Przedstawiono istotne ze względów technicznych właściwości i przykłady zastosowań węglikowych warstw dyfuzyjnych wytwarzanych na stalach narzędziowych przez hybrydowe nasycanie dyfuzyjne w proszkach chromem, tytanem lub wanadem. Grubość warstw mieściła się w zakresie od 14 do 30 ?m a twardość od 2000 do 5000 HV0,05. Węglikowe warstwy dyfuzyjne wytwarzane na niektórych narzędziach i częściach maszyn znacznie zwiększają ich trwałość w warunkach eksploatacyjnych.
EN
This paper presents properties and examples of application of diffusion carbide layers produced on tool steel by hybrid diffusion saturation with chromium, titanium or vanadium at pack cementation process. Thickness of layers ranged from 14 to 30 ?m and hardness – 2000 to 5000 HV0,05. Diffusion carbide layers produced on some tools and machine’s elements considerably increase their life under operating conditions.
Przedstawiono wyniki badań właściwości warstw powierzchniowych wytwarzanych na stalach narzędzio-wych przez hybrydowe lub sekwencyjne nasycanie dyfuzyjne chromem, tytanem lub wanadem oraz przez laserową modyfikację chromowanych warstw węglikowych i galwanicznych powłok chromowanych. Grubość warstw mieściła się w zakresie od 14 do 900 ?m a twardość od 600 do 5000 HV0,05. Narzędzia z badanymi warstwami powierzchniowymi charakteryzowały się odpornością na zużycie przez tarcie i korozję w kwasie siarkowym.
EN
The results of research of surface layers produced on tool steels by hybrid and sequence diffusion saturation with chromium, titanium or vanadium and also by laser modification of chromized carbide layers and chromized galvanic layers are presented. The thicknesses of layers have been within the range from 14 to 900 ?m while hardness from 600 to 5000 HV0,05. The tools with the tested surface layers have been resistant to wearing by friction and corrosion in sulfuric acid.
W pracy przedstawiono wyniki badań dyfuzyjnych warstw węglikowych wytwarzanych na powierzchni stali węglowej w procesie chromowania próżniowego. Chromowanie próżniowe jest obróbką ekologiczną (nietoksyczne substraty, brak odpadów), pozwalającą otrzymywać warstwy dyfuzyjne charakteryzujące się wysokim stężeniem chromu oraz dobrą przyczepnością do podłoża. Zawartość węgla w stali odgrywa istotną rolę w chromowaniu dyfuzyjnym, gdyż jego dyfuzja ku powierzchni (dyfuzja "up hill") podczas procesu powoduje tworzenie się węglików chromu. Na powierzchni stali o dużej zawartości węgla tworzą się więc warstwy zbudowane głównie z węglików chromu. Takie warstwy charakteryzują się dużą twardością oraz dobrą odpornością na zużycie przez tarcie. Przedmiotem badań w ninieszej pracy było określenie mikrostruktury kinetyki wzrostu oraz własności tribologicznych warstw węglikowych wytwarzanych na powierzchni stali węglowych w procesie chromowania próżniowego. Badania prowadzono na próbkach ze stali 45 i N9. Rentgenowska analiza strukturalna powierzchni chromowanych próbek wykazała obecność węglików (Cr, Fe)7C3. Przeprowadzono badania mikrostruktury i twardości warstw oraz wyznaczono rozkłady stężenia Cr, Fe i C w strefie dyfuzyjnej. Określono wpływ warunków procesu: czasu i temperatury na kinetykę wzrostu warstw węglikowych na powierzchni stali. Wykazano, że kinetyka procesu chromowania jest uwarunkowana dyfuzją chromu w stali. Właściwości tribologiczne warstw węglikowych były oceniane na podstawie próby tarcia ślizgowego przy styku skoncentrowanym. Badania zużycia warstw w procesie tarcia oceniano za pomocą maszyny Amslera. Wykazano dużą odporność na zużycie badanych warstw chromowanych o strukturze węglikowej.
EN
Diffusion carbide layers produced on carbon steel surface by means of vacuum chromizing process have been studied. The vacuum chromizing is an ecological type of treatment (non toxic substrates, without waste) by means of which a diffusion layer can be obtained, characterized by a high chromium concentration with a good adherence to the base metal. Carbon content plays an important role in the diffusion chromizing of steels, since its diffusion to the surface (up hill diffusion) during the process leads to the formation of a carbide with chromium. At a high carbon content in steels diffusion layers formed, composed of chromium carbides, are hard and wear resistant. The objective of this paper was to determine the microstructure, growth kinetics and tribological properties of carbide layer produced on carbon steel surface during vacuum chromizing process. The investigations have been carried out on the chromized samples made of the 45 and N9 steels. An X-ray surface structure analysis of chromized samples revealed the presence of the (Cr, Fe)7C3 carbide. Studies on carbide layer thickness, its morphology and microhardness, Cr, Fe and C depth profiles in layer diffusion zone have been conducted. The effect of the process parameters such as time and temperature on carbide layer growth kinetics on steel surface has been investigated. It has been proved that the kinetics of the vacuum chromizing process is controlled by the diffusion of chromium in the steel. Tribological properties of carbide layers have been estimated basing on the results of the sliding friction tests by concentrated contact. For determining the tribological properties Amsler type machine was used. A high wear resistance of investigated chromized carbide layers has been proved.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.