosowanych we współczesnych technikach cyfrowych drukowania i kopiowania, pozostawiając jeszcze większe trudności w odbarwianiu fleksodruków do osobnego omówienia w niniejszym artykule. Nie pisałem o tym wcześniej, bo te problemy jakby jeszcze nas w Polsce nie dotyczyły, a ja zbierałem literaturę do wniosku o finansowanie projektu badawczego na ten temat. Obecnie jednak mamy już kilka odbarwialni makulatury gazetowej, a mogą do niej trafiać także gazety zagraniczne drukowane fleksograficznie, więc najwyższy czas ostrzec o trudnościach, jakie to może wywołać i dlaczego.

10

The computer - aided analysis of images to assess condition of gas turbine blades

Pawlak W., Błachnio J.

Journal of KONES

|

2013

|

Vol. 20, No. 3

299--306

EN

In order to guarantee reliable and safe operation of avionic turbo engine their components and subassemblies are subjected to regular inspections and maintenance. The most frequent reasons for failures of the engines include overheating of materials, thermal fatigue of blades and vanes in the jet subassembly as well as the gas turbine rotor. Failures of that type lead to faulty operation of the engine and sometimes to accidents with disastrous consequences. The decision to have the engine repaired is taken by maintenance personnel that chiefly employ the method of visual inspection with use of a videoscope. However, such examination of turbine components is burdened by a subjective approach. To improve reliability and trustworthiness of the examinations results it is necessary to enable objective and unbiased evaluation of examination results. This paper outlines a non-destructive method that is suitable for evaluation of condition demonstrated by gas turbine blades and is based on digital processing of images acquired from the blade surface in visible light. To enable high clearness of these images the particular attention is paid to the problem of how to provide optimum conditions for investigations and mitigate geometrical distortions of images acquired from maintenance operations. The paper demonstrates that there are relationships between operation lifetime of blades and discoloration of their surfaces due to overheating of the blade material. These relationships are revealed by digital analysis of images acquired for the blade surfaces and expressed as statistical parameter of the first and second order. To improve unambiguity of the analysis results a low-pass filter was applied. It was demonstrated that these relationships are suitable for evaluation how much the status of the blade material microstructure is altered. Results from this study enable formulation of the conclusion that diagnostics of gas turbine blades through computer-aided analysis of images acquired from the blade surfaces may even be possible under field conditions with no downtime of the equipment under tests.

11

Image of the surface of gas turbine blade as a diagnostic signal

Błachnio J., Zabrocka I.

Acta Mechanica et Automatica

|

2013

|

Vol. 7, no. 4

209--214

EN

This paper outlines a non-destructive method that is suitable for evaluation of condition demonstrated by gas turbine blades and is based on digital processing of images acquired from the blade surface in visible light. To enable high clearness of these images the particular attention is paid to the problem of how to provide optimum conditions for investigations and mitigate geometrical distortions of images acquired from maintenance operations. The paper demonstrates that there are relationships between operation lifetime of blades and discoloration of their surfaces due to overheating of the blade material. These relationships are revealed by digital analysis of images acquired for the blade surfaces and expressed as statistical parameter of the first and second order. To improve unambiguity of the analysis results a low-pass filter was applied. It was demonstrated that these relationships are suitable for evaluation how much the status of the blade material microstructure is altered.

12

Assessment of technical condition demonstrated by gas turbine blades by processing of images for their surfaces

Błachnio J., Spychała J., Pawlak W., Kułaszka A.

Journal of KONBiN

|

2012

|

No. 1 (21)

41--50

EN

The paper presents a non-destructive test method that makes it possible to assess condition of gas turbine blades based on the analysis of their images acquired in visible light. The results of high temperature’s influence on the condition of blades are revealed. The direct relationship between the temperatures of blades and discoloration of their surfaces is demonstrated. These relationships have been found out by the analysis of images in the form of first order statistical parameters derived wherefrom. The studies revealed alterations of the blade superalloy microstructures entailed by the effect of high temperature, hence the results in the form of first order statistical parameters could be correlated against alterations of the blade superalloy microstructures. Eventually, the variations of first order statistical parameters as well as variations of the blade superalloy microstructures could be determined as the functions of temperature. These relationships make it possible to assess how much the alloy microstructure is altered due to high temperature merely by discoloration of the blade surface. The innovative method can be used for in-flight evaluation of the superalloy overheating for gas turbine blades in operation.

PL

W artykule przedstawiono nieniszczącą metodę oceny stanu łopatek turbiny gazowej, opartej na przetwarzaniu obrazów ich powierzchni w świetle widzialnym. Zaprezentowano wyniki badań oddziaływania wysokiej temperatury na łopatki. Wykazano związki pomiędzy temperaturą wygrzewania łopatek, a zmianą barwy ich powierzchni. Związki te reprezentowano przez wyniki analizy obrazów w postaci parametrów statystyki pierwszego rzędu. Przedstawiono zmiany mikrostruktury nadstopu łopatek pod wpływem działania wysokiej temperatury. Wyniki w postaci statystyki pierwszego rzędu skorelowano z wynikami zmiany mikrostruktury nadstopu łopatek. W rezultacie otrzymano zależności parametrów statystyki pierwszego rzędu oraz zmiany mikrostruktury nadstopu łopatek w funkcji temperatury. Zależności te są przydatne do oceny zmian mikrostruktury w wyniku oddziaływania temperatury z wykorzystaniem zmian barwy powierzchni łopatek. Zaprezentowana metoda może służyć do oceny stanu przegrzania nadstopu podczas eksploatacji łopatek turbiny gazowej.

13

Badania przebarwień wyrobów krzemionkowych

Wala T., Podwórny J., Czechowski J., Suwak R., Wojsa J.

Materiały Ceramiczne

|

2011

|

T. 63, nr 3

653-659

PL

W pracy omówiono problem przebarwień widocznych na powierzchni wypalonych wyrobów krzemionkowych i wpływu ich obecności na wybrane właściwości użytkowe. W celu wyjaśnienia przyczyn powstawania przebarwień przeprowadzono badania składu chemicznego, mikrostruktury (LM, SEM/EDS) i składu fazowego (XRD) oraz wybranych właściwości wyrobów krzemionkowych (wytrzymałość na ściskanie, ogniotrwałość pod obciążeniem, rozszerzalność termiczną). Badania mikrostruktury i składu fazowego pozwoliły ustalić, że główną przyczyną powstawania przebarwień na powierzchni wyrobów były różnice składu fazowego, związane z niejednorodnością składu chemicznego w mikroobszarach, co wiązało się z powstawaniem lokalnych eutektyk. W warunkach wypalania badanych wyrobów przebarwienia spowodowane były krystalizacją tlenków żelaza, tj. magnetytu (FeOźFe2O3), hematytu (Fe2O3) i ilmenitu (FeOźTiO2) obok wollastonitu (CaOźSiO2), oddziaływaniem temperatury i atmosfery wypalania. Badania wybranych parametrów charakteryzujących wyroby krzemionkowe wykazały, że przebarwienia nie wpływały na zmianę właściwości użytkowych. Wskazano prawdopodobną przyczynę powstawania przebarwień na powierzchni wypalanych wyrobów krzemionkowych.

EN

The study deals with the problem of discolorations visible on the surface of fired silica products and the effect of their presence on selected usable properties. In order to explain the reasons for the occurrence of discolorations, investigations into the chemical composition, microstructure (LM, SEM/EDS) and phase composition (XRD) as well as selected properties of silica products (compressive strength, refractoriness under load, thermal expansion) have been conducted. As a result of investigations into the microstructure and phase composition, it was found that the main cause of discolorations on the surface of products were differences in phase composition, related to the heterogeneity of chemical composition in microareas, which resulted in the formation of local eutectics. In the conditions of the examined products firing, discolorations were caused by the crystallization of iron oxides, i.e. magnetite (FeOźFe2O3), hematite (Fe2O3) and ilmenite (FeOźTiO2) beside wollastonite (CaOźSiO2), the infl uence of temperature and fi ring atmosphere. Investigations into selected parameters of silica products showed that discolorations did not influence their usable properties. The probable reason for the occurrence of discolorations on the surface of fi red silica products was indicated.

14

On yellow discolorations when drying oak, Quercus robur

Gustafsson S. I., Lundqvist-Gustafsson H.

Drewno : prace naukowe, doniesienia, komunikaty

|

2008

|

vol. 51, nr 179

29-44

EN

In this paper we have examined specimen from oak, Quercus robur, collected from some parquet floor factories in Sweden. During drying some of these wood battens were affected with yellow streaks and spots which made the wood impossible to use for flooring. By examining small samples of the battens in light, as well as in scanning electron microscopes, we found that fungi grew inside the wooden tissue. By cultivation on agar plates we found several species where one has been identified as Penicillium roqueforti and another one as Paecilomyces variotii. We have also found that these fungi are extremely sensitive to high pH-values, so by spraying the wood with solutions of high pH already in the sawmill will probably make this problem much smaller.

PL

Przedstawiono wyniki badań próbek drewna dębu, Quercus robur, pobranych z kilku fabryk parkietów w Szwecji. Podczas suszenia na niektórych deskach pojawiły się żółte smugi i plamki, które uniemożliwiły użycie drewna do wykonania posadzek. Badając małe próbki za pomocą mikroskopów świetlnych, jak również skaningowych mikroskopów elektronowych, stwierdzono, że wewnątrz tkanki drewna rozwinęły się grzyby. Prowadząc hodowlę na płytkach agarowych wyodrębniono kilka gatunków, z których jeden zidentyfikowano jako Penicillium roqueforti, a inny jako Paecilomyces variotii. Ustalono również, że grzyby te są niezwykle wrażliwe na działanie wysokich wartości pH, zatem spryskiwanie drewna roztworami o wysokim pH już w tartaku prawdopodobnie znacznie zmniejszy ten problem.