Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wykorzystanie współczesnych metod inwentaryzacji do wykonywania dokumentacji remontu i konserwacji obiektów zabytkowych na przykładzie Kościoła Pokoju w Świdnicy

Dobrzyńska-Jarosz Agnieszka

Materiały Budowlane

|

2024

|

nr 4

27--31

PL

Współczesne technologie i metody inwentaryzacji są istotnym wsparciem podczas remontów, opracowywania dokumentacji oraz realizacji prac w obiektach zabytkowych. Stopień dokładności pomiarów i odwzorowania rzeczywistości pozwalają na prowadzenie m.in. zaawansowanych prac konserwatorskich in situ, a także w warsztacie. Na potrzeby prac prowadzonych w Kościele Pokoju w Świdnicy wykorzystano m.in. inwentaryzację architektoniczną wnętrza, a także fotogrametrię, budowę modelu 3D, wirtualny spacer i wizualizacje ukazujące kolejne etapy rewaloryzacji oraz renowacji jego wnętrza.

EN

Contemporary building survey technologies and methods provide key support in renovating, preparing documentation for, and carrying out works on heritage buildings. The precision level of measurements and mapping reality allows for conducting, among other things, advanced conservation work both in situ and in house. To carry out works on the Church of Peace in Świdnica, an architectural survey of its interior was used, in addition to: photogrammetry, a 3D model, a virtual tour and visualisations that depict the successive stages of the church interior’s revalorisation and renovation.

2

HBIM – inwentaryzacja

Włochyński Leszek

Materiały Budowlane

|

2020

|

nr 11

60--62

3

Formal and iconographic analysis and interpretation of the most damaged petroglyphs

Kościuk Jacek, Ziółkowski Mariusz, Pakowska Marta

Architectus

|

2020

|

Nr 2 (62)

59--66

EN

This paper presents a study of some of the most deteriorated petroglyphs from the Samaipata Rock, and is the part of the larger research project “ Architectural examination and complex documentation of Samaipata (Fuerte de Samaipata/Bolivia)”. The study involved the following three steps: 1) Searching for visualisation methods that would allow the original form of today’s indecipherable petroglyphs to be identified; 2) Identifying the original iconographic program of individual engravings; 3) Searching for possible stylistic and formal analogies in order to fit the iconographic program into the broader context of rock art in this part of South America. Due to the amount of material available and its multithreaded nature, the study does not exhaust the topic, but only, based on some of the most characteristic examples, shows the methodological and methodical aspects of studying such petroglyphs.

PL

Artykuł przedstawia badania kilku z najbardziej zniszczonych petroglifów z El Fuerte de Samaipata i jest częścią większego projektu „Badania architektoniczne i kompleksowa dokumentacja stanowiska Samaipata (Fuerte de Samaipata/Boliwia) z Listy Światowego Dziedzictwa”. Badanie miało trzy fazy: 1) poszukiwanie metod wizualizacji, które pozwoliłyby zidentyfikować oryginalną formę dzisiejszych nieczytelnych petroglifów, 2) określenie oryginalnego programu ikonograficznego poszczególnych rytów, 3) poszukiwanie możliwych analogii stylistycznych i formalnych w celu dopasowania programu ikonograficznego do szerszego kontekstu sztuki naskalnej w tej części Ameryki Południowej. Ze względu na ilość dostępnego materiału i jego wielowątkowy charakter praca nie wyczerpuje tematu, ale jedynie – w oparciu o niektóre z najbardziej charakterystycznych przykładów – pokazuje metodologiczne i metodyczne aspekty badania silnie zniszczonych i nieczytelnych petroglifów.

4

Wykorzystanie technologii masowego gromadzenia danych w górnictwie odkrywkowym

Sołowczuk M.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2017

|

R. 58, nr 6

40--45

PL

Artykuł przedstawia przykłady i koncepcje wykorzystania danych w górnictwie odkrywkowym gromadzonych przy pomocy wybranych technologii masowej rejestracji danych: skaningu laserowego, metody stereofotogrametrii cyfrowej. Prezentowane przykłady dotyczą m.in. aspektów geologicznych, hydrogeologicznych, geotechnicznych i górniczych. Zaprezentowane zostaną m.in. przykłady dokumentowania budowy geologicznej i warunków geologiczno-inżynierskich.

EN

The paper presents examples and concepts of using data in open-pit mining using selected mass-data recording technologies: laser scanning, digital stereophotogrammetry. Presented examples include: geological, hydrogeological, geotechnical and mining aspects. There will be presented, among others: examples of documentation of geological structure, geological-engineering conditions.

5

Photogrammetry at the Warsaw University of Technology - past and present

Zawieska D., Kurczyński Z.

Reports on Geodesy and Geoinformatics

|

2016

|

Vol. 100

221--234

EN

The Department of Photogrammetry, Remote Sensing and Geographic Information Systems at the Warsaw University of Technology is one of six organizational units of the Faculty of Geodesy and Cartography. The photogrammetry has been under interest of scientists in Faculty for over 90 years. The last decades has been characterized by the incredible development of photogrammetric technologies, mainly towards wide automation and popularization of derivative products for processing data acquired at satellite, aerial, and terrestrial levels. The paper presents achievements of scientists employed in Photogrammetric Research Group during last decades related to projects that were carried out in this department.

6

Possibilities of applying modern photogrammetry for the modernization of cadastral maps in Poland and Kazakhstan

Kurczyński Z., Kaltaevna Abeldina R., Kenesovna Kurmanova G., Vladimirovna Smunyova L., Elibaevna Moldumarova Z., Kerimbaevich Yermekov F.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2016

|

Vol. 28

53--64

EN

The development of digital photogrammetric technology, supported by the appearance of high resolution digital aerial cameras and new satellite imaging systems, has resulted in the transformation of the quality of photogrammetric products and their wide distribution. This has created new areas of interests, including their use for cadastral works. This paper discusses the issues related to the creation and modernization of cadastral maps in Poland and Kazakhstan. Extensive works in this field are performed in both countries: in Kazakhstan, this work results from systematic changes and in Poland, they are performed within the Governmental Programme of Development of an Integrated Real Estate Information System (ZSIN). Different conditions and demands for cadastral maps exist in both countries and they may be met by different technical means. In Kazakhstan, high resolution satellite images are useful. Their use has been fostered by two Earth satellite observation systems which were introduced two years ago. In Poland the conditions and demands dictate the use of high resolution aerial photographs. This paper discusses also in more detail the status of these works and demands, the existing capabilities of satellite imaging systems and the technical and organizational conditions relating to the use of contemporary photogrammetry for the modernization of cadastral maps in both countries.

PL

Zaistnienie technologii cyfrowych w fotogrametrii, wsparte wejściem na rynek wysokorozdzielczych lotniczych kamer cyfrowych i nowych systemów obrazowania satelitarnego spowodowało jakościowy skok produktów fotogrametrycznych, połączony z ich upowszechnieniem. Stworzyło to nowe obszary zastosowań, m.in. w zakresie prac katastralnych. Artykuł stanowi spojrzenie na problemy zakładania i modernizacji map katastralnych na przykładzie Polski i Kazachstanu. W obu krajach trwają intensywne prace w tym zakresie: w Kazachstanie jest to spowodowane zmianami ustrojowymi, a w Polsce Rządowym Programem Rozwoju Zintegrowanego Systemu Informacji o Nieruchomościach (ZSIN). Różne w obu krajach warunki i zapotrzebowanie w zakresie prowadzenia map katastralnych mogą być zaspokajane różnymi środkami technicznymi. W warunkach Kazachstanu przydatne są wysokorozdzielcze obrazy satelitarne. Sprzyjają temu uruchomione dwa lata temu dwa systemy obserwacji satelitarnych Ziemi. W warunkach krajowych będzie to opracowanie wysokorozdzielczych zdjęć lotniczych. Artykuł przybliża stan prac i potrzeb, zaistniałe możliwości systemów obrazowania satelitarnego oraz uwarunkowania techniczne i organizacyjne wykorzystania współczesnej fotogrametrii w modernizacji map katastralnych w obu krajach.

7

Cyfrowa analiza fotogrametryczna tempa i charakteru ruchów masowych skarpy rzecznej doliny Bugu w rejonie Drohiczyna (południowe Podlasie)

Kamiński M., Nitychoruk J.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 12/2

1461--1471

EN

The traditional approach in photogrammetric studies relies mainly on the analysis of topographic maps, supported by geological and geomorphological field mapping. This paper presents an application of the modern method of three-dimensional earth imaging – Airborne Laser Scanning. The major advantage of this method is the filtering procedure, which allows to removing vegetation and other objects from the analysed surface, resulting in more precise terrain model. We used aerial photographs for preparation of two photogrammetric digital terrain models (DTMs), which were subsequently compared to evaluate dynamic properties of landslide areas. The difference between gratings within digital models was used to determine horizontal shifts in the area of landslide. The discrepancy presented observed in the shaded relief image characterises positive elevations (erosion) shown in reddish colour, and negative ones (accumulation) displayed in bluish. The maximum scarp retreat driven by landsliding processes reached 17 m during the last 53 years, with ca. 562 m3 of accumulated colluvium.

8

Rola nowych technik dokumentacyjno-pomiarowych w interdyscyplinarnych działaniach badawczo-konserwatorskich

Gołembnik A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2014

|

Nr 40

83--93

9

The Analysis, Accuracy and Utilization of Open-Source Photogrammetric

Bartos K., Pukanska K., Sabova J.

Inżynieria Mineralna

|

2014

|

R. 15, nr 1

299--306

EN

A multi-image orientation is one of the most important tasks in photogrammetry and 3D modelling in computer vision. The accuracy of image orientation and camera calibration significantly influences the quality of all consecutive processes, such as a determination of spatial coordinates of individual points or 3D modelling. Therefore, orientation and calibration are an essential prerequisite for several applications. In the last years, various types of algorithms and software provided as an open-source software that allow to perform these processes with varying degrees of user interventions and settings have begun to appear and be used. The aim of this work is to focus on the most accessible and potentially the most suitable types of such software (or web services) and to compare their reliability, quality of spatial object reconstruction into digital spatial data and the quality of photo-texture, provided by them. For this purpose, a testing solid body made of a suitable material and with a suitable shape and dimensions, whose images were acquired by a DSLR camera, was used. Subsequently, these images were used for testing and comparison of individual open-source photogrammetric software.

PL

Orientacja multi-obrazów jest jednym z najważniejszych zadań w fotogrametrii i modelowaniu 3D. Dokładność orientacji obrazu i kalibracji aparatu znacząco wpływa na jakość wszystkich kolejnych procesów, takich jak określenie współrzędnych przestrzennych poszczególnych punktów lub modeli 3D. Dlatego, orientacja i kalibracja, są niezbędne w wielu zastosowaniach. W ostatnich latach pojawiły się różne algorytmy i programy określonych jako oprogramowanie open-source. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na najbardziej dostępne i potencjalnie najbardziej odpowiednie rodzaje takiego oprogramowania (lub usług internetowych) i porównanie ich niezawodności, jakości odwzorowana obiektu przestrzennego do cyfrowych danych przestrzennych i jakości zdjęć. W tym celu badania przeprowadzono na modelu w postaci stałej wykonanego z odpowiedniego materiału i o odpowiednim kształcie i wymiarach, którego obrazy zostały wykonane za pomocą lusrtzanki. Następnie zdjęcia te były używane do testowania i porównywania poszczególnych programów fotogrametrycznych open-source.

10

Geodetic and photogrammetric measurements in the area of historic grange in Mściwojów

Piech I.

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2013

|

no. 1

73--81

EN

Digital photogrammetry is a field of photogrammetry in which aerial and ground photographs, obtained either directly from digital cameras or from scans of photogrammetric photographs. These photographs are processed by special software. Digital photogrammetry is an important step in the development of this field, because of the application of computers. Photogrammetric methods make working with an object more comfortable, as no direct contact with the object is required. Methods and solutions employed by todays photogrammetry have become very useful in many engineering and industrial aspects (measurements of deformations, surveying measurements).

11

Laser modeling and structural assessment of a XVIIth century wooden dome

Bertolini-Cestari C., Invernizzi S., Spano A., Mallamaci L.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2012

|

Nr 32

151-156

EN

The main room of the Valentino Castle in Torino, the "Salone delle Feste", was conceived and realised in the XVIIth century under the guidance of Carlo di Castellamonte. The beautiful frescos and stuccoes of the domical vault are sustained by a typical Delorne carpentry, whose span is among the largest of their kind. The dome suffered from degradation during the years, and a series of interventions were put into place. Nowadays, a survey revealed that the suspender cables above the vault in the region close to the abutments have lost their tension. This may indicate an increase of the vault deformation; therefore a structural assessment of the dome is mandatory. In order to reinforce the structural hypothesis of damages and to reveal the deformation effects, a high detailed metric survey have been carried out with integrated laser scanning and digital close range photogrammetry. The photogrammetrical survey of frescos, with the re-projection of images on vault surface model (texture mapping), is purposed to exactly localize formers restoration and their signs on frescos continuity. The present paper illustrates the generation of the 3D high-resolution model and its relations with the results of the structural survey; both of them support the Finite Element numerical simulation of the dome. Finally, possible intervention techniques are mentioned, accounting for the restoration criteria of reversibility, minimum intervention, sustainability and compatibility.

PL

Główna sala na zamku Valentino w Turynie, zwana "Salone delle Feste", została zaprojektowana i zrealizowana w XVII wieku przez zespół pod kierunkiem Carlo di Castellamonte. Piękne freski i stiuki na sklepieniu są wykonane na konstrukcji ciesielskiej typu Delorne, której rozpiętość jest jedną z największych pośród konstrukcji tego typu. Przez lata kopuła systematycznie niszczała, w związku z tym podjęto serię prac interwencyjnych. Obecnie badania ujawniły, że ściągi umieszczone powyżej sklepienia, w pobliżu przypór, straciły napięcie. Może to wskazywać na wzrastającą deformację sklepienia, dlatego niezbędne jest przeprowadzenie oceny konstrukcyjnej kopuły. W celu potwierdzenia oceny stanu konstrukcji dotyczącej zniszczeń oraz wykrycia skutków deformacji, została przeprowadzona bardzo szczegółowa ekspertyza metryczna przy użyciu zintegrowanego skanowania laserowego i cyfrowej fotogrametrii bliskiego zasięgu. Badania fotogrametryczne fresków, oraz ponowna projekcja obrazów na modelu powierzchni sklepienia (mapowanie tekstury), miały na celu dokładną lokalizację wcześniejszych działań restauratorskich i ich śladów w ciągłości fresków. Niniejsza praca ilustruje proces tworzenia modelu 3D o wysokiej rozdzielczości, oraz jego odniesienie do rezultatów ekspertyzy konstrukcyjnej, oparte na numerycznej symulacji kopuły metodą elementów skończonych. Na koniec wymieniono działania, które można podjąć w celu ratowania obiektu, uwzględniające restauratorskie kryteria odwracalności, minimalnej interwencji, trwałości i zgodności z pierwowzorem.

12

Fotogrametryczne opracowanie skutków huraganu na obszarze nadleśnictwa Koszęcin

Boncol B, Wężyk P

Roczniki Geomatyki

|

2012

|

T. 10, z. 5

27--35

PL

Celem zaprezentowanej pracy było wykonanie fotogrametrycznego opracowania typu 3D (stereodigitalizacja) zdjęć lotniczych skutków huraganu z dnia 15 sierpnia 2008 roku, który uszkodził 545.7 ha lasów na terenie Nadleśnictwa Koszęcin (RDLP Katowice). Wykazano, iż wykorzystanie tradycyjnie generowanej ortofotografii lotniczej prowadzić może do mniej dokładnych wyników. Wektoryzacja materiałów fotolotniczych typu 2D: ortofotomapa lotnicza (metoda 2D; GSD 25cm) obarczona była błędem pominięcia 63.33 ha (-11.6%) uszkodzonych drzewostanów. Ortofotomapa satelitarna RapidEye (metoda 2D; GSD 5.0m) pozwoliła bardziej precyzyjnie ocenić rozmiar szkód tzn. uzyskano o 12.13 ha (+2.2%) więcej powierzchni niż z przyjętego za referencję opracowania 3D. Tradycyjne naziemne metody kartowania szkód obarczone były największym błędem przeszacowania o 148.80 ha (+27.27%). Praca zademonstrowała możliwości wykorzystania do kartowania szkód metod fotogrametrycznych polegających na stereodigitalizacji i ich wyższości nad „standardowymi” produktami stosowanymi w leśnictwie jak np. ortofotografia lotnicza.

EN

The aim of this elaboration was the photogrammetric assessment of the negative hurricane effects on the forest stand in the Koszęcin Forest District (Regional Directorate of Polish State Forest in Katowice). The hurricane, which happened on August 15th 2008, damaged aprox. 545 hectares of forest stands. This value was estimated based on the stereodigitizing of aerial photographs using 3D mapping techniques (SoftCopy station – DEPHOS). Other techniques led to less accurate results: vectorized aerial orthophotomap (so called “2D” method) about 63 ha less of damaged forest stands (-11.6%), photointerpretation of VHRS RapidEye orthophotomap (2D method) about 12 ha more (+2.2%) and traditional estimating methods – about 148 hectares more (+27.27%). The results of the 3D photogrammetric mapping method were considered as a reference to assess spatial distribution of damaged forest stands. The study was a successful demonstration of the capabilities of modern 3D- photogrammetric methods, and their superiority over the “standard” products used in forestry, such as aerial ortophotography, possible to use in case of a disaster (hurricane).

13

Aktualizacja numerycznego modelu wyrobiska odkrywkowego PGE KWB "Bełchatów" SA z zastosowaniem fotogrametrii cyfrowej

Gawin A.

Wiadomości Górnicze

|

2010

|

Vol. 61, nr 7-8

477-482

PL

PGE Kopalnia Węgla Brunatnego "Bełchatów" SA w Rogowcu jest jedyną kopalnią odkrywkową w Polsce, wykorzystującą fotogrametrię naziemną do inwentaryzacji stanu robót górniczych oraz aktualizacji cyfrowego modelu wyrobiska. W związku z zanikiem w fotogrametrii technologii analogowych oraz ze względu na trudności związane z pozyskaniem materiałów eksploatacyjnych (np. szklanych klisz fotogrametrycznych, części zamiennych do autografu analitycznego), koniecznym stało się stopniowe zastępowanie stosowanej do tej pory fotogrametrii analitycznej . fotogrametrią cyfrową. Rozpoczęty w roku 2005 program opiera się na wykorzystaniu naziemnych obrazów cyfrowych oraz cyfrowych stacji roboczych do pomiarów fotogrametrycznych.

EN

PGE Lignite Mine "Bełchatów" SA in Rogowiec is the only opencast mine in Poland which uses the terrestrial photogrammetry to survey the mining works and updates the digital outcast model. Due to the fact that the analogue technologies are now disappearing in photogrammetry as well as due to the difficulties related to acquire exploitation materials (i.e. glass photogrammetric films, analytic autograph replacements) it has been necessary to replace gradually the anterior analytic photogram-metry with digital photogrammetry. In 2005, the Department of Surveying started the new technology implementation program, using terrestrial digital pictures and digital workstations to perform photogrammetric measurements.

14

Przegląd i charakterystyka wybranego darmowego oprogramowania fotogrametrycznego do celów dydaktycznych

Tokarczyk R., Kwoczyńska B., Ujma M.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2010

|

Vol. 21

395--404

PL

W procesie dydaktycznym w ramach zajęć praktycznych niezbędne jest zaznajomienie studentów z podstawowymi procesami technologicznymi fotogrametrii, związanymi głównie z pracą na komputerach z odpowiednim oprogramowaniem, przy czym oprogramowanie to winno odróżniać od komercyjnego wyposażenie w rozbudowane helpy, tutoriale, analizy poszczególnych etapów i ich wyników. W nauczaniu fotogrametrii przydatne są również programy uczące, pozwalające na usprawnienie procesu przyswajania wiedzy, w tym na samokształcenie. Generalnie wśród oprogramowania dydaktycznego można wyróżnić dwie grupy: podstawowe i uzupełniające. Podstawowe to programy tworzone specjalnie do celów dydaktycznych, na ogół bezpłatne i powstające w ramach większych projektów. Natomiast programy uzupełniające to programy darmowe, udostępniane na stronach internetowych uczelni lub też na stronach prywatnych, przez co są one łatwo dostępne i chętnie wykorzystywane do celów dydaktycznych. W pracy scharakteryzowano takie programy jak: DDPS, E-foto, AeroSys, Ilwis, DiMoTeP, Asrix oraz LDIP Inter. Programy te złożone są z „cegiełek” budujących operacje fotogrametryczne takie jak: transformacje 2D, 3D, wcięcie wstecz, wcięcie w przód, orientacja wzajemna, kalibracja kamery. Można z ich pomocą sporządzić podstawowe produkty fotogrametryczne takie jak: przestrzenny model z możliwością jego stereodigitalizacji, ortofotomapę, NMT. Porównano dwa programy pełniące rolę ćwiczebnej stacji cyfrowej: DDPS i E-foto oraz sprecyzowano wymagania odnośnie programów do celów dydaktycznych.

EN

In the process of teaching, within practical exercises it is significant to get students familiar with the basic photogrammetric technology processes, related mainly with using specific software. However, the software should differ from the commercial one in being equipped with advanced help, tutorials and analysis of particular work-steps and results. During photogrammetry teaching, the presence of a software assisting in the learning process (including self-learning), can be very useful. Generally, amongst the teaching software one can distinguish two groups: basic and complementary. The first one is the software made directly for teaching purposes, usually made as a freeware and developed in the frame of larger projects. The latter one is also a free software, but is usually shared on the private websites or university websites, thus being easy to access and eagerly used for teaching purposes. In this paper, free software has been described, in particular: DDPS, E-foto, AeroSys, Ilwis, DiMoTeP, Asrix and LDIP Inter. This software is built of different photogrammetric modules, such as: 2D and 3D transformations, space resection, inverse space resection, relative orientation and camera calibration. Using those modules it is possible to create the basic photogrammetric products, particularly: 3D model with the possibility of its stereodigitization, ortophoto, DTM. In this paper we compared two pieces of software serving as an exercise-digital-station: DDPS and E-foto. Moreover, the requirements for the teaching software were also defined.

15

Zastosowanie naziemnej fotogrametrii cyfrowej do aktualizacji mapy numerycznej w odkrywkowych zakładach górniczych

Gawin A.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2009

|

R. 33, z. 2

127-135

PL

Jednym z podstawowych zadań służby mierniczej w górnictwie odkrywkowym jest wykonywanie prac geodezyjnych związanych z budową, rozbudową i ruchem zakładu górniczego, w tym pomiaru zdjętego nadkładu i wydobytej kopaliny. Metodą pozwalającą na szybkie i bezpieczne wykonanie okresowych inwentaryzacji eksploatowanych wyrobisk górniczych jest fotogrametria bliskiego zasięgu, która wykorzystywana jest w PGE KWB "Bełchatów" SA od połowy lat 70. ubiegłego wieku. Jednak stosowana do tej pory fotogrametria analityczna, oparta na rozwiązaniach analogowych, w obecnych czasach nie spełnia już swojego zadania. Mając na uwadze czynniki ekonomiczne, postęp technologiczny, oraz ergonomię pracy w miernictwie górniczym, podjęto działania mające na celu wprowadzenie nowoczesnych metod pomiarowych w celu aktualizacji cyfrowego modelu wyrobiska w PGE KWB "Bełchatów" SA. Rozpoczęty w roku 2005 przez Dział Mierniczy program wdrożenia nowej technologii opiera się na wykorzystaniu naziemnych obrazów cyfrowych oraz cyfrowych stacji roboczych do pomiarów fotogrametrycznych. W artykule przedstawiono proces technologiczny oraz wyniki dotychczasowych badań związanych z możliwością wykorzystania fotogrametrii cyfrowej dla potrzeb odkrywkowych zakładów górniczych w procesie aktualizacji mapy numerycznej.

EN

One of the basic tasks of surveying mining services in outcast mining is performing geodesy works related to the construction, expansion and movement of a mine, including surveying the taken overburden and mined mineral. Close-range photogrammetry is a method that allows the periodical surveying of exploited mining opencasts to be performed quickly and in a safe way. It is used in PGE KWB "Bełchatów" SA from the middle 70s of the last century. However, the analytical photogrammetry used so far, based on analogue solutions, is not sufficient anymore. Considering economic factors, technological development and work ergonomics in mining surveying, some activities has been performed, aiming at implementing new surveying methods to update digital opencast model in PGE KWB "Bełchatów" SA. In 2005, the Department of Surveying started the new technology implementation program, using terrestrial digital pictures and digital workstations to perform photogrammetric measurements. This paper presents the technological process and the results of the research related to the possibility of using digital photogrammetry for opencast mining purposes in the scope of numerical map updating.

16

Rozwój cyfrowej technologii inwentaryzacji obiektów zabytkowych na przykładzie doświadczeń Zakładu Fotogrametrii i Informatyki Teledetekcyjnej AGH

Boroń A., Borowiec M., Wróbel A.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2009

|

Vol. 19

11--22

PL

Od początku istnienia Zakładu Fotogrametrii AGH, w ramach prac naukowobadawczych rozwijano była technologię fotogrametrycznej inwentaryzacji zabytków. Początkowo w badaniach i opracowaniach stosowano jedynie metody analogowe, w tym technikę analogowej ortofotografii. W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku rozpoczęto stosowanie technik cyfrowych do inwentaryzacji obiektów zabytkowych. W tym okresie skonstruowano autograf cyfrowy VSD-AGH umożliwiający opracowanie zdjęć metrycznych i niemetrycznych. Poprzez wiele funkcji dedykowanych opracowaniom z zakresu fotogrametrii naziemnej stał się podstawowym instrumentem wykorzystywanym do inwentaryzacji zabytków. Do chwili obecnej stosowany jest on do opracowań wektorowych oraz do pozyskiwania danych dla opracowań rastrowych. Zwiększona moc obliczeniowa komputerów oraz rozwój urządzeń do pozyskiwania obrazów cyfrowych (kamery cyfrowe, skanery itp.) umożliwiły rozwój technik tworzenia cyfrowej dokumentacji rastrowej. Oprócz wysokorozdzielczych fotoplanów uzyskiwanych najprostszą metodą przekształcenia rzutowego rozwinięto technologię tworzenia fotoplanów rozwinięć sklepień kolebkowych oraz technologię ortofotoplanów. Zastosowanie komputerowych technik przetwarzania umożliwiło rozpowszechnienie nowej formy dokumentacji – pokrytych naturalnymi teksturami modeli 3D obiektów zabytkowych. Pierwsze takie opracowania wykonano Zakładzie Fotogrametrii pod koniec lat dziewięćdziesiątych. W ostatnich latach coraz częściej do opracowań architektonicznych stosowany jest skaning laserowy. Rozwijane w Zakładzie Fotogrametrii cyfrowe metody fotogrametrycznej inwentaryzacji zabytków są praktycznie weryfikowane podczas inwentaryzacji wielu obiektów zabytkowych w kraju i za granicą. Wyniki prac badawczych i zdobyte doświadczenia są przekazywane studentom w ramach dwóch przedmiotów fakultatywnych związanych z fotogrametryczną inwentaryzacją zabytków. Opracowano też wiele dyplomowych prac magisterskich, w których rozwiązywane były różnorakie zagadnienia związane z cyfrową inwentaryzacją. W artykule zamieszczono wykaz obiektów zinwentaryzowanych.

EN

The technology of surveys of heritage objects has been one of research subjects in the AGH Department of Photogrammetry since its very beginning. First, in research and works, only analogue methods, also the analogue orthophoto technique, were employed. In the 1990s, the digital techniques were initiated. It was in those years that the digital stereoplotter VSD AGH was constructed and developed. That plotter became a basic instrument for many tasks, mostly because it has many functions, especially applicable in terrestrial photogrammetry. This plotter can use digital metrical, as well as non-metrical photographs. The plotter output data are provided in a vector form, or in ASCII table with coordinates of points, as data for raster processing. The growth of technology of digital documentation in the raster form was possible thanks to the development of equipment for digital image acquisition (digital cameras, scanners), and also supported by the increased power of computers. There are three technologies applied: photoplans of high resolution, obtained with the simple method of projective transformation, photoplans of arched vault developments, and orthophoto technology. The new form of documentation – virtual 3D model of an object rendered with natural texture – is possible thanks to modern computer processing technique. In the Department, first virtual models were obtained in the last years of the 20th century. Presently, the laser scanning method is often used for the surveys of heritage objects. All the methods of photogrammetric heritage documentation developed in the Department are verified in practice during many survey projects in Poland or abroad. The results of research works and achieved experiences are helpful in teaching students on two facultative courses concerning photogrammetric documentation of historical objects. Many master's theses on that subject have been developed, dealing with various issues related to digital surveys. The paper includes list of heritage objects, which were documented in the Department by its staff and students. The list of master's theses on digital documentation is also included.

17

Przydatność algorytmów podpikselowej detekcji cech w wybranych zagadnieniach fotogrametrycznych

Mikrut S.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2009

|

Vol. 19

299--308

PL

Celem artykułu było zaprezentowanie wyników badań nad przydatnością algorytmów podpikselowej dokładności detekcji cech w wybranych zagadnieniach fotogrametrycznych. Pojęcie detekcji cech obejmuje wszystkie metody mające na celu wydobycie z obrazu cyfrowego właściwości takich jak: pojedyncze obiekty, krawędzie, geometryczne środki obiektów czy inne. W niniejszej publikacji autor skupił się na zagadnieniu detekcji cech prowadzących do zdefiniowania krawędzi wybranych obiektów celem ich lokalizacji z bardzo wysoką precyzją. Do tego celu wykorzystano autorskie algorytmy bazujące na wykrywaniu krawędzi z podpikselową dokładnością w oparciu o badanie pierwszej i drugiej pochodnej obrazu cyfrowego. Znajdowane z taką precyzją punkty na odpowiednim przekroju krawędzi (wiersz lub kolumna obrazu cyfrowego) są następnie aproksymowane wybraną funkcją matematyczną (w najprostszym przypadku będzie to linia prosta) i w efekcie końcowym dochodzimy do postaci wektorowej krawędzi. Algorytmy te zostały przetestowane w wielu pracach fotogrametrycznych. Niniejsza publikacja przybliża ich wykorzystanie w jednym z zadań fotogrametrii inżynierskiej jakim jest badanie imperfekcji kształtu wysmukłych budowli. Opracowane procedury pozwalające na wykonanie automatycznych pomiarów na obrazie cyfrowym, dały podstawy na zaprojektowania systemu, który docelowo miał być zintegrowany z notebookiem, aby umożliwić prace w czasie rzeczywistym. Algorytmy do badania imperfekcji kształtu na obrazie cyfrowym bazują na detekcji pojedynczych punktów przekroi krawędziowych, a następnie na wpasowaniu linii prostej reprezentującej badany kształt obiektu. Algorytmy zostały oprogramowanie i zaimplementowane do systemu powstającego w ramach projektu badawczego.

EN

The purpose of the article was to present the results of research on the usefulness of algorithms of sub-pixel accuracy of feature extraction in selected photogrammetric cases. The concept of feature extraction includes all methods aiming at the extraction from a digital image of such selected properties as single objects, edges, geometric centres of objects, or other properties. In this publication, the author focuses on the problem of feature extraction, leading to the definition of edges of selected objects in order to be able to locate them with a very high precision. For this purpose, own algorithms based on edge detection with a sub-pixel accuracy based on the examination of the first and the second derivatives of the digital image were applied. Points, which have been found with such a precision at the appropriate section of the edge (row or column of the digital image) are later approximated, using a selected mathematical function (in the simplest case this will be a straight line), and finally, a vector form of the edge is obtained. Those algorithms have been tested in many photogrammetric works. This publication brings closer their utilization in one of the photogrammetric engineering tasks, namely the investigation of the imperfection of shape of lofty buildings and structures. The developed procedures for the implementation of automated measurements on a digital image have helped to design a system that eventually was to be integrated with a notebook, allowing for work to be performed in a real time. Algorithms for testing the shape imperfection on a digital image are based on detecting single points of edge sections, and then fitting a straight line, which represents the shape of the object under investigation. The software and algorithms have been implemented to the system being created under a research project. The whole is written in C + +.

18

Próba rekonstrukcji nieistniejących obiektów architektonicznych na wybranym przykładzie

Mikrut S., Dużyńska U.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2009

|

Vol. 20

285--294

PL

Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie wyników prac mających na celu próbę rekonstrukcji nieistniejącego obiektu architektonicznego. Przedstawiono etapy i wyniki badań związanych z fotogrametryczną rekonstrukcją nieistniejącego obiektu w oparciu o przedwojenne zdjęcia naziemne i lotnicze o nieznanych elementach orientacji. Oprócz stworzenia trójwymiarowego modelu budynku na podstawie archiwalnych zdjęć niemetrycznych, dokonano prób pozyskania wybranych szczegółów detali architektonicznych. Obiektem badań była krakowska willa wybudowana na Cyplu Dębnickim w pobliżu Wawelu. Do projektu wykorzystano zdjęcia wykonane niemetrycznymi kamerami, pochodzące z okresu 1900-1930. Do kalibracji zdjęć wykorzystano fotopunkty pomierzone na zdjęciach lotniczych, do tego celu użyto programu Dephos, kalibracje i rekonstrukcję wykonano w oprogramowaniu PhotoModeler i MicroStation. Zaproponowana metodyka polegająca na połączeniu archiwalnych zdjęć lotniczych i naziemnych pozwala na odtwarzanie wyglądu i rekonstrukcje wybranych obiektów. Prace te, prowadzone dzięki pomocy Muzeum Historii Fotografii w Krakowie, pozwolą na wirtualne zrekonstruowanie „zaginionych” obiektów.

EN

The goal of this paper is to present results of work designed to develop technology for the reconstruction of buildings of architectural interest that no longer exist. The paper shows the stages in and results of investigations relating to the photogrammetric reconstruction of a no longer existing building on the basis of pre-war ground and aerial photos with unknown orientation elements. In addition to the creation of a 3D model of a building based on archive non-metric photos, the authors made attempts at obtaining selected details of architectural elements. The subject of the investigations was a villa owned by the Rożnowskis family, located in Kraków, near the Vistula, on a headland close to the Wawel Royal Castle. Both the villa, and the headland on which it had been constructed were flooded by the Vistula in the inter-war period, and at present they no longer exist. The research project utilised photos, which were made with the use of non-metric cameras in the period 1900-1930. Photo points measured on aerial images were later used for the calibration of these photos using the Dephos program. Calibration and reconstruction were carried out using the PhotoModeler and MicroStation software. The methodology as proposed under that approach consisted of the combination of archival aerial and ground photos, thus making it possible to reconstruct the appearance of selected buildings and to recreate them. This work, carried out thanks to the assistance of the local Museum of Photography in Kraków, will enable a virtual reconstruction of Kraków’s „lost” landmarks apprearing on photosin the museum’s collection. Finally, the technology will allow a wider use of archive photos and a reconstruction of heritage buildings and structures known from historical descriptions, as is the case in the city of Kraków.

19

Analiza dokładności podstawowych produktów fotogrametrycznych uzyskanych z zobrazowań pozyskanych trzylinijkową cyfrową lotniczą kamerą ADS40

Kraszewski B.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2009

|

Vol. 20

227--236

PL

W artykule zaprezentowano wyniki analizy dokładności numerycznych modeli terenu oraz ortoobrazów wygenerowanych na podstawie zobrazowań ADS40. Przeprowadzono analizę dokładności produktów fotogrametrycznych w funkcji metody orientacji zobrazowań wykorzystanych do ich generowania. Badania wykonano w Zakładzie Fotogrametrii Instytutu Geodezji i Kartografii w ramach projektu badawczo-rozwojowego finansowanego ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w latach 2007-2009. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że przy wykorzystaniu do generowania NMT zobrazowań zorientowanych na podstawie wyrównania z fotopunktami można uzyskać dla terenów równinnych produkt o dokładności mZ=0.12 m. Ortoobrazy o dokładności 1 piksela obrazu źródłowego uzyskuje się przy zastosowaniu do ortorektyfikacji zobrazowań nadirowych zorientowanych na podstawie wyrównania bez fotopunktów lub zobrazowań zorientowanych na podstawie wyrównania z fotopunktami. W przypadku ortoobrazów wygenerowanych na podstawie zobrazowań wyrównanych blokowo z fotopunktami uzyskuje się jednakową dokładność niezależnie od kąta obrazującego kamery.

EN

The results of the accuracy analysis of digital terrain models and orthoimages generated from ADS40 images are presented. The analysis is concerned with photogrammetric products obtained from raw and oriented ADS40 image data. It was confirmed that the accuracy of digital terrain models generated on the basis of ADS40 oriented images is about 0.12 m for flat areas. It was found, that the accuracy of orthoimages generated from the nadir ADS40 images with pixel size 0.25 m is at the level of one pixel. Similar results can be obtained from off-nadir viewing of ADS40 images.

20

Wyznaczanie powierzchni przekroju wyrobiska kopalnianego metodą fotogrametrii cyfrowej

Gawor M.

Przegląd Górniczy

|

2008

|

T. 64, nr 11-12

1-6

PL

W artykule przedstawiono zastosowanie komputerowej analizy obrazu (fotogrametrii cyfrowej) do wyznaczania przekroju poprzecznego wyrobiska kopalnianego. W celu uwidocznienia obrysu wyrobiska użyto odblaskowej farby w kolorze czerwonym. Następnie aparatem cyfrowym wykonano zdjęcie. Zdjęcie poddawano komputerowej analizie, która umożliwiła wyznaczanie ilości pikseli zawartych w przekroju wyrobiska. Po wyznaczeniu skali zdjęcia (ilość pikseli przypadających na metr kwadratowy) wyliczano przekrój wyrobiska.

EN

Use of the computer analysis of an image (digital photogrammetry) for mine working cross section determination is presented. To demonstrate the working neat line red reflective paint has been used. Next the photograph has been taken by means of a digital camera. The photo has been analysed by the computer what enabled determination of pixels contained in the working cross section. After determination of the photograph scale (the number of the pixels in one square meter) the working section has been calculated.